Snæugla
Snæugla | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kvenfugl
Karlfugl
| ||||||||||||||
Ástand stofns | ||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||
Bubo scandiacus (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||
Samheiti | ||||||||||||||
Strix scandiaca Linnaeus, 1758 |
Snæugla (fræðiheiti Nyctea scandiaca eða Bubo scandiacus) er stór ugla sem lifir á heimskautasvæðum og svæðum norðan við 60º breiddargráðu allt í kringum Norður-Íshafið. Hún lifir aðalega á læmingjum en þar sem hún lifir ennþá á Íslandi lifir hún á fuglum. Þær eru að sumu leyti farfuglar því þær flytja sig um set eftir æti.
Flokkun
[breyta | breyta frumkóða]Hún var fyrst flokkuð 1758 af Carolus Linnaeus. Þangað til nýlega var snæugla talin eina afbrigðið af annars útdauðri tegund en genarannsóknir hafa sýnt að hún er mjög skyld hornuglum af tegundinni Bubo. Ágreiningur er um þessa flokkun og er snæuglan því stundum flokkuð sem sem Nyctea. Snæugla er einkennisfugl Quebec-fylkis í Kanada.
Útlit
[breyta | breyta frumkóða]Snæugla er með gul augu og hvít á lit með brúnum skellum en brúni liturinn er meira áberandi hjá kvenfuglinum. Kvenfuglinn er einnig stærri. Hún er 52-71 sm löng og vænghaf er 125-150 sm. Hún vegur á milli 1.6 til 3 kg.[1] Snæugla er ein stærsta uglutegundin. Karlfuglinn er alhvítur en kvenfuglar og ungfuglar eru með dökkum dröflum. Snæugla hefur þykkan fiðurbúning og mikið fiður á fótum og lit sem passar vel lífi norðan við heimskautsbaug. Kall snæuglu er mismunandi en aðvörunarhljóð hljómar eins og krek-krek' og kvenfuglinn segir pyee-pyee eða prek-prek. Fuglinn syngur með að endurtaka stefið gahw.
Hreiðurgerð
[breyta | breyta frumkóða]Snæuglur gera sér hreiður á jörðu niðri á stað þar sem gott útsýni er. Fuglinn verpir í maí til júní eftir því hve mikið hann getur veitt. Eggin eru 3 til 11. Útungun tekur um fimm vikur frá því að fyrsta egginu var verpt og annast báðir foreldrar snjóhvítu ungana. Ungarnir koma úr eggjum á mismunandi tímum og eru því misstórir en sá stærsti getur á einum tíma verið 10 til 15 sinnum stærri en sá minnsti en stórir ungar ráðast ekki á þá yngri. Báðir foreldrar verja hreiðrið, stundum með að draga athygli frá því. Karlfugl getur parast með tveimur kvenfuglum sem eru með hreiðrum með kílómetra fjarlægð á milli.[2] Sumar uglur dvelja allt árið á varpstöðvum en aðrar flytja sig.
Snæugla er óreglulegur varpfugl á hálendi Íslands og sést hér af og til allt árið, einkum á hálendinu eða við jaðra þess.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „Snowy Owl, Snowy Owl Profile, Facts, Information, Photos, Pictures, Sounds, Habitats, Reports, News – National Geographic“. Afrit af upprunalegu geymt þann 14. júní 2007. Sótt 16. maí 2014.
- ↑ Watson, Adam (1957). „The behaviour, breeding and food-ecology of the Snowy Owl Nycea scandiaca“. Ibis. 99 (3): 419–462. doi:10.1111/j.1474-919X.1957.tb01959.x.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- „Hvernig er snæugla flokkuð frá ríki til tegundar?“. Vísindavefurinn.
- Free Video About Snowy Owls Geymt 24 júlí 2008 í Wayback Machine
- Snowy Owl Species Account—Cornell Lab of Ornithology
- Snowy Owl - Nyctea scandiaca—USGS Patuxent Bird Identification InfoCenter