Teresa Portela

Teresa Portela

(2012)
Biografía
Nacemento	5 de maio de 1982 (42 anos) Aldán, España
Educación	Universidade de Vigo Universidade Católica San Antonio de Murcia
Altura	172 cm
Peso	69 kg
Actividade
Ocupación	caiaquista, fisioterapeuta
Deporte	piragüismo
Disciplina deportiva	Piragüismo en augas tranquilas
Participou en
16 de agosto de 2016	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2016 - K-1 200 m feminino (pt) (6ª)
2012	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2012 - K-1 200 m feminino (pt) (4ª)
2008	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2008 - K-4 500 m feminino (pt) (5ª)
2008	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2008 - K-1 500 m feminino (pt)
2004	canoeing at the 2004 Summer Olympics – women's K-2 500 metres (en) (5ª)
2004	canoeing at the 2004 Summer Olympics – women's K-4 500 metres (en) (5ª)
2000	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2000 - K-1 500 m feminino (pt)
	Canoagem nos Jogos Olímpicos de Verão de 2020 - K-1 200 m feminino (pt) (2ª) (medalla de prata olímpica)
Familia
Cónxuxe	David Mascato
Premios
(2019)  Medalla Castelao
Sitio web	teresaportela.weboficial.net

María Teresa Portela Rivas, nada en Aldán (Cangas) o 5 de maio de 1982, é unha piragüista galega, que compite na modalidade de augas tranquilas, sendo unha das figuras máis importantes deste deporte a nivel internacional. Gañou 17 medallas no Campionato Mundial e outras 17 no Europeo, e participou en sete edicións dos Xogos Olímpicos, conseguindo a medalla de prata nos Xogos Olímpicos de Toquio 2020.

Traxectoria

Inicios

Empezou como piragüista aos nove anos no club Ría de Aldán. Aos 14 anos ingresou cunha bolsa no Centro Galego de Tecnificación Deportiva. En 1999 debutou no Mundial sub-23, logrando un cuarto posto no K1 500 metros. Conseguiu clasificarse para os Xogos Olímpicos de Sydney, onde quedou eliminada en semifinais.

Primeiras medallas

Ao ano seguinte participou no seu Campionato Mundial absoluto, en Poznan. Alí obtivo un cuarto posto no K1 500 metros e dúas medallas no K4 (prata en 200 e bronce en 500), formando equipo con María Isabel García, Belén Sánchez e Ana María Penas. Tamén ese ano co mesmo equipo gañou as súas primeiras medallas no Campionato Europeo de Piragüismo en Augas Tranquilas, en Milán, unha prata e un bronce en K4 200 e K4 500 respectivamente. En 2002 en Szeged proclamouse por primeira vez campioa de Europa, ademais por partida dobre, ao lograr o ouro en K1 200 e en K4 200 (esta vez con María Isabel García, Sonia Molanes e Beatriz Manchón como compañeiras). Tamén logrou unha prata no K4 500.

Campioa do mundo

No Mundial de 2002 en Sevilla, proclamouse por primeira vez campioa do mundo, ao chegar primeira na final de K1 200, mentres que levou unha prata e un bronce no K4. No seguinte Mundial, en Gainesville, Estados Unidos, competiu en K1, K2 (con Beatriz Manchón) e K4 (con Manchón, María Isabel García e Jana Smidakova). Volveu á casa con catro medallas: tres pratas en K1 200, K2 200 e K4 200 e un bronce en K4 500. Ademais quedou cuarta no K2 500.

Monumento en Aldán nos días en que gañou a medalla de bronce nos Xogos Olímpicos de 2020: agosto 2021.

No Europeo de 2004, en Poznan, subiu ao podio en cinco ocasións, tres delas ao máis alto: K1 200, K2 200 e K4 200. Ademais logrou dous bronces en K2 500 e K4 500. Participou ese ano nos Xogos Olímpicos de Atenas, en K2 500 e K4 500, obtendo o quinto posto en ambas categorías.

En 2005 non conseguiu subir ao podio no Europeo pero proclamouse por segunda vez campioa do mundo en K1 200, no Mundial celebrado en Zagreb. Nese mesmo campionato conseguiu a medalla de prata en K2 200 (xunto a Jana Smidakova) e o bronce en K4 200 (xunto a Smidakova, Ana Varela e María Isabel García). Ao ano seguinte gañou o ouro europeo en K1 200 pero non conseguiu revalidar ningunha das medallas no Mundial. Tampouco logrou subir ao podio en 2007, nin no Europeo de Pontevedra nin no Mundial de Duisburgo.

Volveu ao podio no ano 2008, no Europeo de Milán, ao chegar terceira á meta no K4 500m. Competiu nesa categoría nos Xogos Olímpicos de Pequín obtendo o seu terceiro diploma olímpico ao rematar o equipo quinto. Tamén participou en K1 500 mais non logrou pasar de semifinais. No seguinte Europeo, en Brandeburgo, conquistou de novo tres anos despois o ouro en K1 200, mentres que no Mundial en Dartmouth (Canadá) obtivo un bronce en K4 500m.

Década de 2010

A década de 2010 comezou con dúas medallas de bronce no Europeo celebrado en Tresona, parroquia do concello asturiano de Corvera, en K1 200 e K4 500. No Mundial só puido conseguir un cuarto e un quinto posto. A partir deste momento pasou a competir só en K1 200 metros. O Europeo de 2011 celebrouse en Belgrado e alí conseguiu a medalla de prata, acompañada no podio pola portuguesa de mesmo nome, Teresa Portela (3ª), e a rusa Natalia Lobova (1ª).

En 2012 participou nos Xogos Olímpicos de Londres, quedando ás portas da súa primeira medalla olímpica, ao rematar cuarta, a 198 milésimas da terceira, a húngara, Natasa Douchev-Janics. En 2013 gañou a prata no Europeo celebrado en Montemor-o-Velho e quedou cuarta no Mundial, en Duisburgo. En 2015 quedou quinta no Europeo da República Checa e subiu ao terceiro caixón do podio no Mundial de Milán.

Monumento homenaxe aos padexeiros olímpicos de Aldán

En 2016 competiu nos Xogos Olímpicos de Río, os seus quintos Xogos, rematando sexta na final de K1 200 metros e sumando o seu quinto diploma. En 2018 quedou cuarta no Europeo de Belgrado e oitava no Mundial de Montemor. En 2019, aos 37 anos, obtivo o bronce no Mundial celebrado en Szeged, e conseguiu deste xeito o pase aos seus sextos Xogos Olímpicos, converténdose na primeira muller española en lograr tal fito. Nesa proba repartíronse dous bronces, pois Teresa Portela e a danesa Emma Jørgensen obtiveron o mesmo tempo.

Década de 2020

Os Xogos de Toquio foron adiados por mor da pandemia de COVID-19 e as prazas olímpicas volveron poñerse en xogo, conseguindo de novo Teresa Portela a clasificación para a cita olímpica ao gañar a proba celebrada en Verducido. Xa na capital xaponesa, na categoría de K1 200, obtivo o primeiro posto na primeira serie e o cuarto nas semifinais, meténdose na súa sexta final olímpica. Na manga final fixo historia, logrando unha medalla de prata 21 anos despois do seu debut nos Xogos, así como a primeira medalla para unha muller galega en piragüismo. Chegou á meta cun tempo de 38,883 s, por detrás da neozelandesa Lisa Carrington e por diante da danesa Emma Jørgensen.

En agosto de 2022 conseguiu de novo unha prata no Campionato Mundial, acabando segunda xunto a Sara Ouzande na final do K2 200 metros, só por detrás das húngaras Blanka Kiss e Anna Lucz. Un ano despois sumou a súa 17ª medalla no Mundial, desta vez na proba de K4 500 metros, na que competiu xunto a Ouzande, Estefanía Fernández e a tamén pontevedresa Carolina García. Deste xeito logrou tamén a clasificación para os seus sétimos Xogos Olímpicos.

Vida persoal

É diplomada en Maxisterio (especialidade de Educación Física) e graduada en Fisioterapia pola Universidade de Vigo. Está casada co piragüista olímpico David Mascato, con quen ten unha clínica de fisioterapia no Grove. Teñen unha filla, Naira, nada en 2014.

Recoñecementos

• Foi galardoada varias veces nos Premios Galicia de Piragüismo.
• En 2013 foi galardoada coa medalla de prata da Real Orde do Mérito Deportivo.
• En 2013 recibiu o Premio á "Mellor traxectoria deportiva" da Asociación de Mulleres Deportistas Galegas (MUDEGA) no marco da II Gala do Deporte Feminino Galego.
• En 2014 foi recoñecida como mellor padexeira do 2013 pola Federación Española de Piragüismo.
• En 2016 foi distinguida nos Premios do Deporte Galego como mellor deportista feminina de 2015.
• En 2019 recibiu a Medalla Castelao.

Palmarés internacional

Xogos Olímpicos
Ano	Lugar	Medalla	Competición
2021	Toquio	Prata	K1 200 m
Campionato Mundial
Ano	Lugar	Medalla	Competición
2001	Poznan	Prata	K4 200 m
2001	Poznan	Bronce	K4 500 m
2002	Sevilla	Ouro	K1 200 m
2002	Sevilla	Prata	K4 200 m
2002	Sevilla	Bronce	K4 500 m
2003	Gainesville	Prata	K1 200 m
2003	Gainesville	Prata	K2 200 m
2003	Gainesville	Prata	K4 200 m
2003	Gainesville	Bronce	K4 500 m
2005	Zagreb	Ouro	K1 200 m
2005	Zagreb	Prata	K2 200 m
2005	Zagreb	Bronce	K4 200 m
2009	Dartmouth	Bronce	K4 500 m
2015	Milán	Bronce	K1 200 m
2019	Szeged	Bronce	K1 200 m
2022	Dartmouth	Prata	K2 200 m
2023	Duisburgo	Bronce	K4 500 m
Campionato Europeo
Ano	Lugar	Medalla	Competición
2001	Milán	Prata	K4 200 m
2001	Milán	Bronce	K4 500 m
2002	Szeged	Ouro	K1 200 m
2002	Szeged	Ouro	K4 200 m
2002	Szeged	Prata	K4 500 m
2004	Poznan	Ouro	K1 200 m
2004	Poznan	Ouro	K2 200 m
2004	Poznan	Ouro	K4 200 m
2004	Poznan	Bronce	K2 500 m
2004	Poznan	Bronce	K4 500 m
2006	Račice	Ouro	K1 200 m
2008	Milán	Bronce	K4 500 m
2009	Brandeburgo	Ouro	K1 200 m
2010	Trasona	Bronce	K1 200 m
2010	Trasona	Bronce	K4 200 m
2011	Belgrado	Prata	K1 200 m
2013	Montemor-o-Velho	Prata	K1 200 m

Véxase tamén

Bibliografía

• Dicionario biográfico de Galicia. Ir Indo Edicións. 2010-2011. 
• Gran Enciclopedia Galega (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8. 

Ligazóns externas

• Ficha, palmarés e entrevista a Teresa PortelaArquivado 18 de setembro de 2019 en Wayback Machine.
• Jorge Casanova (21 de febreiro de 2016). "Teresa Portela: «Guardo las medallas en un cajón»". La Voz de Galicia. 
• Teresa Portela en CanoeResults.eu (en inglés).