Rosquilla
Unha rosquilla[1] (diminutivo de rosca) é un doce de pequeno tamaño en forma de rosca pequena elaborado principalmente cunha masa de fariña, ovos e azucre, que se enforna ou frixe en aceite e vai cuberta de azucre derretido.[2] Fanse con distintos tipos de masa, desde unhas masas máis ou menos esponxosas até masas de follado.
Un rosquilleiro ou rosquilleira é a persoa que fai ou vende rosquillas.
As rosquillas en Galicia
[editar | editar a fonte]A primeira mención das rosquillas nun texto en galego data de 1746, no escrito de Frei Martín Sarmiento Coloquio de 24 gallegos rústicos:
- ...Era un raparigo vasalo e galego do conde, e que estaba servindo no eido; Dixo que os confites se daban por cestos, e que as rosquilliñas se daban a centos ; os biscoitos largos, brancos e amarelos, se daban por feixes e monllos enteiros; Dos ovos fiados con muitos nobelos andaban por ducias, seus pratos ben cheos; Uns bolos tan grandes como un pan de mesto, que eran de fariña de trigo escolleito, con leite amasados sen ningún formento, con ovos mexidos...[3].
A primeira mención nun dicionario de lingua galega dunha rosquilla dáse en 1865, por Juan Manuel Pintos Villar, no seu Vocabulario gallego-castellano. Eladio Rodríguez describe en 1958 as rosquillas galegas, coma masa doce e delicada, que se forma en figura de roscas pequenas. Son famosas e teñen grande aceptación as rosquillas de Ribadavia, o mesmo as duras de améndoa envoltas en azucre solidificado, ca as brandas de fariña triga e ovo batido, que se recobren cunha masa de azucre.[4]
As rosquillas son uns dos doces máis propios da gastronomía de Galicia. Véndense normalmente en postos ambulantes nas festas, feiras, romarías, partidos e outros acontecementos, onde o seu consumo é case de obriga. Noutrora vendidas nun vime, hoxe véndense en paquetes de plástico; os procesos son industriais pero aínda son artesáns. Hoxe en día son famosas as rosquillas Ancla de Ponteareas e Cristaleiro de Gondomar. As rosquillas tradicionais son as rosquillas brancas ou de masa, feitas a base de masa de galleta, secas, ideais para tomalas soas ou molladas no leite ou no café; as rosquillas de masa de follado, molladas e brandas, elaboradas con masa de follado seguindo un proceso artesanal, os melindres; e os conguitos, o pequeno círculo central que resulta do corte das rosquillas[5]. Na casa pódense facer rosquillas fritidas.
Noutros lugares
[editar | editar a fonte]En moitos países existen variedades de forma e sabor moi semellantes á tradicional rosquilla galega.
A rosquilla é un doce tamén moi típico español. Ao contrario que en Galicia, onde se comen en calquera festa, adóitase comer na Semana Santa. A súa orixe remóntase ao antigo Imperio romano, época na que a súa receita estendeuse a boa arte de Europa e da conca mediterránea.
O dónut (en inglés doughnut ou simplemente donut) é unha rosquilla esponxosa famosa pola gran difusión que souberon darlle os departamentos de mercadotecnia de certas marcas norteamericanas.
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]-
Rosquillas fritidas. -
-
Á dereita, rosquillas de Alcalá, unha variante de rosquillas listas. -
Rosquillas de Ledesma. -
Ciegas de Palencia. -
Rosquillas panadeiras. -
Rosquillas del Ebro. -
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Denominación en galego en Portal das Palabras
- ↑ Definición en VV. AA. (2012) Dicionario de alimentación e restauración, Santiago de Compostela, Termigal. Xunta de Galicia. Real Academia Galega.
- ↑ Tesouro Informatizado da Lingua Galega
- ↑ Entrada rosquilla en Dicionario de Dicionarios da Lingua Galega
- ↑ "Web de Rosquillas Cristaleiro". Arquivado dende o orixinal o 17 de outubro de 2014. Consultado o 12 de outubro de 2014.