მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ნიკოლოზ დობროლიუბოვი |
---|
|
დაბადების თარიღი |
24 იანვარი (5 თებერვალი), 1836Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] [[:ru:Жданов,_Владимир_Викторович|Жданов В. В.]]_Добролюбов_Николай_Александрович_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1972._—_Т. 8_:_Дебитор_—_Евкалипт._—_С. 375–376.-2">[2] [[:ru:Венгеров,_Семён_Афанасьевич|С._Венгеров]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q23892912|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1893._—_Т. Xа._—_С. 822–827.-3">[3] |
---|
დაბადების ადგილი |
ნიჟნი-ნოვგოროდი[[:ru:Жданов,_Владимир_Викторович|Жданов В. В.]]_Добролюбов_Николай_Александрович_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1972._—_Т. 8_:_Дебитор_—_Евкалипт._—_С. 375–376.-2">[2] Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] [[:ru:Венгеров,_Семён_Афанасьевич|С._Венгеров]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q23892912|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1893._—_Т. Xа._—_С. 822–827.-3">[3] |
---|
გარდაცვალების თარიღი |
17 (29) ნოემბერი, 1861[[:ru:Пыпин,_Александр_Николаевич|А._Пыпин]]_[[:ru:s:РБС/ВТ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q21175477|Русский_биографический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_1905._—_Т. 6._—_С. 471–477.-4">[4] Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] [[:ru:Жданов,_Владимир_Викторович|Жданов В. В.]]_Добролюбов_Николай_Александрович_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1972._—_Т. 8_:_Дебитор_—_Евкалипт._—_С. 375–376.-2">[2] [[:ru:Венгеров,_Семён_Афанасьевич|С._Венгеров]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q23892912|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1893._—_Т. Xа._—_С. 822–827.-3">[3] IMSLP_—_2006.-5">[5] (25 წლის) |
---|
გარდაცვალების ადგილი |
სანქტ-პეტერბურგიСоловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] [[:ru:Жданов,_Владимир_Викторович|Жданов В. В.]]_Добролюбов_Николай_Александрович_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1972._—_Т. 8_:_Дебитор_—_Евкалипт._—_С. 375–376.-2">[2] [[:ru:Венгеров,_Семён_Афанасьевич|С._Венгеров]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q23892912|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1893._—_Т. Xа._—_С. 822–827.-3">[3] |
---|
დასაფლავებულია |
ლიტერატორსკიე-მოსტკი |
---|
ფსევდონიმი |
-бов და Н. Лайбов |
---|
საქმიანობა |
ლიტერატურული კრიტიკოსი[[:ru:Пыпин,_Александр_Николаевич|А._Пыпин]]_[[:ru:s:РБС/ВТ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q21175477|Русский_биографический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_1905._—_Т. 6._—_С. 471–477.-4">[4] [[:ru:Венгеров,_Семён_Афанасьевич|С._Венгеров]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Добролюбов,_Николай_Александрович|Добролюбов,_Николай_Александрович]]_//_''[[:d:Q23892912|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1893._—_Т. Xа._—_С. 822–827.-3">[3] Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] The_Fine_Art_Archive_—_2003.-6">[6] , ჟურნალისტი, პოეტიСоловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] The_Fine_Art_Archive_—_2003.-6">[6] , მწერალი[https://www.bartleby.com/lit-hub/library_Library_of_the_World's_Best_Literature]_/_[[:d:Q952614|C. D. Warner]]_—_1897.-7">[7] , ფილოსოფოსი და პუბლიცისტიСоловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.-1">[1] The_Fine_Art_Archive_—_2003.-6">[6] |
---|
ენა |
რუსული ენა |
---|
მოქალაქეობა |
რუსეთის იმპერია |
---|
ალმა-მატერი |
მთავარი პედაგოგიური ინსტიტუტი |
---|
ხელმოწერა |
|
---|
|
ნიკოლოზ ალექსანდრეს ძე დობროლიუბოვი (რუს. Никола́й Алекса́ндрович Добролю́бов; დ. 24 იანვარი, 1836, ნიჟნი-ნოვგოროდი, — გ. 17 ნოემბერი, 1861, პეტერბურგი) — რუსი კრიტიკოსი, პუბლიცისტი, პოეტი, რევოლუციონერ-დემოკრატი.
დაიბადა მღვდილის ოჯახში. ნოვგოროდის სასულიერო სემინარიის დამთავრების შემდეგ სწავლობდა პეტერბურგის მთავარ პედაგოგიურ ინსტიტუტში (1853-1857), სადაც ხელმძღვანელობდა არალეგალურ წრეს, უშვებდა ხელნაწერ გაზეთს, წერდა ლეექსებსა და სტატიებს. 1856 წელს დაუახლოვდა ნიკოლოზ ჩერნიშევსკის, შემდეგ — ნიკოლოზ ნეკრასოვს. იმავე წელს დაიწყო თანამშრომლობა ჟურნალ „სოვრემენნიკში“, ხელმძღვანელობდა მის კრიტიკულ-ბიბლიოგრაფიულ განყოფილებას და სატირურ დანართს „სვისტოკს“. ჩერნიშევსკისთან ერთად იყო 60-იანი წლების რევოლუციონერ დემოკრატთა თაობის ლიდერი, უპირისპირდებოდა რუსეთის თვითმპყრობელობას, თავს ესხმობდა გაბატონებულ საზოგადოებრივ წესრიგს, აკრიტიკებდა „წმინდა ხელოვნების“ თეორიებს (მწერლის მიზანს ხალხის სამსახურში ხედავდა). ტუბერკულოზით მძიმედ დაავადებული, გარდაიცვალა 1861 წელს, 25 წლის ასაკში.
დობროლიუბოვს ურთიერთობა ჰქონდა ქართველ მოღვაწეებთანაც. 1859 წელს „სოვრემენნიკში“ დაიბეჭდა დობროლიუბოვის რეცენზია არქიმანდრიტ გაბრიელ ქიქოძის წიგნზე „ცდისეული ფსიქოლოგიის საფუძვლები“, რომელიც გააკრიტიკა მატერიალისტური პოზიციიდან. მას შემდეგ, რაც ილია ჭავჭავაძე პეტერბურგიდან სამშობლოში დაბრუნდა და თერგდალეულებს სათავეში ჩაუდგა, მან თავისი ჟურნალის — „საქართველოს მოამბის“ პირველსავე ნომერში (1863) დაბეჭდა საკუთარი თარგმანი დობროლიუბოვის სტატიისა „მამა ალექსანდრე გავაცი და მისი ქადაგება“, რომელშიც აღწერილია იტალიის ეროვნული ბრძოლა ჯუზეპე გარიბალდის მეთაურობით.
1866 წელს დაიბეჭდა დობროლიუბოვის ლექსი „ყოველთვის და ყოველგან“, რომელიც აკაკი წერეთელმა „მატლის“ სათაურით გადმოთარგმნა (გაზ. „დროება“, №22). ქართულ პრესაში გამოქვეყნდა დობროლიუბოვის სხვა ლექსებიც, რომელთა თარგმანები ეკუთვნის რ. ერისთავს, ს. მესხს, კ. ლორთქიფანიძეს, ა. ცაგარელსა და ნ. ლომოურს.
- ნიკოლაძე ა., რუსი რევოლუციონერ-დემოკრატები და ქართული ლიტერატურა, თბ., 1954.
- შადური ვ., რევოლუციამდელი ქართველი მწერლები რუსეთის შესახებ, თბ., 1983.
_1-1">
1.1 Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2._1-2">
1.2 Соловьев Г. А._[http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke2/ke2-7152.htm_Добролюбов_Н.]_//_[[:ru:Краткая_литературная_энциклопедия|Краткая_литературная_энциклопедия]]_—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1962._—_Т. 2.