ჭირი
| ჭირი | |
|---|---|
 | |
| ჭირის ბაქტერია ფლუორესცენტული მიკროსკოპიის დროს. | |
| დარგი |
infectious diseases  |
| კლასიფიცირება და გარე წყაროები | |
| DiseasesDB | 14226 |
| ICD-10 | A20.{{{3}}} |
| ICD-9 | 020 |
| MedlinePlus | 000596 |
| eMedicine | eMedicine: med/3381 |
| Patient UK | ჭირი |
ჭირი (ლათ. pestis — სენი) — ბუნებრივი კერის მქონე მწვავე ინფექციური დაავადება კარანტინული ინფექციების ჯგუფისა. მიმდინარეობს განსაკუთრებით მძიმე საერთო მდგომარეობით, ციებ-ცხელებით, ლიმფური კვანძების, ფილტვებისა და სხვა შინაგანი ორგანოების დაზიანებით, ხშირად სეფსისის განვითარებით. დაავადება ხასიათდება მაღალი ლეტალურობითა და საკმაოდ მაღალი ინფექციურობით.
ბუნებრივ კერებში ინფექციის წარმოქმნის წყაროებსა და რეზერვუარებს წარმოადგენენ მღრღნელები — ზაზუნები, ციყვები, ვირთხები (ნაცრისფერი და შავი), აგრეთვე კურდღლისებრნი, კატები და აქლემები[1]. ინფექციის აღმგზნების გადამტანი 55 სხვადასხვა სახეობის რწყილია[2].
აღმგზნებს წარმოადგენს ჭირის ბაცილა (ლათ. Yersinia pestis), რომელიც 1894 წლის ივნისში აღმოაჩინეს ფრანგმა ალექსანდრე იერსენმა და იაპონელმა კიტასატო სიბასაბურომ.
ჭირის ცნობილმა პანდემიებმა, რომლებმაც მილიონობით სიცოცხლე შეიწირეს, ღრმა კვალი დატოვეს მთელი კაცობრიობის ისტორიაში.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Александр Ершов. (2013-08-30) Месть сурка. Наука и техника. Lenta.ru. ციტირების თარიღი: 2013-09-03.
- Опыт анализа причин, определяющих распространение природных очагов чумы во внетропической Евразии (В. В. Кучерук)
- Домарадский И. В. Не является ли чума «Протонозом»? (О роли Protozoa в эпизоотологии чумы) // Медицинская паразитология и паразитарные болезни. 1999. № 2. С. 10-13.