Jump to content

Аустралиэ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
Аустралиэ Зэгуэт
Commonwealth of Australia
Дэмыгъэ Аустралиэм
Аустралиэм и нып Аустралиэм и дэмыгъэ

Кординатхэр: 25°00′00″ ю. ш. 135°00′00″ в. д. / 25° ю. ш. 135° в. д. (G)

Къэрал уэрэд: «Advance Australia Fair» (Макъ едэӀун (info))
Нэхъышъхьэбзэхэр инджылыбзэ (де-факто; юридическэ статус иӀэкъым)
Къалэ нэхъышъхьэр Канберра
ӀэнатӀэ хабзэр Конституциэ пэштыхьей
Гуащэ
Генерал-губернатор
Премьер-министр
Елизавета II
Куентин Брайс
Джулиа Галлард
ШӀыпӀэр
• Псори
• % псым пӀэуэ иубыдыр
6-нэ дунем
7 692 024 км²
1
Къэралым и джылэр
• ЗэралъытэмкӀэ (2010)
Ӏувагъыр

22 340 974 цӀыху
2,8 цӀыху/км²
ВКӀуП
  • КъыхэкӀыр (2008)
  • Зы цӀыхум къытехуэр

$800,200 млрд.  (18-нэ)
$37.302
Сомыр (Валутэр) Аустралиэм и доллар
Интернет-доменхэр .аu
Телефон кодыр 61
Зэманыгъуэхэр 8; 10

Аустралиэ Зэгуэт (ин-бз. Commonwealth of Australia; урбз. Австралийский Союз), Аустралиэ (ин-бз. Australia, лат-бз. къыхокӀ псалъэр austrālis "ипшъэ") — ШӀыгум ипшъэ лъэныкъуэм хэт къэрал, Аустралиэ континентымрэ Тасман хы тӀыгумрэ еубыд. Дунейм и инагъымкӀэ еханэ. Ишъхъэрэ лъэныкъуэмкӀэ - КъуэкӀыпӀэ Тиморыморыр, Индонезиэ, Папуа Гуинеэ КӀэ джоуэ хэтхэ, ишъхъэрэ-къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэмкӀэ - Вануату, Каледониэ КӀэ, Соломон хы тӀыгухэр джоуэ хэт, ипшъэ-къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэм - Зеландиэ КӀэр хэт[1].

Къалэ Ӏаташъхьар Канберра.

Ядэдыду цӀыху щыпсоуахэр Аустралиэм абэригенхэра, мин 42 илъэскӀэ узэӀабэкӀыжьмэ ихьахэ а шӀыгум. Еуропэм щыщу япэреуэ Аустралиэр къэзгъуэтар Биллем Янсзон, 1606 гъэм, ЩӀылъабжьэхэрм щыщ. 1770 гъэм иӀуфэхэм, кхъухь "Индеворым" ису, Джеймс Кукыр Ӏохьар. Аустралиэм и къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэр Британым еуэ траӀуэ. 26 щӀышылэм 1788 гъэм япэрей колониэ яшъыр - Уэлс Ипшъэ КӀэ. Джылэ дэсыр зэрыхэхъум хуэдурэ XIX лъэхъэнэм, Аустралиэм ишӀыпӀэм иджыри колониэ тхуы яшъыр, шхьадж езым иӀаташъхьа пэштыхьым еуэ иӀу.

1 щӀышылэм 1901 гъэм а колониэ хыр федерациэ мэхъухэр, Аустралиэ Зэгуэтыр яшъу.

Аустралиэ и администрациэ гуэшыгъуэр
Аустралиэ и къедзыгъуэхэр
Аустралиэ и къедзыгъуэхэр

2007 гъэмкӀэ Аустралиэм джылу дэсыр: 20 001 546. Калъэ нэхъ инхэмрэ джылу дэсымрэ:

Кэралым ибзэ Ӏаташъхьар инджылыбзэ ауэ еуропэ инджылыбзэмрэ аустралиэ инджылыбзэмрэ япсэлъэкӀэр зэшъхьащокӀыр