Wp/grc/Μέσος αἰών
Ὁ Μέσος αἰών (λατινιστί: Medium aevum) ἐστὶν ἡ μεγάλη περίοδος τῆς ἱστορίας ἣ εὑρίσκεται μεταξύ τῆς κλασικῆς ἀρχαιότητος καὶ τῆς συγχρόνου ἐποχῆς περιλαμβανοῦσα τὴν διάρκειαν τῆς πτώσεως τῆς Δυτικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (476) ἢ ἀκόμη καὶ ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τῆς μεγάλης μεταναστεύσεως (375) μέχρις τῆς ἀνακαλύψεως τῆς Ἀμερικής (1492) ἢ τῆς ἐνάρξεως τῆς Γερμανικῆς θρησκευτικῆς Μεταρρυθμίσεως (1517). Τὸ ὄνομα θεωρείται ὡς ἡ ὀνομασία τῆς μεταβατικῆς περιόδου τῆς ἀρχαιότητος, τῆς Ῥωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἣ ἔνωσε τὸν πάντα κόσμον εἰς τὴν παρὸν κρατικὸν σύστημα.
Κριτικά
[edit | edit source]Χαρακτηρίζεται ὑπὸ Γεωργίου Χορν/Georg Horn, ἀλλά κυρίως ὑπὸ τοῦ καθηγητοῦ Χριστοφόρου Τσελλάριους/Christoph Cellarius (1707), εἰς τὰ ἐγχειρίδια "Historia Antiqua", "Historia Medii Aevi" "Historia nova": αὐτά ἦσαν μάλιστα δημοφιλὴ καὶ εἶχον πολλὰς ἐκδώσεις. Τὸν τελευταίον χρώνον ἦσαν ἔιναι ἀντιρρήσεις θεωρετικαι τε καὶ πρακτικαὶ ταύτης τῆς σχετικής περιοδολογήσεως ἕνεκα. Φυσικῶς, ἡ διαίρεσις εἰς τρεῖς μεγάλας περιόδους καλὴ ηγεῖται μόνον ἀπὸ τῆς σκοπιᾶς τῆς δυτικῆς ἱστοριογραφίας καὶ μόνον διὰ τὴν ἱστορίαν τῶν δυτικῶν ἐθνῶν. Ἥδη διὰ τὴν ἱστορίαν τῆς εὐρωπαϊκῆς Ἀνατολής, τῆν ἑλληνικῆς-βυζαντινῆς κουλτούρας καὶ τῶν λαῶν τοῦ Ἰσλὰμ ἀπαιτεῖται τροποποίησις - καὶ πλέον διαφορετικῶς διὰ τὴν ἱστορίαν τοῦ Νέου Κόσμου.
Ἀλλὰ ἀπὸ τῆς σκοπιᾶς τῶν Δυτικῶν ἱστοριογράφων ἐκείνον τὸ ὄνομά ἐστιν οὐ μόνον ἐξωτερικῶς πρόσφορον ἀλλὰ ἔχει καὶ ἐσωτερικὴν αἰτιολόγησιν: περίοδος χιλιάδων ἐτῶν τῷ Μέσῳ Αἰώνι προέρχεται ἐν τῇ σφαίρᾳ τῆς πολιτικής καὶ τῆς πολιτιστικῆς ἱστορίας τῶν δυτικῶν λαῶν. Διαχωρίζεται ἀπὸ τῆς προηγουμένης περιόδου τῆς ἀρχαιότητος καὶ ἀπὸ τῆς ἑπομένης περιόδου τῆς συγχρονου ἐποχής φέρον ἔντονον διακριτικὸν χαρακτῆρα.
Ἦλθη εἰς τὸ ἀποκορύφωμά ὁ μεσαιωνικὸς πολιτισὸς κατὰ τὸν 12ὸν καὶ τὸν 13ὸν αἰῶνα: τότε τὸ φεουδαρχικὸν σύστημα εἰς ὅλας τὰς δυτικὰς χώρας εἶχε τὴν κυριαρχίαν. Ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἡ ἀπόλυτος μοναρχία τοῦ παπισμοῦ ἔχει τὴν κυριαρχίαν ὅλων τῶν κοσμικῶν ἐξουσιῶν. Εἰς τὸ μέγα κίνημα τῶν Σταυροφοριών συμμετέχονται ὅλα τὰ ἔθνη. Οἱ ἱππικοὶ ἔχουν τὴν μορφὴν διεθνείας ἀριστοκρατίας. Ἐν τῇ πνευματικῇ τάξει τῶν ἱπποτῶν ὅλα τὰ ἔθνη ἀδελφοὶ ποιοῦνται. Ποίησις καὶ ἐπιστήμη καὶ αἱ εἰκαστικαὶ τέχναι (κυρίως ἡ ἀρχιτεκτονική) ἔχουσιν ψηλότεραν κορυφήν. Ἀρχιζομένου τοῦ 14οῦ αἰώνος ἔρχεται ἡ διάλυσις τοῦ μεσαιωνικοῦ συστήματος, ἡ ἀλλάζεται μέχρις τοῦ τέλους τοῦ ἑπομένου αἰώνος.
Πηγαί
[edit | edit source]Meyers Großes Konversations-Lexikon, Band 13. Leipzig 1908, σ. 915-916, ἃ λέγεται τῇδε.