Էնն Ռոոս
Էնն Ռոոս էստ․՝ Enn Roos | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 20, 1908[1] |
Ծննդավայր | Տամբով, Ռուսական կայսրություն |
Մահացել է | հուլիսի 15, 1990 (81 տարեկան) |
Վախճանի վայրը | Տալլին, Էստոնական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն, Էստոնիա և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Տարտուի «Պալլաս» գեղարվեստի բարձրագույն դպրոց |
Մասնագիտություն | քանդակագործ |
Աշխատավայր | Էստոնիայի գեղարվեստի ակադեմիա |
Պարգևներ և մրցանակներ |
Էնն Կառլովիչ Ռոոս (էստ․՝ Enn Roos, սեպտեմբերի 20, 1908[1], Տամբով, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 15, 1990, Տալլին, Էստոնական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), էստոնացի խորհրդային քանդակագործ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Էնն Ռոոսը ծնվել է 1908 թվականի սեպտեմբերի 20-ին Ռուսաստանում։ 1912 թվականին ծնողների հետ տեղափոխվել է Էստոնիա։ 1927 թվականին ավարտել է Պեետերի մասնավոր դպրոցը Տալլինում, 1926-1828 թվականներին սովորել է Անտս Լայկմաայի գեղարվեստի դպրոցում, իսկ Յաան Կոորտի մոտ՝ 1927-1928 թվականներին։ 1935 թվականին ընդունվել է Տարտուի «Պալաս» գեղարվեստի բարձրագույն դպրոց, որն ավարտել է 1939 թվականին՝ ստանալով քանդակագործի մասնագիտություն։
1941 թվականին զորակոչվել է Կարմիր բանակ, 1942-1944 թվականներին որպես քանդակագործ աշխատել է Մոսկվայում։
1947-1983 թվականներին դասավանդել է գեղարվեստական ապակի, կերամիկա և քանդակ Էստոնիայի գեղարվեստի ակադեմիայում, 1958 թվականից եղել է պրոֆեսոր, 1962 թվականից մինչև 1977 թվականը՝ քանդակագործության ամբիոնի վարիչ։ Ժամանակակից գրեթե բոլոր էստոնացի միջին տարիքի քանդակագործները եղել են նրա ուսանողները[2]։
Էնն Ռոոսը մահացել է 1990 թվականի հուլիսի 15-ին Տալլինում։ Թաղվել է Տալլինի Անտառային գերեզմանատանը[3]։
Ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Էնն Ռոոսի ամենանշանակալի գործը բրոնզե քանդակն է, որը դարձել է 1947 թվականին Էստոնիայի մայրաքաղաք Տալլինում ստեղծված Տալլինի ազատագրման հուշարձանի կենտրոնական կերպարը։ Քանդակի հետևում գտնվող մոնումենտալ քարե պատն ստեղծել է ճարտարապետ Առնոլդ Ալասը։ Էստոնիայի կառավարության հրամանով՝ հուշահամալիրն ավերվել է 2007 թվականի ապրիլի 26-ի լույս 27-ի գիշերը և փոփոխված ձևով վերականգնվել նույն տարվա հուլիսին Տալինի ռազմական գերեզմանատանը։
Էնն Ռոոսի աշխատանքի հիմնական մասը կենդանի մոդեռնիստական քանդակներ են, էկզոտիկ դիմանկարներ և դեկորատիվ քանդակներ։ Նա ստեղծել է մի շարք զբոսայգիների քանդակներ, ինչպիսին է « Արջը» Տալլինի «Հիրվե» զբոսայգում (1939)։
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Պատվո նշան» շքանշան (30 դեկտեմբերի, 1956)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ «Pronkssõduri tegija looming Hobusepeas». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ «Tallinna Metsakalmistu, V, KU, 88, участок». Kalmistute register.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Սեպտեմբերի 20 ծնունդներ
- 1908 ծնունդներ
- Տամբով քաղաքում ծնվածներ
- Հուլիսի 15 մահեր
- 1990 մահեր
- Տալլին քաղաքում մահացածներ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- Անձինք այբբենական կարգով
- Քանդակագործներ այբբենական կարգով
- Էստոնացի քանդակագործներ
- Խորհրդային քանդակագործներ
- 20-րդ դարի քանդակագործներ
- Տալլինի Անտառային գերեզմանատանը թաղվածներ