Jump to content

Ուոքեր Փերսի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուոքեր Փերսի
Ծնվել էմայիսի 28, 1916(1916-05-28)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲիրմինգհեմ[4][5]
Վախճանվել էմայիսի 10, 1990(1990-05-10)[1][2][3][…] (73 տարեկան)
Վախճանի վայրCovington, Լուիզիանա, ԱՄՆ[6][7][8]
ԳերեզմանԼուիզիանա
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, փիլիսոփա և բժիշկ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունԿոլումբական համալսարանի բժշկական վիրաբուժական քոլեջ, Հյուսիսային Կառոլինայի համալսարան Չապել Հիլում, Կոլումբիայի համալսարան և Greenville High School?
Ժանրերէսսե
Ուշագրավ աշխատանքներThe Moviegoer?
ԱնդամակցությունԱրվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
ԱշխատավայրԼուիզիանայի պետական համալսարան
Պարգևներ

Ուոքեր Փերսի (Սուրբ Բենեդիկտի միաբանություն) (անգլ.՝ Walker Percy, մայիսի 28, 1916(1916-05-28)[1][2][3][…], Բիրմինգհեմ[4][5] - մայիսի 10, 1990(1990-05-10)[1][2][3][…], Covington, Լուիզիանա, ԱՄՆ[6][7][8]), ամերիկացի գրող, որը նաև մեծապես հետաքրքրվում էր փիլիսոփայությամբ և նշանագիտությամբ։ Փերսին հայտնի է իր փիլիսոփայական վիպակներով, որոնց գործողությունները մեծ մասամբ ծավալվում են Նյու Օռլեանում։ Գրողի ամենաառաջին վիպակը՝ «Կինոդիտողը», արժանացել է ԱՄՆ-ի Ազգային գրական մրցանակի[10]։

Չնայած բժշկական կրթությանը (սովորել է Կոլումբիայի համալսարանում)՝ իր հետ տեղի ունեցած տուբերկուլյոզի նոպայից հետո Փերսին որոշում է գրող դառնալ։ Իր գրական ողջ կյանքը Փերսին նվիրել է «ժամանակակակից աշխարհում անձնային խանգարումներների» ուսումնասիրությանը[11]։ Նրա աշխատությունն իրենից էքզիստենցիալ հիմնահարցերի, Հարավային նրբազգացության և կաթոլիկ խորը հավատի մի ամբողջական համալիր է ներկայացնում։ Ողջ կյանքում Փերսին ընկերական ջերմ հարաբերությունների մեջ է եղել գրող և պատմաբան Շելբի Ֆութի հետ։ Իր կյանքի մեծ մասը գրողն անցկացրել է Լուիզիանայի Քովինգտոն քաղաքում, որտեղ էլ 1990 թվականին մահացել է շագանակագեղձի քաղցկեղից։

Վաղ տարիներ և կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փերսին` Լեռոյ Փրաթ Փերսիի և Մարթա Սյուզան Ֆինիզիի[12] երեք զավականերից ամենամեծը, ծնվել է 1916 թվականի մայիսի 28-ին Ալաբամա նահանգի Բիրմինգհեմ քաղաքում։ Փերսիի հոր՝ Միսսիսիպի նահանգում հաստատված բողոքական ընտանիքի հետ ապրում էր նաև Փերսիի պապիկը՝ ԱՄՆ սենատոր, հոգևորական և Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմի հերոս ԼեՌոյ Փերսին։ 1917 թվականի փետրվարին վերջինս ինքնասպան եղավ[12]։

1929 թվականին, երբ Փերսին 13 տարեկան էր, նրա հայրը նույնպես ինքնասպանություն գործեց։ Փերսիի մայրն ընտանիքի անդամների հետ միասին տեղափոխվեց Ջորջիա նահանգի Աթենս քաղաքում գտնվող իր մոր բնակարանը։ Երկու տարի անց ավտովթարի ժամանակ մահացավ նաև Փերսիի մայրը (վերջինս ավտոմեքենայով ցած է գլորվել կամրջից և ընկել Միսսիսիպի նահանգի Լիլենդ քաղաքի մոտակայքում գտնվող Դիր-Քրիք գետը)։ Շատերի, այդ թվում նաև Փերսիի կարծիքով, սա հերթական ինքնասպանություն էր[13]։ Փերսիին և նրա երկու կրտսեր եղբայրներին՝ Լեռոյին (Ռոյ) և Ֆինիզիին (Ֆին) իր խնամակալության տակ է վերցնում վերջիններիս՝ Միսսիսիպիի Գրինվիլ քաղաքում բնակվող զարմիկը՝ բանաստեղծ և իրավաբանության բակալավրի աստիճան ստացած Ուիլյամ Ալեքսանդր Փերսին, որին մեկ անգամ արդեն հեռացրել էին համալսարանից։

Չնայած Փերսին ագնոստիկ հայացքներ ուներ, այնուամենայնիվ փաստացի Պրեսբիտերական եկեղեցու հետևորդ էր համարվում[14]։ Այս ժամանակաշրջանում Ուիլյամ Փերսին զարմիկին շատ գրողների և բանաստեղծների հետ է ծանոթանում[15]։

Փերսին սովորել է Գրինվիլի ավագ դպրոցում, այնուհետև Չեյփել Հիլում գտնվող Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանում, որտեղ մասնագիտացել է քիմիայի ոլորտում՝ միառժամանակ անդամակցելով «Սիգմա Ալֆա Էպսիլոն» եղբայրության «Քսի» խմբին։ Փերսին նաև մեծ թվով էսսեներ և գրախոսություններ է գրել համալսարանի «Կարոլինա» ամսագրի համար։ 1937 թվականին Փերսին ավարտել է Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանը՝ ստանալով բակալավրի աստիճան[16]։

Ընկերական հարաբերություններ Շելբի Ֆութի հետ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1930 թվականին, երբ Փերսին Միսսիսիպիի Գրինվիլ քաղաք տեղափոխվեց, Ուիլյամ Փերսին նրան ծանոթացրեց իրենց հարևանությամբ բնակվող մի երիտասարդի՝ Շելբի Ֆութի հետ։ Կարճ ժամանակում վերջիններս մտերմացան՝ ողջ կյանքում մնալով ամենաջերմ ընկերական հարաբերությունների մեջ։ Շուտով երիտասարդները որոշում են այցելել Միսսիսիպիի Օքսֆորդ քաղաքում գտնվող Ուիլյամ Ֆոլքներին արտահայտելու վերջինիս հանդեպ իրենց ունեցած խորին ակնածանքը։ Փերսին այնպիսի հիացմունք էր տածում գրականության հսկայի հանդեպ, որ մի բառ անգամ չկարողացավ արտասանել, երբ ժամանեցին նրա տուն։ Հետագայում Փերսին պատմում է, թե ինչպես էր մեքենայում նստած նայում շքամուտքի մոտ ջերմ ու մտերմիկ զրուցող Ֆութին և Ֆոլքներին։

Ֆութն ու Փերսին միասին են սովորել և՛ Գրինվիլի ավագ դպրոցում, և՛ Չեյփել Հիլում գտնվող Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանում։ Եվ չնայած իր կիսահրեական ծագման պատճառով Ֆութը չէր կարող անդամակցել Փերսիի եղբայրությանը, այնուամենայնիվ այս հանգամանքը չխանգարեց նրանց մտերիմ ընկերներ մնալ նաև հաջորդ երկու տարիներին։ Ֆութն ու Փերսին նույնսիկ ժամանադրության էին միասին գնում, խմելու և պարզապես շփվելու համար հաճախ էին Հյուսիսային Կարոլինայի մոտակայքում գտնվող Դյուրհեմ քաղաք այցելում և նույնսիկ մի անգամ արձակուրդներին Նյու Յորք են մեկնել։ 1937 թվականին Փերսին ավարտեց համալսարանը, իսկ ֆութը կիսատ թողեց կրթությունը և Գրինվիլ վերադարձավ[17]։

1940-ական թվականների վերջերին Փերսիի և Ֆութի միջև նամակագրություն սկսվեց, որը շարունակվեց մինչ Փերսիի մահը՝ 1990 թվականը։ Նրանց նամակների ժողովածուն հրապարակվել է 1996 թվականին[18]։

Բժշկական կրթություն և տուբերկուլյոզ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ադիրոնդաք լեռներով հոսող Սարանակ լիճը, որտեղ Փերսին բուժվում էր տուբերկուլյոզից

Փերսին սովորել է նաև Նյու Յորքում գտնվող Կոլումբիայի համալսարանի՝ Վիրաբուժության և ընդհանուր թերապիայի քոլեջում (վերջինս մտադիր էր հոգեբույժ[12] դառնալ), 1941 թվականին ստացել է բժշկության դոկտորի աստիճան։ Քոլեջում սովորելու տարիներին շաբաթական հինգ օր Փերսին մասնակցում էր դոկտոր Ժանետ Ռիոխի վարած հոգեվերլուծության դասընթացներին (վերջինիս Փերսիին նրա մորեղբոր Ուիլի ընկեր Հարրի Ստեք Սալիվանն էր խորհուրդ տվել)։ Երեք տարի անց Ուոկերը որոշեց թողնել հոգեվերլուծությունը, հետագայում իր ստացած կրթությունը գրողը որակում է իբրև անիմաստ ու անարդյունավետ[19]։ 1942 թվականին Փերսին սկսեց ստաժավորում անցնել Մանհեթենի Բելվյու հիվանդանոցում, սակայն հենց նույն տարում, երբ Բելվյուում դիահերձում էր անցկացնում, տուբերկուլյոզով վարակվեց[20]։ Այն ժամանակ հանգստից բացի տուբերկուլյուզի բուժման որև այլ եղանակ հայտնի չէր։ Չնայած Փերսիի մոտ «շատ չնչին ախտահարում» էր նկատվում, և վերջինս գրեթե ցավ չէր զգում, այնուամենայնիվ նա ստիպված էր թողնել բժշկական կարիերան և հեռանալ քաղաքից[21]։ Մի քանի տարի շարունակ Փերսին բուժում էր ստանում Նյու Յորք նահանգի հյուսիսում՝ Ադիրոնդաք լեռներում, Սարանակ լեյքի մոտ գտնվող Թրյուդո առողջարանում։ Այս ընթացքում Փերսին ողջ օրը քնում էր, կարդում և ռադիո լսում ծանոթանալու համար Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասին վերջին թարմ նորություններին։ Փերսին նախանձում էր իր եղբայրներին, որոնք երկուսն էլ օտար հողում համառ մարտեր էին մղում[22]։ Փերսին ակտիվորեն օգտվում էր առողջարանում գտնվող Մելոնի գրադարանից, որտեղ 7000-ից ավելի գիրք կար։ Կարդում էր դանիացի էքզիստենցիալիստ փիլիսոփա Սիորեն Կիերկեգորի աշխատությունները, ինչպես նաև Ֆյոդոր Դոստոևսկու, Գաբրիել Մարսելի, Ժան Պոլ Սարտրի, Ֆրանց Կաֆկայի և Թոմաս Մանի ստեղծագործությունները։ Հենց այս ժամանակ էլ Փերսին սկսում է կասկածի տակ դնել մարդկային գոյության հիմնարար առեղծվածներին հիմնավոր բացատրություն տալու գիտության կարողության վրա։ Քոլեջի իր սենյակակակիցներից մեկի օրինակով ոգևորված՝ Փերսին ամեն օր արթնանում էր արևածագին և գնում պատարագի[23][24]։ 1944 թվականի օգոստոսին, երբ Փերսին արդեն բավականին կազդուրվել էր և կարող էր լքել Թրյուդո առողջարանը, նրան դուրս գրեցին։ Վերջինս անմիջապես մեկնեց Նյու Յորք ընկերոջը՝ Կոլումբիայի համալսարանի իրավունքի դպրոցի դեկան Հյուջեր Ջերվիին տեսնելու։ Դրանից հետո շուրջ երկու ամիս Փերսին եղբոր՝ Ֆինի հետ, որն արձակուրդում էր գտնվում, ապրել է Նյու Ջերսիի Ատլանտիկ Սիթի քաղաքում[25]։ 1945 թվականի գարնանը Փերսին վերադարձավ Կոլումբիա աշխատելու համար իբրև ախտաբանության դասախոս, այս ընթացքում ապրել է Հյուջեր Ջերվիի հետ։ Մայիսին ռենտգենյան հետազոտության ժամանակ վերջինիս մոտ բացիլներ են հայտնաբերվում[26]։ Ապրիլի 12-ին[27] Փերսին գնացքով Կոնեկտիկուտի Ուոլինգֆորդ քաղաք է մեկնում Գեյլորդ Ֆարմ առողջարանում բուժում ստանալու նպատակով[24][28][29]։ Տարիներ անց իր հիվանդության մասին Փերսին համեմատաբար ավելի սիրով ու ջերմությամբ է խոսում․ «Ես շատ երջանիկ եմ, որ վարակվել եմ տուբերկուլյոզով, քանզի հենց դրա շնորհիվ է ինձ հաջողվել հեռանալ Բելվյուից ու ընդմիշտ թողնել բժշկությունը»[30]։

Կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ շրջանի կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1935 թվականին՝ Չեյփլ Հիլում ուսանելու երկրորդ տարվա ընթացքում Փերսին չորս ստեղծագործություն է ուղարկել «Կարոլինա» ամսագրին։ Այնպիսի անվանի գիտնականների կարծիքով, ինչպիսին Ջեյ Թոլսոնն է, իր առաջին իսկ ստեղծագործություններով Փերսին ապացուցեց, որ ժամանակակից մշակույթում առկա լավ ու վատ կողմերի վերաբերյալ խորը գիտելիքներ ունի ու դրանց հանդեպ մեծ հետաքրքրություն։ Փերսիի՝ Չեյփլ Հիլից ստացած անձնական տպավորություններն իրենց վառ արտացոլումն են գտել նրա առաջին վիպակում` «Կինոդիտողը» (1961) ստեղծագործության մեջ, գլխավոր հերոսի՝ Բինքս Բոլլինգի կերպարի միջոցով[31][32]։ «Սիգմա Ալֆա Էպսիլոն» եղբայրությանը անդամկցելու տարիներին Փերսին «հայտնի էր դարձել շնորհիվ իր անկրկնելի սրամտության», «Կինոդիտողը» վիպակում հենց այսպես են Բոլինգին նկարագրում նրա եղբայրակիցները։ 1947 կամ 1948 թվականին Փերսին սկսում է գրել իր «Չարթերհաուս» վերնագրով վիպակը, որը, սակայն այդպես էլ չի տպագրվում։ Հետագայում Փերսին ոչնչացնում է ձեռագիրը։ Այնուհետև սկսում է աշխատել իր երկրորդ վիպակի՝ «Գրամերսիի հաղթողը» ստեղծագրության վրա, որը նույնպես չի տպագրվում[18]։ Փերսիի, իբրև կաթոլիկ գրողի գրական կարիերան սկսվել է 1956 թվականին «Commonweal» կաթոլիկ ամսագրում ռասաների վերաբերյալ վերջինիս էսսեի տպագրմամբ[33]։ «Ստոիցիմը հարավում» էսսեում Փերսին դատապարտում էր հարավում արմատացած խտրականությունը` պահանջելով Հարավային կենցաղում քրիստոնեական մտքին ավելի մեծ ու նշանակալի տեղ տալ[34]։

Ուշ շրջանի կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1961 թվականին՝ երկար տարիներ ստեղծագործելուց և խմբագիր Սթենլի Կաուֆմանի հետ համատեղ իր գրվածքները վերամշակելուց հետո, Փերսին վերջապես լույս է ընծայում իր առաջին վիպակը՝ «Կինոդիտողը»։ Հետագույն այս ստեղծագործության մասին Փերսին գրում է հետևյալը․ «սա մի երիտասարդի պատմություն է, որը չնայած օժտված էր հարավային կիրթ, ազնվատոհմ ընտաիքի անդամին վայել բոլոր առավելություններով, (գիտությունն ու արվեստը հասկանալու, գնահատելու կարողություն, սեր ու քնքշություն աղջիկների հանդեպ, ուներ սպորտային մեքենաներ և կյանքի անբաժան մաս կազմող առօրյա անհրաժեշտ իրեր), բայց այնուամենայնիվ իրեն երկու աշխարհում էլ օտար էր զգում․ և՛ Հին հարավում, և՛ նոր Ամերիկայում»[35]։ Փերսիի՝ ավելի ուշ շրջանի ստեղծագործությունների թվին են պատկանում․ «Վերջին ջենթլմենը» (1966), «Սերը ավերակների վրա» (1971), «Լանսելոթ» (1977), «Երկրորդ գալիքը» (1980) և «Թանատոսի սինդրոմը» (1987)։ Փերսիի անձնական կյանքը, ինչպես նաև նրա ընտանիքին վերաբերող ավանդազրույցները վերջինիս համար ոգեշնչման մեծ աղբյուր են հանդիսացել՝ զգալի դեր խաղալով նրա ստեղծագործական կյանքում։ «Թանատոսի սինդրոմը» ստեղծագործության մեջ արտացոլված է Փերսիի մորեղբոր՝ Ուիլլ Փերսիի կողմից իրենց նախնիներից մեկին վերաբերյալ գրված և ընտանեկան ժամանակագրության մեջ տեղ գտած մի պատմություն[31]։ «Երկրորդ գալիքը» վիպակի ստեղծման գաղափարը Փերսիի մոտ առաջացել է այն բանից հետո, երբ 1970 թվականին նրան այցելել է ուսանողական եղբայրության հին ընկերներից մեկը։ Վերջինս Փերսիին պատմել է իր կյանքի պատմությունը, խոսել այն ժամանակաշրջանի մասին, երբ պարզապես ուժասպառ էր եղել և չգիտեր՝ ինչ պետք է անի հետո։ Փերսիի ստեծագործական կյանքի վրա զգալի ազդեցություն է թողել անձնական կյանքը։ Այս միտումը նկատվել է վերջինիս գրական կարիերայի ողջ ընթացքում (գրողի առաջին վիպակի լույս ընծայման ժամանակներից սկսած[36])։ Փերսին հրապարակել է նաև մի շարք ոչ գեղարվեստական գործեր, որոնցում արտահայտել է իր մեծ հետաքրքրությունը նշանագիտության և էքզիստենցիալիզմի նկատմամբ։Նրա ամենահայտնի գործը «Տիեզերքում մոլորվածը» ստեղծագործությունն է։

1975 թվականին Փերսին լույս է ընծայել «Նամակ շշի մեջ․ թե ինչքան տարօրինակ է մարդ էակը, ինչքան տարիօրինակ է լեզուն, և թե ինչ կապ կա այս երկուսի միջև» վերնագրով էսսեների ժողովածուն։ Փերսին փորձել է կապ ստեղծել հուդաքրիստոնեության բարոյական նորմերի միջև՝ միառժամանակ կատարելագործելով գիտությունն ու բիհեյվորիզմը։ Այնպիսի հայտնի գիտնականների կարծիքով, ինչպիսիք են Էնն Բերթրոֆը և Լինդա Վիթնի Հոբսոնը, Փերսին ստեղծել է շարքային մարդու հոգսերի ու դժվարությունների մասին ամբողջական պատկերացում կազմելու մի նոր եղանակ՝ հիմք ընդունելով գլխավորապես մարդու կողմից անեկդոտների ներկայացման և լեզվական միջոցների կիրառման յուրահատուկ ձևը[36][37]։ Փերսին դասավանդել է նաև մի շարք երիտասարդ գրողների։ Նյու Օռլեանի Լոյոլա համալսարանում դասավանդելու տարիներին վերջինս իր մեծ ներդրումն է ունեցել Ջոն Քենեդի Թուլի «Բթամիտների դավադրությունը» (1980) վեպի լույս ընծայման հարցում։ Թուլի ինքնասպանությունից արդեն ավելի քան 10 տարի էր անցել և Փերսիին ճնշում էր այն փաստը, որ ինքն անկարող է նպաստել հանրության շրջանում Թուլի գրքի ճանաչմանը։ Շատ շուտով «Բթամիտների դավադրությունը» վեպի համար, որի գործողությունները ծավալվում են Նյու Օռլեանում, Թուլը հետմահու արժանանում է Պուլիցերյան մրցանակի[38]։

1987 թվականին Թենեսի նահանգի Չաթանուգա քաղաքում Հարավի գրողների միության ստեղծման նպատակով Փերսին հանդիպում է ունենում 21 նշանավոր գրողների հետ։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1946 թվականի նոյեմբերի 7-ին Փերսին ամուսնանում է բուժաշխատող Մերի Բերնիս Թաունսենդի հետ։ Երկուսն էլ կաթոլիկություն են ուսումնասիրել և 1947 թվականին անցել ծառայության Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցում[23]։ Մտավախություն ունենալով, թե Փերսին կարող է ամուլ լինել՝ ամուսինները որդեգրում են իրենց առաջին դստերը՝ Մերի Փրաթին, իսկ ավելի ուշ ունենում են իրենց երկրորդ հարազատ դստերը՝ էննին։ Վերջինս դեռ մանուկ հասակում կորցնում է լսողությունը։ Ընտանիքը հաստատվել էր Լուիզիանայի Քովինգտոն շրջանի արվարձաններում՝ Նյու Օռլեանի մերձակայքով հոսող Փոնչարթրեյն լճի հակառակ կողմում։ Փերսիի կինն ու նրանց դուստրերից մեկը հետագայում գրախանութ են բացում, որի երկրորդ հaրկի գրասենյակում գրողը հաճախ էր աշխատում։

Հիվանդություն և մահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1988 թվականի մարտի 10-ին շագանակագեղձի քաղցկեղի հեռացման նպատակով Փերսիին վիրահատում են, սակայն այն մետաստազի էր ենթարկվել դեպի շրջակա հյուսվածքներն ու ավշային հանգույցները[39]։ 1989 թվականի հուլիսին գրողը որոշում է Մինեսոտայի Ռոչեստեր քաղաքի Մայո կլինիկայում սկսել կամավոր ընդունել փորձարկման ենթարկվող դեղամիջոցներ։ Փերսին ընդգրկվում է փորձարարական հետազոտություններում, որոնց նպատակը քացկեղով հիվանդ անձանց վրա ինտերֆերոնի և ֆտորոուրացիլի ունեցած ազդեցությունը պարզելն էր։ Ֆութին ուղղված իր նամակներում Փերսին դժգոհում էր շարունակ ճանապարհորդելուց և հիվանդանոցում մնալուց․ «Հիվանդանոցը ոչ բոլորի տեղն է , հանգիստ թող ինձ՝ հիվանդիս»[40][41]։ Չնայած փորձարարական բուժման կողմնակի ազդեցությունները պարզապես կործանարար էին, սակայն Փերսիի համար ավելի մեծ հարված էր հիվանդանոցի սպասասրահներում սպասող քաղցկեղով հիվանդ երեխաների տեսնելը։ Փերսին որոշում է շարունակել բուժումը ինչքան ի վիճակի կլինի՝ հուսալով, որ իր բուժման արդյունքում ստացված տվյալները մյուսներին մի օր պետք կգան[42]։

Փերսին մահացել է շագանակագեղձի քաղցկեղից Քովինգտոնի իր տանը 1990 թվականին՝ 74-րդ տարելիցից 18 օր առաջ[20][43]։ Թաղված է Լուիզիանայում՝ Սուրբ Ջոզեֆ Բենեդիկտի վանքում։ Փերսին Միաբանության աշխարհիկ անդամ էր դարձել, իր վերջին հաղորդությունը գրողն առել է 1990 թվականի փետրվարի 16-ին՝ մահից մոտ 3 ամիս առաջ[44]։

Ժառանգություն և պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազդեցություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փերսիի ստեղծագործությունները, որոնցում գլխավոր հերոսները շատ հաճախ տեղահանհման են ենթարկվում, մեծ ազդեցություն են թողել Հարավի հեղինակների վրա։ Գիտնական Ֆարել Օ’Գորմանի կարծիքով՝ Փերսիի հայեցակարգը հարավային գրականության մեջ հիմնարար փոփխություն մտցրեց, հեղինակներն սկսեցին կերտել «օտարացմամբ մտահոգված» կերպարներ[45]։ Նրա ստեղծագործական կյանքը վառ օրինակ է պատմության, կրոնի, գիտության և ժամանակակից աշխարհի տարրերը միաձուլել ցանկացող հարավի ժամանակակից գրողների համար[36]։ Այնպիսի գիտնականներ, ինչպիսին է Ջեյ Թոլսոնը, նշում են, որ Փերսիի կողմից ժամանակակից աշխարհում հոգեպես միայնակ կերպարների հաճախակի կերտումը նպաստել է հարավի հետպատերազմյան ժամանակաշրջանում ստեղծագործական ամենատարբեր եղանակների ներմուծմանը[31]։

Մրցանակներ և պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1962 թվականին իր առաջին վիպակի՝ «Կինոդիտողը» ստեղծագործության համար Փերսին արժանացել է Ազգային գրական մրցանակի[46]։

1985 թվականին Փերսին Սեյնթ Լուիզի համալսարանի գրադարանի աշխատակիցների կողմից արժանացել է Սեյթ Լուիզ գրական մրցանակի[47][48]։ 1989 թվականին Նոտր Դամի համալսարանի կողմից Փերսիին շնորհվել է «Laetare» մեդալ, այս մեդալին ամեն տարի շնորհվել է այն կաթոլիկին, որի «հանճարը վսեմացրել է գիտությունն ու արվեստը, արտացոլել եկեղեցու իդեալները և հարստացրել մարդկային ժառանգությունը»[49]։

1989 թվականին Հումանիտար գիտությունների ազգային ֆոնդի կողմից Փերսին հաղթող է ճանաչել՝ արժանանալով հումանիտար գիտությունների ոլորտի ամենամեծ մրցանակին՝ Ջեֆերսոնի անվան դասախոսություն կարդալու պատվին։ Փերսին կարդացել է իր «Ճակատագրական սխալ․ Սեն Անդրեասի սխալը ըստ ժամանակակից տրամաբանության» վերնագրով էսսեն[50]։

Նյու Օռլեանի Լոյոլա համալսարանում Փերսիի կյանքին և գործունեությանը վերաբերող արխիվային և ձեռագիր բազմաթիվ ժողովածուներ կան[51]։

2019 թվականին Միսսիսիպիի Գրինվիլ քաղաքում ի նշան Փերսիի թողած գրական ավանդի հանդեպ ունեցած խորին ակնածանքի, տեղադրվել է Միսսիսիպիի գրողների պատմական հուշարձանը[52]։

Երկեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիպակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • The Moviegoer. New York: Knopf, 1961; reprinted Avon, 1980 — winner of the National Book Award[10]
  • The Last Gentleman. New York: Farrar, Straus, 1966; reprinted Avon, 1978.
  • Love in the Ruins: The Adventures of a Bad Catholic at a Time Near the End of the World. New York: Farrar, Straus, 1971; reprinted Avon, 1978.
  • Lancelot. New York: Farrar, Straus, 1977.
  • The Second Coming. New York: Farrar, Straus, 1980.
  • The Thanatos Syndrome. New York: Farrar, Straus, 1987.

Ոչ գեղարվեստական երկեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներքոնշյալ աշխատանքներից մի քանիսը պարզապես «Signposts in a Strange Land» («Փողոցային ուղենիշները օտար հողում») գրքում վերատպված պամֆլետներ են

  • The Message in the Bottle: How Queer Man Is, How Queer Language Is, and What One Has to Do with the Other. New York: Farrar, Straus, 1975.
  • Going Back to Georgia. Athens: University of Georgia, 1978 (also in Signposts, 1991.)
  • Questions They Never Asked Me. Northridge, California: Lord John Press, 1979 (also in Signposts, 1991.)
  • Bourbon. Winston-Salem, North Carolina: Palaemon Press, 1982 (also in Signposts, 1991.)
  • Lost in the Cosmos: The Last Self-Help Book. New York: Farrar, Straus, 1983.
  • How to Be an American Novelist in Spite of Being Southern and Catholic. Lafayette: University of Southwestern Louisiana, 1984 (also in Signposts, 1991.)
  • The City of the Dead. Northridge, California: Lord John Press, 1985 (also in Signposts, 1991.)
  • Conversations with Walker Percy. Lawson, Lewis A., and Victor A. Kramer, eds. Jackson: University Press of Mississippi, 1985.
  • Diagnosing the Modern Malaise. New Orleans: Faust, 1985. (Also in Signposts, 1991.)
  • Novel-Writing in an Apocalyptic Time. New Orleans: Faust Publishing Company, 1986. (Also in Signposts, 1991.)
  • State of the Novel: Dying Art or New Science. New Orleans: Faust Publishing Company, 1988. (Also in Signposts, 1991.)
  • Signposts in a Strange Land. Samway, Patrick, ed. New York: Farrar, Straus, 1991.
  • More Conversations with Walker Percy. Lawson, Lewis A., and Victor A. Kramer, eds. Jackson: University Press of Mississippi, 1993.
  • A Thief of Peirce: The Letters of Kenneth Laine Ketner and Walker Percy. Samway, Patrick, ed. Jackson: University Press of Mississippi, 1995.
  • The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy. Tolson, Jay, ed. New York: Center for Documentary Studies, 1996.
  • Symbol and Existence: A Study in Meaning: Explorations of Human Nature by Walker Percy. Edited by Ketner, Kenneth Laine, Karey Lea Perkins, Rhonda Reneé McDonell, Scott Ross Cunningham. Macon, GA: Mercer University Press, 2019. Percy’s previously unpublished book on his working theory.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.timelines.ws/days/05_28.HTML
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.timelines.ws/20thcent/1916_1917.HTML
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.nola.com/books/index.ssf/2012/09/mary_townsend_percy_widow_of_w.html
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.nola.com/arts/index.ssf/2014/01/prospect3_and_new_orleans_publ.html
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 http://www.newyorker.com/archive/1978/10/02/1978_10_02_043_TNY_CARDS_000328274
  9. ↑ https://laetare.nd.edu/recipients/#info1989
  10. ↑ 10,0 10,1 National Book Awards, National Book Foundation, 1962, Վերցված է 2012 թ․ մարտի 30-ին. With essays by Sara Zarr and Tom Roberge from the Awards 60-year anniversary blog.
  11. ↑ Kimball, Roger. Existentialism, Semiotics and Iced Tea, Review of Conversations with Walker Percy New York Times, August 4, 1985. Retrieved 2010-06-12.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 «Walker Percy». Walker Percy From Pen to Print. UNC-Chapel Hill Libraries. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 7-ին.
  13. ↑ Samway, Patrick. Walker Percy: A Life. (Loyola Press USA, 1999) p. 4.
  14. ↑ O'Gorman, Farrell. Extract from "Walker Percy, the Catholic Church and Southern race relations (ca. 1947–1970)" Արխիվացված 2014-10-28 Wayback Machine, The Mississippi Quarterly, Winter, 1999/2000.
  15. ↑ Elie, Paul (2003). The Life You Save May Be Your Own: An American Pilgrimage, Farrar, Straus & Giroux.
  16. ↑ Shelby Foote; Walker Percy (1998 թ․ մայիս). The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy. W. W. Norton, Incorporated. էջ 3. ISBN 978-0-393-31768-8.
  17. ↑ Shelby Foote; Walker Percy (1998 թ․ մայիս). The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy. W. W. Norton, Incorporated. էջ 4. ISBN 978-0-393-31768-8.
  18. ↑ 18,0 18,1 https://www.nytimes.com/1996/12/01/books/men-of-letters.html
  19. ↑ https://www.nytimes.com/1992/11/15/books/an-inheritance-of-death.html
  20. ↑ 20,0 20,1 «Walker Percy, Is Dead at 74; A Novelist of the New South». New York Times. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 7-ին.
  21. ↑ Walker Percy (1993). More Conversations with Walker Percy. University Press of Mississippi. էջ 218. ISBN 978-0-87805-623-1.
  22. ↑ Jessica Hooten Wilson (2018 թ․ մայիսի 18). Reading Walker Percy's Novels. LSU Press. էջ 11. ISBN 978-0-8071-6878-3.
  23. ↑ 23,0 23,1 Hanley, Lorene Duquin. A Century of Catholic Converts. Our Sunday Visitor, 2003. 151-53. Print.
  24. ↑ 24,0 24,1 Jessica Hooten Wilson (2018 թ․ մայիսի 18). Reading Walker Percy's Novels. LSU Press. էջ 12. ISBN 978-0-8071-6878-3.
  25. ↑ Paul Elie (2004 թ․ մարտի 10). The Life You Save May Be Your Own: An American Pilgrimage. Farrar, Straus and Giroux. էջ 141. ISBN 978-0-374-52921-5.
  26. ↑ Bertram Wyatt-Brown (1996 թ․ հոկտեմբերի 31). The House of Percy: Honor, Melancholy, and Imagination in a Southern Family. Oxford University Press. էջ 304. ISBN 978-0-19-510982-5.
  27. ↑ Patrick H. Samway (1999). Walker Percy: A Life. Loyola Press. էջ 134. ISBN 978-0-8294-1268-0.
  28. ↑ William Rodney Allen (1986). Walker Percy. Univ. Press of Mississippi. էջ 15. ISBN 978-1-61703-535-7.
  29. ↑ Nicholson, Joseph (2006 թ․ ապրիլ). Listening to the Dead: Marginalia in Walker Percy's Private Library (Masters Paper). University of North Carolina at Chapel Hill. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 29-ին.
  30. ↑ Bertram Wyatt-Brown (1996 թ․ հոկտեմբերի 31). The House of Percy: Honor, Melancholy, and Imagination in a Southern Family. Oxford University Press. էջ 303. ISBN 978-0-19-510982-5.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 Tolson, Jay (1992). Pilgrim in the Ruins: a Life of Walker Percy. Simon and Schuster.
  32. ↑ Percy, Walker (1961). The Moviegoer. Alfred A. Knopf.
  33. ↑ Elie, Paul (2004). The Life You Save May Be Your Own. Macmillan Publishers. էջեր 247–248. ISBN 9780374529215.
  34. ↑ Percy, Walker (2000). Signposts in a Strange Land. Macmillan Publishers. էջեր 83–88. ISBN 9780312254193.
  35. ↑ Andrews, Deborah. Annual Obituary, 1990. St. James Press, 1991. 317. Print.
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 Hobson, Linda Whitney (1988). Understanding Walker Percy. University of South Carolina Press.
  37. ↑ Berthoff, Anne E (Summer 1994). «Walker Percy's Castaway». Sewanee Review. 102: 409–415.
  38. ↑ Simon, Richard Keller (1999). «John Kennedy Toole and Walker Percy: Fiction and Repetition in a Confederacy of Dunces». Texas Studies in Literature and Language. Austin, TX. 36 (1): 99.
  39. ↑ Shelby Foote; Walker Percy (1998 թ․ մայիս). The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy. W. W. Norton, Incorporated. էջ 301. ISBN 978-0-393-31768-8.
  40. ↑ Shelby Foote; Walker Percy (1998 թ․ մայիս). The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy. W. W. Norton, Incorporated. էջ 302. ISBN 978-0-393-31768-8.
  41. ↑ Peter Augustine Lawler; Brian A. Smith (2013 թ․ հուլիսի 19). A Political Companion to Walker Percy. University Press of Kentucky. էջ 27. ISBN 978-0-8131-4189-3.
  42. ↑ «Walker Percy and Suicide». Intercollegiate Studies Institute. 2014 թ․ հոկտեմբերի 8.
  43. ↑ Mattix, Micah. «Whither Walker Percy?». First Things. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 7-ին.
  44. ↑ "Remembering Walker Percy as a Benedictine Oblate" Արխիվացված 2011-11-11 Wayback Machine, Plastic Beatitude blog.
  45. ↑ O'Gorman, Farrell (Spring 2002). «Languages of Mystery: Walker Percy's Legacy in Contemporary Southern Fiction». Southern Literary Journal. 34 (2): 97–119. doi:10.1353/slj.2002.0009. S2CID 159886725.
  46. ↑ Underwood, Thomas A. (2004 թ․ դեկտեմբեր). «A Visit With Walker Percy: An Interview and a Recollection». Mississippi Quarterly. 58: 141–159.
  47. ↑ Saint Louis University Library Associates. «Recipients of the Saint Louis Literary Award». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 25-ին.
  48. ↑ «Website of St. Louis Literary Award». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
  49. ↑ «Notre Dame website». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
  50. ↑ Walker Percy, "The San Andreas Fault in the Modern Mind" Արխիվացված 2012-10-09 Wayback Machine, C-Span Video, Jefferson Lecture, National Endowment for the Humanities. Retrieved 2010-04-01.
  51. ↑ «Archival & Manuscript Collections». Special Collections & Archives, J. Edgar & Louise S. Monroe Library, Loyola University New Orleans. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 17-ին.
  52. ↑ «Mississippi Writers Trail markers for Shelby Foote and Walker Percy unveiled in Greenville | Mississippi Development Authority». www.mississippi.org. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 16-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Allen, William Rodney, Walker Percy: A Southern Wayfarer. (UP of Mississippi, 1986).
  • Coles, Robert, Walker Percy: An American Search. (Little, Brown & Co, 1979).
  • Desmond, John F. Fyodor Dostoevsky, Walker Percy, and the Age of Suicide (Catholic University of America Press, 2019).
  • Dupuy, Edward J., Autobiography in Walker Percy: Repetition, Recovery and Redemption. (Louisiana State University Press, 1996).
  • Harwell, David Horace, Walker Percy Remembered: A Portrait in the Words of Those Who Knew Him. University of North Carolina Press, 2006.
  • Mooneyham, Laura (1993 թ․ հուլիս). «The origin of consciousness, gains and losses: Walker Percy vs Julian Jaynes». Language and Communication. 13 (3): 169–182. doi:10.1016/0271-5309(93)90024-H. ISSN 0271-5309.  (Reprinted in Kuijsten, M. (ed.), Gods, Voices and the Bicameral Mind. Julian Jaynes Society, 2016, pp. 175-197.){{cite journal}}: CS1 սպաս․ postscript (link)
  • Marsh, Leslie, Walker Percy, Philosopher. Palgrave Macmillan, 2018.
  • Samway, Patrick, Walker Percy: A Life. Loyola Press USA, 1999.
  • Smith, Brian A. Walker Percy and the Politics of the Wayfarer (Lexington Books, 2017)
  • Tillman, Jane G. "The intergenerational transmission of suicide: Moral injury and the mysterious object in the work of Walker Percy." Journal of the American Psychoanalytic Association 64.3 (2016): 541–567.
  • Tolson, Jay, Pilgrim in the Ruins: A Life of Walker Percy. New York: Simon and Schuster, 1992.
  • Wood, Ralph C, The Comedy of Redemption: Christian Faith and Comic Vision in Four American Novelists. University of Notre Dame Press, 1988.
  • Wyatt-Brown, Bertram. The Literary Percys: Family History, Gender & the Southern Imagination. Athens and London: University of Georgia Press, 1994.
  • _____. The House of Percy: Honor, Melancholy and Imagination in a Southern Family. Oxford University Press USA, 1994.
  • Swirski. Peter, "We Better Kill the Instinct to Kill Before It Kills Us or Violence, Mind Control, and Walker Percy's The Thanatos Syndrome". American Utopia and Social Engineering in Literature, Social Thought, and Political History. New York, Routledge 2011.
  • Wilson, Franklin Arthur. "Percy Following Faulkner: A Different Path?." Renascence 68.4 (2016): 294–310. on Percy's fourth novel, Lancelot.

Աղբյուրներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Tolson, Jay, ed. The Correspondence of Shelby Foote and Walker Percy (W.W. Norton Company, 1997). online review by Louis Simpson

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ուոքեր Փերսի հոդվածին
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ուոքեր_Փերսի&oldid=9587873» էջից