Serak Jawa
| Serak Jawa | |
|---|---|
| |
| Tyto alba alba di British Wildlife Centre, Surrey, Inggris | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klas: | Aves |
| Ordho: | Strigiformes |
| Famili: | Tytonidae |
| Subfamili: | Tytoninae |
| Génus: | Tyto |
| Spésies: | T. alba |
| Jeneng binomial | |
| Tyto alba (Scopoli, 1769) | |
| Sinonim | |
|
Strix alba Scopoli, 1769 | |
Serak Jawa utawa Tyto Alba ya iku manuk kang isih kelebu jinisé manuk beluk.[1] Serak Jawa gampang dititeni rupané maujud jantung, wernane putih lan pinggire soklat.[1] Matane madhep mangarep.[1] Wulune alus, wernane putih, pérangan dhuwure klawu rada padhang lan ana garis kang rada peteng lan totol-totol nyebar ing awake kabèh.[1] Ana tandha kempling ing suwiwi lan gegere.[1] Bagiyan ngisore wernane putih karo totol-totol ireng utawa oa ana.[1] wulu sikile arang-arang.[1] Ndhase gedhé, keker lan mbunder.[1] Iris mata wernane ireng.[1] Cucuke landhep, madhep ngisor, rada putih.[1] Sikile putih rada kuning nganti soklat.[1] Lanang-Wedok gehdene lan wernane arep padha nanging racaké kang wédok awake luwih gedhen 25%.[1]
Manuk Beluk racaké ana ing saben nagara ing donya.[1] Ana ing Indonésia dhéwé, saliyané Tyto Alba kang asalé saka Famili Tytonidae, ana uga génus-génus saka famili Strigiadae, kaya: Otus, Bubo, lan Ninox.[1] Sanajan wis akèh kang dingerteni sadurungé, Tyto Alba nembé dideskripsike taun 1769 déning naturalis saka Italia asmane Giovanni Scopoli. Jeneng spésies alba dipilih amarga wulune putih.[1] jeneng liya saka Tyto alba ya iku: burung hantu muka monyet, burung hantu kerdil, burung hantu emas, burung hantu pérak , burung hantu malam, burung hantu tikus, burung hantu pemekik, burung hantu jerami, lan burung hantu cantik.[1]
Morfologi
[besut | besut sumber]Awak pérangan ndhuwur wernane klawu padang ana garis-garis rada peteng lan totol-totol pucet kang nyebar ing wulu sakawake.[2] Ing suwiwi lan gegere ana totol-totol lusuh.[2] Bagiyan ngisor wernane putih lan ana kang duwé totol-totol ireng (nanging uga ana jinis kang ora duwé totol-totol ireng).[2] Wulu ing sikil ngisor racaké tipis.[2] Béntuk raine kaya jantung warna putih lan pinggire rada soklat.[2] Iris mata wernane ireng.[2] Werna sikil putih arep nguning nganti soklat.[2]
Gedhene Awak
[besut | besut sumber]Gedhene awak manuk sig lanang lan wédok arep padha, nanging racaké kang wédok awake luwih gedhé sitik.[2]
Ukurane manuk wédok
Dhawane awak: 34–40 cm[2]
Rentang suwiwi: ± 110 cm[2]
Bobot awak: ± 570 gr[2]
Ukuran manuk lanan
Dhawane awak: 32 – 38 cm[2]
Rentang suwiwi: ± 107 cm[2]
Bobot awak: ± 470 gr[2]
Fisiologi
[besut | besut sumber]Kemampuan terbang
[besut | besut sumber]Rikala nggolèk mangsa, Tyto Alba nduwé strategi kang béda karo jinis-jinis manuk predator liyané.[3] Manuk-manuk predator liya, racaké ngandelake mabure kang rikat lan nggawe kaget mangsane.[2] Rikala nggolèk mangsa Tyto Alba ngandelake cara mabur kang tanpa swara lan ngrungokake swara mangasane.[2] Swara amarga obahe suwiwi, dilirihake karo lapisan kaya beludru ing wulu-wulu suwiwine.[2] Kajaba iku, pinggir suwiwine Tyto Alba ana jumbai-jumbai alus kang bisa nglirihake swara suwiwi.[2] Cara mabur kang tanpa swara iki nyebabake mangsa ora bisa krungu obahe Tyto Alba.[1]
Indera penglihatan
[besut | besut sumber]Mata Tyto Alba peka sanget saéngga bisa ndelok sanajan ana ing petengan.[3] Kanggo ngerteni panggonan mangsane, mata lan pangrungon Tyto Alba kerja bareng-bareng.[3] Mata Tyto Alba panggonane ajeg ing panggonane, madhep mengarep lan ngewenehi pandelengan kang sipate binokuler lan stereoskopik.[3] Panggonan mata kang ajeg duwé kakurangan, mligi kanggo ndeteksi kiwa-tengené.[3] Kanggo nanggulangi kaya ngene, Tyto Alba duwé gulu kang fleksibel saéngga ndase bisa muter 270 derajat.[3] Mata Tyto Alba bisa adhaptasi kang apik kanggo ndelok sanajan panggonane ora padang.[3] Iki bisa dititeni saka ukurane pupil mata kang gedhé lan retina kang kasusun saka sel-sel sensitif kang ngewenehi efek pandelengan monokromatik.[3] Mata Tyto Alba duwé lapisan membran panutup kang bisa dibuka lan ditutup.[2] Obahe buka lan nutup membran iku fungsine kanggo ngresiki mata saka bleduk lan reget kang neplek ing mata.[1]
Indera pendengaran
[besut | besut sumber]Tyto Alba duwé susunan panggonan kuping kang béda karo liyané, amarga ora simetris utawa dhuwur lan sudute ora padha.[4] Bolongan-bolongan kuping mau dislubungi karo lapisan fleksibel kang kasusun saka wulu-wulu cendhak kaya wulu kang nutupi raine.[4] Lapisan mau fungsie mawa keping pemantul utawa reflektor swara.[4] Sing kaya ngono iku nggawe Tyto Alba nduwé pangrungon kang peka lan sipaté ngarah (direksional) marang sumber swara, saenga Tyto Alba bisa ngerti panggonan mangsane sanajan kahanane peteng ndedet.[4]
Cara Mangan
[besut | besut sumber]Tyto Alba duwé pakulinan mangan kang béda, gumantung saka gedhene mangsa kang kecekel, Tyto Alba bisa nguntal mangsane wutuh utawa dicacah dadi luwih cilik sadurungen diuntal.[4] Daging lan pérangan kang empuk saka awake bakal dicerna, wulu lan balung ora dicerna banjur dimuntahake manèh wujud pellet.[4]
Reproduksi
[besut | besut sumber]
Ana panaliten kang nyatakake Tyto Alba duwé sipat Poligami.[5] Manuk lanang siji bisa duwé pasangan punjul siji, kang jarak susohe kurang saka 100 mèter.[5] Pas wayah kawin, manuk lanang mabur ngiteri wit cedhak susoh, karo ngentokake swara kaya koaran.[5] Akeh-akèhé Tyto Alba nggawe susoh ing wit nganti dhuwure 20 mèter.[5] Dhèwèké uga bisa nyusoh ing wangunan tuwa, guwa, lan ceruk sumur.[5] Burung Hantu bisa manak saben taun, gumantung saka cukup orane sumber pangan.[5] Yèn kaanan lingkungane njurung, sapasang Tyto Alba bisa manak ping loro setahun.[5] Ana ing laladan temperata lan sub Artik, mangsa kawin lan manak Tyto Alba kedadeyan rikala mangsa semi.[5] Populasi tikus kang dhuwur bisa ndadèkaké Tyto Alba ngrembaka saya akèh.[5] Ana ing samangsa kawin manuk wédok Tyto Alba bisa ngendhog 3-6 malah ana kang nganti 12 ing rentang rong dina.[5] Werna ndhoge putih lan wujudé bunder lonjong.[5] Dhawane 38–46 mm lan ambané 30-35mm.[5] Ndhog age-age dikremi sawisé diselehke suwéné 30-34 dina.[5] Anakan kang awake luwih gedhé racaké luwih akèh éntuk pakan saka mbokne.[5] Amarga iku, arang banget tinemu kabèh anakan netes ing sasusoh barengan bisa urip, kejaba sumber pakan ing kiwa-tengené kono akèh.[5] Lumrahé, anakan kang paling cilik utawa kang netes paling keri bakal mati dipateni anakan kang luwih tuwa.[5]
Habitat lan Pasebarane
[besut | besut sumber]Habitat
[besut | besut sumber]Serak Jawa utawa Tyto Alba racaké ana ing laladan wit-witan, nganti panggonan kang dhuwure 1.600 m dpl.[6] Ing pinran alas, perkebunan, pekarangan nganti taman-taman kutha gedhé.[6] Kerep menclok endep ing wit-witan utawa perdu, karo ngentokake swara saut-sautan karo pasangane.[6] Pisan-pisan mudhun nyamber mangsane.[2] Kerep uga nggolèk mangsa bareng karo anak-anaké. Aktif rikala bengi, nanging kala-kala aktif rikala sore lan pajar.[6] Awan-awan Tyto Alba racaké mung meneng ing bolongan-bolongan wot, guwa, sumur, wangunan-wangunan tuwa.[2]
Ana jinisé Tyto Alba mirunggan, kang bisa manggoni panggonan gaweyan manungsa kang kaya bolongan wit.[6] Susoh gagak lan manuk predator liya kang ditinggal uga bisa dadi pilihan.[6] Sela-selane watu uga dienggoni.[6]
Distribusi populasi
[besut | besut sumber]Tyto alba iku jinisé manuk kang sumebar nganti sadonya (kosmopolitan).[6] Populasi manuk iki bisa ditemoni ing saben bawana kejaba Antartika, kelebu kabèh wewengkon Australia lan Tasmania.[6] Tyto Alba uga bisa ditemoni ing wewengkon Inggris lan Éropah, lan bisa uga ing Asia Selatan, tenggara lan barat, Afrika lan Wewengkon Amérika Utara.[6] Ing Amérika Selatan, Tyto Alba bisa tinemu ing laladan savana lan kepulonan Oceania kaya kepulonan Galapagos.[6]
Cathetan suku
[besut | besut sumber]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Spesies Serak Jawa Archived 2011-09-18 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u ejournal Undip (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)
- ↑ a b c d e f g h KOnservasi Serak Jawa Archived 2013-07-02 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)
- ↑ a b c d e f Tyto alba javanica (Barn Owl) Discussion[pranala mati permanèn] (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Serak Jawa (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)
- ↑ a b c d e f g h i j k Bersahabat Predator Demi Medali Emas Archived 2016-03-05 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 17 September 2012)