Zante
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde marzo de 2016.) |
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | Grecia | ||||
División administrativa | administración descentralizada do Peloponeso, Grecia Occidental e as Illas Xónicas | ||||
Periferias | rexión das Illas Xónicas | ||||
Prefecturas | Zakintos (unidade regional) (pt) | ||||
Concello | Zakynthos Municipality (en) | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 41.180 (2021) (101,54 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 405,55 km² | ||||
Bañado por | Mar Xónico | ||||
Altitude | 758 m | ||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 29x | ||||
Fuso horario | |||||
Prefixo telefónico | 26950 | ||||
ISO 3166-2 | GR-21 | ||||
Outro | |||||
Irmandado con | |||||
Páxina web | zakynthos.gr |
Zakynthos (grego: Ζάκυνθος, Zákynthos, italiano: Zacìnto) ou Zante (grego: Τζάντε, Tzánte /ˈzɑːnti, -teɪ, ˈzæn-/, italiano: Zante; do Veneciano), é unha illa do grupo das illas Xónicas que conforma unha prefectura de Grecia. A capital é a cidade de Zakynthos tamén chamada Chora, é dicir -a cidade-, que ten uns 15.000 habitantes. A illa e prefectura ten unha poboación de 42.000 persoas (102 hab./km²) e uns 405,55 km²[1]. A súa liña costeira mide 123 km e mide uns 40 km de longo por 20 de ancho. O seu punto máis alto é o monte Vrachionas, de 758 metros. O nome, como todos os nomes similares que terminan en -nthos, é premicénico ou Pelasgo en orixe. En mitoloxía grega dicíase que a illa debía o seu nome a Zakynthos, o fillo dun lendario xefe Dárdano de Arcadia.
Historia
[editar | editar a fonte]O nome orixinal da illa sería Hyrie, pero recibiu o de Zakynthos (latín Zacynthus) porque foi colonizada por Zakynthos o fillo de Dardano, procedente de Psofis en Arcadia (polo que a acrópole da cidade de Zakynthos foi chamada Psofis). Tucídides di que a illa foi colonizada polos aqueos do Peloponeso no segundo milenio antes da nosa era. A tradición di que a cidade fundou unha colonia, que foi Sagunt, en colaboración con Rutulos de Ardea (supostamente antes da guerra de Troia). Os habitantes da illa foron hostís aos lacedemonios e a algúns fugitivos de Esparta que se refuxiaron en Zakynthos.
Na guerra do Peloponeso a illa foi aliada de Atenas e no 430 a.C. os espartanos atacaron a cidade. Pouco tempo despois os atenienses utilizárona de base naval na súa expedición a Pilos. No 415 a.C. foron aliados dos atenienses na expedición a Sicilia. Logo da guerra do Peloponeso a illa foi aliada de Esparta (404-373 a.C.).
No -374 Timoteo, comandante ateniense, de regreso de Corcira, deixou algúns exiliados de Zakynthos que se estableceron nun lugar fortificado para loitar contra o goberno proespartano que pediu axuda a Esparta, que enviou unha frota de 25 barcos a Zakynthos,[2][3] pero non puido impedir a toma do poder polos demócratas. A illa axudou a Dión na súa expedición a Siracusa para expulsar ao tirano Dionisio I (-357)
Caeu baixo dominio de Macedonia cara ao -217, co rei Filipo V de Macedonia. No -211 o pretor romano M. Valerio Lavino ocupou a cidade de Zakynthos con excepción da cidadela, pero foi devolta a Macedonia. Ene o -208 foi concluída en Atamania baixo o goberno conxunto de Filipo de Megalópole e Hierocles de Akragas, que durou ata o -191, en que se integrou na Liga Aquea, pero os macedonios cedérona entón a Roma. Durante as guerras mitridáticas foi atacada polo xeneral Arquelao, que foi rexeitado.
Pertenceu ao Imperio Romano e despois ao bizantino.
No 1185 foi ocupada polo pirata Margaritone de Brindisi, ao servizo dos normandos de Sicilia pero nacido na illa. No 1194 o emperador Henrique IV ocupou Nápoles e Margaritone, que desde o 1192 fora chamado conde de Malta, foi encarcerado. Henrique IV recoñeceu a soberanía bizantina de Zante (e Cefalonia), pero a posesión da illa (e de Cefalonia e Corfú) foi conservada polos xenros de Margaritone (en Cefalonia e Zante por Ricardo Orsini e en Corfú por Leone Vetrano). Os Orsini foron recoñecidos no 1205 como condes de Cefalonia e señores de Zante ao caer o Imperio como feudatarios de Venecia, e impuxéronse logo de loitar cun pretendente feudataria do Imperio Latino no 1224. Despois foron déspotas de Epiro, e no 1324 Margarita Orsini recibiu a metade da señoría da illa en feudo de Nápoles e no 1328 o seu marido Guillerme II Tocco (un nobre napolitano co que casou cara ao 1311) recibiu a investidura por dereito uxor e gobernou a illa ata o 1357; no 1358 á morte de Nicéforo II Orsini (fillo de Xoán II Orsini, que tiña a outra metade de Zante e toda Cefalonia) os seus dereitos pasaron a Leonardo I Tocco, fillo de Guillerme II e de Margarida. No 1386 a soberanía retornou a Venecia e os Tocco continuaron como señores con Carlos I Tocco (1381-1429), Carlos II Tocco (1429-1448), Leonardo III Tocco (1448-1479, baixo rexencia da nai de 1448 ao 1460) e Antonio Tocco (1481-1485), mentres desde o 1479 ao 1481 en que foi ocupada polos otománs. Venecia anexionouse a illa e dominouna despois do 1485.
Do 1797 ao 1799 foi ocupada por Francia á que estivera cedida polo Tratado de paz de Campo Formio o 17 de outubro de 1797 e foi incluída (7 de novembro de 1797) no departamento do mar Exeo (que incluía tamén as illas Kythira, Stofadhes, e Karaiskakis). O 23 de outubro de 1798 foi ocupada polos rusos con axuda dos otománs. O xefe local Antonio Martinegos asumiu o control da illa e cando se proclamou a República das Sete Illas baixo protección conxunta de rusos e otománs (2 de abril de 1800), non a quixo recoñecer e permaneceu rebelde na illa ata 1807. O 20 de xullo de 1807 a illa, xunto coas outras illas Xónicas e os portos continentais, foi cedida a Francia que a anexionou o 13 de setembro de 1807 e o 8 de outubro de 1809 uniuna ás Provincias Ilíricas. O 16 de outubro de 1809 os británicos ocuparon Zante e despois as outras illas (1809-1810) e o 5 de novembro de 1815 proclamouse a república federal das Illas Xónicas baixo protectorado dos poderes e de facto protectorado británico. Como o resto das illas Xónicas pasou a Grecia o 1 de xuño de 1864.
Foi ocupada polos italianos o 28 de marzo de 1941, aos que substituíron os alemáns o 8 de setembro de 1943, e abandonaron a illa o 12 de outubro de 1944.
Foi parcialmente destruída por un terremoto o 12 de agosto de 1953. Terremotos de menos intensidade producíronse en abril de 2006.
Economía e clima
[editar | editar a fonte]A illa componse de chairas fértiles ao sur e de montañas ao oeste. O clima é mediterráneo. Posúe vexetación densa. Produce aceite de oliva, uva e cítricos. A illa ten aeroporto e chámase Aeroporto de Dionisos Solomos e está situado ao sueste. Tamén ao suroeste está o parque nacional mariño da illa de Zante coas famosas tartarugas da illa, as Caretta caretta unha especie en perigo de extinción que se atopa principalmente na Baía de Laganas. É famosa a uva doce da illa coa cal prodúcese a Zante currant ou pasa de Zante.
Patrimonio
[editar | editar a fonte]Os puntos principais de interese son a baía Shipwreck, o cabo Skinari e a cova azul. Na parte montañosa, as Anafontria, desde onde hai unha espléndida vista, cun mosteiro próximo. A vila montañesa de Keri, ao sur, ten un faro. As mellores praias son Porto Limnionas, Porto Vromi e Porto Zoro. Na illa dáse un fenómeno natural que son uns pozos ou fontes do que fornece auga gasificada a presión. Están a uns 20 km da capital na baía de Chieri nun val húmido. Hai na illa outras fontes minerais, probablemente de orixe volcánica.
Municipios
[editar | editar a fonte]Municipio | Código Municipal | Sede | Código Postal | |
---|---|---|---|---|
1. Alykes | 1601 | Katastari | 290 90 | |
2. Arkadion | 1602 | Vanato | 291 00 | |
3. Artemisia | 1603 | Macherado | 290 92 | |
4. Elatia | 1604 | Volimes | 290 91 | |
5. Laganas | 1606 | Pantokrator | 290 92 | |
6. Zakynthos (cidade) | 1605 | 291 00 |
Cidade de Zakynthos
[editar | editar a fonte]A cidade de Zante ou Zakynthos está na costa oriental. Non ten restos da antiga cidade excepto algunhas columnas e inscricións. Está nunha baía semicircular. A acrópole estaba no lugar onde despois se construíu o castelo veneciano que aínda está.
Señores de Zante
[editar | editar a fonte]- Margaritone de Brindisi 1185-1194 (feudo de Sicilia)
- Ricardo Orsini, rexente 1194-ata 1203 (feudo bizantino)
- Mateu I Orsini 1194/1203-1238 (feudo bizantino 1205, feudo veneciano desde 1224)
- Rexencia (probablemente Ana Ánxela) 1238-1260
- Ricardo I Orsini 1238/1260-7 de abril de 1304 (fillo de Mateu)
- Xoán I Orsini 1304-1317 (despois Xoán I Anxo-Comneno) (fillo, asociado 1303-1304)
- Nicolao I Orsini 1317-1323 (fillo)
- Xoán II Orsini 1323-1324, e a metade 1324-1335
- A Nápoles 1324-1325
- Margarida Orsini 1325-1328 (a metade, feudo napolitano)
- Guillerme II Tocco 1328-1357 (a metade, feudo napolitano)
- Nicéforo II Orsini 1335-1358 (a metade)
- Leonardo I Tocco 1358-1381 (fillo de Guillerme II Tocco)
- Carlos I Tocco 1381-1429 (baixo soberanía de Venecia desde o 1386) (fillo)
- Leonardo II Tocco (irmán) asociado 1414
- Carlos II Tocco 1429-1448 (fillo de Leonardo II e fillo adoptivo de Carlos I)
- Raimondina Ventimiglia, rexente 1448-1460
- Leonardo III Tocco 1460-1479
- Ocupación turca 1479-1481
- Antonio Tocco 1481-1485
- A Venecia 1485
Proveditori venecianos (gobernadores) de Zante
[editar | editar a fonte]- Niccolò Foscolo 1698 - 1701
- Constantino Michieli 1701 - 1703
- Giambattista Lippomano 1703 - 1704
- Niccolò Bono 1704 - 1706
- Andrea Bono 1706 - 1708
- Mariño da Pesaro 1708 - 1710
- Pietro Bragadino 1710 - 1712
- Vettore Capello 1712 - 1714
- Girolamo Donato 1714 - 1716
- Lucio Da Riva 1716 - 1718
- Pietro Zambelli 1718 - 1720
- Antonio Bembo 1720 - 1722
- Barbarigo Balbi 1722 - 1724
- Andrea Marcello 1724 - 1726
- Marcantonio Dolfin 1726 - 1729
- Almoro-Cesar Tiepolo 1729 - 1731
- Filippo Boldú 1731 - 1733
- Girolamo Minotto 1733 - 1734
- Giovanni Pasqualigo 1734 - 1737
- Pietro Donato 1737 - 1740
- Pietro Quirini 1740 - 1742
- Giorgio Bembo 1742 - 1744
- Enrico Dandolo 1744 - 1746
- Nicolò Bembo 1746 - 1748
- Gianfrancesco Da Molin 1748 - 1750
- Bertuccio Falier 1750 - 1752
- Francesco-Maria Grimani 1752 - 1755
- Nicolò Balbi 1755 - 1757
- Luigi Zeno 1757 - 1759
- Andrea Marin 1759 - 1761
- Francesco Manolesso 1761 - 1763
- Giovani Douro 1763 - 1766
- Girolamo Donato 1766 - 1768
- Claudio Gherardini 1768 - 1770
- Marcantonio Trevesano 1770 - 1772
- Francesco Pasqualigo 1772 - 1774
- Nicolò Minio 1774 - 1777
- Girolamo Bader 1777 - 1779
- Iseppo Diedo 1779 - 1781
- Marco Giorgio 1781 - 1783
- Giovanni Pasqualigo 1783 - 1785
- Ferigo Morosini 1785 - 1787
- Gianfrancesco Manolesso 1787 - 1789
- Paolo Paruta 1789 - 1792
- Luigi Duodo 1792 - 1794
- Glovan-Marco Balbi 1794 - 1796
- Francesco Bragadino 1796 - xullo de 1797
Galería
[editar | editar a fonte]-
Mapa da illa por Cristoforo Buondelmonti (1420)
-
Busto de Ugo Foscolo
-
Igrexa en Kato Gerakari
-
Praía Sekania, baía Laganas
-
Porto Vromi
-
Centro cultural, Praza Dionysios Solomos
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)" (PDF) (en grego). National Statistical Service of Greece. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 21 de setembro de 2015. Consultado o 22 de novembro de 2017.
- ↑ Thucydides. History of the Peloponnesian War. Richard Crawley(trans). 2.8. Consultado o 24 de xullo de 2010.
- ↑ Diodorus Siculus (1946). Library of History 4. C.H. Oldfather (trans). Loeb Classical Library. 11.84.7. ISBN 978-0-674-99413-3. Consultado o 24 de xullo de 2010.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Zante |
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- www.zakynthos.gr
- Science Park ZakynthosArquivado 30 de abril de 2012 en Wayback Machine. – Greek-Norwegian educational and research collaboration on Zakynthos
- Zakynthos Map
- Zante Travel Map Arquivado 08 de novembro de 2017 en Wayback Machine.
- The rescue of the Jews of Zakyntos during World War II Arquivado 30 de setembro de 2017 en Wayback Machine.