Jump to content

Յոհան Կրյուգեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յոհան Կրյուգեր
Ի ծնե անունստորին սորբերեն Jan Krygar
Ծնվել էապրիլի 9, 1598(1598-04-09)[1][2][3][…]
Գուբեն, Շպրե Նեյսե, Բրանդենբուրգ, Գերմանիա
ԵրկիրԳերմանիա
Մահացել էփետրվարի 23, 1662(1662-02-23)[1][3][4][…] (63 տարեկան)
Բեռլին, Բրանդենբուրգ-Պրուսիա[5]
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժշտագետ, երաժշտության տեսաբան, ուսուցիչ և երաժշտական hրատարակիչ
Գործիքներերգեհոն
 Johann Crüger Վիքիպահեստում

Յոհան Կրյուգեր (գերմ.՝ Johann Crüger, սորբ․՝ Jan Krygaŕ, ապրիլի 9, 1598(1598-04-09)[1][2][3][…], Գուբեն, Շպրե Նեյսե, Բրանդենբուրգ, Գերմանիա - փետրվարի 23, 1662(1662-02-23)[1][3][4][…], Բեռլին, Բրանդենբուրգ-Պրուսիա[5]), սորբական ծագմամբ գերմանացի կոմպոզիտոր, երաժշտագետ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Գուբենում, Գեորգ Կրյուգերի ընտանիքում։ 1622 թվականից սկսած՝ զբաղվել է ուսուցչությամբ, հարստացրել է գերմանական մշակույթը, ստեղծելով բազում նոր ստեղծագործություններ, իսկ 1647 թվականից սկսած՝ կատարել է ժողովրդական երգերի մշակումներ։ 1662 թվականին դարձել է Բեռլինի Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցու մեներգիչ։ Թողարկել է օրհներգերի երեք ժողովածու, ուր կարմիր թելի նման անցել է «Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen?» երաժշտությունը, որը հետագայում օգտագործվել է Յոհան Սեբաստիան Բախի կողմից։ 1628 թվականին ամուսնացել է և ունեցել 5 երեխա։ 1637 թվականին ամուսնացել է երկրորդ անգամ։ 1662 թվականին մահացել է Բեռլինում։ Կրյուգերի մահից հետո միայն հրապարակվել են «Berliner Gesangbuch» (1640թ) և «Kirchenmelodien» (1649) ժողովածուները՝ նախատեսված քառաձայն երգեցողության համար։ Հայտնի են նրա ՛՛Wie soll ich dich empfangen Ah, Holy Jesus Cantate domino Jesu Meine Freude Choir Cantate Domino՛՛ ստեղծագործություները։

Ամենահայտնի ժողովածուն՝«Praxis pietatis melica» հավանաբար լույս է տեսել 1635 թվականին, իսկ արդեն 1733 թվականին հրատարակվել է 43 անգամ։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Friedrich Wilhelm Bautz: Crüger, Johann. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 1, Bautz, Hamm 1975. 2., unveränderte Auflage Hamm 1990, ISBN 3-88309-013-1, Sp. 1172–1174.
  • Christian Bunners: Johann Crüger (1598–1662): Berliner Musiker und Kantor, lutherischer Lied- und Gesangbuchschöpfer. Frank & Timme, Berlin 2012, ISBN 978-3-86596-371-0.
  • Arrey von Dommer: Crüger, Johann. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, S. 623 f.
  • Hans Heinrich Eggebrecht: Crüger (Krüger), Johannes. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, S. 428 f.
  • Wolfgang Herbst: Wer ist wer im Gesangbuch? Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-50323-7, S. 66 ff.
  • Lothar Noack, Jürgen Splett: Bio-bibliographien: Brandenburgische Gelehrte der Fruhen Neuzeit. Akademie Verlag, Berlin 1997, ISBN 3-05-002840-8, S. 103–117.
  • Dietrich Nummert: Mit 24 schon Musikdirektor – Kantor und Lehrer Johann Crüger. In: Berlinische Monatsschrift, Heft 4/1998, S. 64–68.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Discogs — 2000.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  5. 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118834967 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յոհան Կրյուգեր» հոդվածին։