Zambia

Republic of Zambia
Republic of Zambia
	Gendéra Aditamèng
	Motto: One Zambia, One Nation (Inggris: "Siji Zambia, Siji Bangsa")
	Gunagita: Stand and Sing of Zambia, Proud and Free
Kuthagara lan Kutha paling gedhé	Lusaka
Jawatbasa	Inggris
Papréntahan	Républik
• présidhèn	Hakainde Hichilema
• Wakil présidhèn	Mutale Nalumango
Kamardhikan
• Banyu (%)	1%
Population
• Pikira-kira 2006	11.635.204 (71)
• Cacahjiwa 2003	9.582.418
GKK (ITK)	Pikira-kira 2005
• Gunggung	US$9,85 miliar (136)
• Saben wong	US$870 (180)
Artacihna	Kwacha (ZMK)
Laladan wektu	UTC 2
• Mangsa ketiga (AKK)	UTC 2
Kodhé bèl	260
TLD internèt	.zm

Zambia, resminé aran Republik Zambia, yaiku nagara kang kinupengan dharatan kang manggon ing Afrikah Kidul-Tengah^[1] (sapérangan sumber manggonaké Zambia ing Afrika Wétan^[2]). Nagara iki wewatesan ing sisih lor karo Républik Dhémokratik Kongo, Tanzania ing sisih lor-wétan, Malawi ing sisih wétan, Mozambik, Zimbabwé, Botswana, lan Namibia ing sisih kidul, lan Angola ing sisih kulon.

Kutha krajané nagara iki Lusaka, kang manggon ing sisih tengah rada kidul wewengkoné. Kang ndunungi nagara iki akèh-akèhé manggon ing kiwa-tengené Lusaka ing sisih kidul lan Provinsi Copperbelt nganti lor-kulon, kang dadi laladan punjeré ékonomi nagara iki.

Géografi

Zambia yaiku nagara ing Afrika sisih kidul kanthi iklim tropis awujud dhataran dhuwur (gunung lang èrèng) lan kali. Nagara iki duwéni jembar 752.614 km², nagara jembar ing donya kaping 39, luwih rada cilik saka Cilé. Nagara iki manggon antara garis lintang kidul 8° lan 18°, lan garis bujur wétan 22° and 34°.

Iklim

Zambia kapernah ing tengahé buwana Afrika, kang manggon 1000-1600 mèter ing sadhuwuré banyu sagara. Dhuwur rata-rata yaiku 1200 m lan duwéni iklim kang sedhengan. Iklim Zambia yaiku tropis. Miturut iklim Köppen, sakèh-akèhé iklim nagara iki yaiku subtropis lembab utawa tropis teles lan garing, lan sithik laladan iklim stepa rada garing ing kidul-kulon lan ing sadawané èrèngé Zambezi.

Ana loro usum ing nagara iki, yaiku usum udan (Novèmber nganti April) kaya usum panas, lan usum garing (Mèi/Juni nganti Oktobèr/Novèmber) kaya usum salju. Usum garing dipérang minangka usum garing adhem (Mèi/Juni nganti Agustus), lan usum garing panas (Sèptèmber nganti Oktober/Novèmber). Perbawa dhuwuré panggon, nyebabaké negara iki duwé iklim subtropis kang luwih kepénak saka kahanan iklim tropis kang adhem ing sasi Mèi nganti Agustus. Negara iki duwé suhu rata-rata saben sasiné yaiku sadhuwuré 20 °C (68 °F) ing sakèhé nagara iki ing wolung sasi utawa luwih ing saben taun.

Dhémografi

Miturut sènsus Zambia ing 2010, Zambia duwé padunung 13.092.666 cacah jiwa. Zambia duwéni manéka golongan bangsa yaiku 73. Nalika panjajahan Inggris, antara 1911 lan 1963, nagara iki narik wong saka Éropa lan Indian, kang teka sacara mligi minangka pegawé.