Ըմպան (pharynx), մարսողական խողովակի և շնչառական ուղու այն մասը, որը հանդիսանում է որպես կապակցող օղակ մի կողմից քթի և բերանի խոռոչների միջև, մյուս կողմից՝ կերակրափողի և կոկորդի միջև։ Գտնվում է գանգի հիմքի և պարանոցի վեցերորդ ողի մակարդակում։ Ըմպանը ներսի տարածությունը կոչվում է ըմպանի խոռոչ (cavum pharynges)։ Ըմպանը տեղավորված է քթի, բերանի խոռոչների ու կոկորդի հետևը և ձգվում է ծոծրոսկրի հիմային մասից մինչև պարանոցային VI ողը։
Ըմպանի առջևի մասում տեղավորված օրգաններին համապատասխան այն բաժանում են 3 մասի՝ քթային (pars nasalis), բերանային (pars oralis) և կոկորդային (pars laryngea)։ Կլման ժամանակ փափուկ քիմքը բարձրացնում է վեր ու հետ և բոլորովին անջատում է ըմպանի քթային հատվածը բերանային հատվածից։ Ըմպանի խոռոչում բացվում են 7 անցքեր, որոնցից չորսը ընկած են փափուկ քիմքից վեր (երկու խոանների և երկու եվստախյան խողովակների անցքեր), իսկ երեքը՝ փափուկ քիմքից ցած (սրանք բացվում են բերանի, կոկորդի և կերակրափողի մեջ)։ Ըմպանի վերին պատը (առաստաղը) կոչվում է ըմպանի գմբեթ կամ թաղ (fornix pharynges)։ Ըմպանի երկարությունը թաղից մինչև ներքևի ծայրը 15սմ է, լայնությունը ավելի մեծ է, քան առաջ-հետին տրամագիծը։ Քթային մասում, անմիջապես գանգի հիմքից ցած այն հասնում է 4-5 սմ-ի։
Human Anatomy and Physiology Elaine N. Marieb and Katja Hoehn, Seventh Edition. (անգլ.)
TNM Classification of Malignant Tumours Sobin LH & Wittekind Ch (eds)Sixth edition UICC 2002 ISBN 0-471-22288-7(անգլ.)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 104)։
