Agrippina yngri
Julia Agrippina (6. nóvember 15 eða 16 – 23. mars 59), þekkt sem Agrippina yngri, var valdamikil rómversk aðalskona sem var uppi á 1. öld e.Kr. Agrippina var af Julísku-Claudísku ættinni, sem var fyrsta keisaraættin í Rómaveldi, og var hún tengd Ágústusi keisara í báðar ættir; amma hennar í móðurætt var Octavia, systir Ágústusar, og langamma hennar í föðurætt var Livia, eiginkona Ágústusar.
Agrippina yngri var dóttir Agrippinu eldri, dóttur Marcusar Antoniusar og Octaviu, og Germanicusar, sem lést þegar Agrippina var ung. Árið 28 giftist Agrippina Gnaeusi Domitiusi Ahenobarbusi og árið 37 átti hún með honum soninn Lucius Domitius Ahenobarbus sem varð síðar þekktur sem keisarinn Neró. Gnaeus Domitius Ahenobarbus lést fáum árum síðar. Árið 37 varð bróðir Agrippinu, Gaius, keisari Rómaveldis. Gaius, sem er betur þekktur undir viðurnefninu Calígúla, var í fyrstu í góðu sambandi við Agrippinu en snerist fljótlega gegn henni og sendi hana í útlegð til Pontísku eyjanna út af strönd Ítalíu.
Eftir að Calígúla hafði verið tekinn af lífi, árið 41, fékk Agrippina að snúa aftur til Rómar. Föðurbróðir hennar, Claudíus, var þá orðinn keisari. Claudíus var giftur Valeriu Messalinu þegar hann varð keisari, en hún skildi við hann og giftist öðrum manni. Claudíus lét þetta ekki viðgangast og lét taka Messalinu af lífi. Claudíus fór þá að leita sér að annarri konu og þrátt fyrir skyldleika þeirra Agrippinu tókst henni að koma sér á framfæri sem vænlegt kvonfang fyrir Claudíus. Þau giftu sig árið 49, fljótlega eftir að Claudíus hafði látið breyta lögum um sifjaspell, sem höfðu gert slík hjónabönd ólögleg. Einnig ættleiddi Claudíus Neró, son Agrippinu.
Claudíus lést nokkuð skyndilega árið 54 og var Agrippina grunuð um að hafa eitrað fyrir honum, til þess að koma Neró á keisarastólinn. Neró var svo fljótlega hylltur sem keisari af lífvarðasveitinni í Róm. Neró var aðeins 18 ára þegar hann varð keisari og því hafði Agrippína töluverð völd í upphafi valdatíðar hans. Fljótlega komu þó upp deilur á milli mæðginanna og eftir 55 var hún fallin í ónáð hjá syni sínum. Árið 59 var Agrippina svo ráðin af dögum að fyrirskipan Nerós.
Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- Hurley, Donna, „Agrippina the Younger (Wife of Claudius).“ De Imperatoribus Romanis (2004).