Komputasi paralel

IBM's Blue Gene/P massively parallel supercomputer

A graphical representation of Amdahl's law. The speed-up of a program from parallelization is limited by how much of the program can be parallelized. For example, if 90% of the program can be parallelized, the theoretical maximum speed-up using parallel computing would be 10x no matter how many processors are used.

A cabinet from Blue Gene/L, ranked as the fourth fastest supercomputer in the world according to the 11/2008 TOP500 rankings. Blue Gene/L is a massively parallel processor.

Komputasi paralel inggih punika salah satunggaling teknik ngèlampahi komputasi kanthi sami-sami kaliyan mupangati pinten-pinten komputer indèpendèn kanthi bersamaan. Punika limrahipun dipunbètahakèn ing kapasitas ingkang dipunbètahakèn punika ageng, punika kèdhah mikolèh ngolah data ing jumlah ageng (ing indhustri keuangan, bioinformatika, dll) utawi amargi tuntutan prosès komputasi ingkang kathah. Kasus kaping kalih umum dipuntèmui ing kalkulasi numerik kanggé nyèlèsèakèn persamaan matematis ing babagan fisika (fisika komputasi), kimia (kimia komputasi) dll.

Mesin paralel

Kanggè ngèlampahi anèka jinis komputasi paralel punika dipunbètahakèn infrastruktur mesin paralel ingkang kapèrang saking kathah komputer ingkang dipungayutakèn kaliyan jaringan lan mbètah mèrdamèl kanthi paralel kanggé nyèlèsèakèn sètunggal prakawis. Kanggè punika dipunbètahakèn aneka perangkat lunak pendukung ingkang biyasa dipunsebut dados middleware ingkang berperan kanggé ngatur dipunstribusi pekerjaan antawisipun node ing satunggal mesin paralel. Salajengipun pemakai kedah ndamel pemrograman paralel kanggé merealisasikan komputasi. Mboten katingal kaliyan mesin paralel sadaya program ingkang dipunjalanaken ing inggil otomatis badhé dipunolah kanthi paralel !

Salah satunggaling middleware orisinal ingkang dipunrembagaken kaliyan Indonesia inggih punika openPC ingkang dipungawangi déning GFTK LIPI lan sampun dipunimplementasikan kaliyan ing LIPI Public Cluster.

GRID

GRID punika pengembangan tèknologi mesin paralel kaliyan mupangati jaringan pita lebar ing era dijital. Kaliyan wonten jaringan pita lebar, paralelisasi boten namung dipunlampahi antar komputer ing satunggal jaringan, nanging ugi antar mesin paralel ingkang kapisah kanthi géografis.

Perkembangan ing Indonesia

Ing Indonesia, usaha kanggé yasa infrastruktur mesin paralel sampun diwiwiti ngantos era 90-an, manawi dèrèng ing tahap serius lan permanen. Nanging kanggé pemrograman paralel sampun wiwit langkung satunggal mata-kuliah wajib ing kathah perguruan tinggi terkait. Nembe ing taun 2005 dipunwiwiti ndamel infrastruktur mesin paralel permanen, tuladhané ingkang dipunrembagaken déning Grup Fisika Teoritik lan Komputasi ing P2 Fisika LIPI. Dipundorong déning perkembangan pemrograman paralel ingkang lambat, mliginipun kagayut kaliyan sumber daya manungsa (SDM) ingkang nguwasani, mesin paralel LIPI punika lajeng dipunbikak kanggé publik kanthi cuma-cuma ing wujud LIPI Public Cluster (LPC). Ing wanci punika LPC sampun dipunrembagaken langkung tebih dados gerbang komputasi GRID ing Indonesia kaliyan kerjasama global dados IndoGRID. Ing taun salajengipun, kaliyan panjurung dana saking proyek Inherent Dikti, Fasilkom UI ugi yasa mesin paralel. Manawi punika ing taun 2009, ITB ndamel kluster hibrid CPU lan GPU ingkang kawiwitan ing Indonesia kaliyan kabetahan ngantos 60 inti CPU lan 1920 inti GPU.