Puntizo
La puntizo esas sistemo di skribala signi qui ne esas literi e qui helpas la lektado. On povas transformar parolita vorti aden texti per literi, ma texti konsistas anke ek signi qui helpas konektar precize skribita vorti kun lua pensi ed intenci.
La reguli di puntizo esas parto dil ortografio, same kam tipografio, mayuskulo e miniskulo, paginigo.
On devas ne misevaluar l'importo di la puntizado e desprizar la koncernanta reguli kom superflua o minucioza. La puntizado esas necesa por la klareso, do por la perfekta e sekura interkomprenado; ol havas signifiko por la pronuncado. La punto reprezentas halto pasable granda; la bipunto e la puntokomo, halto min granda; la komo, halto plu mikra, ma sentebla. Egardar ta signi e facar la korespondanta pauzi esas l'unesma regulo di la diciono e la maxim importanta.[1]
Puntizosigni
[redaktar | redaktar fonto]Puntizosigni e lia signifiki o funcioni esas konvencionita. Hike esas kurta rezumo di la reguli pri puntizo en Ido.
| Signo | Nomo | Rolo |
|---|---|---|
| . | Punto | Separar la frazi |
| , | Komo | Separar la propozicioni qui kompozas frazo |
| ; | Puntokomo | Separar propozicioni o frazi gramatikale nedependanta, ma ligita per la senco |
| : | Bipunto | Anuncar expliko o citajo |
| … | Puntaro | Indikar interrupto di la frazo, sive da altra parolanto, sive da la parolanto ipsa, qua haltas por retenar o chanjar l'expreso di sua penso |
| ! | Klamopunto | Signizar klamo o frazo klamanta o klamata |
| ? | Questionopunto | Signizar frazo direte questionanta (ma ne subordinala propoziciono questionanta) |
| “ ” | Citohoketi | Indikar ed inkluzar la paroli o vorti quin on citas |
| ( ) | Parentezi o ronda kramponi | Inkluzar frazo, propoziciono o vorto qua esas aparta e devas separesar de la cetera texto. To esas generale remarko laterala quan on insertas e qua interruptas la rekta ordino di la penso |
| [ ] | Kramponi o quadrata kramponi | Simila rolo kam parentezi, foye kom parentezi di duesma grado |
| { } | Embracili o kuniganta kramponi | Simila rolo kam parentezi, foye kom parentezi di triesma grado. On uzas l'embracilo (unika) por korespondigar un lineo (unlatere) a plura linei (altralatere) |
- - Streketo unionas la parti di vorto kompozita; ol indikas anke la seko di vorto inter du linei.
- – Streko indikas chanjo di parolanto. Ol devas sempre uzesar en dialogi. On ne darfas uzar ol vice la parentezi, o vice la puntaro.
- Alineo indikas separo quan onu agas inter frazo e la preiranta, per igar lu spaco-komencar sur la lineo sequanta, dop mikra interspaco lakuna.
- Noto, quo esas infre di la pagino, devas referesar per numero (referilo) (ne per steleto, kruceto, etc.).
Notoreferi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Ek la 8ma apendico "Puntizado" di la Kompleta Gramatiko Detaloza di la Linguo Internaciona Ido da Louis de Beaufront.