Батярство
Батярство (укр. Львівські батяри) — XIX ғасырдың ортасынан XX ғасырдың ортасына дейін өмір сүрген Львов субмәдениеті.[1] Субмәдениеттің атауы венгр тіліндегі betyár сөзімен берілген, «қарақшы», «шытырман» дегенді білдіреді және иран тілдерінен шыққан.[2] Львовта батяр - әртүрлі әрекеттерге және қауіпті әзілдерге қабілетті батыл. Батырлардың көпшілігі таверналар мен «садочки» - әртүрлі ойын-сауық үшін плебейлік ауызсу орындарында жиналатын қала маңындағы тұрғындар болды.[3]), которые собирались в кабаках и «садочках» — плебейских питейных заведениях для различных забав[1]
Батярлар поляк, украин, неміс және еврей сөздерінің қоспасы болған, Львовта ішінара осы уақытқа дейін қолданылған арнайы жаргонды пайдаланды: гальба «сыра құймасы», мент «полиция қызметкері», ранка «ғашықтар күні», спацкати.[1][4] 1933 жылы Львовта «Көңілді Львов толқыны» радиобағдарламасы Тонко және Щепчо жүргізушілерімен бірге пайда болды, соның арқасында Польшаның басқа аймақтары батярлық субмәдениетпен көбірек таныс болды.
Батярлардың әнұраны композитор Хенрик Варстың Эмануэль Шляхтердің «Тек Львовта» сөзіне жазылған әні болып саналды, ол кейіннен қаланың бейресми әнұранына айналды. Батиаризм негізінен поляктар арасында кең тараған, мұны тек поляк батырларының Львов фольклоры дәлелдейді.[5]
Львов қалалық кеңесінің қаулысымен 2008 жылдың 1 мамырынан бастап қалада жыл сайынғы Батярлар күні енгізілді.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ a b c Ярина Капітан День Батяра у Львові стане щорічним (укр.) (1 мамыр 2008). Тексерілді, 14 маусым 2021.
- ↑ The Editors of Encyclopaedia Britannica Betyár (ағыл.) (23 October 2006). Тексерілді, 14 маусым 2021.
- ↑ Космолінська Homo leopolensis ecce (uk). — 2007.
- ↑ Харчишин Батяри українського Львова (uk). — Поступ, 2001.
- ↑ Лемко, І. Національна мозаїчність Львова (укр.) (1 ақпан 2008). Тексерілді, 14 маусым 2021.
- ↑ Вместо Дня солидарности трудящихся во Львове отметят День батяра (орыс.) (10 апреля 2008). Тексерілді, 14 маусым 2021.