Jump to content

Հարսթադ (քաղաք)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Հարսթադ
նորվ.՝ Harstad
ԵրկիրՆորվեգիա Նորվեգիա
ՀամայնքՀարսթադ
Հիմնադրված է1904 թ.
Մակերես11,15 կմ², 11,3 կմ²
ԲԾՄ3 մետր
Բնակչություն25 148 մարդ (ապրիլի 1, 2024)[1]
Ժամային գոտիUTC 1
Հարսթադ (քաղաք) (Նորվեգիա)##
Հարսթադ (քաղաք) (Նորվեգիա)

Հարսթադ (նորվ.՝ Harstad), քաղաք և նույնանուն կոմունայի վարչական կենտրոն Նորվեգիայում։ Ավելի քան 20 000 բնակչով հանդիսանում է Հյուսիսային Նորվեգիայի մեծությամբ երրորդ քաղաքը։ Քաղաքը գտնվում է Հինյոյա կղզու հյուսիսարևմտյան մասում՝ Վոգս ֆյորդի երկայնքով։

Հարսթադի շրջանում առաջին մշտական բնակավայրերը հայտնվել են վիկինգների ժամանակներից։ 1349 թվականին Սև մահը դատարկել է այս շրջանը[2]։ 1610 թվականին Հարսթադը Տրոնդենեսում խոշոր ֆերմա էր։ 1848 թվականին այն դարձել է ափամերձ նավակների մուտքի նավահանգիստ[3]։ 1890 թվականին այստեղ կար 72 տուն, որտեղ բնակվում էր մոտ 520 մարդ։ Քաղաքի հիմնադիրն է համարվում Ռիկարդ Կարբիոն, որը հիմնադրել է մի քանի ձեռնարկություններ և նպաստել տեղական նավագնացության ոլորտի զարգացմանը։ 1904 թվականին Հարստադը ստացել է քաղաքի կարգավիճակ։ Քաղաքի բնակչությունը կազմում էր 1246 մարդ[4]։ 1964 թվականի հունվարի 1-ին քաղաքը միավորվել է Տրոնդենես և Սանտորգ համայնքներին՝ ձևավորելով նոր Հարսթադ կոմունան[4]։

Հարսթադ-Նարվիկ օդանավակայանը գտնվում է քաղաքից 44 կմ հեռավորության վրա։ Rv43 մայրուղին միավորում է Հարսթադը E10 ճանապարհի հետ (նախագիծ Լոֆասթ)։ Ամեն առավոտ Հարսթադում հանդիպում են Հուրտիրուտենի նավերը, որոնք շարժվում են հյուսիսային և հարավային ուղղություններով։ Թրոմսյոյի և Հարսթադի միջև երթևեկում են արագաերթ լաստանավերը։

1965 թվականից սկսած՝ ամեն տարի հունիսի կեսերին քաղաքում անցկացվում է Հյուսիսային Նորվեգիայի փառատոնը։ Հոկտեմբերին Հարսթադում անցկացվում է ամենամյա Արկտիկական կինոփառատոնը (AMIFF)[5]։

1983 թվականին բացվել է Հարսթադի համալսարանական քալեջը։ 2016 թվականին այն միավորվել է Թրոմսյոյի համալսարանի հետ և դարձել է նրա շրջանային մասնաճյուղը։

1992 թվականին բացվել է Հարսթադի մշակույթի կենտրոնը՝ խոշորագույնը Հյուսիսային Նորվեգիայում[6]։

Տեսարժան վայրեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի մարդիկ և տեղացիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Օդ Բյորե՝ նորվեգացի լյութերական միսիոներ, Գրենլանդիայի եպիսկոպոս
  • Հանս Էգեդո՝ նորվեգացի երգիչ
  • Իսելին Սթեյրո՝ նորվեգացի թոփ մոդել
  • Թոմ Հյոգլի՝ նորվեգացի ֆուտբոլիստ
  • Մարտին Բոլինգ՝ նորվեգացի դերասան

Քույր քաղաքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. https://www.ssb.no/kommunefakta/harstad-harsttak
  2. «Harstadhistorien år for år» (նորվեգերեն). Lokalhistoriewiki.no.
  3. «Harstad» (նորվեգերեն). Store norske leksikon.
  4. 4,0 4,1 Juvkam, Dag Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen. — Oslo, 1999. — 90 с. — ISBN 82-537-4684-9(նորվ.)
  5. Arctic Moving Image & Film Festival (AMIFF)
  6. Harstad kulturhus «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. //Lokalhistoriewiki.no (նորվ.)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Simensen, S. Harstad gjennom femti år: 1903—1953. — Harstad kommune, 1953.(նորվ.)
  • Steinnes, Kristian Ved egne krefter: Harstads historie 1904—2004. — 2003. — ISBN 82-996787-0-6(նորվ.)
  • Karlsen, Malvin Harstad, en by blir til. — Harstad, 2009. — 108 с.(նորվ.)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հարսթադ (քաղաք)» հոդվածին։