H
Ti H ket ti maika-8 a letra iti alpabeto a Romano.
Abesedário a Latin | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Aa | Bb | Cc | Dd | Ee | Ff | Gg |
Hh | Ii | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn |
Oo | Pp | Rr | Ss | Tt | Uu | |
Vv | Ww | Xx | Yy | Zz |
Pakasaritaan
[urnosen | urnosen ti taudan]Heroglipiko nga Ehipsio nga alad |
Proto-Sinaitiko a ḥaṣr |
Penisio a Heth |
Lumaud a Griego a Heta |
Etrusko a H |
Latin a H | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Nalabit a nangirepresentar ti orihinal a Semitiko a letra a Heth iti voiceless pharyngeal fricative (ħ). Ngata timmukoy ti porma ti letra iti maysa a alad.
Nangirepresentar pay laeng ti Griego a Eta, sakbay a mangirepresentar iti atiddog a bokal a /ɛː/, iti umasping a uni, voiceless glottal fricative (/h/). Iti daytoy a konteksto, ti Eta ket pagaammo met kas Heta. Ngarud, iti dagiti sinuratan a Daan nga Italiko, naampon ti letra a Heta, ti alpabeto nga Eubeo, iti orihinal a pateg ti uni a /h/.
Iti dagiti sasao a Romance
[urnosen | urnosen ti taudan]Nupay intinalem ti Etrusko ken Latin iti /h/ kas maysa a ponema, napukaw ti dandani amin a sasao a Romanse daytoy a uni. Idi agangay, nagpautang manen ti Rumano iti uni manipud iti dagiti asideg a sasao nga Eslabiko. Nagpataud ti Espaniol iti sekundario a H manipud iti /f/, sakbay a mapukaw manen daytoy a timek. (Naulimek H iti moderno nga Espaniol, ngem saan iti Ilokano. Kadatayo, mangirepresenta ti H iti Espaniol a J, wenno G sakbay a E wenno I: heroglipiko < jeroglífico, heograpia < geografía, kdp..)
Nagpataud ti nadumaduma a dialekto ti Espaniol iti [h] kas alopono ti /s/ wenno /x/ iti kaaduan a pagilian nga agsasao iti Espaniol, ket agus-usar ti nadumaduma a dialekto ti Portuges iti daytoy a letra kas alopono ti /ʀ/. Agus-usar met ti adu a ortograpia iti "H" iti dagiti digrapo ken dagiti trigrapo, kas iti "ch", a mangirepresenta iti /tʃ/ (Espaniol, Galego, Portuges), /ʃ/ (Pranses, moderno a Portuges), wenno /k/ (Italiano, Pranses).