Aller au contenu

George Sand

Depi Wikipedya, ansiklopedi lib


George Sand
Otè

Zèv prensipal

George Sand [ʒɔʁʒ sɑ̃d] [1], non plim Amantine Aurore Lucile Dupin de Francueil, pa maryaj Baronne Dudevant, se yon nouvelis, dramatij, ekriven lèt, kritik literè ak jounalis Fransè, ki fèt nan Pari e ki te mouri nan chato nan Nohant-Vic. Li se pami ekriven ki pi popilè, ak plis pase 70 woman nan kredi li ak 50 volim nan divès zèv ki gen ladan swa kout, kont, pyès teyat ak tèks politik.

Menm jan ak grann li, Louise Dupin, ke li admire[2], George Sand defann dwa fanm yo, defann pasyon, pini maryaj ak batay kont prejije yon sosyete konsèvatif.

George Sand te lakòz yon eskandal ak lavi renmen ajite li, ak rad maskilen li, pou sa li te lanse mòd[note 1], pa psedonim maskilen li, ke li te adopte apati [note 2], e pou sa li te lanse mòd la tou: apre li, Marie d'Agoult te siyen ekriti li yo “Daniel Stern. »[5], Delphine de Girardin te pran an 1843,non plim “Vicomte Charles de Launay”[6].Malgre mizojini anpil detraktè tankou Charles Baudelaire oswa Jules Barbey d'Aurevilly[7], George Sand aktivman kontribye nan entelektyèl la. lavi tan li, akeyan domèn Nohant oswa nan Palaiseau pèsonalite ki diferan tankou Franz Liszt, Frédéric Chopin, Marie d'Agoult , Honoré de Balzac[8], Gustave Flaubert[9], Eugène Delacroix, Henri Chapu[10], bay kèk konsèy, ankouraje lòt. Li te kenbe yon korespondans enpòtan ak Victor Hugo byenke de gwo pèsonalite sa yo pa janm rankontre.

Li te distenge tou pa yon angajman politik aktif soti nan , enspire Alexandre Ledru-Rollin, patisipe nan lansman twa jounal: La Cause du people , Le Bulletin de la République, l'Éclaireur, ap sipliye Napoleon III kòz kondane a, sitou sa ki nan Victor Hugo ki gen travay li te admire e ki te eseye jwenn padon[7] apre yo fin eklips Notre-Dame de Paris ak Indiana, premye roman li.

Travay li an abondan[11] ak kanpay Berry souvan sèvi kòm yon anviwònman. Premye woman li yo, tankou Indiana (1832), souke konvansyon sosyal yo ak agrandi revòlt fanm nan ekspoze santiman kontanporen li yo, yon bagay eksepsyonèl nan epòk la e ki divize ni opinyon piblik ak sosyete a elit literè. Lè sa a, George Sand ouvri woman li yo nan kesyon sosyal la nan defann travayè yo ak povrete (Le Compagnon du Tour de France) ak nan imajine yon sosyete ki pa gen klas ak san yo pa konfli (Mauprat, 1837; Le Meunier d'Angibault, 1845).

Apre sa, li tounen vin jwenn anviwonman peyizan e li ekri woman idealize nan zòn riral yo tankou La Mare au Diable (1846), François le Champi (1848), La Petite Fadette (1849), The Master Ringers (1853).

George Sand te abòde lòt estil tankou otobiyografi (Histoire de ma vie, 1855) ak woman istorik ak [ [Consuelo]] (1843) kote li pentire, atravè figi yon chantè Italyen, peyizaj atistik Ewopeyen an nan 18the syèk, oswa menm [[Les Beaux Messieurs de Bois-Doré] ] (1858) ki miltipliye avantur amou ak avantur nan kontèks opozisyon relijye anba rèy Modèl:Louis XIII. Nan fen lavi li, li te ekri yon travay teyat abondan, ki te rete lajman poko pibliye pandan lavi li.

Biyografi

[modifye | modifye kòd]
Kote li fèt Aurore Dupin, rue Meslay nan Pari.
Plake nan 46 rue Meslay (Pari 3zyèm).
Madame Dupin de Francueil te achte nan , chato Nohant.
Hippolyte Chatiron ak Aurore Dupin, an 1810.

Amantine Aurore Lucile Dupin[12], fiti George Sand, te fèt nan nan Pari[13] (ansyen nan 15 rue Meslay kounye a no 46, nan 3yèm|awondisman)[14]. Pitit fi Maurice Dupin de Francueil ak Sophie-Victoire Delaborde, li se, atravè papa l, gwo pitit fi Marshal Lafrans Maurice de Saxe (1696-1750)[15],[16]. Bò kote manman l, granpapa l sete Antoine Delaborde, yon premye mèt pomye[note 3] yon biya Lè sa a, pye bwa zwazo[17], [18]. Aurore Se poutèt sa, gen yon zansèt doub, popilè ak aristocrate, ki kite yon mak gwo twou san fon sou li. De orijin sosyal dyametralman opoze ki eksplike pèsonalite Aurore Dupin ak angajman politik li nan fiti[19]:

« Nou se non sèlman pitit papa nou, nou tou yon ti kras, mwen kwè, manman nou. Li menm sanble pou mwen ke nou pi plis toujou, e ke nou kenbe sou anndan yo ki te pote nou, nan fason ki pi imedya, ki pi pwisan, ki pi sakre a. Koulye a, si papa m 'te gran-pitit pitit Ogust II, wa Polòy, epi si, sou bò sa a, mwen jwenn mwen nan yon fason ilejitim men ki trè reyèl, fanmi pwòch Charles XVIII, li pa mwens vre ke mwen kenbe pèp la pa san, nan yon fason egalman entim ak dirèk; nplis de sa, pa gen okenn salte sou bò sa a. »

Papa l, Maurice Dupin, enkòpore nan ran yo nan lame revolisyonè a, te goumen, soti nan 1798 nan 1808, nan tout lagè Repibliken ak Enperyal yo. Pandan kanpay Italyen yo, li te tonbe damou pou Victoire Delaborde, ki te pataje lavi a nan entandan ki te asiyen nan sibzistans, Adjutant-Jeneral Claude-Antoine Collin, ki gen senkant. Victoire swiv Maurice lè li retounen an Frans. Manman lèt la, Marie-Aurore de Saxe, ki te totalman opoze ak maryaj yo, yo te marye an sournwa nan , mwens pase yon mwa anvan nesans lavni George. Sand, nan meri 2yèm awondisman Paris[20]. Maurice Dupin te deja gen yon relasyon ak yon domestik ki soti nan chato Nohant, Catherine Chatiron (1779-1866)[note 4]. Manman Maurice te anboche l nan pou yon salè 60 franc pa ane[21]. Nan nan La Châtre, Catherine te fè yon pitit gason natirèl ki ta dwe deklare sou non Pierre Laverdure[22] . Maurice Dupin refize rekonèt timoun nan ki, sepandan, pita pran non komen Hippolyte Chatiron (1799-1848)[note 5]. Marie-Aurore de Saxe ranvwaye Catherine Chatiron, men se Jean-Louis François Deschartres, titè Maurice ki te elve pitit la[26].Twa premye ane lavi Aurore Dupin te pase nan ti kay jèn paran li yo, rue de la Grange-Batelière. Nan , malgre mari l dezapwouve poutèt longè vwayaj la, sitiyasyon militè Panyòl la, ak kondisyon madanm li ki te ansent sèt mwa, Victoire te pran angajman pou l rantre ansanm ak pitit fi li Aurore, li. mari nan ganizon nan Madrid. Nan palè Godoy, Joachim Murat montre anpil afeksyon pou timoun nan. Nan nan Madrid, Victoire te fè yon pitit gason, Auguste, ki te fèt avèg.

Apre retrè a soti nan Espay, fanmi an tounen nan Indre, bay grann patènèl yo. Aurore dekouvri Castle Nohant pou premye fwa. Malerezman, ti frè li a pa t siviv vwayaj la e li te mouri sou pwopriyete a nan . Yon semèn apre, Maurice Dupin te mouri aksidantèlman nan yon tonbe nan yon chwal kite La Châtre, nan [27],[28].

Adolesans nan Nohant

[modifye | modifye kòd]
Aurore Dupin de Francueil (1748-1821), ki fèt Marie-Aurore de Saxe, ak pitit fi li, Aurore Dupin ak pwochen George. Sand, resevwa jeneral Alphonse de Colbert (1776-1843), nan Château de Nohant, nan 1815. Penti pa Alphonse Lalauze.
Aurore Dupin an 1810 pa grann li Marie-Aurore de Saxe. Mize Lavi Amoure nan Pari.

Aurore te grandi nan Nohant, premye ak manman l 'ak grann li, chire ant de fanm yo, tou de emosyonèlman ak edikasyon. Grann li vle pran l men manman l ezite kite l, sou yon bò li vle viv ak de pitit fi li yo (li te deja gen yon pitit fi natirèl, Caroline Delaborde) men yon lòt bò li doute kapasite finansye li pou ofri yo. ekivalan a. Aurore chire, sitou nan lide pou l separe ak manman l:

« Epitou, depi m te poukont li avè l, mwen kouvri l ak karès, m ap mande l pou l pa ban m lajan. grann mwen. Sepandan, mwen te renmen bon manman sa a ki dous, ki te pale avè m sèlman pou di bagay tandrès; men sa pa t ka konpare ak lanmou pasyone mwen te kòmanse santi pou manman m...[29] »

Anba abbat Beaumont, grantonton Aurore ak « medyatè jis[29] » , yo te gen yon konpwomi. yo te jwenn e yo te pran angajman an alekri nan [30]. Marie-Aurore de Saxe ki responsab edikasyon Aurore ki pral pase pi gwo nanTie nan ane a nan Nohant, manman l 'te kapab ale la nan sezon lete an. Nan sezon fredi, Marie-Aurore de Saxe vin pase move sezon rue Neuve-des-Mathurins nan Pari, toupre kay Victoire. An retou, Victoire resevwa yon anwite nan men bèlmè li, ki ogmante pa konpansasyon finansye[30]. Grann nan konfye Aurore bay titè ak nonm ou fè konfyans Jean-Louis François Deschartres[31], ki te elve l 'ak demi-frè li Hippolyte.Malgre dwa pou vizite, manman an pa gen pèmisyon pou l mennen pitit fi l lakay li. Aplikasyon an nan akò yo se menm plis restriksyon konsènan Caroline Delaborde[note 6], pi gran pitit fi a nan Victoire, ki pa dwe apwoche demi-sè li Aurore e menm mwens vini nan kay Parisyen Madame Dupin de Francueil. Men, yon ensidan te rive pandan sezon livè 1810-1811 paske Caroline te parèt lakay Marie-Aurore malgre entèdiksyon an. Metrès kay la chase l san seremoni[34]. Aurore twomatize pa enjistis sa a epi li tonbe malad. Ranpli ak remò, Marie-Aurore deside mennen pitit fi li tèt li, yon fwa li refè, bay Victoire. Lè li retounen nan Nohant, Marie-Aurore ofri Victoire akonpaye yo, pou yo pa deranje pitit fi li a plis.

George Sand te rete atache pandan tout lavi li ak Nohant ak peyi kote li te kapab chape nan lanati pou kite imajinasyon li fleri. Li pral pran tèm nan lavi pastoral nan woman peyi li yo[35],[36],[37],[38]. Aurore te vin mwens dilijan ak rebèl, grann li te voye l monte nan couvent des Filles-Anglaises nan Pari pou amelyore edikasyon li, depi rive [30],[39],[40],[41]. kèk mwa apre yon atak apopleksi. Dènye mo li yo se pou pitit fi li: « ou pèdi pi bon zanmi ou ». Jou apre antèman Madame Dupin de Francueil, manman Aurore rive Nohant pou l aprann dènye volonte moun ki mouri a. Gran frè Auguste a, Konte René, François Vallet de Villeneuve, pwopriyetè château de Chenonceau, yo deziyen kòm gadyen Aurore, yon minè ak sèl legatè nan lanmò nan. grann li.Lekti testaman an pwovoke kòlè vyolan nan men manman Aurore. Tout resantiman ki te akimile pandan ane yo se britalman deklannche kont bèlmè li ak René Vallet de Villeneuve[42]. Li mande pou pitit fi l 'vin viv ak li nan Pari epi li se yon repo ak fanmi papa l'Aurore kite Nohant ak manman l nan .

Soti nan Aurore Dupin rive nan Baroness Dudevant

[modifye | modifye kòd]
Jean-Louis François Deschartres endike nan yon korespondans ki date nan Nohant ke Sophie, Victoire Dupin , konsènan Aurore, te sèlman prese, ke:
« pou jwenn li kèk vye moustach ki ta debarase li de pitit fi li ki te yon dyab ».

Relasyon ant manman ak pitit fi byen vit vin konfli. Nan sezon prentan 1822, Victoire te konfye Aurore bay zanmi Maurice Dupin, James ak Angèle Roettiers du Plessis, ki te viv ak senk pitit fi yo nan chato du Plessis-Picard toupre Melun. Li te rete plizyè mwa nan fanmi sa a, kote yon bèl atmosfè te domine, li rankontre François Casimir Dudevant, avoka nan tribinal wa a, ak moun li marye nan Pari nan [43]. Manman Aurore gen prezans lespri pou l enpoze rejim dotal la, Aurore kenbe fòtin pèsonèl li 500,000 franc[44], epi yo dwe resevwa son mari yon anwite nan 3 000 franc pa ane pou bezwen pèsonèl li.

Nan yon korespondans long ki te adrese ak yon « bèl Dam », ki te dat nan Nohant, kèk jou apre maryaj jèn Aurore, Jean-Louis Deschartres eksplike. ke manman an te anvi debarase m de pitit fi li pi vit posib[45] :

« Ou ta renmen, Madam, antre nan kèk detay sou nouvo pwopriyetè Nohant [...]. Ou dim nan plas jèn baroness ou tap monte lakay mwen, ou tap jete tèt ou nan kolye mwen, ou tap montrem francheté, amitié, etc. […] men se pa tout moun ki gen yon kè tankou ou; […] nou dwe konvenki ant vyeyès ak jèn, amitye pa ka egziste […]. Se sou prensip sa a mwen pa antre nan okenn diskisyon ak nouvo marye yo. Mwen sèlman konnen sou antecedents yo ki sa yo te janti pou fè m 'konnen nan konvèsasyon an [...]. Jenn gason an byen bati, ak yon figi enpresyonan byenke dou; li gen yon ti petulans Gaskon, san li pa vante. Paran li yo, ki te yon ansyen kolon Ameriken trè rich, t ap chèche, tankou tout pwopriyetè tè, pou yo pwofite rekòlte yo lè yo tabli rafineri sik. Papa l 'te yon lyetnan kolonèl anvan Revolisyon an. Yo te admèt li nan Modèl:Mme Dupin rue du roi de Sicile […]. Apre li te pran retrèt, kolonèl la te yon depite pou 12 oswa 15 ane; sèl pitit gason li a ap gen dwa pou l jwenn yon richès patènèl ki soti nan 25 rive nan 30,000 franc nan revni […]. Nan ti bout tan, si Aurore te kapab fè yon pi bon chwa nan tout respè, li te kapab tou fè yon pi mal yon sèl; epi w ap sezi ke bagay la pa rive, lè w konnen apre maryaj Pontcarré te kraze, manman Modèl:Mme te pale ak Modèl:M. zanmi Modèl:M., li di l pou l jwenn kèk vye moustach pou l debarase li de pitit fi li ki te yon dyab […]. Savin te adrese Modèl:M., li di l ke si li jwenn yon ofisye demi-peye ki ka jwenn konsantman jèn moun nan li ta asire ke manman an. Sa a Modèl:M. te reponn ke li te gen tout sa yon moun ka vle [...]. Manman an mennen fi a Plessis-Picard epi li kite l la pou kont li, san yon domestik: Aurore te sibi demann yon asistan Jeneral Jacques-Gervais Subervie, yon jèn Tirk ki te gen 45 an oswa 45 an. 50 ane san fòtin, nan yon avoka pitit gason yon peyè nan Chalons, ak nan yon notè, men jèn moun nan bay preferans mari l ', ak Modèl:Mme, bliye obligasyon yon manman ki bay valè ​onè, pwobite, konsiderasyon, ki moun ki si li gen malè pou li gen yon pitit fi ki repwoche nan leve li, koupab nan konduit li, dwe kouvri l 'ak rad li, pwoteje li, defann li menm lè sa a ke erè li yo ak fot yo ta dwe. pwouve, [...] pa yon enfami ki pa ka eksplike, te ale nan kalomnye pitit fi li a, di otank posib sou jenn gason an bay nenpòt moun ki te vle tande li [...]. Modèl:M. te bay rapò bay manti yo, epi pandan manman sa a, ki te vomi nan lanfè, te di l ke jèn yo te chase l san diyman lakay li, li te ekri yo lèt ki pi sansib. [...]. Karakteristik nan doub sanble nannan nan moun yo nan fanmi sa a. »

Apre sa, Victoire te demisyone anba gadyen pitit fi li a nan an favè Casimir Dudevant ak koup la te rete nan Nohant[46],[47]. Pou Aurore, maryaj sa a se yon opòtinite pou jwenn libète li, men sa a bliye ke fanm marye yo te nan epòk sa a trete kòm minè nan mari yo. Aurore pral byen vit konprann ke li rete fèmen nan kondisyon li nan vasal e ke Casimir, tankou anpil pretandan li yo, sèlman wè nan li eritye rich la[48].

Premye koneksyon, premye vwayaj

[modifye | modifye kòd]

Nan , Aurore te fè pitit gason l 'Maurice (1823-1889) nan Pari[49]. An 1824, nan kay du Plessis, Casimir souflete Aurore an piblik pou yon rezon trivial[50].

Premye fant yo nan koup la parèt ak Aurore reyalize ke tout bagay separe l 'nan mari l', grosye, pa trè kiltive, ak tankou yon edikasyon diferan, ki gen gou diferan konplètman ak li. Chans pou yon rankont nan , pandan yon vwayaj ak Casimir nan Cauterets nan Pirene yo, te pèmèt jenn fi a rene.Aurore rankontre Aurélien de Seze, yon avoka ki gen talan, ranplasan nan tribinal Bòdo ak neve defandè Louis XVI. Atiran, entèlijan, Aurélien te konkeri kè Aurore, pou dire yon ti istwa renmen, pasyone ak platonik[51]. Yo fè echanj anpil korespondans, men reyinyon yo ra anpil e Aurore te fèk reyini ak yon zanmi ki sot nan jèn li.

Pandan sejou li nan Nohant, li te fòme yon relasyon ak Stéphane Ajasson de Grandsagne, orijinèlman soti nan La Châtre, soti nan 1827 a 1828[51]. Rimè piblik la kenbe ak rayisab yo ak konpwomi balans lan prekari nan koup la Dudevant. Nan , nan Nohant, Aurore te fè yon pitit fi, Solange (1828-1899), ki gen patènite ki make pa ensètitid, akòz kouraj Aurore. ak Stéphane Ajasson de Grandsagne[52]. Bò kote pa l, Casimir kòmanse bwè, vin dezagreyab e li kenbe relasyon ak domestik yo[53].

Sitiyasyon matrimonyal la deteryore epi mari oswa madanm yo ap viv nan chanm separe. Aurore vle endepandans li, vle travay ak jere pwòp pwopriyete li. Nan mwa , yon sèn te pete ant Casimir ak Aurore. Li te jis dekouvri "volonte" mari l 'ki se desann nan kritik venen ak resantiman anvè madanm li. separasyon yo inevitab — divòs la pa egziste nan moman sa a — e tribinal La Châtre pwononse li an favè madanm nan . Jiridiksyon sa a rekonèt ke « ensilte grav, abi ak move tretman » [54]. Fè fas ak gwo determinasyon madanm li, Casimir Dudevant bese tèt li epi sitou pa vle pèdi usufruit byen Aurore. Li deside viv altènativman ant Paris ak Nohant. Casimir dwe peye l yon pansyon 3 000 franc ki prevwa nan kontra maryaj yo[53]. Okòmansman, Solange ak Maurice rete ak papa yo nan Nohant. Yon fwa ke li etabli nan Pari, Aurore pran pitit fi li lakay epi Casimir Dudevant pral pita konvenki konfye Maurice bay manman l '[53]. Demi-frè Aurore a, Hippolyte Chatiron, sanble te jwe yon wòl nan konfli ki genyen ant sè l 'ak frè l' Casimir Dudevant, ki gen tandans pou bwè ak fè fèt li pataje[53].

Travay la

[modifye | modifye kòd]

Travay literè

[modifye | modifye kòd]
Etid ak bibliyotèk George Sand, nan chato Nohant.
Kouvèti travay Rose ak Blanche oswa Aktris ak mè a (Volim 4) pa J. Sand. .
De fanm yo reprezante chita sou yon ban, youn nan yo se mè. Siyati anba adwat otè desen an: Lorentz

George Sand se sèl fanm nan premye gwoup ekriven nan 19e syèk ki te kapab viv ak plim yo an Frans[55] . Pou w kapab viv ak plim yon moun se konsekans alfabetizasyon popilasyon an gras ak lwa siksesif ki anfavè edikasyon, ki pi enpòtan an te wè ak lwa Guizot ki soti nan ane 1833 la, ak lwa ki pi enpòtan an. kreyasyon lekòl nan minisipalite ki gen plis pase 500 abitan. Pandan tout syèk sa a, analfabetis pral bese epi aksè nan lekòl pou tout moun rive nan pi gwo ak lwa Jules Ferry. Soti nan Monachi Jiyè, nouvo lektè sa a, ki te konpoze an patikilye nan klas travayè a, te vle akeri zèv a pi ba pri[56] . Endistriyalizasyon enprime, ansanm ak nouvo inovasyon teknik, pral pèmèt plis moun posib pou kapab li[57]. Lektè popilè sa a renmen woman, zèv ki pèmèt nou rèv, idantifye, ak bliye kondisyon lavi mizerab[58] . Dezi sa yo te resevwa yon repons favorab ak aparisyon nouvo ekriven tankou Victor Hugo, Honoré de Balzac, Alexandre Dumas oswa George Sand[57], [58] ki, atravè fiksyon yo, eksprime tou pozisyon politik ak sosyal kont lòd etabli a[59]: « Gen sèlman de pouvwa nan mond lan, epe ak lespri: alontèm, lespri a toujou bat epe » dapre pi popilè sitasyon Napoleon I oswa maksim sa a soti nan otè Britanik la Edward Bulwer-Lytton an 1839 pou pyès teyat li a, Richelieu: « plim la gen plis pouvwa pase epe a ».

Travay George Sand se enpresyonan epi li te ekri kontinyèlman depi 1830 jouk li mouri an 1876. Kreyasyon literè li pa limite a swasanndis woman li yo. Li ekri tou yon kantite istwa kout, istwa, pyès teyat, tèks politik ak atik laprès.

Yon etidyan nan kouvan angle a, jèn Aurore Dupin adapte yon pyès teyat Molière, The Imaginary Sick ki pèmèt li òganize sware teyat devan kominote relijye a[60]. Kèk ane apre maryaj li ak François Casimir Dudevant, Aurore Dupin te anonse bèlmè li, Gabrielle Louise de la Porte de Sainte-Gemme, Baroness Dudevant (1772-1837), entansyon li pou l ekri. Gabrielle de la Porte pa t janm montre yon ti santiman afeksyon anvè bèlfi li e li te entèdi non li konpwomèt non li sou kouvèti liv li yo: « Ou pa pral fè li sou non nou, ma pitit fi?} }, Aurore reponn: « Pa pè, manman m' »[61].

An 1829, li te fè premye tantativ literè li yo ak youn apre lòt: Voyage chez Mr. Blaise, Vwayaj nan Ovèny ak Vwayaj nan peyi Espay. Menm ane a nan mwa Out, li te pwodui yon travay pou yon ansyen zanmi kouvan, Jane Bazouin, sou tit La Marraine. Nan kòmansman 1830, li te ekri Histoire du rêveur ak Aimée ane annapre a. Aurore mande opinyon yon nonm lèt ki alamòd, Auguste Hilarion de Kératry, ki pa dakò ak liv la. Nan kòlè, li boule travay la[62].

Premye woman li a, Rose et Blanche, rakonte istwa yon aktris ak yon mè ki gen yon karaktè prensipal ak yon karaktè detèmine. Pwojè travay yo renmen nan premye plan ak devlopman nan moun nan background nan. Kòm pou eroin yo, opozisyon yo prete nan kontradiksyon yo nan otè a ki te sèlman jis chwazi ant kouvan an kote li te fè eksperyans yon kriz nan mistik ak mond lan deyò. Roman an plase nan Pyrenees, kote otè a te rankontre, nan Cauterets, an Jiyè-, yon jèn ranplasan ki te gen vennsis ane k ap viv Bòdo, [ [Aurélien de Seze]]. Yo te twouve yo nan peyi Albret kote li te fè plizyè sejou depi mwa , nan chato Guillery nan Pompiey toupre Nérac , pwopriyete. nan fanmi Dudevant. Sou kote kote ki sèvi kòm background nan roman Rose et Blanche, koneksyon an ak de Seze bay jèn Baroness Aurore Dudevant opòtinite pou ekri istwa a nan detaye, sou dizwit paj gwo fòma, nan woman romans li ak Aurélien, ki gen tit: Konfesyon Madame Dudevant bay mari li (koleksyon Charles de Spoelberch de Lovenjoul).

Rose et Blanche te ekri soti nan mwa septanm nan ak patisipasyon Jules Sandeau, lover Aurore. Travay la siyen anba psedonim J. Sand ki evoke Jules Sandeau[63].

An 1831 tou, kolaborasyon ak Sandeau te bay piblikasyon plizyè istwa kout: Molinara (ki pa siyen, pibliye nan Le Figaro nan ), Vizyon (pa siyen, pibliye nan Le Figaro nan )[64], La Prima Donna (siyen J. Sand, nan 'Revue de Paris nan mwa avril), La Fille d'Albano (siyen J.S., nan La Mode nan ) ak Le Commissionaire, travay posthume pa Alphonse Signol (pibliye an septanm). Nan mwa li te ekri tou yon dram, Yon konplo nan 1537.

Kesyon sou non yo sipoze a parèt ak nouvo woman 'Indiana ke George Sand te ekri pou kont li nan Nohant nan sezon prentan 1832. Piblikasyon an te fèt nan . Piblikatè a, pou rezon komèsyal evidan, vle sèvi ak psedonim Jules Sand, men Jules Sandeau se nan yon opinyon opoze. Yo kontakte Henri de Latouche epi li deside atravè yon aranjman: non Sand la konsève epi yo ta bay Aurore yon lòt non. Dènye a te kanmenm pati ak opinyon piblikatè a men jan li eksplike[65]:

« Non mwen te oblije mete sou kouvèti enprime pa t enkyete m anpil. Nan nenpòt ka, mwen te deside rete anonim. Se mwen menm ki te fè yon premye travay, epi Jules Sandeau te konplètman refè l, ke Delatouche te rele Jules Sand. Travay sa a te mennen yon lòt piblikatè ki te mande yon lòt woman anba psedonim menm. Mwen te ekri Indiana nan Nohant, mwen te vle bay li anba psedonim yo mande a; men Jules Sandeau, nan modesti, pa t 'vle aksepte patènite a nan yon liv ke li te konplètman etranje. Li pa t 'fèkont piblikatè a. Non an se tout bagay pou lavant, ak pseudonim nan ti kras te ale byen, nou fondamantalman te vle kenbe li. Delatouche, konsilte, rezoud kesyon an ak yon konpwomi: Sand ta rete entak epi mwen ta pran yon lòt non ki ta sèlman sèvi m '. Mwen byen vit e san yo pa chache George a ki te sanble pou mwen synonyme ak Berrichon. Jules ak George, piblik la pa konnen, t ap pase pou frè oswa kouzen. »

Woman

Kat peryòd yo ka distenge nan karyè literè George Sand:

  • soti 1832 pou rive 1840, li te ekri romantik travay kote li dekri pasyon ki mennen egzistans li. Li eksprime revandikasyon feminis ak rebèl kont prejije sosyal yo.
  • depi 1840, li te pibliye woman ki te enspire pa sosyalis sosyalis[66] oswa mistik[67].

Kidonk Gustave Kahn[68] li ekri: « George Sand, gwo lak trankil sa a kote anpil refleksyon te reflete, te tradui lide Pierre Leroux; entansyon woman sosyal la ak woman sosyalis la te egziste nan li, apre li fin fini seri woman feminis li yo. ».

  • answit li te ekri woman peyi ak rejyonalis ki mete nan Berry e konsa li reponn a enterè ki grandi anpil franse nan 19e syèk pou koutim yo. medam peyizan[69]. Li bay pi bon nan tèt li e se nan kontèks sa a ke chèf li yo dwe mete.
  • ak matirite, li retounen nan travay amoure men tèz nana nan kòmansman li yo bay plas nan idil amab.

Pami Romantik yo, nan epòk Sand te kòmanse ekri, vizyon fanm [...] te sitou esansyèlis : fanm fondamantalman diferan de gason, paske lanati ba li yon lòt wòl, yon lòt fonksyon »[70]. Indiana ale kont opinyon sa a. Atravè karaktè prensipal li, otè a denonse plas ki rezève pou fanm nan koup boujwa. Li afime tèt li kòm vwa feminis modèn pou ki li kontinye goumen. Roman a te reyalize siksè imedya.

Nan Lélia te pibliye, yon travay lirik, alegorik e ki trè orijinal, men ki debouche pasyon e konsekans, deranje egzistans la. nan George Sand jouk lè sa a se konsa sekrè. Yo mande l, koutize l, fè jalouzi oswa obsève li ak kiryozite epi li vin yon ekriven ki alamòd[71]. Nan woman sa a, George Sand transpoze amitye li pou Marie Dorval ki sèvi pou devlope karaktè Pulchérie.

Jounalis

[modifye | modifye kòd]


An 1844, George Sand te fonde yon jounal lokal, l'Éclaireur de l'Indre, premye nimewo ki te parèt nan {{Date-|14 septanm} [72]. Li te pibliye plizyè atik nan jounal sa a an 1844 ak 1845, sitou lèt entwodiksyon pou fondatè yo nan , sou Travayè boulanjri Paris yo sou Modèl:Dat -, lèt yon peyizan ki soti nan vale nwa a pou editè l'Éclaireur ekri sou dikte Blaise Bonnin nan dat 5 oktòb ak la. lèt sou petisyon pou òganizasyon travay la nan , twa atik sou politik ak sosyalis 16, 23 ak , yon kont l'Histoire de dix ans pa Louis Blanc nan , prefas liv Jules Néraud: Botanik nan anfans. sa ki annapre yo [73].

Etid ak opinyon kritik

[modifye | modifye kòd]

Jijman sou George Sand

[modifye | modifye kòd]

Pandan lavi li, George Sand te sibi atak misogynist trè virulan, ki karakteristik jijman gason nan epòk la sou fanm ki te di yo se zèv literè. Silvia Lorusso fè distenksyon ant twa kalite mizojini literè. Premye a gen yon motivasyon sosyal: fanm nan dwe konsakre tèt li antyèman nan esfè domestik la ak nenpòt aktivite literè se pou li yon distraksyon koupab. Dezyèm nan montre yon motivasyon moral: woman ki ekri pa fanm nesesèman montre santiman twòp ak pasyon danjere kontrè ak moralite, paske yo gen chans pou yo defann adiltè. Twazyèm lan anrasinen nan yon konsepsyon seksis sou kapasite lespri tou de sèks yo: jeni literè ka sèlman gason. Tout kritik mizojin sa yo gen tandans konfonn travay la ak otè a: Yo akize sab pou yo te kondwi pa pasyon twòp.

Gwo vwa 19e syèk yo te fè kalite deklarasyon sa a sou George Sand.

Chateaubriand rekonèt li kòm yon jeni ki « gen kèk rasin nan koripsyon » e ki pa ka eskize « depravity », « ensilte a dwat devan Bondye lavi » ke nou jwenn nan zèv li yo, tout sa ki an ti bout tan « fè mal moralite »[74].

Charles Baudelaire, nan Kè mwen mete nu: « […] Li pa t janm yon atis. Li gen style la pi popilè ap koule tankou dlo, chè nan boujwazi a. Li sòt, li lou, li pale; nan lide moral li gen menm pwofondè nan jijman ak menm délikatès nan santiman ak gardyen yo ak tifi yo kenbe yo »[75]. Li ajoute, pa sou otè a, fwa sa a, men sou fanm nan: « Sa kKèk gason te ka tonbe damou ak latrin sa a, se prèv degradasyon mesye yo nan syèk sa a »[75]. Barbey d'Aurevilly te pwopoze tou lide Baudelairyen sou yon "style k ap koule" ki ta flate boujwazi a. Dominique Laporte demanti yon lide prejije konsa nan montre kijan Sand, nan Mont-Revêche, deplwaye "yon ekriti sibvèsif ki travay pou mete an kesyon konsekrasyon valè boujwa yo apre koudeta a. nan 2 Desanm 1851 ]] »[76].

Eugène Delacroix apresye moun nan men li pa gen anpil respè pou otè a. Li te note an 1855 ke « fanm pòv la vrèman bezwen lajan », ki eksplike poukisa li « ekri twòp ak pou lajan ». Otè dramatik la, bò kote pa l, se trè medyokri paske li montre tèt li pa kapab pwofite sitiyasyon yo, otreman enteresan, ke li etap: « sa a obstination nan pouswiv yon talan ki sanble yo te refize ba li […] the klas, pa vle ou pa vle, nan yon ran enferyè »[77].

Edmond de Goncourt, sou La Mare au Diable, nan dyarys, nan , wè prèv ki pa ka kontre ke « fanm gen yon jeni pou falsifikasyon »[78]. Nan , nan yon kriz mizojini, li te ekri: « […] Si nou te fè otopsi fanm ki gen talan orijinal, tankou Modèl:Madanm Sand. Mme Viardot, elatriye... nou ta jwenn nan yo jenital ki sanble ak gason, klitoris yon ti jan tankou penis nou yo »[79].

Nan A Room of One's Own, otè a Virginia Woolf site li ansanm ak George Eliot, kòm yon egzanp regretab sou fanm otè sa yo, prizonye nan konvansyon sosyal, ki te chwazi adopte yon non plim maskilen [80].

An 1902, Charles Maurras te dedye travay li Les Amants de Venise pou relasyon George Sand te genyen ak Alfred de Musset. Analize ak jantiyès soufrans pasyon yo, li detekte nan rezilta trajik li yo prèv latwoublay yo nan romantik ki sèlman chèche renmen pou transpò li yo. Pou Maurras, nanm sosyete a edike epi relijyon leve yo dwe sèlman konsakre tèt yo nan renmen pou pi wo fen[81].

Fanm nan eskandal

[modifye | modifye kòd]
George Sand alantou 1860, pa Nadar nan Pari. Koleksyon Muze d'Orsay.

Se pa eksepsyonèl, nan 19e syèk yo, pou yon fanm ekriven pran yon psedonim gason pou ekri, fanm otè yo meprize[82].An lòt bò, George Sand se sèl ekriven nan syèk li a ki gen kritik te pale nan sèks maskilen an epi ki te klase pa nan mitan "fanm otè yo", men nan mitan "otè yo", nan menm ran ak. Balzac oswa Hugo.

Menm jan an tou, George Sand pa t sèlman fanm nan tan li te abiye tankou yon gason pou fòse limit yo te enpoze sou fanm yo ak jwenn aksè nan kote entèdi - twou teyat, bibliyotèk restriksyon, esè piblik, elatriye. [82]. Pou fè sa, li te oblije jwenn pèmisyon kwazman[83]. Anplis, George Sand, nan otobiyografi l Histoire de ma vie, eksplike ke se te okòmansman pou rezon finansye ke li te kòmanse abiye tankou yon gason, li te gen anpil limit. vle di lè li te rive nan Pari (mari l te kenbe otorite sou fòtin li ak pwopriyete li nan Nohant). Rad yo te pi ba pou gason pase pou fanm, li te pi ekonomik pou li gen kèk rad gason[82]. Sepandan, kwa-abiman sa a pa t ' ditou yon abitid chak jou e li te trè pike yo kenbe féminines li fè gason plezi. Anplis de sa, kostim maskilen li pa t kache féminines li: jakèt la te ekipe ak anbrase jarèt li ak ranch yo. Aparans filiform li te evoke rafineman yon dandy. Vès blan li, ascot ak anpil atansyon mare li, baton li, bòt vèni li yo, top chapo klere li, te konfonn li nan aparans ak mesye yo ki soti nan sèk atistik ak entelektyèl li te renmen yo souvan[84].

Si li pa t 'eksepsyonèl pou yon fanm degize tèt li tankou yon gason fòse pòt, libète lespri ak moral, endepandans la feròs, refi total la nan ideyal la Rezèv tanpon fanm enpoze pa gason nan tan an, rejè a nan maryaj (li sepandan pral marye ak pitit fi li Solange, pitit gason l 'Mauris, osi byen ke Augustine Marie Brault — Modèl:Mme Charles de Bertholdi — yon ti kouzen ke li te pran an 1845), fòs ki pa chanje nan volonte li, tout karakteristik sa yo nan Sand, yo te eksepsyonèl ak revele yon pèsonalite ekstraòdinè. Li te lakòz tou eskandal nan pozisyon antiklerikal li yo, nan demann li pou separasyon legal ak mari li, avoka Casimir Dudevant, oswa nan fimen sigarèt ak siga an piblik[85].

Parèt jodi a kòm "bon dam nan Nohant", dou ak san danje, sa a pa t 'ka a nan tan li lè li te lakòz eskandal ak laperèz. Eskandal la te konsène mwens atitid li pase ekriti li yo: twa premye woman li yo, Indiana, Valentine ak « la. abominab Lélia », jan kritik Jules Janin te rele l nan seri li nan Journal des Débats, se twa brûlot kont maryaj, nan ki se mari a twonpe tèt nou, mennaj la parèt tankou yon lach, ak fanm nan agrandi pa revòlt li kont konvansyon sosyal ak pouvwa maskilen. Angajman nan Modèl:Citasyon, jan George Sand te formule l, woman li yo ouvri nan revòlt sosyal an favè travayè yo ak pòv yo ("Le Compagnon du Tour de France"), nan revòlt politik kont. wayote ak pou Repiblik la.

Komin 1871

[modifye | modifye kòd]

George Sand, repibliken ak sosyalis an 1848, te rejwenn an 1871 ekriven ki te kondane Komin Paris, tankou Gustave Flaubert, Edmond de Goncourt, Théophile. Gautier, Maxime Du Camp, Charles Marie René Leconte de Lisle, Alexandre Dumas fils, Ernest Renan, Alphonse Daudet, Ernest Feydeau, Émile Zola. Pou yo mouvman sa a se yon sous dezòd: « Chak brital ke Komin nan te konstitye pou sosyete boujwa 19e syèk la, si byen enkòpore pa Thiers, te kapab. pa manke fè moun nan lèt yo reyaji, ni kòm moun ki fè pati yon klas sosyal bay, byenke yo refize li, ak kòm atis, ki gen konsepsyon atizay se lye ak yon sèten eta sosyal, ak sèten valè yo mete an kesyon pa mouvman revolisyonè a »[86]. George Sand demontre gwo ostilite anvè mouvman Komin Pari a[87]. Li detann de Victor Hugo ki defann ensije yo e ki pa ezite kritike pozisyon li. Tèm George Sand itilize yo trè sevè: « Tout bagay ap mache byen pou moun Versailles yo. Chita federatè yo fini. Nou pa kapabpitye kraze demagoji sa yo […] Egzekisyon yo kontinye. Se Jistis ak nesesite »[88]. Nan , George Sand te chèche jistifye atitid li nan yon atik nan jounal Le Temps, nan pran agiman yo. nan konsèvatè yo. Romansye a pwopoze edikasyon pou tout moun kòm yon solisyon, yon fason pou evite eksè revolisyonè. Ostilite l anvè rezirèksyon an tou se pouse pa pè pèdi byen materyèl li yo: “Mèb mwen yo sove! », li te ekri lè represyon an te kòmanse[89]. Men, virulans remak ekriven epòk yo te eksprime yo toujou etone jodi a. George Sand te pè yon retou nan monachi a e li pa t konprann ke Komin nan te kapab pran zam kont Repiblik la k ap parèt, menm yon sèl boujwa. Konviksyon legalis li yo wè nan Komin nan sèlman destriksyon, dife ak ekzekisyon otaj. Sipò li pou Thiers ak Repiblik konsèvatif la ap rete mal konprann. Se tou diferans ki ap vin pi gran ant Pari ak Pwovens la, ant gwo vil yo ak mond riral la. Echèk Revolisyon 1848 la, desepsyon yo, pwa ane yo ak pèt lafwa politik la ap mennen George Sand pou retire kò l nan tèt li.

Georges Le Rider, istoryen ak administratè jeneral Bibliyotèk Nasyonal Lafrans, byen rezime diferan apwòch yon moun ka genyen nan ekriven an[90]:

« Lefèt ke yo toujou fè jijman kontradiktwa sou li jodi a, temwaye richès pèsonalite li ak nati pwoblèm li fè fas a toujou aktyèl yo li poze. »

George Sand, pyonye nan ekoloji

[modifye | modifye kòd]

Menmsi syans pa t 'ouvè a ti fi nan epòk la, li te pasyone sou syans natirèl depi nan anfans. Antanke granmoun, li pral jere tè domèn li nan yon fason syantifik, jwenn enfòmasyon nan liv ak mize epi antoure tèt li ak espesyalis: doktè, botanik, jewolojis, enjenyè, entomologist, elatriye.[91].

An 1872, lè gouvènman Adolphe Thiers te planifye pou retire yon pati nan forè Fontainebleau, yon forè ki te pwoteje pa dekrè enperyal la kòm yon "rezèv atistik", George Sand te itilize byoloji, antomoloji, jewoloji, kòm byen ke syans jeni, yo ekri yon lapriyè douz paj ki mande abandon nan pwojè a[92],[93] . Li ekri: « Si nou pa fè atansyon, pye bwa a pral disparèt ak fen planèt la ap vini nan seche, san kataklism nesesè, nan fot moun ». Li konsa inisye règ yo nan forè respè ak sove premye rezèv nati nan mond lan[91].

Kat ane apre, dènye mo li yo ap toujou pou lanati, li vle kite li gratis sou tonm li, li di: « Greenery… Kite greenery… »[91]

Grafològ entwisyon an

[modifye | modifye kòd]

George Sand te enfòme pa travay Lavater: Atis pou konnen moun pa fizyonomi (1806), kote otè a tabli teyori li sou ekriti kòm yon jès ekspresyon sikolojik. Soti nan la, li te genyen admirasyon nan salon pa dekri yon pèsonalite ki baze sou ekri li.

Aba Michon, précurseur an Frans nan grafoloji, di sou romansye a ke li « trè fò nan grafoloji entwisyon »[94]. Li fyè de tèt li, li ekri nan jounal grafolojik li a, « nan dyagnostik karaktè ak tanperaman premye moun ki vin jis nan gade ekriti yo »[95]. Nan edisyon sa a li soumèt ak yon pòtrè sikolojik Abbot la ki rekonèt tout presizyon li.

Tonm George Sand. Domèn chato nan Nohant.
Istwa Panèl Paris; Kote li fèt George Sand, rue Meslay
Estati George Sand nan Jaden Luxembourg
  • Honoré de Balzac transpoze l nan pèsonaj Félicité des Touches, « ekriven illustre ki fimen narguilé », nan woman li Beatrix .
  • Victor Hugo te deklare nan : « Mwen kriye yon fanm ki mouri, mwen salye yon imòtèl! ». Nan panèl antèman li te dedye l la, epi Paul Meurice li te li, li te ekri: « Nan syèk sa a ki gen lwa pou konplete Revolisyon Fransè a ak kòmanse Revolisyon Imèn, egalite sèks. kòm yon pati nan egalite gason an, yo te bezwen yon fanm fò »[96].
  • Fyodor Dostoyevsky nan Journal yon ekriven li nan : « Fanm nan tout linivè a dwe kounye a nan lapenn George Sand, paske yon sèl. nan reprezantan yo pi nòb nan sèks fi a se mouri, paske li te yon fanm nan fòs prèske enkwayab nan lespri ak talan. Non li, depi koulye a, vin istorik, e se yon non ke nou pa gen dwa bliye, ki pap janm disparèt ».
  • Ernest Renan te ekri jou apre disparisyon George Sand: « Yon fil kase nan lyre syèk la […] Madame Sand te travèse tout rèv; li te souri bay tout moun, te kwè tout moun pou yon ti moman; jijman pratik li te kapab pafwa ale pèdi, men kòm yon atis li pa janm te mal. Travay li yo se vrèman eko syèk nou an ».
  • Powèt Ameriken an Walt Whitman te deklare, pandan entèvyou ki te pibliye an 1898, ke li te plase George Sand pami otè li yo pi renmen, e ke li te admire patikilyèman Consuelo. Li ajoute ke li konsidere eroin otè franse a pi siperyè pase William Shakespeare. Kanta repwoch yo sou moralite li, yo pa gen, daprè li, pa gen okenn sans nan yon atis k ap chèche libète ak laverite, e ke bon panse a anbete[97].
  • George Sand enspire de powèm powèt angle Elizabeth Barrett Browning. Premye a, ki gen tit To George Sand: A Desire, kòmanse ak liy sa yo: « Ou fanm ki gen gwo lespri ak moun ki gen anpil kè / Ki te bay tèt li non George Sand! ». Nan dezyèm lan, Pou George Sand: Yon rekonesans, li rekonèt li kòm « Vrè jeni, men vrè fanm »[98].
  • Thomas Hardy mande editè magazin literè The Cornhill Magazine konsèy sou lekti pwofitab, li konseye l, pami lòt moun, George Sand. « Istwa lavi nan peyi} li yo sanble pafè pou mwen », li te ekri l, e « prezante yon sèten fanmi ak ou. Dènye sa mwen te li a se te The Master Ringers ke mwen rekòmande w pou pèfeksyon tou pre yo »[99].
  • Nan astwonomi, yo rele nan onè li (10733) Georgesand, yon astwoyid nan senti prensipal astewoyid yo[100], epi Sand Corona, yon kowona nan planèt Venis[101].

Lèt Solange Dudevant-Sand

[modifye | modifye kòd]

Nan , pitit fi George Sand, Solange (1828-1899) te ekri Émile Aucante (1822-1909), yon bon zanmi fanmi Sand la[102]. Malgre relasyon difisil, Solange te renmen manman l an tout senserite, jan korespondans sa a montre. An 1883, Solange te gen 55 an e li te rete nan kay fanmi nan Nohant. George Sand te mouri pandan sèt ane epi souvni yo entak[103] ,[104] :

« Kèlkeswa jan nou eseye, ane yo akimile epi nou frape pa gwo vid pèsonalite sa a ki disparèt. Yon tristès tris ak san mezi ranpli kay sa a, jaden sa a, sa yo meadows. Dèyè chak pòt nou louvri, nou espere wè li. Nan koub chak koulwa, nou di tèt nou: Kote li ye! Poukisa li pa vini? Espesyalman nan aswè a, sou teras sa a, ak sou avni sa a nan Pavilion la, lè lonbraj yo tonbe anba limyè a ensèten nan lalin lan, nou imajine ke li pral finalman parèt, kap chèche yon papiyon oswa yon flè pi renmen. Yon datant ki grav ke nou konnen se pou gremesi. Lè sa a, pè absans enplakab sa a jele ou. Kè a fè mal ak kè sere ak regrèt, nan dezespwa nan anyen san pitye kote yon èt presye konsa, yon nanm si vas ak si wo, yo te vale. Yo dwe pèdi pou tout tan, jeni pou tout tan ale! Nohant se lugubr. Nohant san George Sand, se rivyè san dlo, savann san solèy, mòn san forè, yon bagay materyèl, byen lèd, san pwezi, san atraksyon, san anyen ki fè yon moun andire soufrans san rete e mechan. »

— Madanm Solange Dudevant. Clésinger.

Lina Calamatta ak de pitit fi li yo, Aurore ak Gabrielle, an 1871.
Detay pòtrè Aurore Dudevant-Lauth (1866-1961), pitit fi George Sand, nan Nohant
Gabrielle Dudevant-Palazzi (1868-1909), pitit fi George Sand, te pran foto an 1890.

Aurore, Amantine Lucile Dupin de Francueil, marye nan Pari nan ansyen 1ye awondisman (aktyèl 8yèm awondisman Pari ), François ke yo rekonèt kòm Casimir Dudevant. Li se pitit gason natirèl men rekonèt Jean-François Dudevant, lidè brigad 14yèm rejiman cheval chasè, kolonèl kavalye, depite Lot-et-Garonne, te fè Baron nan Anpi an nan 1811, pou sèvitè l Augustine Soulé. Li te fèt sou 17 Messidor Ane 3, i.e.nan , nan Pompie epi li te mouri nan nan Barbaste (sètifika lanmò no 13), vilaj. nan Lot-et-Garonne. François Dudevant te elve pa madanm lejitim li, Gabrielle Louise de La Porte. Soti nan inyon sa a ak Aurore Dupin, de timoun te fèt:

Maurice Dudevant te marye ak Marceline Claudine Augustine, ke yo rele "Lina", Calamatta, nan nan Nohant-Vic. Dènye a te fèt nan Pari (ansyen 1ye awondisman nan e li te mouri la nan 17yèm|awondisman, nan {{Dat-| 2 Novanm 1901}[106].
Apati inyon sa a twa timoun te fèt:
  1. Marc-Antoine Dudevant, fèt nan Nohant-Vic nan e li te mouri nan Château de Guillery nan Pompiey, nan distri Nérac.
  2. Aurore, Jeanne Claudine Dudevant, te fèt nan Nohant-Vic nan epi li te mouri nan Nohant-Vic nan nan laj 95 ane. Fanm nan lèt, te fè kavalye nan Legion d'honneur nan , answit ofisye [107]. Li marye nan Pari (16yèm awondisman Pari) Charles-Frédéric Lauth (fèt nan Pari nan 6yèm awondisman), [108] ak lanmò nan Pari nan menm 6yèm awondisman an, nan ). Li se yon pent.
    Aurore te adopte fiyeul li a, achitèk Georges-André Smeets (1911-1970), an 1958. Li menm ak madanm li Christiane Étave ke yo rekonèt kòm Christiane Sand (fèt nan Châteauroux - te mouri )[109], se defansè dwa moral George Sand. Soti nan inyon yo te fèt yon pitit fi yo te rele Aurore, ki te mouri prematireman. Nan nan Bourges, nan kad byen Christiane Smeets-Sand, yo vann souvni George Sand (lèt, liv, twal fin blan, bijou) nan vann piblik. Yo vann tou, kado nan men zanmi pi popilè ki gen ladan yon Chinwa Fô chen an kwiv patine te ofri pa Ivan Turgenev an 1873, yon pè zanno monogram Florence gold te ofri pa [[Alfred de Musset] ] nan Venice an 1833 ak youn nan ankr an kwiv taye ak dore li yo ak dekorasyon moun peyi Lejip yo ak ka sir li yo[110].
  3. Gabrielle, Jeanne Lucile Dudevant, te fèt nan Nohant-Vic nan epi li te mouri nan Nohant-Vic, nan [111]. Li marye nan Pari (1ye awondisman Pari)[112] Roméo Palazzi (fèt nan Arcevia , Mach nan Itali e li te mouri nan Wòm an 1932)[113], pwofesè desen.
Aurore ak Gabrielle pa gen pitit.
Soti nan inyon sa a, de timoun te fèt:
  1. Solange-Jeanne-Gabrielle Clésinger, fèt nan Château de Guillery nan Pompiey epi li mouri nan yon laj jèn, nan nan chato a pa Guillery.
  2. Jeanne-Gabrielle-Solange Clésinger, ki te rele "Nini", te fèt nan Château de Guillery epi li te mouri nan Paris nan ansyen 1e awondisman.

Desandan George Sand yo pa ta dwe konplè san yo pa mansyone pitit fi natirèl ak swadizan Maurice, Jean-François Arnauld Dudevant ak yon sèvitè ki soti nan château de Nohant, Marie Caillaud. Solange Dalot[116], pwofesè, direktè lekòl la ak ekriven, apre yon gwo rechèch, bay plizyè eleman ki sipòte koneksyon sa a[117].

Marie Caillaud oswa Cailleau[note 7], pitit fi Pierre Cailleau ak Jeanne Foulatier te fèt nan nan Nohant-Vic[122].

Reprezantan kiltirèl

[modifye | modifye kòd]

Fotografi

[modifye | modifye kòd]
Galri fotografi George Sand pa Nadar anba Dezyèm Anpi. Sous: Bibliyotèk Nasyonal Lafrans.

Nan , George Sand te ekri Nadar pou l felisite l sou foto li te pran sou li[123] ,[124]:

« Nadar mwen renmen anpil, mwen toujou bezwen de bèl prèv retouche gwo pòtrè plen figi mwen an. Mwen te mande zanmi m 'Maillard pou peye yo pou ou, si sa a se yon abi nan depans ou jan mwen pè. Men, chwazi yo pou mwen, yo trè bèl, epi bay yo bay Maillard la di. Pitit mwen yo kontan ak foto mwen yo, e yo remèsye ou paske yo te fè yo epi yo remèsye mwen paske yo te fè yo pou ou. Se konsa, detwi foto a terib Richebourg - sou onè ou! »

Daguerreotype 1852 te pran pa Pierre-Ambroise Richebourg (1810-1875) pa t ap flate romansye a e li te gen move souvni sou premye kontak li ak nouvo atizay sa a. Pou ka kenbe difizyon premye pòtrè fotografi a, George Sand te koresponn an 1863 ak mèt nan domèn Félix Tournachon ke yo rele Nadar: « Èske vrè remèd la pa t ap fè yon pi bon? ».

Nan mwa mas 1864, li te ale nan estidyo fotograf la, nan no 35 boulevard des Capucines nan Pari. Nadar, yon admiratè fanm nan lèt, te pwodwi plizyè redaksyon ki gen ladan youn kote George Sand parèt ak yon perik "Grand Siècle". Satisfè, li envite dènye konpayon li a, graveur Alexandre Manceau (1817-1865) pou l poze tou. Sesyon yo poze yo te repete an 1869, answit an 1874. George Sand te etabli lyen amitye solid ak fanmi Nadar, jan yo te montre anviwon trant lèt[123]. Dènye foto ekriven an te pran pa yon castelroussin, Placide Verdot (1827-1889), nan Nohant, an 1875. Pa gen tandans vwayaje, Nadar pa janm ale nan Berry.

An 1840, pent ak sculpteur Louis Gallait te kreye yon pòtrè jarèt George Sand nan yon bas-relief oval fayans. Travay sa a te sijè yon egzibisyon nan Uzès nan nan kad yon vann piblik. Yo pibliye yon repwodiksyon nan La Gazette Drouot. Atis la te pentire tou yon pòtrè Frédéric Chopin an 1843, yo te montre nan mize lavi amoure nan Pari soti rive pandan egzibisyon “Frédéric Chopin, la note bleue”.

An 1905, eskiltè François Sicard te kreye yon estati George Sand ki dekore Jaden Liksembourg nan Pari.

Nan okazyon bisantnè nesans George Sand, pent Perouvyen an Herman Braun-Vega kreye, sou demann Musées de Châteauroux[125], yon pòtrè George Sand ki rele George Sand nan estidyo Delacroix ak Musset, Balzac ak Chopin[126], ki reprezante George Sand ak yon siga nan mitan dwèt li, ki poze pou Delacroix. Tablo a te ekspoze an 2004-2005 nan Couvent des Cordeliers de Châteauroux.

Televizyon

[modifye | modifye kòd]
  • Plizyè roz pote non li: Madame Dupin (élevage Foulard), Souvenir de George Sand (élevage Dücher), George Sand (élevage Gravereaux), George Sand II (élevage Meilland), George Sand III (élevage Laperrière-Robert)[133].
Landscape, gouach ki te kreye pa George Sand ak teknik dendrite. Mize Lavi Amoure.
Foto Aurore Dudevant (1866-1961) nan jaden kay Nohant. Koleksyon prive.
  • Mize Lavi Amoure, rue Chaptal, Pari, kote anpil penti, eskilti, objè atistik ak souvni se pitit fi li Aurore Lauth (ne Dudevant) te erve - ki gen ladan pi popilè lacho a nan bra dwat li, bofis li Auguste Clésinger. Yon seri dendrit li yo konplete tout antye (nan penti, teknik dendrit la konsiste de retouche ak yon bwòs oswa yon plim yon fòm abstrè ki te jwenn nan pliye tach lank oswa pigman pwojte sou papye[134]).
  • Domaine George Sand, byen linan Nohant (Indre), nan amoure Black Valley nan pwovens Berry.
  • Mize George Sand ak Vallée Noire, nan no 71 rue Venôse nan La Châtre, prezante souvni, zèv literè ak epistolè George Sand atravè edisyon orijinal, lèt otograf, maniskri ak pòtrè. Nan mwa , mize a ap transfere yon pati nan koleksyon li yo nan baz done dijital Mona Lisa, nan kad aksè li bay piblik la ak prezèvasyon an. nan eritaj [135].
  • Kay mize Gagrilles nan Val de Creuse (Indre) kote, ak dènye lanmou li Alexandre Manceau (1817-1865), George Sand te pase plizyè ane nan vakans.

Achiv eta sivil

[modifye | modifye kòd]

Rejis pawas ak eta sivil nan Pari te detwi pandan dife nan meri, nan , pandan Komin Pari. George Sand te pran dispozisyon ki nesesè yo pou rekonstwi, osi lwen ke posib epi baze sou dokiman yo nan posesyon li yo, estati sivil la nan fanmi Parisyen l 'yo, osi byen ke pwòp nesans ak sètifika maryaj li. Nan okazyon sa a, romansye a ki te panse li te fèt te dekouvri ke se te an reyalite . Se yon move konvèsyon ant Kalandriye Repibliken an ak Kalandriye Gregoryen ki lakòz move dat sa a. Pitit gason l Maurice Sand kontinye fè erè sa a nan sètifika lanmò manman l nan , jiska enskripsyon sou tonm George Sand la.

Avi ak resous

[modifye | modifye kòd]

Nòt ak referans

[modifye | modifye kòd]
  1. Caroline Marbouty abiye tankou yon gason pou swiv [[Honoré de Balzac] ] nan [ [Itali]][3].
  2. Nan dat sa a, li te siyen "J. Sand" atik li yo nan Le Figaro, an kolaborasyon ak mennaj li Jules Sandeau, anpil ankouraje pa Henri de Latouche[4].
  3. Orthographié « paulmier » dans Histoire de ma vie.
  4. Catherine, Marie Anne Chatiron te fèt nan La Châtre nan epi li marye yon ane apre nesans pitit gason li Hippolyte, sou 28 Fructidor Ane VIII () nan [ [ Sainte-Sévère-sur-Indre
  5. Hippolyte Chatiron te fèt 16 Floréal Ane VII () nan La Châtre[22]. Tache ak lekòl kavalye wayal Saumur, li te antre nan rejim husar li an 1816 men li te kite lame a an 1822, yon ti tan apre yo te nonmen trimès. Hippolyte te marye nan Pari nan nan Saint-Étienne-du-Mont legliz la ak Marguerite-Émilie de Villeneuve[23]. Li te rete nan Montgivray, pa lwen Nohant, nan chato ki te fè pati madanm li apre li te inisye pwosedi ekspropriyasyon kont bòpè li, Charles de Villeneuve. Koup la te gen yon sèl pitit, yon pitit fi ki te rele Léontine, ki te fèt nan Montgivray. Hippolyte Chatiron se youn nan regilye Nohant ke Eugène Delacroix rankontre pandan sejou li ak George Sand. Hippolyte Chatiron te mouri a laj de 49 ane nan , nan Montgivray[24]. Berry Academy mansyone: « An 1823, Hippolyte te marye ak Émilie-Marguerite de Villeneuve ak ki moun li te vin anwiye byen vit, kidonk li te reprann move abitid li yo, gate bon yo, pale byen fò, bwè ak fèt ak bèl frè l Casimir Dudevant. Li mouri nan mwa desanm 1848 epi yo antere l nan simityè Montgivray »[25]. Pitit fi yo Léontine marye nan Montgivray, nan , Théophile Simonnet, avoka ak konseye minisipal nan La Châtre. Soti nan sendika sa a, twa te fèttimoun: René (1844-1897), Edmé (1848-1935) ak Albert (1851-1926). Léontine Chatiron te mouri nan Bourges, nan , nan laj 76 ane.
  6. Caroline Delaborde, ki fèt nan Pari sou 20 Ventôse Ane VII () se pitit fi natirèl la pa Victoire. -Sophie Delaborde. Papa l ta dwe Adjutan Jeneral Claude-Antoine Collin, dapre istoryen ak jeneyalòg Joseph Valynseele. Li te leve soti vivan ak Aurore jiskaske lanmò Maurice Dupin. Caroline marye nan Pari nan , Pierre-Jean Nicolas Cazamajou (1787-1864) ak ki moun li te fè yon pitit gason yo te rele Oscar (1822-1891). Li te rete an kontak ak demi-sè li Aurore Dupin. Anplis de sa, Oscar Cazamajou, pitit gason Caroline Delaborde ak René Simonnet, pitit gason Léontine Chatiron, se de temwen ki deklare romansye a mouri nan meri Nohant-Vic, nan [32]. Caroline Delaborde te mouri nan Châtellerault lakay pitit gason l lan, dezan apre George Sand, nan [33].
  7. Kèk konfizyon ka egziste ak yon omonim, Marie Cailleau (oswa tou Caillaud), pitit fi Jean Cailleau ak Marie Chalandré, ki fèt nan Nohant-Vic[118]. Pandan ke li selibatè epi li abite ofisyèlman nan Pari nan Modèl:Numéro rue de La Rochefoucauld, Marie Cailleau, koutiryè, fè yon pitit gason lakay manman l nan Nohant-Vic, la. epi li ba li non Georges Émile Aucante-Chesnois[119]. Papa a rekonèt timoun nan, li lejitimize pandan maryaj Marie Cailleau ak Roc-Émile Aucante, nan nan Montmorency< ref>Achiv Depatmantal Val-d'Oise: Eta sivil Montmorency - sètifika maryaj no 8 - Achiv Depatmantal, 3 avenue de The Palette 95011 Cergy-Pontoise Cedex.</ref>. Roc-Émile Aucante, fèt nan La Châtre[120], pitit ilejitim Gertrude Aucante e li te deklare sou non Chesnois, te rankontre George Sand an 1844. Li te vin sekretè li ak biznisman, answit kolaboratè Michel Lévy, piblikatè George Sand. Li te mouri nan Montmorency, [121]. Sitwèb George Sand Ministè Kilti fè yon erè endike ke madanm Émile Aucante se sèvitè-aktris Nohant[102], kidonk enkonpreyansyon ak Marie Caillaud (1840-1914). An reyalite, lavni Madam Marie Aucante te yon koutiryè nan Pari jan sa espesifye nan batistè pitit gason l an 1857, Lè sa a, te deklare san pwofesyon nan Montmorency an 1869.

Referans

[modifye | modifye kòd]
  1. Pononsyasyon an Fransè Lafrans estandadize transkripsyon dapre estanda API. Gade: Fonetik istorik franse ak nosyon fonetik jeneral, Louvain- la- Nouvo, (ISBN 978-2-87723-138-1), p. 104.
  2. George Sand, Histoire de ma vie, t. I, Paris, Éditions Michel Lévy frères, (1re éd. 1856), 274 p. (Gallica.), chap. 2 (« Madame Dupin de Chenonceaux »), p. 61-64
  3. The Drama Balzac, (OCLC 4386996).
  4. Diksyonè literati an fransè, (ISBN 978-2-04027-244-9).
  5. Nan reveye Louise Ackermann, (ISBN 978-2-37177-241-0, OCLC 1268483621).
  6. 1836, l 'Anne I nan epòk medya yo : etid literè ak istorik jounal La Presse, pa Émile de Girardin, (ISBN 978-2-84736-002-8, OCLC 50477767), p. 255.
  7. 7,0 et 7,1 Baudelaire te rele li « fanm Sand », Barbey d'Aurevilly. Aurevilly ak Nietzsche te rele l yon « yon bèf pou ekri ».
    Diksyonè literati an fransè, (ISBN 978-2-04027-244-9).
  8. George Sand konseye Honoré de Balzac, ekri Massimilla Doni. Li sou sijè sa a, lèt Balzac te bay Maurice Schlesinger, nan: Sarrasine, Gambara, Massimilla Doni, Paris, (ISBN 978-2-07034-485-7).
  9. Ki li fè lwanj nan Le Courrier de Paris nan ak li te dedye woman li a Le Dernier amour an 1866.
  10. lettre-du-sculpteur-henri-chapu/ Zanmi mize Melun, Yon lèt sculpteur Henri Chapu
  11. Charles de Spoelberch de Lovenjoul te vle pibliye yon edisyon konplè, men George Sand te mouri anvan li te fini konpilasyon an: George Sand, Pari, , pdf .
  12. « Fanm Libète », sur Libération. fr
  13. 13,0 et 13,1 Archives nan Paris: Eta sivil - Batistè rekonstwi. Referans dokiman: V3E/N 812. Paris Archives 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
    Aurore Dupin te fèt 12 Messidor ane XII () nan 6yèm awondisman ansyen nan Pari.
  14. Karénin, George Sand: lavi li ak travay li yo, vol. 1, ch. II, p. 75 [li sou entènèt].
  15. Zansèt sa a, ansanm ak istwa granparan patènèl li yo, yo trete nan chapit II premye pati otobiyografi li a : Istwa lavi mwen, . Maurice of Saxony pa okipe timoun li kite dèyè l yo. Filyasyon patènèl youn nan pitit li yo, Marie-Aurore de Saxe ak marshal la, te rekonèt ofisyèlman pa yon dekrè Palman an nan Pari, nan dat 15 me 1766.
  16. Dekouvri rasin yo, Paris, (ISBN 2-90106-503-1), « § George Sand ».
  17. Istwa lavi mwen, , p. 14.
  18. Istwa a nan yo trete fanmi matènèl li nan chapit IV premye pati otobiyografi li a: Istwa lavi mwen. , .
  19. Istwa lavi mwen, (BNF 36414323dbnf).
  20. Karénine, George Sand: lavi li ak travay li, vol. 1, ch. II, p. 85-87 [li sou entènèt].
  21. The Château de Nohant, Saint-Cyr-sur-Loire, (ISBN 978-2-81380-176-0), p. 17.
  22. 22,0 et 22,1 . Batistè a presize nan maj la: Pierre Laverdure, pitit natirèl peyi a. Si timoun nan pita rele Hippolyte Chatiron, non l ap toujou ofisyèlman Pierre Laverdur. Sous, Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil La Châtre — batistè no 104 — Achiv Depatmantal yo, 1 rue Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  23. Non fanmi tou eple Devilleneuve, pa. yo dwe konfonn ak fanmi René Vallet de Villeneuve, kouzen George Sand.
  24. Sètifika lanmò a di: Pierre Laverdure ke yo rekonèt kòm Hippolyte Chatiron' ' . Sous, Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil Montgivray - sètifika lanmò no 20 - Achiv Depatmantal, 1 rue Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  25. Konsilte sit entènèt Académie du Berry: Modèl:Web reference.
  26. Jean-Louis François Deschartres te fèt nan Laon nan . Yon relijye tonsured, Marie-Aurore de Saxe anboche li e li vin konfidan li. Li te majistra Nohant anba Premye Anpi e li te travay kòm yon titè, youn apre lòt pou Maurice Dupin de Francueil, Hippolyte Chatiron ak Aurore Dupin. Li te kite Nohant nan apre eleksyon kòm majistra Casimir Dudevant. Jean-Louis Deschartres te mouri nan nan yon azil pou granmoun aje, Royal Health House nan [[Ansyen 5yèm awondisman Pari|Modèl:5yèm ansyen]] nan Pari. Sous Achiv Pari: Eta sivil - sètifika lanmò rekonstwi nan [[Ansyen 5yèm awondisman Pari|Modèl:5yèm ansyen Pari]]. Nimewo dokiman: V3E D/438. Paris Archives, no 18 Boulevard Sérurier 75019 Paris.
  27. Karénine, George Sand: lavi li ak travay li, vol. 1, ch. III, p. 93-103 [li sou entènèt].
  28. (en) Istwa lavi mwen, .
  29. 29,0 et 29,1 « Dezyèm pati, twazyèm chapit », dans Istwa lavi mwen,
  30. 30,0 30,1 et 30,2 Nathalie Desgrugillers, George Sand, ma grand-mère Marie Aurore de Saxe : Correspondance inédite et souvenirs, Clermont-Ferrand, Éditions Paleo, coll. « La collection de sable », , 178 p. (ISBN 978-2-84909-636-9).
  31. Karénine, George Sand: lavi li ak travay li, vol. 1, ch. III, p. 130-131 Modèl:Read sou entènèt.
  32. Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil Nohant-Vic - sètifika lanmò no 12 - Achiv Depatmantal, 1 ri Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  33. Achiv Depatmantal Vienne: Sivil sitiyasyon Châtellerault - mansyone nan sètifika lanmò no 307 - Achiv Depatmantal yo, 30 rue des Champs-Balais 86000 Poitiers.
  34. Istwa lavi mwen, (BNF 36414323).
  35. Chapit XV ak XVI nan dezyèm pati a ak nan chapit I rive nan IX nan twazyèm pati nan otobiyografi li: Istwa lavi mwen, Paris, .
  36. Istwa lavi mwen, Paris, , chap. XVI.
  37. Istwa nan lavi mwen, Paris, .
  38. Istwa lavi mwen, .
  39. Karénine, George Sand : sa vie et ses œuvres, vol. 1, chap. III, p. 153-178 [li sou entènèt].
  40. Chapitres X à XIV de la troisième partie et dans les chapitres I et II de la quatrième partie de son autobiographie : George Sand, Histoire de ma vie : 3e (suite) et 4e partie, vol. 3, Paris, Éditions Calmann Lévy, (1re éd. 1856), 472 p. (lire en ligne), « X à XIV », p. 59 à 1883e (suite) et 4e partie&rft.aulast=Sand&rft.aufirst=George&rft.date=1902&rft.volume=3&rft.pages=59 à 188&rft.tpages=472&rfr_id=info:sid/fr.wikipedia.org:George Sand">.
  41. George Sand, Histoire de ma vie : 3e (suite) et 4e partie, vol. 3, Paris, Éditions Calmann Lévy, (1re éd. 1856), 472 p. (lire en ligne), « I et II », p. 189 à 2513e (suite) et 4e partie&rft.aulast=Sand&rft.aufirst=George&rft.date=1902&rft.volume=3&rft.pages=189 à 251&rft.tpages=472&rfr_id=info:sid/fr.wikipedia.org:George Sand">.
  42. The secret of Chenonceau, (ISBN 978-2-24454-129-7).
  43. Paris Archives : Eta sivil - Sètifika maryaj rekonstitye. Nimewo dokiman: V3E/M 344. Archives de Paris 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  44. George Sand : lavi ak travay li, 1804-1833, Paris, .
  45. Twa koleksyon (Katalòg nan yon seri enpòtan lèt ak maniskri pa ak alantou George Sand. Prezantasyon pa Thierry Bodin. Vant piblik nan Hotel Drouot, 5 novanm 2014), Paris, , p. 50..
  46. Karénine, ' 'George Sand: lavi li ak travay li', vol. 1, ch. V, p. 205-226 [li sou entènèt].
  47. Chapit VIII nan katriyèm pati otobiyografi li a: Istwa lavi mwen : 3yèm (kontinye) ak 4yèm pati, Paris, .
  48. George Sand : lavi ak travay li, 1804-1833, Paris, .
  49. Istwa lavi mwen, Paris, Éditions Calmann Lévy, .
  50. Karénine, George Sand: lavi li ak travay li, vol. 1, ch. V, p. 242 [li sou entènèt].
  51. 51,0 et 51,1 George Sand, (ISBN 978-2-71771-337-4, BNF 34702163), « Kwonoloji lavi a ak travay George Sand ».
  52. George Sand sit entènèt: Modèl:Web reference.
  53. 53,0 53,1 53,2 et 53,3 Karénine, George Sand: lavi li ak travay li yo' ', vòl . 1, ch. V, p. 286-308 [li sou entènèt].
  54. George Sand, (ISBN 978-2- 86808-106 -3).
  55. « Pwofesyon an nan. ekriven », sou Ministère de la Culture (sur l'Internet Archive).
  56. « Aparisyon yon nouvo lektè nan 19yèm lan. syèk », sou Ministè Kilti (sur l'Internet Archive).
  57. 57,0 et 57,1 « Mitasyon ekriti nan 19yèm syèk la », sou Ministè Kilti (sur l'Internet Archive).
  58. 58,0 et 58,1 « Nesans literati popilè », sou Ministè Kilti (sur l'Internet Archive).
  59. « Yon nouvo pwofesyon: publisher », sou Ministère de la Culture (sur l'Internet Archive).
  60. (en   fr) George Sand, Intertextuality and Polyphony, Berne, (ISBN 978-3-03911-987-5), p. 117.
  61. Fanm nan espas piblik la, Pari, (ISBN 978-2-73511-048-3), p. 44.
  62. Istory of my life, , p. 123.
  63. George Sand, (ISBN 978 -2-07037-604-9).
  64. « George Sand - Œuvre Romanesque », sur the site of Henri Schoenmackers.
  65. Istwa nan lavi mwen, Paris, .
  66. « George Sand 1804 - 1876 », sur www.georgesand.culture.fr
  67. « Retounen nan utopi san sosyalis: Vil Nwa George Sand », Revizyon Italyen etid franse. Literati, lang, kilti,‎ (ISSN 2240-7456, DOI 10.4000/rief.220)
  68. Gustave Kahn, Symbolists and Decadents, Librairie Léon Vanier, piblikatè, 1902, p. 383.
  69. « George Sand 1804 - 1876 », sur www.georgesand.culture.fr
  70. Sitasyon te pran soti nan « Filozòf amoure ak fanm nan 19yèm syèk la », Sisyphe,‎ .
  71. « Pouvwa roman an », Romanticism, vol. 24,‎ (DOI 10.3406/roman.1994.6233).
  72. Georges Sand : fas romantik, (ISBN 978- 2-71771-3 -374, BNF 34702163).
  73. Karénine 1912, ch. IV, p. 388 [li sou entènèt].
  74. François-René de Chateaubriand, « Liv IX - 1838 », sur Wikisource, .
  75. 75,0 et 75,1 George Sand, Société du Mercure de France,  Telechaje edisyon sa nan fòma ePub Telechaje edisyon sa nan fòma PDF (Wikisous)
  76. Dominique Laporte, « Yon pratik reekri piman bouk: transpozisyon yon woman sou sèn nan. Ka Mont-Revêche nan teatralizasyon sandyen », etid franse, vol. 42,‎ , p. 145– 155
  77. Journal, 1822- 1863, Plon - Les Mémorables, (ISBN 2-259-00646-9), p. 500-564.
  78. Journal, (ISBN 978-2-22105-527-4)
  79. Journal, (ISBN 978- 2-22105-945-6)
  80. (en) A Room of One's Own , , chap. 3.
  81. Les Amants de Venise, , Pdf (BNF 30912688).
  82. 82,0 82,1 et 82,2 « George Sand », Virgule, Dijon,‎ , p. 14 to 27 (ISSN 1760-2300)
  83. « Yon "pèmisyon travèse" pou George Sand », 2012- 04-18
  84. Le costume tailor, , p. 32.
  85. Sand the scandalous, (ISBN 978-2-87282-434-2)
  86. « George, Gustave ak lòt moun kap fè fas a Komin lan », Fwansè yo sou tout fòm li yo,‎
  87. Gade dokimantè a nan seri a, "Fichye istwa a": /3477764-la- commune-de-paris.html Komin Pari. Dapre Henri Guillemin, George Sand te akeyi masak ensije yo pandan represyon Komin Pari a.
  88. Sitasyon George Sand. Sous: « Komin Pari 1871 », Bibliyotèk k ap travay - Enstiti koperativ lekòl modèn - Pedagoji Freinet, Cannes,‎ , p. 25. Ekstrè nan chapit George Sand ak Komin Pari.
  89. « Responsablite laprès nan represyon Komin Pari a », sur Acrimed,
  90. George Sand, (ISBN 978-2-71771-337-4, BNF 34702163)
  91. 91,0 91,1 et 91,2 Elsa Mourgues, « George Sand, denonseur ekolojik ak sovè Fontainebleau »,
  92. Impressions et souvenirs, .
  93. Georges Sand, « Ekri sou lanati », sur Unithèque
  94. De Lavater rive Michon, .
  95. « Modèl:2nd pati », Le Journal des autographes,‎ , p. 2 to 4.
  96. Mond Victor Hugo wè pa Nadar, (ISBN 978 -2-85822 -698-6).
  97. (en) « Chat ak. Walt Whitman », sur The Walt Whitman Archive
  98. (en) « Poems », sur Poets.org
  99. (en) Roman Thomas Hardy kòm yon pwodwi chanjman sosyal, ekonomik ak kiltirèl nan diznevyèm syèk la, Berlin, (ISBN 978-3-86504-045-9).
  100. « IAU Minor Planet Center », sur www.minorplanetcenter.net
  101. « Non planetè : Corona, coronae: Sand Corona sou Venis », sur planetarynames.wr.usgs.gov
  102. 102,0 et 102,1 Sit George Sand: Modèl:Web reference.
  103. George Sand se te manman yo, (ISBN 978-2-91182-254-4), p. 186
  104. The Château de Nohant, (ISBN 978-2-81380-176-0), « Maurice Sand , nouvo mèt Nohant »
  105. Maurice Dudevant-Sand (1823-1889) - Dosye Rejiyon Onè: « Cote LH/829/45 », base Léonore, ministè kilti fransè.
  106. Paris Archives: Eta sivil {7yèm awondisman Pari - sètifika lanmò no 2534 - Paris Archives, 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  107. Aurore Dudevant-Sand (1866-1961) - Dosye Rejiyon Onè: « Cote 19800035/743/84346 », base Léonore, ministè kilti fransè.
  108. Achiv Pari: Eta sivil 6yèm awondisman Pari - zak nesans no 200 - Paris Archives, 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  109. {« Lamò Christiane Sand, eritye George Sand », Nouvo Repiblik Sant Lwès la,‎ .
  110. La Gazette Drouot, no 8, no 8 1e Mas 2019, p. 107, repwodiksyon koulè chien de Fô.
  111. Achiv minisipal Nohant-Vic: Eta sivil Nohant-Vic - sètifika lanmò no 11 - Meri, Le Bourg 36400 Nohant-Vic.
  112. Achiv Pari: Eta sivil 1ye awondisman nan Pari - sètifika maryaj no 414 - Archives de Paris, 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  113. Gabrielle Sand, (ISBN 978-2-84910-780-5).
  114. Paris Archives: Eta sivil 8yèm awondisman Paris - sètifika lanmò no 488 - Paris Archives, 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  115. Achiv Paris: Eta sivil 7èm awondisman Paris - sètifika lanmò no 42 - Achiv Paris, 18 boulevard Sérurier 75019 Paris.
  116. « Solange Dalot », L'Écho du Berry, La Châtre,‎ .
  117. Marie des Poules, Saint-Cyr-sur-Loire, (ISBN 978-2-84910-647-1).
  118. Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil Nohant-Vic - batistè no 16 - Achiv depatmantal, 1 ri Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  119. Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil Nohant- Vic - batistè no 14 - Achiv Depatmantal yo, 1 rue Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  120. Achiv Depatmantal Indre: Eta sivil La Châtre - batistè no 133 - Achiv Depatmantal yo, 1 rue Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  121. Émile Aucante sou sit entènèt Alexandre Dumas: Modèl:Web reference.
  122. Archives départementales de l'Indre : État civil de Nohant-Vic - acte de naissance Modèl:Numéro - Archives départementales, 1 rue Jeanne d'Arc 36000 Châteauroux.
  123. 123,0 et 123,1 George Sand and Félix Nadar, (ISBN 978-2-85822-785-3)
  124. George Sand Dictionary, (ISBN 978-2-26204-099-4)
  125. Mize Châteauroux, George Sand, Nantes, (ISBN 978-2-848-09036-8), p. 75

    « Ann imajine : Yon vizit nan atelye Delacroix... Se ane 1847. Nou etone mèt la nan travay. Li pentire yon pòtrè. George Sand kenbe yon poze, ki te antoure pa Chopin, Balzac ak Musset. »

  126. , « George Sand nan estidyo Delacroix a », Acrylic sou twal ak kolaj, 146 x 146 cm
  127. « Sand … George en mal d'Aurore ». Archived from the original on 2011-01-14. Retrieved 2024-02-17. 
  128. « Secrets d'Histoire fè yon ti repo sou karyè George Sand », Le Journal du Dimanche,‎
  129. Montre Secrets d'Histoire: « George Sand, gratis ak pasyone », sur France 2.
  130. Montre A house, an atis: « George Sand, rebèl Nohant », sur France 5.
  131. { « George Sand ak mwen! », AuFeminin.com Kilti,‎
  132. « George Sand: pitit fi syèk la, pa Kim Consigny ak Séverine Vidal. Album pibliye pa Delcourt », sur www .editions-delcourt.fr.
  133. George Sand III
  134. « Dendrite: imajinè. paysage », sur Muséosphère de Paris.
  135. « Mize George Sand sou entènèt la », Nouvo Repiblik Sant-Lwès la -West,‎