Janin
Ing ngembanging manungsa, sawiji janin ngèlmiahé diarani fètus utawa foetus (/ˈfiːtəs/; wujud jamaké fetuses utawa foetuses) ya iku mangsané manungsa kang durung lair antara kaanan embrionik lan lairé. The fetal stage of ing pamngembangan condong kaanggep minangka awal saka umur meteng sewelas minggu, i.e. sangang minggu sawisé fèrtilisasi.[1][2] Ananing, ing istilah-istilah biologis, pangembangan sadurungé lair ya iku sawiji kontinum, tanpa anané fitur pariséda kang mbedakaké sawij embrio saka sawiji fètus. Panganggo tembung "fètus" lumrahé nyirataké manawa sawiji embrio uwis ngembang tekan kaanan kang bisa dikenali mingangka manungsa; Ing wektu iki racaké uwis ing minggu kesanga sawisé fertilisasi. Sawiji janin iku uga ditandani déning anané kabèh organ-organ awak manungsa kang utama, sanajan durung dadi tenanan lan uwis fungsional lan sawenèhé durung keprénah ing laladan anatomis akhiré.
Ètimologi
[besut | besut sumber]Tembung fètus (jamaké fetuses) ya iku saka tembung basa Latin fētus (“anak”, “ngalairaké”, “lairé anak”).[3][4][5] Ngéjané tembung iku ing bas-basa inggris Britania, inggris Irlandia, lan nagara-nagara persemakmurané ya iku foetus, kang uwis digunakaké paling ora awit taun 1863.[6] Anané pangowahan iku mau minangka hiperkorèksi kang adhedhasaré etimologi kang ora pener (i.e. amarga èlmu kang kurang bab basa Latin) kang baka mulani sawiji klèron déning Isidore of Seville ing taun 620 sawisé masèhi.[7][8] Sepèlan iku mau sawiji wujud kang paking umum ing akèhakèhé nagara persemakmurna, kejaba ing kasusastran mèdis, babagan kang tembung fètus digunakaké. Sepèlan tembung fètus kang asli lan akurat etimologiné digunakaké ing Kanada lan Amérikah Sarèkat. Sabanjuré, fètus saiki dadi sepèlan kang baku ing basa Inggris ing donya jurnal-jurnal mèdis.[9] Sepèlan faetus mung digunakaké mbiyèn.[10]
Pangembangan
[besut | besut sumber]Minggu angka 9 nganti angka 16
[besut | besut sumber]
Kanggo manungsa, mangsa fètus anyak ing awaling minggu kasanga.[1] Anyaking mangsa fètus, janin lumrahé kira-kira 30 millimetres (1.2 in) dawané saka pucuk tekan bonggol, lan boboté 8 grams.[1] Ukuran endhas janin iku mau setengahé ukuran janin iku.[11] Owahané fètus kang persis kaya napas iku perlu kanggo ngerangsang pangembanganing paru-paru, dudu kanggo narima oksigèn.[12] Jantung, tangan-tangan, sikil, utek lan organ-organ liyané uwis ana, nanging mung ing awaling pangembangan lan dhuwé gawéan kang minim.[13][14] Piranti kelaminé fètusé anyak mujud lan plasèntané dadi fungsional nalika minggu kasanga.[15]
Ing wektu iki ing prosès pangembangan, owah-owahé janin kang ora bisa dikuwasani lan twitches kadadéan monangka otot-otot, utaké, lan sawenèh dalan-dalané anyak thukul.[16]
Rujukan
[besut | besut sumber]- ↑ a b c Klossner, N. Jayne, Introductory Maternity Nursing (2005): "The fetal stage is from the beginning of the 9th week after fertilization and continues until birth"
- ↑ "The American Pregnancy Association". Diarsip saka sing asli ing 2009-04-23. Dibukak ing 2016-09-05.
- ↑ O.E.D.2nd Ed.2005
- ↑ Harper, Douglas. (2001). Online Etymology Dictionary. Retrieved 2007-01-20.
- ↑ "Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary, fētus". Dibukak ing 2015-09-24.
- ↑ "Foetus". Oxford English Dictionary.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(pitulung) - ↑ Hamilton, W. J. (18 February 1967). "Foetus—or Fetus?". British Medical Journal. 1 (5537). PMC 1841520.
- ↑ Aronson, Jeff (26 July 1997). "When I use a word...:Oe no!". British Medical Journal. 315 (7102). doi:10.1136/bmj.315.7102.0h. Dibukak ing 25 September 2012.
- ↑ New Oxford Dictionary of English.
- ↑ American Dictionary of the English Language, Noah Webster, 1828.
- ↑ MedlinePlus
- ↑ Institute of Medicine of the National Academies, Preterm Birth: Causes, Consequences, and Prevention (2006), page 317.
- ↑ The Columbia Encyclopedia (Sixth Edition).
- ↑ Greenfield, Marjorie.
- ↑ "9 Weeks Pregnant – Symptoms, Fetal Development, Tips". Diarsip saka sing asli ing 2016-08-16. Dibukak ing 2016-07-21.
- ↑ Prechtl, Heinz.