Մարսելո Դել Պիլար
Մարսելո Դել Պիլար | |
---|---|
Ծնվել է | օգոստոսի 30, 1850[1] |
Ծննդավայր | Bulakan, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն |
Վախճանվել է | հուլիսի 4, 1896[2] (45 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Բարսելոնա, Իսպանիա[3] |
Գերեզման | Marcelo H. del Pilar Shrine |
Մասնագիտություն | լրագրող, գրող և քաղաքական գործիչ |
Լեզու | Տագալերեն |
Քաղաքացիություն | Ֆիլիպիններ |
Կրթություն | Colegio de San Jose?, Սանտո Թոմասի համալսարան, Colegio de San Juan de Letran? և University of Santo Tomas Faculty of Civil Law? |
Գրական ուղղություններ | Propaganda Movement? |
Marcelo H. del Pilar Վիքիպահեստում |
Մարսելո Դել Պիլար (իսպ.՝ Marcelo del Pilar), օգոստոսի 30, 1850[1], Bulakan, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն - հուլիսի 4, 1896[2], Բարսելոնա, Իսպանիա[3]), ֆիլիպինցի գրող, Ֆիլիպինյան հեղափոխության գաղափարական ոգեշնչողներից մեկը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մարսելո Դել Պիլարն ավարտել է Մանիլայի Սան Խոսե քոլեջը, որից հետո 1880 թվականին ավարտել է Սանտո-Թոմաս համալսարանը՝ դառնալով իրավաբան[4]։ 1878 թվականին ամուսնացել է Մարսիանա Դել Պիլարի հետ[5], որի հետ հետագայում ունեցել են յոթ երեխա՝ յոթ աղջիկ և մեկ տղա, որոնցից չափահասության տարիքին հասել են երկու աղջիկ[6]։
1882 թվականին թողարկել է առաջին թերթը թագալերենով, որը կոչվում էր «Diariong Tagalog»։ Դրանում հրապարակվել են հոդվածներ Ֆիլիպիններում իսպանական գաղութային իշխանությունների քննադատությամբ։ Փախչելով հետապնդումից՝ մեկնել է Իսպանիա՝ ընտանիքը թողնելով Ֆիլիպիններում։
1889 թվականի վերջին դարձել է La Solidaridad թերթի խմբագիրը, որը Մադրիդում տպագրվել է ֆիլիպինցի բարեփոխիչների ընկերության կողմից։ Իր համախոհների հետ միասին թերթում հանդես է եկել օրենքի առջև ֆիլիպինների և իսպանացիների հավասարության, տեղական արտադրանքի հարկադիր վաճառքի չեղարկման և Ֆիլիպիններում աշխատանքային պարհակի չեղարկման, իսպանացի քահանաներին ֆիլիպինցիներով փոխարինելու և վաղուց հասունացած այլ բարեփոխումների օգտին։ Ֆիլիպինցի բարեփոխիչների գաղափարները իսպանական հանրության մոտ ըմբռնում չեն գտել, իսկ մի քանի ունևոր ֆիլիպինցիների կողմից ֆինանսավորումը քիչ է եղել։
1890-1895 թվականներին Դել Պիլարը թերթ էր հրապարակել հիմնականում իր միջոցներով։ Հրապարակումը դադարեցվել է 1895 թվականի նոյեմբերին։ Մահից առաջ Դել Պիլարը մերժել է ասիմիլյացիայի տեսությունը և չափավոր բարեփոխումների ուղին՝ դառնալով Ֆիլիպինյան հեղափոխության նախակարապետը։
Ապստամբությունը վերջին, բայց անխուսափելի միջոց է, հատկապես երբ ժողովուրդը վերջնականապես համոզվել է, որ չարի դեմ պայքարի բոլոր խաղաղ միջոցներն իզուր են։[7] |
Մարսելոն ազատ ժամանակ նվագել է ջութակ, դաշնամուր և ֆլեյտա, նաև սիրում էր սուսերամարտով զբաղվել։
Մահվանից առաջ զանկացել վերադառնալ հայրենիք, բայց չի կարողացել հիվանդության սրման և միջոցների սղության պատճառով։ 1896 թվականի հուլիսի 4-ին Մարսելո Դել Պիլարը մահացել է Բարսելոնայում, մահվան պատճառ է դարձել տուբերկուլյոզը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118959042 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Diccionario biográfico español (իսպ.) — Real Academia de la Historia, 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Birthplace of Marcelo H. del Pilar — 2012.
- ↑ Reyes 2008, էջ. 262.
- ↑ Villarroel 1997, էջ. 11 harvnb error: multiple targets (2×): CITEREFVillarroel1997 (help).
- ↑ Zapanta 1967, էջ. 64.
- ↑ Constantino, Renato The Philippines: A Past Revisited. — Quezon City: Tala Publishing Services, 1975. — ISBN 971-8958-00-2.
Bibliography
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Batungbacal, José (1956). Great Architects of Filipino Nationality. Manila: University Publishing Company. OCLC 3515670.
- Constantino, Renato (1975). The Philippines: A Past Revisited. Quezon City: Tala Publishing Services. ISBN 971-8958-00-2.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Corpuz, Onofre D. (2007). The Roots of the Filipino Nation, Volume 2. Quezon City: University of the Philippines Press. ISBN 978-971-542-461-5.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Dery, Luis Camara (1999). Alay sa Inang Bayan: Panibagong Pagbibigay Kahulugan sa Kasaysayan ng Himagsikan ng 1896. Ermita, Manila: National Historical Institute. ISBN 978-971-538-155-0.
- Fajardo, Reynold S. (1998). The Brethren: Masons in the Struggle for Philippine Independence, Volume 1. Manila: E.L. Locsin and the Grand Lodge of Free and Accepted Masons of the Philippines. ISBN 971-91946-1-8.
- Kahayon, Alicia H. (1989). Philippine Literature: Choice Selections from a Historical Perspective. Manila: National Book Store. ISBN 971-084-378-8.
- Kalaw, Teodoro M. (1974). An Acceptable Holocaust: Life and Death of a Boy-General. Manila: National Historical Commission. OCLC 1659785.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Keat, Gin Ooi (2004). Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor. Santa Barbara, Calif: ABC-CLIO. ISBN 1-57607-770-5.
- Mojares, Resil B. (1983). Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940. Quezon City: University of the Philippines Press. ISBN 971-105-001-3.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Ramos, Maria S. (1984). Panitikang Pilipino. Quezon City: Katha Publishing Company. ISBN 971-150-051-5.
- Reyes, Raquel A. G. (2008). Love, Passion, and Patriotism: Sexuality and the Philippine Propaganda Movement, 1882 – 1892. Singapore: NUS Press. ISBN 978-9971-69-356-5.
- Santos, Mariano T. (2001). Aklat ng Bayang Bulacan. Bulacan: Lathalaang Plaridel. ISBN 971-92439-0-2.
- Schumacher, John N. (1997). The Propaganda Movement, 1880-1895: The Creation of a Filipino Consciousness, the Making of the Revolution. Quezon City: Ateneo de Manila University Press. ISBN 971-550-209-1.
- Steinberg, David J. (2000). The Philippines: A Singular and a Plural Place. Boulder, CO: Westview Press. ISBN 0-8133-3755-0. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 23-ին.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Villarroel, Fidel (1997). Marcelo H. del Pilar at the University of Santo Tomas. Manila: University of Santo Tomas Publishing House. ISBN 971-506-070-6.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Zapanta, Lea S. (1967). The Political Ideas of Marcelo H. del Pilar. Quezon City: University of the Philippines. OCLC 48934308.
- Antonio, Teo T. (2000). Piping-dilat. Quezon City: University of the Philippines Press. ISBN 978-9715422512.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն) - Cortez, King M. (2016). Plaridel: Dungan ng Katipunan. Malolos: Center for Bulacan Studies, Bulacan State University. ISBN 978-971-0572-86-1.
- Gatmaitan, Magno S. (1966). Marcelo H. del Pilar, 1850-1896: A Documented Biography, with Tagalog, English and Spanish Versions. Quezon City: Muñoz Press. OCLC 33251139.
- Pilar, Marcelo H. del (1955). Epistolario de Marcelo H. del Pilar, Volume 1. Manila: Imprenta del Gobierno. OCLC 5390874.
- Pilar, Marcelo H. del (1970). Escritos de Marcelo H. del Pilar, Volumes 1–2. Manila: Biblioteca Nacional. OCLC 8783472.
- Pilar, Marcelo H. del (2006). Letters of Marcelo H. del Pilar: A Collection of Letters of Marcelo H. del Pilar. Manila: National Historical Institute. ISBN 971-538-194-4.
- Villarroel, Fidel (1997). Marcelo H. Del Pilar, His Religious Conversions. Manila: University of Santo Tomas Publishing House. ISBN 978-9715060714.
{{cite book}}
: Unknown parameter|=
ignored (օգնություն)
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարսելո Դել Պիլար» հոդվածին։ |
|