Jump to content

Զոֆյա Պոսմիշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զոֆյա Պոսմիշ
լեհ.՝ Zofia Posmysz
Ծնվել էօգոստոսի 23, 1923(1923-08-23)[1][2]
ԾննդավայրԿրակով, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[2]
Վախճանվել էօգոստոսի 8, 2022(2022-08-08) (98 տարեկան)
Վախճանի վայրՕսվենցիմ, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան
Մասնագիտությունլրագրող, գրող և սցենարիստ
Լեզուլեհերեն
Քաղաքացիություն Լեհաստան
ԿրթությունՎարշավայի համալսարանի լեհագիտության ֆակուլտետ
ԱնդամակցությունStowarzyszenie Pisarzy Polskich?
Պարգևներ
«Gloria Artis մշակույթում ունեցած վաստակի համար»ոսկե մեդալ «Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների» շքանշանի խաչ Վաստակի արծաթե խաչ Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի սպա
Լեհաստանի մշակույթի վաստակավոր գործիչ
և «Ժողովրդական Լեհաստանի 30-ամյակ» մեդալ
 Zofia Posmysz Վիքիպահեստում

Զոֆյա Պոսմիշ (լեհ.՝ Zofia Posmysz, իսկանա անվանումը՝ Զոֆյա Պոսմիշ-Պյասեցկա, լեհ.՝ Zofia Posmysz-Piasecka, օգոստոսի 23, 1923(1923-08-23)[1][2], Կրակով, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[2] - օգոստոսի 8, 2022(2022-08-08), Օսվենցիմ, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան), լեհ արձակագիր, սցենարիստ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1942 թվականից եղել է Օսվենցիմ և Ռավենսբրյուկ գերմանական համակենտրոնացման ճամբարներում։ Պատերազմից հետո բնակվել է Վարշավայում։ 1952 թվականին ավարտել է Վարշավայի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։

«Głos Ludu» թերթում աշխատել է որպես թղթակից, այնուհետև աշխատել է Լեհական ռադիոյում։

Ստեղծագործությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զոֆյա Պոսմիշի առաջին գիրքը հրատարակվել է 1945 թվականին, որը «Բելզենից գիտեմ դահիճներին» հուշագրությունն էր։ Նրան լայն ճանաչում է բերում «45-րդ նավասենյակի ուղևորուհին» ռադիոներկայացումը։ Նույանուն գիրքը հրատարակվել է 1962 թվականին։ Այս ստեղծագործության մոտիվներով ռեժիսոր Անջեյ Մունկը նկարահանում է «Ուղևորուհին» գեղարվեստական ֆիլմը, որը 1963 թվականին էկրան է բարձրանուն ռեժիսորի մահվանից հետո։ 1968 թվականին Պոսմիշի այս ստեղծագործության հիման վրա Մեչիսլավ Վայնբերգը գրում է «Ուղևորուհին» օպերան (լիբրետո՝ Ալեքսանդր Մեդվեդև)։ Օպերան մասնագետների կողմից արժանացավ բարձր գնահատականի, սակայն ԽՍՀՄ-ում արգելվեց[3]։

Ստեղծագործությունները հայերեն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ուղևորուհին (վիպակ), Ե., Հայաստան, 1965, 222 էջ։ Թարգմ.՝ Կ. Դալլաքյան։
  • Znam katów z Belsen… (1945)
  • Pasażerka (Czytelnik 1962, 1964, 1971, 1980; Krajowa Agencja Wydawnicza 1988; Wydawnictwo Axis Mundi 2010)
  • Przystanek w lesie (Czytelnik 1965, zbiór opowiadań)
  • Cierpkie głogi (1966, scenariusz, zekranizowana w 1966 przez Janusza Wejcherta)
  • Mały (1970, scenariusz, zekranizowany w 1970 przez Juliana Dziedzinę)
  • Wakacje nad Adriatykiem (Czytelnik 1970, 1980; Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau 2004; Znak Litera Nova 2017)
  • Mikroklimat (Książka i Wiedza 1975)
  • Drzewo do drzewa podobne (Wydawnictwa Radia i Telewizji 1977)
  • Miejsce na ścianie (Wydawnictwa Radia i Telewizji 1977)
  • Cena (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978)
  • Człowiek spod kaloryfera (Wydawnictwa Radia i Telewizji 1980)
  • Ten sam doktor M. (Iskry 1981)
  • Wdowa i kochankowie (Czytelnik 1988)
  • Do wolności, do śmierci, do życia (Von Borowiecky 1996)
  • Chrystus oświęcimski (Fundacja na rzecz Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży 2011, 2014)
  • Królestwo za mgłą. Z autorką Pasażerki rozmawia Michał Wójcik (Znak Litera Nova 2017, ISBN 978-83-240-3727-8)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Auschwitz Prisoners Database
  3. За что запрещали «Пассажирку»: Интервью с А. Медведевым // Российская газета — Столичный выпуск № 4256 (25.12.2006).
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զոֆյա Պոսմիշ» հոդվածին։