tener
Արտաքին տեսք
[խմբագրել]
վանկեր՝ te•ner
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Առաջացել է հին իսպաներեն tener բառից, որն էլ լատիներեն tenēre բառից։
Բայ
[խմբագրել]Անցողական բայ
[խմբագրել]- պահել, բռնել (ձեռքում)
- ունենալ (ինչ-որ բան), տիրել, տիրապետել
- ունենալ (ինչ-որ հատկանիշ, բնավորության գիծ)
- ունենալ, պարունակել, տեղավորել ◆ La obra tiene ocho capítulos.
- պահել, պահպանել (ինչ-որ տեղ)
- ունենալ (ընտանիք, երեխաներ), խնամակալության տակ ունենալ, խնամել
- (որոշ գոյականների հետ) ինչ-որ բանով զբաղված լինել
- կատարել, պահել (խոսքը, խոստումը)
- (a, por) համարել
- (օգտագործվում է poco, mucho, menos բառերի հետ) գնահատել, որակել, արժեքավորել
- անցկացնել (ժամանակ) ◆ Tener las vacaciones en Crimea.
- ունենալ (տարիք) ◆ Cuántos años tiene Usted?
- (որոշ գոյականների հետ) զգալ
- (ածական դերբայի հետ ցույց է տալիս գործողության արդյունք) ◆ Tengo estudiada la leccion. (Սովորել եմ դասը։) ◆ Él tiene acabado el trabajo. (Նա ավարատել է աշխատանքը։)
- (ածականի կամ դերբայի հետ) բերել (ինչ-որ վիճակի) ◆ Me tiene frito. (Ինձ ձանձրացնում է։) ◆ Nos tiene intranquilos la falta de noticias. (Մեզ անհանգստացնում է նորությունների բացակայությունը)։
- (հնց․) պաշտպանել, պահպանել
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]- tener las riendas - սանձերը բռնել/քաշել
- ten - բռնի, վերցրո՛ւ
- tener bienes - ունեցվածք ունենալ
- tener derechos - իրավունքներ ունենալ
- tener tiempo libre - ազատ ժամանակ ունենալ
- tener ingenio, tener talento - օժտված լինել, տաղանդ ունենալ
- tener una bella voz - գեղեցիկ ձայն ունենալ
- tener visitas - հյուրեր ընդունել
- tener por amigo - իր ընկերը համարել
- tener a desprecio una cosa - քամահրանքով, արհամարհանքով վերաբերվել ինչ-որ բանի
- tener a honra - պատիվ համարել
- ten por seguro - վստա՛հ եղիր
- tener en mucho - հարգել, բարձր գնահատել
- tener en poco - չհարգել, չգնահատել
- tener en menos - արհամարհել, բանի տեղ չդնել
- tener hambre - քաղցած լինել
- tener miedo - վախենալ, վախ զգալ
- tener un desencanto - հիասթափվել
- tener una sorpresa - զարմանալ
- tener frío - մրսել
- tener calor - շոգել
- no tener las todas consigo - իրեն ինքնվստահ չզգալ, անհանգստանալ, վախենալ
- no tener nada que perder - կորցնելու բան չունենալ ◆ No tiene nada que perder.
- no tener nada que ver con uno, no tener nada que ver con una cosa - ինչ-որ մեկի հետ ընդհանուր բան չունենալ, ինչ-որ բանի (ինչ-որ մեկի հետ) հետ առնչություն չունենալ
- no tener uno nada que ver en una cosa - ոչ մի առնչություն չունենալ (ինչ-որ բանի հետ)
- no tener nada suyo - չափազանց առատաձեռն (մեծահոգի) լինել
- no tener por dónde cogerlo, no tener por dónde dejarlo - բոլորովին անպետք, ոչ մի բանի պիտանի չլինել
- tener a bien ( inf) բարեհաճել (ինչ-որ բան անել)
- tener para sí una cosa - համարել, ենթադրել, կարծել, իր սեփական կարծիքն ունենալ ինչ-որ բանի վերաբերյալ
- tener por dicha una cosa - նկատի ունենալ (ինչ-որ բան)
- tener sobre sí - մեկին խնամել, խնամակալություն ունենալ ինչ-որ մեկի նկատմամբ
- ésas tenemos? - ուրեմն այդպես, հա՞
- ¡ahí tienes!, ¡ahí tiene Usted! - այդպես էլ գիտեի, ախր ասում էի, չէ՞
Անանցողական բայ
[խմբագրել]- կարողություն ունենալ, հարուստ լինել
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]Օժանդակ բայ
[խմբագրել]- (tener que inf, tener de inf) ստիպված լինել, պարտավոր լինել մի բան անել ◆ Él tiene que obedecer. (Նա պետք է ենթարկվի։)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]Նույնարմատ բառեր | |
Խոնարհում
[խմբագրել]Անդեմ ձևեր | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Պարզ | Բաղադրյալ | |||||
Անորոշ | arrobar | haber arrobado | ||||
Գերունդիում | arrobando | habiendo arrobado | ||||
Ածական դերբայ | arrobado | |||||
Դիմային ձևեր | ||||||
թիվ՝ | եզակի | հոգնակի | ||||
դեմք՝ | առաջին | երկրորդ | երրորդ | առաջին | երկրորդ | երրորդ |
Սահմանական եղանակ | yo | tú vos |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
Պարզ ժամանակաձևեր | ||||||
ներկա | arrobo | arrobastú arrobásvos |
arroba | arrobamos | arrobáis | arroban |
անցյալ անկատար | arrobaba | arrobabas | arrobaba | arrobábamos | arrobabais | arrobaban |
անցյալ անորոշ | arrobé | arrobaste | arrobó | arrobamos | arrobasteis | arrobaron |
ապառնի | arrobaré | arrobarás | arrobará | arrobaremos | arrobaréis | arrobarán |
պայմանական | arrobaría | arrobarías | arrobaría | arrobaríamos | arrobaríais | arrobarían |
Բաղադրյալ ժամանակաձևեր | ||||||
անցյալ վաղակատար | he arrobado | has arrobado | ha arrobado | hemos arrobado | habéis arrobado | han arrobado |
անցյալ վաղակատար | había arrobado | habías arrobado | había arrobado | habíamos arrobado | habíais arrobado | habían arrobado |
անցյալ կատարյալ | hube arrobado | hubiste arrobado | hubo arrobado | hubimos arrobado | hubisteis arrobado | hubieron arrobado |
ապառնի վաղակատար | habré arrobado | habrás arrobado | habrá arrobado | habremos arrobado | habréis arrobado | habrán arrobado |
պայմանական վաղակատար | habría arrobado | habrías arrobado | habría arrobado | habríamos arrobado | habríais arrobado | habrían arrobado |
Ենթադրական եղանակ | yo | tú vos2 |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
Պարզ ժամանակաձևեր | ||||||
ներկա | arrobe | arrobestú arrobésvos2 |
arrobe | arrobemos | arrobéis | arroben |
անցյալ անկատար | arrobara | arrobaras | arrobara | arrobáramos | arrobarais | arrobaran |
arrobase | arrobases | arrobase | arrobásemos | arrobaseis | arrobasen | |
ապառնի | arrobare | arrobares | arrobare | arrobáremos | arrobareis | arrobaren |
Բաղադրյալ ժամանակաձևեր | ||||||
անցյալ վաղակատար | haya arrobado | hayastú arrobado hayásvos2 arrobado |
haya arrobado | hayamos arrobado | hayáis arrobado | hayan arrobado |
անցյալ կատարյալ | hubiera arrobado | hubieras arrobado | hubiera arrobado | hubiéramos arrobado | hubierais arrobado | hubieran arrobado |
hubiese arrobado | hubieses arrobado | hubiese arrobado | hubiésemos arrobado | hubieseis arrobado | hubiesen arrobado | |
ապառնի | hubiere arrobado | hubieres arrobado | hubiere arrobado | hubiéremos arrobado | hubiereis arrobado | hubieren arrobado |
Հրամայական եղանակ | tú vos |
usted1 | nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ustedes1 | |
Հաստատական | arrobatú arrobávos |
arrobe | arrobemos | arrobad | arroben | |
Ժխտական | ||||||
1 Usted-ը և ustedes-ը երկրորդ դեմքի դերանուններ են, սակայն կիրառվում են երրորդ դեմքի բայով։ 2 «vos»-ի ձևերը տարբերվում են Լատինական Ամերիկայի տարբեր երկրներում։ Ռիո Պլատայի շրջանում, որպես ստորադասական եղանակ, նախընտրում են «tú» ձևը։ |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Բ․ Նարումով, Իսպաներեն-ռուսերեն բառարան, Մոսկվա, «Русский язык», 1988 — 832 էջ, ISBN 5-200-00695-3։