Jump to content

Yobe River

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ
Osimiri Yobe na 1990

Ụzọ Yobe, nke a dị ka Komadougou Yobe kpọkwara Komadugu Yobe River ma ọ bụ Komadugou-Yobe ( French </link> ), bụ osimiri dị n'Ebe Ọdịda nke Africa nke na-ahọba n'ọdụ mmiri Chad site na Nigeria na  Niger .  [1] [2] N'ịkpọ ya egwu Hadejia, osimiri Jama'are, [3] na osimiri Komadugu Gana .  [4] ahụ mebere ozi nke nke ụkwụ mba ụwa dị n'etiti Niger na Nigeria nke nwere kilomita 150 (kilomita 150) ma na-eru mkpokọta 200 kilomita (320 km). [1] [2]

A na-enwe ihe mgbaàmà, n'osimiri, akụ na ọnọdụ na gburugburu ebe obibi n'ihi mmiri mmiri dị n'elu, nke igbochi ogbu a bụ Tiga Dam na Kano State, na- መሪ maka mmiri mmiri Kafin Zaki na steeti  Bauchi . [3]

Ụzọ Yobe na-enye ụzọ e ji ebi ndụ maka ọtụtụ ndị mmadụ ndị na-arụ ọrụ dị iche iche nke azụmahịa na ọrụ ugbo n'ogologo ya ogologo nke nta ka ọ bụrụ kilomita 200 na mpaghara ugwu steeti ahụ, nke esemokwu ime  obodo asaa (LGAs) site na Nguru ruo Yunusari. [4]

ama ama n'obodo egwu ahụ Gashua, Geidam, na Damasak na Nigeria, na Diffa na Niger.

[5]Ụfọdụ ndị bi na Yobe, na Satọde, mere na kemịkalụ na ihe mkpọfu akụla isi mmiri dị iche iche n'obodo ha, na-ebute ndụ ndụ.

A naekiri ule mmiri site na Yobe River n'ime oge mmiri mmiri ozuzo na ọkọchị na Nguru, Gashua, Azbak, Dumsai na Wachakal.  A nyocha ule ndị a maka ihe m mineral ha na-agụta Zn, Pb, Fe, Mn na Mg na-eji Nuclear Assimilation Spectrometry (AAS) ebe Na, Ca, na K na-egosi site na iji Fire Emanation Spectrometry (FES)  .  The nso nke metal ịta ikike bụ;  Zn (7.06 mg/dm3 - 13.44 mg/dm3), Pb (0.05 mg/dm3 - 0.135mg/dm3), Fe (0.052 mg/dm3 - 0.53 mg/dm3), Mn (0.102 mg/dm3 - 0.383 mg/dm  ), Ca (28.50 mg/dm3 – 87.52 mg/dm3), mg (7.34 mg/dm3 – 29.4 mg/dm3), Na (13.95mg/dm3 – 22.98 mg/dm3) na K (40.08mg/dm3 – 78.2mg  /dm3).  Site na ọkwa nke elelera, ndị ike ikwubi na mkpokọta Zn, Pb, Fe na Mn ụmụaka oke WHO na Child na mpaghara mpaghara niile.  Nke a na-egosi egosi n'ụkọ mmetọ ọla, ma ọnọdụ anya n'ihi pụtara fatịlaịza, ihe kpatara agrarian na ndị na-ejinara mmiri na-asaa asɔ.  Nnwale mmiri esitere na iyi a nwere ike ịbụ na dị ka ụdị ike iji ya maka ụdị agrarian na usoro mmiri mana adaba maka ojiji mmadụ..

Ntụaka

[dezie | dezie ebe o si]
  1. Yobe River Restaurant « HEYRESTAURANTS (en-NG). heyrestaurants.com.ng. Retrieved on 2023-07-28.
  2. Komadugu Yobe River | Nigeria, Chad, Benue | Britannica (en). www.britannica.com. Retrieved on 2023-09-22.
  3. Kole Ahmed Shettima. Dam Politics in Northern Nigeria: The Case of the Kafin Zaki Dam. York University, Canada. Retrieved on 2009-10-01.
  4. River Yobe and climate change (en-GB). Daily Trust (2021-06-16). Retrieved on 2023-07-12.
  5. Rural dwellers in Yobe raise alarm on water pollution. www.premiumtimesng.com. Retrieved on 2023-09-15.