Saltar ao contido

Talio

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Talio
In
 
 
81
Tl
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Tl
Uut
MercurioTalioChumbo
Táboa periódica dos elementos
[[Ficheiro:{{{espectro}}}|300px|center]]
Liñas espectrais do Talio
Información xeral
Nome, símbolo, número Talio, Tl, 81
Serie química Metais
Grupo, período, bloque 13, 6, p
Densidade 11,85 kg/m3
Dureza 1,2
Aparencia Branco prateado
N° CAS 7440-28-0
N° EINECS
Propiedades atómicas
Masa atómica 204,38 (204,382 – 204,385)[1] u
Raio medio pm
Raio atómico (calc) 170 pm
Raio covalente 145±7 pm
Raio de van der Waals 196 pm
Configuración electrónica [Xe]4f14 5d10 6s2 6p1
Electróns por nivel de enerxía 2, 8, 18, 32, 18, 3
Estado(s) de oxidación 3, 1
Óxido levemente básico
Estrutura cristalina hexagonal
Propiedades físicas
Estado ordinario
Punto de fusión 577 K
Punto de ebulición 1746 K
Punto de inflamabilidade {{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización 164,1 kJ/mol
Entalpía de fusión 4,14 kJ/mol
Presión de vapor 5,33 × 10 -6 Pa a 577 K
Temperatura crítica  K
Presión crítica  Pa
Volume molar m3/mol
Velocidade do son 818 m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)
Calor específica 129 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica 6,17 106 S/m
Condutividade térmica 46,1 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización 589,4 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización 1971 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización 2878 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización4}}} kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización {{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD
MeV
203Tl29,524%estable con 122 neutróns
204Tltrazas3,78 anosβ0,764204Pb
204Tltrazas3,78 anosε0,347204Hg
205Tl70,476%estable con 124 neutróns
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O talio é un elemento químico da táboa periódica de símbolo Tl e número atómico 81. Este metal do bloque p gris, brando e maleable é semellante ao estaño, pero decolórase exposto ao aire. É moi tóxico e empregouse como rodenticida e insecticida, pero este uso diminuíu ou eliminouse en moitos países debido aos seus efectos canceríxenos. Tamén se emprega en detectores infravermellos.

O talio (grego: 'θαλλός', thallos)[2] descubriuse polo medio de espectroscopia de chama en 1861.[3] O seu nome provén do brillo de cor verde nas liñas do espectro de emisión do elemento.[4]

Trala publicación do método mellorado de espectroscopia de chama por Robert Bunsen e Gustav Kirchhoff[5] e o descubrimento do cesio e o rubidio entre 1859 e 1860, este converteuse nun método aprobado para determinar a composición de minerais e substancias químicas, e William Crookes e Claude-Auguste Lamy comezaron a empregar este novo método. William Crookes empregouno para realizar determinacións espectroscópicas de telurio en compostos de selenio.[6][7] En 1862, Crookes conseguiu illar pequenas cantidades do elemento e determinar as propiedades dalgúns compostos.[8] Claude-Auguste Lamy usou unha técnica semellante á de Crookes para determinar a composición dunha substancia que contiña selenio, depositada durante a produción de ácido sulfúrico a partir de pirita. A partir das liñas de cor verde no espectro conluíu que estaba presente un novo elemento, o talio.[9]

Obtención

[editar | editar a fonte]

Obtense principalmente das partículas dos fumes de chumbo e cinc fundidos, e dos lodos obtidos da fabricación de ácido sulfúrico. O metal obtense por electrólise dunha disolución acuosa das súas sales. Tamén se obtén por redución con sodio metálico e por precipitación.

  1. CIAAW
  2. Lidell, Henry George; Scott, Robert. "θαλλός". En Liddell & Scott. A Greek-English Lexicon. Perseus Digital Library (Perseus 4.0) (XML) (en inglés e grego) (Oxford: Clarendon Press). LSJ *q.3.qallo/s. Consultado o 12 de setembro de 2018. 
  3. Thallium was discovered both by William Crookes and by Claude Auguste Lamy, working independently. See: (1) William Crookes (March 30, 1861) "On the existence of a new element, probably of the sulphur group," Chemical News, vol. 3, pages 193-194; reprinted in: Philosophical Magazine, vol. 21, pages 301-305 (April 1861); (2) William Crookes (May 18, 1861) "Further remarks on the supposed new metalloid," Chemical News, vol. 3, page 303; (3) William Crookes (June 19, 1862) "Preliminary researches on thallium," Proceedings of the Royal Society of London, vol. 12, pages 150-159. See also: A. Lamy (May 16, 1862) "De l'existencè d'un nouveau métal, le thallium," Comptes Rendus, vol. 54, pages 1255-1262.
  4. Weeks, Mary Elvira (1932). "The discovery of the elements. XIII. Supplementary note on the discovery of thallium". Journal of Chemical Education 9: 2078. doi:10.1021/ed009p2078. 
  5. G. Kirchhoff, R. Bunsen (1861). "Chemische Analyse durch Spectralbeobachtungen". Annalen der Physik und Chemie 189 (7): 337–381. doi:10.1002/andp.18611890702. 
  6. Crookes, William (1862 - 1863). "Preliminary Researches on Thallium". Proceedings of the Royal Society of London, 12: 150–159. doi:10.1098/rspl.1862.0030. 
  7. Crookes, William (1863). "On Thallium". Philosophical Transactions of the Royal Society of London, 153: 173–192. doi:10.1098/rstl.1863.0009. 
  8. DeKosky, Robert K. (1973). "Spectroscopy and the Elements in the Late Nineteenth Century: The Work of Sir William Crookes". The British Journal for the History of Science 6 (4): 400–423. doi:10.1017/S0007087400012553. 
  9. Lamy, Claude-Auguste (1862). "De l'existencè d'un nouveau métal, le thallium". Comptes Rendus: 1255–. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre química é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.