Hokkaido

Hokkaidō
	; Topografska karta
połoženje	Ćichi ocean (Ochotske a Japanske morjo)
stat	Japanska
	43143 Koordinaty: 43° S, 143° W
	Hokkaido na karće Japanskeje
	Hokkaido na karće Japanskeje
dołhosć	540 km
šěrokosć	400 km
přestrjeń	77.984 km²
wobydlerstwo	5.377.435 (2016) ; 69 wob./km²
hłowne městno	Sapporo

Hokkaidō (japansce 北海道, „Sewjeromórski wobwod“) je kupa na sewjeru Japanskeje, kotraž twori zdobom najwjetši dźěl prefektury ze samsnym mjenom, najwjetšeje w cyłej Japanskej. Hokkaidō je po Honshū druha najwjetša japanska kupa a nadeńdźe so mjez Japanskim morjom na zapadźe, Ochotskim morjom na sewjeru a wotewrjenym oceanom na wuchodźe.

Stolica prefektury a najwjetše město na kupje je Sapporo. Cyła kupa ma něhdźe 5,4 miliony wobydlerjow na 78.000 kwadratnych kilometrach a je tuž za japanske relacije jara rědko wobsydlena. Hokkaidō je domizna ludu Ajnu, kiž kupu mjenuja Aynu Mosir (アィヌ・モシㇼ, „kraj Ajnow/ludźi“). Dźensa je jich hišće 25.000 na kupje, kiž pak zwjetša wjace ajnusce njerěča.

Geografija

Kupa Hokkaidō nadeńdźe so wuchodnje aziskeje twjerdźe a sewjernje kupy Honshū. Susodna kupa na sewjeru je k Ruskej słušacy Sachalin. Mórski přeliw mjez Sachalinom a Hokkaidom je 43 kilometrow šěroki. Na sewjerowuchodźe zwjazuja pod ruskej kontrolu stejacy kupowy rjećaz Kurilow Hokkaidō geografisce z połkupu Kamčatka. Hakle w lěće 1869 załožena stolica Sapporo nadeńdźe so w zapadnym dźělu kupy. Tam je wjace hač 40 procentow cyłkowneho wobydlerstwa žiwe.

Najwyša hora na kupje je Asahi (2291 m). Ze susodnej kupu Honshū je Hokkaidō wot lěta 1988 přez 54 kilometrow dołhi železniski tunel Seikan zwjazane, druhi najdlěši tunel na swěće.

Nimo hłowneje kupy słuša hišće 508 dalšich kupow z cyłkownej přestrjenju wot 5440 km² do prefektury. K tomu liča pak tež faktisce ruske Južne Kurile.

Stawizny

Prěnje japanske sydlišća nastachu w 15. lětstotku na juhu kupy. Druhe kónčiny běchu dla poměrnje chłódneje klimy zwjetša hač do 19. lětstotka jeničce wot Ajnow wobsydlene. Hakle w lěće 1869 wutworichu Japančenjo oficielne zarjadnistwo a prefektury na kupje, kotraž dósta tehdy swoje dźensniše mjeno. W 1870tych lětach přiběra ličba wobydlerstwa wot 58.000 na 240.000.

W Druhej swětowej wójnje běchu někotre kónčiny w lěće 1945 wot Čerwjeneho wójska wobsadźene. Dale na sewjeru ležace Kurile su hač do dźensnišeho pod kontrolu Ruskeje, při čimž so Japanska jich wróćbu žada.