Ռոյ Անդերսոնը (շվեդ.՝ Roy Andersson, մարտի 31, 1943(1943-03-31)[1][2][3][…], Գյոթեբորգ[4]), շվեդկինոռեժիսոր և պրոդյուսեր։ Հեղինակ է 5 լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմի, մի քանի կարճամետրաժ ֆիլմերի և շուրջ 300 գովազդային հոլովակների։ Նրա ամենահայտնի ֆիլմերից է Շվեդական սիրո պատմությունը (1970) և «Ապրելու եռագրությունը», որն ընդգրկում է «Երգեր երկրորդ հարկից» (2000), «Դու ապրում ես» (2007) և «Աղավնին նստել է ճյուղին և մտածում է գոյության մասին» (2014) ֆիլմերը։ «Երգեր երկրորդ հարկից» ֆիլմը շատ ավելի, քան մյուսները բնորոշում է Անդերսոնի ոճը՝ երկար կադրեր, աբսուրդիզմի ու կոմեդիայի միախառնում, Ֆեդերիկո Ֆելինիի ֆիլմերին բնորոշ գրոտեսկ ու շվեդական մշակույթի բաղադրիչներ։ Ռոյ Անդերսոնն ունի իր սեփական պրոդյուսերական ընկերությունը՝ իր երկու նկարահանման հրապարակներով, ձայնագրման և մոնտաժի ստուդիաներով և կինոթատրոնով, ինչը թույլ է տալիս նրան զբաղվել նաև պրոդյուսերությամբ։ Անդերսոնն աշխատում է առանց սցենարի ու գրաֆիկայի, հիմնականում նրա բոլոր ֆիլմերը նկարվում են պավիլոնում։
Մի շարք կինոփառատոների մրցանակակիր է, նրա 2014 թ.-ին նկարահանված «Աղավնին նստել է ճյուղին և մտածում է գոյության մասին» ֆիլմն արժանացել է «Ոսկե առյուծ» մրցանակի Վենետիկյան կինոփառատոնում և գլխավոր մրցանակի Բեռլինյան կինոփառատոնում։ Եվրոպական կինոյի ամենահետաքրքիր դեմքերից է, ունենալով 4 ֆիլմ։ Ֆիլմերի եվրոպական ակադեմիայի կողմից արժանացել է մրցանակի լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ անվանակարգում։
Ռոյ Անդերսոնը ծնվել է ՇվեդիայիԳյոտեբորգ քաղաքում 1943 թ.-ին։ Շվեդական ֆիլմերի ինստիտուտում[8] մեկ տարի սովորելուց հետո 1970 թ.-ին նկարահանել է իր առաջին ֆիլմը՝ Շվեդական սիրո պատմությունը։ Նույն թվականին ֆիլմը 4 մրցանակ է ստացել 20-րդ Բեռլինյան կինոփառատոնի ընթացքում և մեծ ճանաչում բերել սկսնակ ռեժիսորին։ Բայց նրա երկրորդ՝ «Գիլիափ» ֆիլմը անհաջողության է մատնվում և ֆինանսական խնդիրների պատճառով սկսում է գովազդային հոլովակներ նկարել։ Հոլովակներն իրենցից ներկայացնում են հասարակական կարծրատիպերի երկար կադրեր, որոնք ստացել են բազմաթիվ մրցանակներ, այդ թվում նաև 7 «Ոսկե արջ» մրցանակ գովազդային հոլովակների փառատոնի ժամանակ։
1977 թ.-ին Ռոյ Անդերսոնը հիմնում է իր պրոդյուսերական ընկերությունը՝ «Roy Andersson Production», իսկ 1984 թ.-ին «Studio 24»-ը, որը անկախ պրոդյուսերական ընկերություն է։ Այս ընկերությունը Անդերսոնը ղեկավարում է մինչ օրս։
Նյու ՅորքիԱրվեստների թանգարանը 2009 թ.-ի սեպտեմբերին կազմակերպել է Անդերսոնի աշխատանքների հետահայաց ցուցադրություն։
Շվեդիա
