Jóhannes Nordal
Jóhannes Sigurðsson Nordal (f. 11. maí 1924; d. 5. mars 2023[1]) var íslenskur félags- og hagfræðingur og fyrrverandi bankastjóri Seðlabanka Íslands.
Foreldrar Jóhannesar voru hjónin Sigurður Nordal og Ólöf Nordal. Jóhannes lauk doktorsnámi við London School of Economics árið 1953, þá lauk hann við ritgerð sína Changes in Icelandic social structure since the end of the 18th century with particular reference to trends in social mobility. Hann var seðlabankastjóri frá stofnun Seðlabanka Íslands árið 1961 til ársins 1993 þar af formaður bankastjórnar frá 1964. Þegar hann var heiðraður af Seðlabankanum í tilefni af hálfrar aldar afmæli Fjármálatíðinda var haft á orði að hann hefði verið „ímynd Seðlabankans og mikill áhrifavaldur um íslensk efnahagsmál.”[2] Jóhannes var kjörinn stjórnarformaður Landsvirkjunar við stofnun hennar 1. júlí 1965 og gegndi hann því starfi til 1995. Honum var veitt heiðursdoktorsnafnbót[3] við félagsvísindadeild árið 1988 og við Viðskipta- og hagfræðideild Háskóla Íslands árið 1989. Hann var ritstjóri Fjármálatíðinda um árabil.
Jóhannes ritaði innganginn að lærdómsritinu Iðnríki okkar daga eftir kanadíska hagfræðinginn John Kenneth Galbraith sem var þýðing á Reith fyrirlestri Galbraiths árið 1966, Hann ritaði einnig inngang að bók Hannesar Finnssonar: Mannfækkun af hallærum, Rvík 1970. Árið 1994 kom út bókin Málsefni, sem var safn ritgerða, í tilefni af sjötugsafmæli Jóhannesar.
Eftir langvarandi stjórnarkreppu árið 1979 kom til tals að Jóhannes yrði skipaður forsætisráðherra Íslands í utanþingsstjórn Kristjáns Eldjárn forseta. Jóhannes féllst á að leiða stjórnina og Kristján undirbjó tilkynningu um stofnun hennar en að endingu varð þó ekkert úr stofnun utanþingsstjórnarinnar því Sjálfstæðismenn féllust á síðustu stundu á að styðja minnihlutastjórn Alþýðuflokksins undir forsæti Benedikts Gröndals.[4]
Æviminningar Jóhannesar, Lifað með öldinni, komu út árið 2022 skrásettar af Pétri Hrafni Árnasyni sagnfræðingi.
Maki Jóhannesar var Dóra Guðjónsdóttir Nordal og börn þeirra: Bera Nordal, Sigurður Nordal, Guðrún Nordal, Salvör Nordal, Ólöf Nordal, og Marta Nordal.
Tilvitnanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „Jóhannes Nordal látinn“. mbl.is. 7. mars 2023. Sótt 7. mars 2023.
- ↑ Fjármálatíðindi - Hagfræðingar heiðraðir
- ↑ Háskóli Íslands. „Heiðursdoktorar við Háskóla Íslands“. Sótt 2014.
- ↑ Guðni Th. Jóhannesson (2016). Fyrstu forsetarnir. Sögufélag. bls. 154.
