Radšow

**Radšow**
Groß Radisch
	wjesny wopon
	Połoženje Radšowa na karće Hornjeje Łužicy
	Połoženje Radšowa na karće Hornjeje Łužicy
gmejna:	Wysoka Dubrawa
zagmejnowanje:	1995
wobydlerstwo:	333 (31. decembra 2022)
přestrjeń:	4,437 km²
wysokosć:	225–275 metrow n.m.hł.
	51.25333333333314.694444444444225–275 Koordinaty: 51° 15′ 12″ S, 14° 41′ 40″ W
póstowe čisło:	02906
předwólba:	035876
	wobydler/ka:; Radšowčan/-ka
	adjektiw:; Radšowski
	skłonowanje:; Radšowa, Radšowej, Radšow, Radšowom, w Radšowje
	Radšow Radšow
	wikidata: Radšow (Q160222)

Radšow (němsce Groß Radisch)^[2] je cyrkwinska wjes na zapadźe sakskeho wokrjesa Zhorjelc, kotraž přisłuša wot lěta 1995 gmejnje Wysoka Dubrawa. Leži mjez 225 a 275 metrami nad mórskej hładźinu pod Monumentowej horu a ma 333 wobydlerjow.^[3]

Stawizny

Prěnje historiske naspomnjenje jako Radeschaw^[4] je z lěta 1419. W 19. lětstotku słušeše Radšowska wosada k centram starolutherskeje cyrkwje w tych kónčinach Pruskeje.

Wobydlerstwo a rěč

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 510 wobydlerjow, mjez nimi 389 Serbow (76 %).^[5] W cyłej Radšowskej wosadźe chodźachu tehdy 352 wosadnych k serbskej a 427 k němskej spowědźi.^[6]

Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 2 %.^[7]

Wosobiny

Jan Awgust Janka (1764–1833), wot 1803 do 1829 Radšowski farar
Jan Krušwica (1811–1882), farar a spisaćel nabožinskich spisow
Jan Herman Mrózak (1841–1902), wot 1866 do 1874 Radšowski farar

Žórła

↑ staw: 31. decembra 2022; podaća zarjadniskeho zwjazka Dźěže
↑ Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch. LND, Budyšin 2008, str. 143.
↑ 31. decembra 2022; podaća zarjadniskeho zwjazka Dźěže
↑ Radšow w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 117. → wšě wjeski
↑ Arnošt Muka: Statistika Łužiskich Serbow. Wobličenje a wopisanje hornjo- a delnjo-łužiskeho Serbowstwa w lětach 1880–1885. Budyšin 1884–86, str. 178
↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 254. [735 wobydlerjow, z nich 7 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 7 z pasiwnymi, 1 serbske dźěćo abo młodostny, 720 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

Wotkaz

Commons: Radšow – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Gmejnske dźěle Wysokeje Dubrawy

[1] staw: 31. decembra 2022; podaća zarjadniskeho zwjazka Dźěže

[WWOL2008-2] Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch. LND, Budyšin 2008, str. 143.

[3] 31. decembra 2022; podaća zarjadniskeho zwjazka Dźěže

[digit-4] Radšow w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

[5] Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 117. → wšě wjeski

[6] Arnošt Muka: Statistika Łužiskich Serbow. Wobličenje a wopisanje hornjo- a delnjo-łužiskeho Serbowstwa w lětach 1880–1885. Budyšin 1884–86, str. 178

[7] Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 254. [735 wobydlerjow, z nich 7 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 7 z pasiwnymi, 1 serbske dźěćo abo młodostny, 720 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]