Semej
swójske mjeno | Семей | |
| ||
Wopon | ||
---|---|---|
| ||
Zakładne daty | ||
stat | Kazachstan | |
wobwod | Wuchodny Kazachstan | |
wysokosć | 206 metrow n.m.hł. | |
wobydlerstwo | 340.000 | |
póstowe čisło | F1***** | |
předwólba | ( 7) 7222 | |
awtowa značka | F, U, 16 | |
załožene | 1718 | |
Semej (kazachsce Семей, rusce Семей, Семипалатинск; do 2007 – Semipalatinsk/ Семипалатинск) je wulkoměsto na wuchodźe Kazachstana. Ma něhdźe 340 tysac wobydlerjow a je wažny wobchadny suk za železnicu a dróhowy wobchad.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Leži njedaloko ruskeje hranicy při rěce Irtyš něhdźe 620 kilometrow wuchodnje stolicy Astana. Něhdźe 40 kilometrow zdalene nadeńdźe so geografiske srjedźišćo Eurazije.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Ruska twjerdźizna Semipalatinsk je so w lěće 1718 wot wójwody Wasilija Čeredowa na přikaz carja Pětra Wulkeho załožiła a měješe škitać wuchodny dźěl kraja, wuwiwaše so pak tež k wažnemu wikowanišću mjez Ruskej a Chinskej. Hižo w lěće 1782 dósta měšćanske prawa. W 19. lětstotku buchu wjacori ruscy spisowaćeljo do Semipalatinska wuhnaći, mjez druhim Fjodor Michailowič Dostojewskij.
Za čas Sowjetskeho zwjazka běše bliske město Kurčatow centrum atomoweho testowanišća Semipalatinsk, jednoho z najwjetšich na swěće. Přez radioaktiwne poćežowanje wokoliny dóńdźe hač do dźensnišeho k strowotniskim škodam pola tamnišich wobydlerjow.
Literatura
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Семипалатинск// Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Semey// The Editors of Encyclopaedia Britannica