Ծավալի չափման միավորներ
Ծավալի չափման միավորներ, պինդ, հեղուկ և հատիկային նյութերի զբաղեցրած տարածության չափման միավորներ։ ՄՀ-ում ծավալը չափվում է խորանարդ մետրերով (մ³)։ Օգտագործվում են նաև բազմապատիկ նախածանցներ, որոնք մեծացնում կամ փոքրացնում են ստանդարտ մեծության չափերը։
Հեղուկների, գազերի ոչ համակարգային ծավալի միավորներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Լիտր՝ գազային և հեղուկ նյութերի արտահամակարգային ծավալի միավոր։ Թույլատրվում է օգտագործման ՄՀ համակարգի միավորների հետ մեկտեղ։ Հավասար է 1 դեցիմետր խորանարդ (10−3մ3)[1][2][3]։ Օգտագործվում է նաև միլիլիտրը (1մլ=10−3լ=1սմ3)։
- Աամ՝ Հոլանդիայում, Բելգիայում և Բալթյան երկրներում հին չափման միավոր, որը հիմնականում օգտագործվում էր գինու և ալկոհոլի ծավալը չափելու համար (140-220 լիտր)։
- Անկեր՝ գինու, կոնյակի և յուղի համար տարբեր երկրներում օգտագործվող հին չափման միավոր։
- Կա՝ ծավալի չափման բաբելոնյան միավոր (0,84 լ կամ 0,42 լ)։
- Արբատա։
- Վիլենյան տակառ՝ Լիտվական մեծ իշխանության չափման միավոր։
- Շոպպեն՝ Հարավային Գերմանիայում, այնուհետև մի շարք այլ գերմանական, շվեյցարական և ֆրանսիական շրջաններում հեղուկների (այդ թվում՝ խմիչքների) չափման միավոր։
Տարբեր միավորների կապի աղյուսակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Չափման միավոր | Խորանարդ մետր | Լիտր | Տարբերություն | Օգտագործում |
|---|---|---|---|---|
| 1 խորանարդ մետր | = 1 | = 1000 | ՄՀ հիմնական միավոր | |
| 1 բարել | = 0.158 987 294 928 | = 158.987294928 | = 42 US գալլոն= 9,702 խորանարդ դյույմ | վառելիքների համար |
| 1 խորանարդ ֆուտ (ոտնաչափ) | = 0.028 316 846 592 | = 28.316864592 | = 1,728 խորոնորդ դյույմ | |
| 1 խորանարդ դեցիմետր | = 0.001 | = 1 | ||
| 1 լիտր | = 0.001 | = 1 | ||
| 1 գալլոն (US) | = 0.003 785 411 784 | = 3.785411784 | = 8 պինտա (US) = 231 խորոնորդ դյույմ | |
| 1 պինտա (US) | = 0.000 473 176 473 | = 0.473176473 | ||
| 1 խորանարդ դյույմ | = 0.000 016 387 064 | = 0.016387064 | ||
| 1 խորանարդ սանտիմետր | = 0.000 001 | = 0.001 |
Չափերի անգլիական համակարգ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Բարել, անգլիական միավորների համակարգ(ԱՄՀ), նավթի ծավալի չափման միավոր (= 158,983 լ)։
- Գալլոն, ԱՄՀ միավոր, հեղուկների չափման միավոր(≈ 4 լ), չափը կախված է երկրից և գալլոնի տեսակից[4]։
- Պինտա, ԱՄՀ միավոր(=1/8 գալլոն,կամ≈ 1/2լ)
- Կվարտա, ԱՄՀ միավոր,(1/4 գալլոն, ≈1լ)
- Խորոնարդ դյույմ( մատնաչափ), ԱՄՀ միավոր,( 1,64·10−5մ³)
- Խորոնորդ ֆուտ(ոտնաչափ)[5]
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «1.4. Внесистемные единицы, допускаемые к применению наравне с единицами СИ / КонсультантПлюс». www.consultant.ru. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ «Об утверждении Положения о единицах величин, допускаемых к применению в Российской Федерации». pravo.gov.ru. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ «Новости» (ռուսերեն). gost.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ Энциклопедический лексикон— Гем. — Directmedia, 2014-03-21. — 479 с. — ISBN 9785445874645
- ↑ OSU Fact Sheets