Էրզրումի գավառ - Վիքիպեդիա

Գավառ
Կարին
Էրզրում

Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Էրզրումի վիլայեթԷրզրումի վիլայեթ
Գավառ	Էրզրումի գավառ
Այլ անվանումներ	Կարին, Էրզրում, Էրզիռում, Էրզռում, Թեոդոսուպոլիս
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	382 300 մարդ (20-րդ դարասկիզբ)
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), այլք
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականուն	Էրզրումցի
Ժամային գոտի	UTC 3

Էրզրում, գավառ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթում^[1]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հյուսիսից և հյուսիս-արևելքից սահմանակից էր Տրապիզոնի նահանգին ու Բաթումի մարզին, արևմուտքից՝ Երզնկայի գավառին, հարավից՝ Խարբերդի և Բիթլիսի նահանգներին, արևելքից՝ Բայազետի գավառին ու Կարսի մարզին։ Վարչական կենտրոնը Կարին (Էրզրում) քաղաքն էր^[1]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1915-1916 թվականներին Էրզրումի գավառի բնակչության մեծ մասը զոհ գնաց Մեծ եղեռնին։ Կենդանի մնացածները գաղթեցին տարբեր երկրներ^[1]։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբներին Էրզրում գավառն ուներ 1574 բնակավայր՝ 382 300 բնակչով, որից 89 934 հայեր, 287 839-ը՝ մուսուլմաններ, 4527-ը՝ այլք^[1]։

Հասարակական կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

20-րդ դարի սկզբին Էրզրումի գավառում կար 22 արական և 18 իգական հայկական նախակրթական դպրոց՝ 1700 աշակերտով և 70 ուսուցիչով^[1]։

Վարչական բաժանում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբներին Էրզրումի գավառի մեջ մտնում էր 9 գավառ^[1].

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայ ընտանիք Էրզրումում^[2]:
Էրզրումի հայկական վարժարանի շրջանավարտներ^[3]:
Էրզրումցի հայեր, 19-րդ դարի լուսանկար:
Կարինցի մի խումբ հայ աղջիկներ՝ իրենց ավանդական տարազով^[2]։
Էրզրումի թուրքական որբանոցի հայ տղաները սպասում են գեներալ Հարբորդի առաքելության գալստյանը Էրզրումում, Թուրքիա, 25 սեպտեմբերի, 1919 թ.։
Էրզրում քաղաքը 1918 թվականին, այն բանից հետո, երբ հայկական կամավորական ստորաբաժանումները հեռացան տարածաշրջանից՝ Սարդարապատի ճակատամարտում օսմանցիների դեմ կռվելու։

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էրզրումի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 2 [Դ-Կ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 1986, էջ 366 — 992 էջ։
↑ ^2,0 ^2,1 H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901
↑ H. Hepworth, Through Armenia on Horseback, London, 1898

դ ք խ Էրզրումի գավառ

Կենտրոն	Էրզրում

Գավառակի գյուղեր	Աբդալջիկ • Աբելքենդի • Աբդուլա • Աբդուլինդի • Աբեղյանդ • Աբլհենդի • Աբրքյոյ • Ագարակ • Ագզը-Աչըկ • Ագորեն • Ագուրեն • Ազավեր • Ազիզիե • Ալաբալուք • Ալագյոզ • Ալաջա • Ալդիքյոյ • Ալթուն • Ալթունբուլաղ • Ալթունդաշ • Ալի • Ալիբեզիրգյան • Ալիմոդ • Ալիյուզան • Ալիջուրի • Ալիվար • Ախոռիկ • Ակիմիկքոմի • Աղախաշըխը-Փերիվեր • Աղավեր • Աղդաշ • Աղձոր • Աղորեն • Աղվերան (երկաթուղու ձախ կողմում) • Աղվերան (Եփրատի ձախ կողմում) • Աղվերան (փոքրիկ գետակի վրա) • Աղտաղտ • Ամրաջուկ • Այնալըկալա • Աշկալա • Ապլհինտի • Ասկուրե Մեծ • Ասկուրե Փոքր • Արաքյոյ • Արաքյոյ (Թուզլու գետից ձախ) • Արդոս • Արինքար • Արծաթի • Արծն • Արնքար • Արշակունի • Արջիկ • Արքաթի • Բագնի • Բազկառիճ • Բաղիրսեկ • Բաղնիք • Բաշկալա • Բաշչիֆթլիկ • Բաշքյոյ • Բաշքյոյ (Լեզագաչայի ափին) • Բեդրան • Բենիկ • Բլուր • Բրդոնք • Գաղտառիճ • Գաղտառիճ Վերին • Գամբիր • Գայլահովիտ • Գառվըր • Գարդապատ • Գելան • Գեղախոռ • Գերան • Գմբեթ • Գյավերա • Գյոլեորեն • Գյուլլու • Գյունգյորմազ • Գոմք • Գոչիկ • Գրիչք • Դասման ձոր • Դավթա • Դարաքյոյ • Դինարգոմ • Դուրսունբեյ • Ենիքյոյ • Ենիքյոյ (Աշկալայի մոտ) • Երկայնիստ • Երկայնմասուր • Երկնիստ • Զազալար • Զերդիկե • Զողնի • Էմրեջիկ • Էվրենլի • Թազագյուլ • Թարուջուկ • Թարքընի • Թաքյադարա • Թեզեգյուլ • Թեզփիջիկ • Թեքքե • Թիթկիր • Թոնոլախ • Թոսիկ • Թվանճ • Թուզլա • Թուզչի • Թույսուս • Թևրիզջիք • Իլիջա • Խամրուտ • Խաչկավանք • Խառակյոպեկ • Խեդոքյոյ • Խենեկե • Խեչո Մեծ • Խեչո Փոքր • Խետեմելեք • Խերբեխելու • Խունկ • Ծիրանեվանք • Ծղկանց • Ծվանց • Կան • Կարագյոլ թուզլա • Կարահասան • Կարասլի • Կարգաբազար • Կեզ • Կերար • Կըզըլքիլիսա • Կիրակոսակ • Կոդիքյոյ • Կրճնկոց • Համզա • Հայդար • Հայդարի • Հասանաղա-գոմու • Հասանմանսուր • Հնձիկ • Ձիթահանք • Ձիթահող • Ղայափա • Ղարաշեյխ • Ղուշչիքյոյ • Ճանճձոր • Մադրակ (Էրզրումից հարավ-արևելք) • Մադրակ (Էրզրումից հարավ-արևմուտք) • Մախանդա • Մահմուդ • Մանսուր Մեծ • Մարխոկ Մեծ • Մեկ Մասուր • Մատունքյոյ • Մճրոնք • Մյուրտյուլուկ • Մորդուլուկ • Մոլլա Մահմեդ • Մուլք • Մուխանտա • Մուտուրկա • Յաղմուրջուք • Յարմջա • Յոզբեկ • Յոնջալիկ • Նարդիվան • Նորաշեն • Նորշեն • Շակավ • Շահմանսուր • Շամե • Շաչեն • Շարոխ • Շեջավ • Շխնոց • Շորակ • Շորյուկ Ներքին • Շորյուկ Վերին • Չափարլու • Չըրըքլի • Չիլխորոզ • Չիֆթլիկ • Չորթանքար • Պալեն-Բերտեկ • Պատան • Պատիշեն • Պոչիկ • Ջիբաղ • Ջինիս • Ջրմուտ • Ռաբաթ • Սալաձոր • Սառգյոլ • Սերչեմ • Սինգառիճ • Սիվաշլի • Սղըրլի • Սոգյութլու • Սոյութլի • Սոս • Սովուկ • Վերին գյուղ • Տանձիկ • Տանձուտ • Ուխտաձոր • Ուռուտ • Քարեր • Քարվոր • Քեշիշօղլի • Քերան • Քյոշք • Քյոսա Մահմեդ • Քևգիրի • Օձնի • Օրան • Օրթուզի

Գավառի գյուղեր	Աբաքյոյ • Աբըլնղի • Ազըղա • Ազուրտան • Աժան • Ալմշկա • Աղբերձոր • Աղփունուս • Անգըջիկ • Ավարես • Ավզաբերդ • Արաբքենդ • Արկինս • Արմաշեն • Արջավան • Բակիկ • Բահլի • Բանշեն • Բեդաձոր • Բերդևան • Բոզոն • Գարսաղ • Գյալառաշ • Գյոզաշին • Գոգոգլան • Գուդասխև • Դանչիկ • Զերինք • Էշկիձոր • Էտտի • Թոդոն • Թոփձոր • Թոքուր • Թութմաշ • Իդ • Իցաձոր • Խաթունջուկ • Խաշնտափ • Խոզախոռ • Խոջափունար • Խոտ Վերին • Կալագեղ • Կալիկ Ներքին • Կաղին • Կեսփուրուտ • Հայկերտ • Հոռոմ • Ձկնաջուր • Ձորիկ • Ղզըլչորիկ • Մանդաղատ • Նորգոմ • Չալմիջա • Չանգոմի • Չըմաղըլ • Չորակ • Չուլլի • Պարտանուս • Ջերմուկ Ներքին • Ռզաքենդ • Վակե • Վարհան • Վժանգետ • Ցախավելան • Փարդի Ներքին • Փարդի Վերին • Փետկիր • Քարիգոմ • Օրթագոմ

Նահանգի գյուղեր	Ալքիրան

Պորտալ:Արևմտյան Հայաստան

դ ք խ Էրզրումի վիլայեթ

Բայազետի գավառ	Աթմանլու • Ալաշկերտ • Այնթապ • Բայազետ • Դիադին • Կարաքիլիսա

Երզնկայի գավառ	Երզնկա • Կամախ • Կերճանիս • Կուրուչայ • Ղուզուջան

Էրզրումի գավառ	Բաբերդ • Բասեն • Դերջան • Էրզրում • Թորթում • Խնուս • Կիսկիմ • Մամրվան • Սպեր • Քղի

Այլ	Բաբերդի գավառ • Խնուսի գավառ

Պորտալ:Արևմտյան Հայաստան