Stanley, Malvinas

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Stanley.

Stanley, Malvinas

Epónimo	Edward George Geoffrey Smith-Stanley (pt)
Localización
51°41′38″S 57°50′58″O
Territorio Británico	Illas Malvinas
Illa	Illa Soidade
Capital de	Illas Malvinas
Poboación
Poboación	2.121 (2012)
Xeografía
Altitude	51 m
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−04:00
Outro
Irmandado con	Whitby (pt)
Lugar histórico nacional
Data	8 de xuño de 1984
Páxina web	falklandislands.com

Stanley (/ˈstænli/) ou Stanlei (Puerto Argentino, Porto Arxentino, segundo a denominación arxentina), é a capital das Illas Malvinas. Atópase na Illa Soidade, nunha pendente orientada ao norte, nunha das zonas máis húmidas das illas. No censo de 2012, a cidade tiña unha poboación de 2121 habitantes, a poboación total das Illas Malvinas era de 2.841 habitantes o Día do Censo, o 15 de abril de 2012.

Stanley está representado por cinco membros da Asemblea Lexislativa das Illas Malvinas.

Instalacións e infraestrutura

A oficina de correos de Port Stanley, con caixas de correos e cabinas telefónicas vermellas británicas

Hoxe en día, Stanley é o principal centro comercial nas illas e o centro da rede de estradas da Illa Soidade. As atraccións inclúen o Museo Illas Malvinas, a Casa de Goberno, construída en 1845 e sede do Gobernador das Illas Malvinas, e o campo de golf, así como un arco de Barbas de balea, un tótem, varios memoriais da guerra e os naufraxios no seu porto. A Falkland Islands Company é propietaria de varias tendas e un hotel. Stanley ten catro bares, once hoteis e casas de hóspedes, tres restaurantes, unha tenda de fish and chips e a oficina de turismo. Hai tres igrexas, incluíndo a anglicana Igrexa Catedral de Cristo, a catedral anglicana máis austral do mundo. Unha unidade de desactivación de explosivos con base na cidade é un legado da Guerra das Malvinas.

O concello serve como oficina de correos, estanco, corte de xustiza e salón de baile. A estación de policía tamén contén a única prisión da illa, cunha capacidade para trece presos nas súas celas.

O Catedral e o arco de balea.

O centro comunitario inclúe unha piscina (a única pública nas illas), un centro deportivo, biblioteca e escola. Un campo de fútbol de herba está situado xunto ao centro comunitario e dispútanse partidos regularmente.

O hipódromo de Stanley, situado na parte oeste de Stanley, celebra unha competición de carreiras de cabalos de dous días cada ano o 26 e 27 de decembro. As carreiras de Nadal celébranse aquí desde hai máis de cen anos.

O campo de golf de Stanley conta cun campo de 18 buracos e unha casa club. Tamén está situado ao oeste de Stanley.

O hospital Rei Edward VII Memorial é o principal hospital, ten médicos cirurxiáns, departamento de radioloxía, cirurxía dental e servizos de urxencia.

Varias empresas de autobuses e taxis operan fóra de Stanley.

Stanley é tamén o fogar da Estación de Radio das Illas Malvinas (FIRS), a oficina de Stanley da British Antarctic Survey, e a oficina do semanario Penguin News.

Unha gardería e un xardín atópanse tamén aquí, no seu invernadoiro cultívanse algúns dos vexetais das illas.

Historia

A capital española e arxentina das illas era Puerto Soledad (Port Louis, para os británicos), situada ao norte da actual capital Stanley, en Berkeley Sound.

Trala invasión británica de 1833, o gobernador Richard Moody, recrutou aos capitáns Francis Crozier e James Clark Ross na súa procura para atopar unha nova capital das Malvinas. Tanto Crozier como Ross (que son lembrados na Crozier Place e Ross Road en Stanley) foron uns mariños distinguidos dos Royal Navy. Pasaron 5 meses nas illas coas súas naves Terror e Erebus. O Gobernador Moody, decidiu trasladar a capital ao casarío de Port Jackson, denominándoa Stanley Harbour. O cambio realizouse pois se consideraba que a baía de Stanley tiña unha maior profundidade de ancoraxe para os barcos. Non todos os habitantes estaban contentos co cambio, sobre todo JW Whitington que criticou o lugar dicindo: "De todos os miserables buracos do pantano, creo que o señor Moody seleccionou un dos peores para o fundar a súa vila."

O traballo para construír a vila comezaron en 1843 e converteuse na capital en xullo de 1845. Foi chamada como Lord Stanley, Secretario de Estado para a Guerra e as Colonias naquel tempo.

En 1849, trinta familias pensionados de Chelsea (do Royal Hospital Chelsea) establecéronse alí para axudar na defensa das illas e para desenvolver o novo asentamento.

O asentamento creceu pronto como porto de augas profundas, que se especializou nun primeiro momento na reparación de buque, de feito, antes da construción da Canle de Panamá, Porto Stanley era unha parada importante para a reparación de barcos que viaxaban a través do Estreito de Magalhães. As augas turbulentas e as tormentas intensas que se atopan na punta do continente obrigaban a moitos barcos a recalar en Stanley Harbour, e a industria de reparación de buques axudou a impulsar a economía da illa. Máis tarde converteuse nunha base para a caza de baleas e a caza de focas no Atlántico Sur e na Antártida.

Anos máis tarde aínda era unha importante estación carboeira para a Royal Navy. Isto levou aos buques con sede aquí estar involucrados na Batalla das Illas Malvinas na primeira guerra mundial e a Batalla do Río da Prata na segunda guerra mundial.

Deslizamentos (peatslips), causados pola excesiva extracción de turba, destruíron parte da cidade en 1879 e 1886, o segundo corremento de terras matou a dúas persoas.

Durante a segunda guerra mundial, foi detido en Stanley Harbour o fascista británico Jeffrey Hamm. Un militante menor no BUF debido á súa mocidade, Hamm trasladouse ás Malvinas en 1939 para traballar como profesor. Foi detido alí en 1940 pola súa pertenza ao BUF e máis tarde foi trasladado a un campamento en Suráfrica. Liberado en 1941 enrolouse nos Royal Armoured Corps e serviu ata a súa posta en liberdade en 1944.

Memorial da Guerra das Malvinas, Stanley.

O aeroporto de Stanley é utilizado polos voos internos e proporciona conexións ás bases británicas na Antártida. Foi inaugurado pola Forza Aérea Arxentina o 15 de novembro de 1972 (anteriormente, os voos internacionais realizábanse en hidroavión desde Comodoro Rivadavia). Os voos a Arxentina terminaron despois do conflito de 1982. Desde 1993 entrou en servizo un voo semanal a Punta Arenas en Chile que opera desde a Base Aérea de Mount Pleasant (RAF Mount Pleasant), coa anuencia do goberno arxentino e incluíndo unha escala mensual en Río Gallegos. Os voos regulares de pasaxeiros entre o aeródromo de Mount Pleasant e o Reino Unido tamén operan dúas veces á semana por un contratista de aviación civil en nome da Royal Air Force.

No seu momento, a sucursal de LADE foi a primeira oficina estatal arxentina nas Malvinas. Instalada en outubro de 1972, materializouse o 20 de novembro nun terreo cedido polo goberno colonial situado na Costanera Ross, a principal rúa da cidade. Alí designouse un Xefe de Axencia e instalouse un equipo de radio BLU. O goberno arxentino tamén construíu un edificio en 1981 para establecer a residencia do comodoro do aire arxentino que representaba as LADE. O edificio é chamado «casa Britannia» («Britannia house»). Anos despois da guerra instalouse alí o museo das illas.

En 1975 instaláronse plantas de Gas del Estado e de Yacimientos Petrolíferos Fiscales (YPF) para fornecer gas e petróleo á poboación. Neses anos, o representante de Gas del Estado nas illas, tamén era axente das LADE e delegado do Ministerio de Relacións Exteriores arxentino.

Stanley foi ocupado por tropas arxentinas durante unhas dez semanas durante a Guerra das Malvinas en 1982. Os arxentinos renomearon a cidade como Puerto Argentino, e aínda que os nomes españois de lugares nas Malvinas foron historicamente aceptados como alternativos, este é considerado como extremadamente ofensivo por moitos insulares ^{[Cómpre referencia]}. Con todo gañouse algo de apoio nos países de fala hispana, aínda que a súa aceptación está lonxe de ser unánime. Stanley sufriu danos considerables durante a guerra, tanto pola ocupación arxentina como polo bombardeo naval británico da cidade, no que morreron tres civís. Logo de que os británicos tomaran o terreo elevado ao redor da cidade os arxentinos rendéronse sen combates na cidade. As praias e os campos ao redor dela estaban fortemente minadas e algunhas zonas permanecen marcadas como campos de minas.

Desde a guerra de Malvinas, Stanley beneficiouse do crecemento das industrias de pesca e de turismo nas Illas. Stanley desenvolveuse moito nese momento, coa construción dunha gran cantidade de vivendas residenciais, sobre todo ao leste do centro da cidade. Stanley é agora máis dun terzo máis grande do que era en 1982.

Nome

Stanley leva o nome de Edward Smith-Stanley, 14º conde de Derby, que en realidade nunca visitou as illas.

Existen moitas variantes do nome da cidade tanto en Inglés como en Español. Stanley Harbour foi coñecido orixinalmente como "Port Jackson", e este nome aplicouse á zona antes da construción da cidade, malia que puido ser chamado Cerro Zapador (Monte Sapper). Aínda que a cidade é coñecida oficialmente como "Stanley", escóitase con frecuencia a denominación como "Port Stanley", en especial nos informes británicos sobre a guerra de Malvinas. Isto está en liña con varios outros asentamentos ao redor das illas, por exemplo, Port Howard e Port Stephens. Con todo, "Stanley" sen o prefixo "Port" estableceuse moito antes da guerra, e o 2 de agosto de 1956, o Oficial de Administración do Goberno das Illas Malvinas informaba á Secretaría de Estado para as Colonias en Londres do seguinte xeito:

Existe unha certa dificultade sobre o nome correcto da capital. Os primeiros despachos conteñen referencias tanto a Port Stanley como a Stanley. Port Stanley foi aceptada pola Comisión de nomes creada en 1943 para considerar os nomes daquela ser incluídos nos mapas War Office. A opinión local diferénciase sobre o asunto, pero non hai dúbida de que Stanley é agora de uso común e foi durante un tempo considerable. A capital defínese como Stanley na interpretación e a Lei Xeral da Ordenanza. Nas circunstancias aconsellaríache que o nome correcto da capital é Stanley

Os Insulares a miúdo refírense a ela simplemente como "a cidade".

Nomes españois e arxentinos

A situación coa versión en español do nome é moito máis complicada. Stanley, a diferenza de Port Louis, a antiga capital das illas, foi un asentamento novo fundado polos británicos, e polo tanto non tiña un nome propio en español. Moitos castelanfalantes usan "Porto Stanley", como tradución neutra do nome británico, pero non é do agrado dos partidarios da soberanía arxentina, porque se refire a un político británico. Os partidarios do reclamo arxentino utilizaron varios nomes diferentes, ningún dos cales son aceptados polos propios insulares.^{[Cómpre referencia]}

• Puerto Soledad (o porto da Illa Soidade, coñecido en español como Isla Soledad), usado en 1965, pero en realidade era o antigo nome español de Port Louis, a antiga capital, non Stanley.
• Puerto Rivero, unha referencia a Antonio Rivero, unha controvertida figura arxentina na historia temperá das illas. Utilizado polos peronistas e os invasores que desembarcaron en Stanley en setembro de 1966. Tamén foi utilizado o 3 e 4 de abril de 1982 logo da invasión arxentina.
• Puerto de la Isla Soledad, (Porto da illa Soidade) unha variante de Puerto Soledad. Usado o 5 de abril de 1982.
• Puerto de las Islas Malvinas, (Porto das Malvinas), utilizado desde o 6 ao 20 de abril de 1982.
• Puerto Argentino, (Porto Arxentino), utilizado desde o 21 de abril de 1982 polos arxentinos, aínda que en 1994 o Goberno arxentino asinou un compromiso de revisar a toponimia relacionada coa ocupación arxentina das illas.

Clima

O clima de Stanley clasifícase como un clima de tundra (ET), debido as frescas temperaturas do verán (a temperatura media é de menos de 10 °C no mes máis cálido) e limita co clima oceánico subpolar (Cfc) Caracterízase, como o resto do arquipélago, por temperaturas baixas durante todo o ano e fortes ventos do oeste. As precipitacións, cunha media de 544mm un ano, son con todo, relativamente baixas, e distribuídas uniformemente ao longo do ano. Polo xeral, polo menos 1 mm de choiva rexistrase en 125´2 días do ano. As illas reciben o 36,3% do sol posible, ou ao redor de 1500-1600 horas ao ano, un nivel similar ás partes do sur de Inglaterra. As temperaturas diúrnas son similares ás Illas do Norte de Escocia, aínda que as noites tenden a ser algo máis frías, con xeadas que ocorren en máis dunha de cada tres noites (128´4 noites). No inverno neva.

As temperaturas extremas en Stanley varían de -11´1 °C a 26´1 °C no período 1961-90. Máis recentemente, o 23 de xaneiro de 1992, cerca do aeroporto de Mount Pleasant rexistraron 29´2 °C.

As Illas Malvinas mostraron unha tendencia ao quecemento nos últimos anos. A máxima media diaria de xaneiro de Mount Pleasant dos anos 1991-2011 foi de 16´5 °C en comparación con 1961 a 1990 a media de Stanley foi de 14´1 °C.

Datos climáticos para Stanley, 1961-1990
Mes	Xan	Feb	Mar	Abr	Mai	Xuñ	Xul	Ago	Set	Out	Nov	Dec	Anual
Temperatura máxima en °C	24	23	21	17	14	11	10	11	15	18	22	22	24
Media máxima en °C	14,1	14,0	12,8	10,3	7,4	5,6	5,1	6,0	7,7	9,9	11,9	13,4	9,8
Media diaria en °C	9,6	9,7	8,6	6,5	4,0	2,5	2,0	2,5	3,8	5,7	7,3	8,8	5,9
Media mínima en °C	5,1	5,4	4,5	2,7	0,7	−0,5	−1,2	−1,0	−0,2	1,5	2,7	4,4	2,0
Temperatura mínima en °C	−1	−1	−3	−6	−7	−11	−9	−11	−11	−6	−3	−2	−11
Precipitación media mm	63	45	52	50	48	45	41	38	34	36	39	52	544
Media de días con chuvia	17	12	15	14	15	13	13	13	12	11	12	15	162
Humidade relativa media (%)	78	79	83	87	88	89	90	87	84	80	74	76	82,9
Fonte: Climatic Research Unit, University of East Anglia

Véxase tamén

Bibliografía

• Wagstaff, William Falkland Islands: The Bradt Travel Guide
• Patrick Watts quoted in Fox, Robert Eyewitness Falklands: A personal account of the Falklands campaign, 1982, p309.
• The Toponymy of the Falkland Islands as recorded on Maps and in Gazetteers The Permanent Committee on Geographical Names for British Official UseArquivado 22 de outubro de 2012 en Wayback Machine..
• Southby-Tailyour, Ewen – Falkland Island Shores
• The European (pub by British Union of Fascists), vol 8, issue 5 (xaneiro de 1957 p 313-9)
• PRO HO 45/25740 "Jeffrey Hamm" (British Public Records)

Outros artigos

• Guerra das Malvinas