Saltar ao contido

Tūheitia

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaTūheitia

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(mi) Tūheitia Potatau Te Wherowhero VII Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento21 de abril de 1955 Editar o valor en Wikidata
Huntly, Nova Zelandia Editar o valor en Wikidata
Morte30 de agosto de 2024 Editar o valor en Wikidata (69 anos)
Rei dos maorís
21 de agosto de 2006 – 30 de agosto de 2024
← Te AtairangikaahuNgā Wai Hono i te Pō ⊟ Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónSouthwell School Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónmonarca Editar o valor en Wikidata
Outro
TítuloRei Editar o valor en Wikidata
FillosWhatumoana Paki, Korotangi Paki, Ngā Wai Hono i te Pō Editar o valor en Wikidata
PaisWhatumoana Paki Editar o valor en Wikidata  e Te Atairangikaahu Editar o valor en Wikidata
Premios

IMDB: nm14056380 Musicbrainz: da8249ee-95e9-442d-9682-36b7089154ab WikiTree: Paki-31 Editar o valor en Wikidata

Tūheitia Pōtatau Te Wherowhero, nado como Tūheitia Paki o 21 de abril de 1955, e finado o 30 de agosto de 2024, coroado como Kīngi Tūheitia, foi o rei dos maorís dende 2006 até a súa morte en 2024. Era o fillo máis vello da anterior raíña maorí, Te Arikinui Dame Te Atairangikaahu, e foi anunciado e coroado como o seu sucesor o 21 de agosto de 2006, o derradeiro día do seu tangi.

Tūheitia foi mecenas de Te Matatini, o maior festival cultural maorí, e tamén de Kirikiriroa Marae en Hamilton. Asinou un acordo formal co Departamento de Correccións en 2017 que levou á creación de paneis de xustiza iwi, así como de centros para que as presas se reintegrasen á vida penitenciaria despois de dar a luz. Realizou numerosas visitas de estado e reuniuse con outros monarcas, incluíndo a Carlos III na coroación deste último en 2023. Tūheitia tamén avogou polos sobreviventes maorís do cambio climático e as consecuencias do ciclón Gabrielle.

Entre as súas actividades, participou na política, ao igual que o Kīngitanga como institución. En xaneiro de 2024, mantivo un hui nacional de unidade maorí para responder ás políticas do sexto Goberno Nacional cara aos maorís e o Tratado de Waitangi, que os Kīngitanga crían regresivos e que reverterían "décadas de xustiza duramente combatida".

Tūheitia loitou coa mala saúde ao longo da súa vida. En 2024, máis dunha semana despois do seu décimo oitavo koroneihana (aniversario de coroación), morreu no hospital tras unha cirurxía cardíaca. Sucedeuno a súa filla Ngā Wai Hono i te Pō o día do seu funeral.[1]

  1. Duff, Michelle (2024-09-05). "Māori queen Nga Wai Hono i te po Paki crowned in 'new dawn' for New Zealand". The Guardian (en inglés). ISSN 0261-3077. Arquivado dende o orixinal o 8 de setembro de 2024. Consultado o 2024-09-05. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]