Նայիֆ իբն Աբդ ալ-Ազիզ ալ-Սաուդ

	Նայիֆ իբն Աբդ ալ-Ազիզ ալ-Սաուդ
Կրթություն՝	Արքայազների դպրոց
Մասնագիտություն՝	բանաստեղծ և քաղաքական գործիչ
Դավանանք	սուննի իսլամ
Ծննդյան օր	հունվարի 28, 1933 կամ 1934
Ծննդավայր	Էթ Թաիֆ, Մեքքայի շրջան, Սաուդյան Արաբիա
Վախճանի օր	հունիսի 16, 2012
Վախճանի վայր	Ժնև, Շվեյցարիա
Թաղված	Al Adl cemetery
Դինաստիա	սաուդցիներ
Քաղաքացիություն	Սաուդյան Արաբիա
Հայր	Աբդուլ Ազիզ իբն Աբդուրահման Ալ Սաուդ
Մայր	Հասա բինթ Ահմեդ աս-Սուդայրի
Զավակներ	Սաուդ իբն Նաիֆ Ալ Սաու և Մուհամեդ բեն Նաիֆ Ալ Սաուդ
Պարգևներ	և Լիբանանի համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Nayef bin Abdulaziz

Նայիֆ իբն Աբդ ալ-Ազիզ ալ-Սաուդ (արաբ․՝ نايف بن عبد العزيز آل سعود‎‎, հունվարի 28, 1933(1933-01-28)^[1] կամ 1934^[2], Էթ Թաիֆ, Մեքքայի շրջան, Սաուդյան Արաբիա - հունիսի 16, 2012(2012-06-16)^[3]^[4]^[5], Ժնև, Շվեյցարիա^[1]), Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության գահաժառանգը 2011 թվականի հոկտեմբերի 27-ից, ալ Սաուդի դինաստիայի ներսում աս Սուդայրիի կլանի ներկայացուցիչը, Աբդուլ Ազիզ Ալ Սաուդի 23-րդ որդին իր 8-րդ կնոջ՝ Հասսի Բինթ Ահմադ աս Սուդայրիից, Ֆահդ թագավորի և գահաժառանգ Սուլթան իբն Աբդուլ-Ազիզ Ալ Սաուդի հարազատ եղբայրը։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1933 թվականին կամ 1934 թվականին Աբդուլ Ազիզ թագավորի և նրա կնոջ՝ Հասայի ընտանիքում։ Նախնական կրթություն ստացել է արքայազների դպրոցում։

Նա ուներ 6 հարազատ եղբայր և 4 քույր։ Նրա եղբայրներն էին՝ թագավոր Ֆահդ (1921-2005), իշխան Սուլթան (1930-2011), իշխան Աբդուրրահման (1931-2017), իշխան Թուրկի (1934-2016), թագավոր Սալման (ծնվ. 1935) և արքայազն Ահմադ (ծնված՝ 1942), իսկ քույրերը՝ արքայադուստր Լուլուվահ (մահացել է՝ 2008), արքայադուստր Լատիֆա, արքայադուստր Ալ-Ջավհարա (մահացել է՝ 2019) և արքայադուստր Ջավահիր (մահացել է՝ 2015).

Քաղաքական կարիերա

1952 թվականին թագավոր Աբդ ալ Ազիզը նրան նշանակել ալ-Ռիադի էմիրի (նահանգապետի) տեղակալ։ 1953 թվականին, Բին Սաուդի թագավորի մահից հետո, արքայազն Նաիֆը ալ-Ռիադի էմիրի (նահանգապետի) պաշտոն էր ստացել։ Ֆեյսալի թագավորի օրոք (1964-1975 թվականներին) արքայազն Նաիֆը դարձել է ներքին գործերի նախարարի տեղակալ, ապա՝ Ներքին գործերի պետական նախարար, իսկ 1975 թվականին ստացել է ներքին գործերի նախարարի պաշտոնը, որը զբաղեցրել է 34 տարի շարունակ։

1990-ականներին և 2000-ականներին նա ակտիվորեն և անհաջող պայքարում էր Սաուդյան Արաբիայի տարածքում Ալ-Կաիդայի (մոլորված աղանդի) ահաբեկչական ընդհատակիցների դեմ, ինչի համար հանրության աչքում վաստակել էր ահաբեկչության հաղթողի իմիջը։ Որպես ներքին գործերի նախարար Նաիֆը գլխավորում էր Սաուդյան Արաբիայի ինթիֆադա Ալ-Ակսայի աջակցության կոմիտեն և վերահսկում էր ամբողջ աշխարհում գրեթե բոլոր Սաուդյան բարեգործական միջոցները։ Նրա ընդհանուր ներդրումը բարեգործության գործում գնահատվում է 33 մլն ԱՄՆ դոլար։ Արքայազն Նաիֆը նաև գլխավորել է տեղեկատվության հարցերով բարձրագույն խորհուրդը, որն իրականացնում է Սաուդյան բոլոր լրատվամիջոցների հրապարակումների գրաքննությունը, ինչպես նաև համացանցի հասանելիության վերահսկողությունը։ Բացի այդ, Նաիֆ բին Աբդ ալ Ազիզը գլխավորել է Հաջի գործերի բարձրագույն կոմիտեն, որը վերահսկում է ողջ աշխարհի մուսուլմանների ուխտագնացությունը Մեքքա և Մադինա։ 2009 թվականի մարտի 27-ին թագավորական հրամանագրով արքայազն Նաիֆը նշանակվել է Սաուդյան Արաբիայի նախարարների խորհրդի նախագահի երկրորդ տեղակալի պաշտոնում, որին ավանդաբար նշանակվում է գահաժառանգը։

2011 թվականի հոկտեմբերի 27-ին արքայազն Նաիֆ բին Աբդ ալ Ազիզը հայտարարվել է Սաուդյան Արաբիայի թագավորական գահաժառանգ։ Վերջին տարիներին արքայազն Նաիֆը նախարարների խորհրդի կանոնավոր նիստեր է անցկացրել թագավոր Աբդալլահի և գահաժառանգ արքայազն Սուլթանի ծանր հիվանդության հետ կապված։

Քաղաքական նշանակումներ

Գահաժառանգ արքայազն Նաիֆը համարվում էր թունդ պահպանողական և հակասեմական։ Նրան մեղադրում էին սոցիալ-քաղաքական բարեփոխումներին խոչընդոտելու մեջ, որոնք փորձում է իրականացնել թագավոր Աբդալլահը Մասնավորապես, արքայազն Նաիֆը դեմ է հանդես եկել կանանց ավտոմեքենա վարելու և ընտրություններին մասնակցելու իրավունքի տրամադրմանը, Թագավորության խորհրդատվական խորհրդի անդամների ընտրության սկզբունքի ներդրմանը, Սաուդյան մամուլի ազատության դեմ։ Իսկ նրան մեղադրում են Սաուդյան կրոնական ոստիկանության գործողությունների անսահման լինելու մեջ։ Արքայազն Նաիֆն ԱՄՆ-ի հետ ռազմավարական միության (և, որպես հետևանք, ամերիկյան ընկերությունների շահերի լոբբիստ), Իրանի և Թագավորությունում շիա շարժման հակառակորդն էր։ Արևմտյան փորձագետներն ու իրավապաշտպանները հենց նրա վրա են դնում 2011 թվականի գարնանը Թագավորության արևելյան նահանգում շիաների ելույթների դաժան ցրման պատասխանատվությունը։ Հենց Նաիֆն է որոշում կայացրել Սաուդյան զորքեր ուղարկել Բահրեյնում շիական ելույթները ճնշելու համար։

Երեխաներ

Ավագ որդին արքայազն Սաուդն է (ծնվ. 1956) գործարար, Իսպանիայում Սաուդյան Արաբիայի դեսպան (2003-2011), արևելյան նահանգի նահանգապետ 2013 թվականից։

2015 թվականին Նաիֆի որդին՝ թագավորության ներքին գործերի նախարար, արքայազն Մուհամեդը։ 1959), նշանակվել է գահաժառանգի տեղակալ։ Այդ նշանակումը նրան երկրորդն է դարձրել Սաուդյան Արաբիայի գահաժառանգ արքայազնի հորեղբոր՝ Մուքրին Բին Աբդուլ Ազիզ Ալ-Սաուդից հետո^[7]։

Եվս մեկ որդի՝ Իշխան Նավվաֆը (ծնվ. 1988), գործարար։

Մահ

Մահացել է 2012 թվականի հունիսի 16-ին^[8] Ժնևում։ Մահվան պատճառը պաշտոնապես չի նշվում, սակայն որոշ աղբյուրներ պնդում են, որ արքայազնը տառապում էր լեյկեմիայով, շաքարային դիաբետով և օստեոպորոզով^[9]։ Թաղված է Մեքքայում՝ Ալ Ադլ գերեզմանատանը։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #1026634199 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^2,0 ^2,1 https://mairi.me/-/1073610
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Nayef bin Abdul Aziz, Saudi Crown Prince Who Led Crackdown on Al Qaeda, Dies at 78 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2012. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Encyclopædia Britannica
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ Lundy D. R. The Peerage
↑ «New Saudi Deputy Crown Prince marks generational shift». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 23-ին. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
↑ Скончался наследный принц Саудовской Аравии | В мире | Лента новостей «РИА Новости», ria.ru
↑ Saudi Arabia: The royal house is rattled too | The Economist

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նայիֆ իբն Աբդ ալ-Ազիզ ալ-Սաուդ» հոդվածին։

[_844dda13a66fa8a3-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #1026634199 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_c9ed160f673b59ef-2] 2,0 ^2,1 https://mairi.me/-/1073610

[_40998f04536b38dd-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Nayef bin Abdul Aziz, Saudi Crown Prince Who Led Crackdown on Al Qaeda, Dies at 78 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2012. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X

[_8b1a47ca13822aae-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Encyclopædia Britannica

[_d9a466a4b5c74598-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Munzinger Personen (գերմ.)

[_a9bc8580ecfdec39-6] Lundy D. R. The Peerage

[7] «New Saudi Deputy Crown Prince marks generational shift». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 23-ին. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)

[8] Скончался наследный принц Саудовской Аравии | В мире | Лента новостей «РИА Новости», ria.ru

[9] Saudi Arabia: The royal house is rattled too | The Economist

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]