Roman Ingarden
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde setembro de 2015.) |
(1937) | |
Biografía | |
---|---|
Nacemento | (pl) Roman Witold Ingarden 5 de febreiro de 1893 Cracovia, Polonia |
Morte | 14 de xuño de 1970 (77 anos) Cracovia, Polonia |
Lugar de sepultura | Cemitério Rakowicki (pt) 50°04′32″N 19°57′14″L / 50.0756, 19.9539 |
Educación | Universidade de Gotinga Universidade de Lviv Universidade de Freiburg im Breisgau |
Actividade | |
Campo de traballo | Filosofía, George Berkeley, fenomenoloxía, ontoloxía e estética |
Ocupación | filósofo, profesor universitario, escritor, esteticista |
Empregador | Universidade Nicolau Copérnico de Toruń (pt) Universidade Iaguelónica de Cracovia Universidade de Lviv |
Membro de | |
Familia | |
Fillos | Roman Stanisław Ingarden, Janusz Ingarden |
Parentes | Krzysztof Ingarden, neto Marta Ingarden, nora |
Premios | |
Descrito pola fonte | Obálky knih, |
Sitio web | ingarden.archive.uj.edu.pl |
Roman Witold Ingarden, nado en Cracovia o 5 de febreiro de 1893 e finado na mesma cidade o 14 de xuño de 1970, foi un filósofo e teórico literario polaco asociado á corrente fenomenolóxica. É recoñecido por algúns estudosos como "o pai da estética de recepción".
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Ingarden estudou filosofía e matemáticas na universidade de Lvov, Polonia, e posteriormente en Alemaña, tendo a Kazimierz Twardowski e a Edmund Husserl como mestres respectivamente. Foi alumno de Edmund Husserl tanto en Gottinga como en Friburgo. Boa parte do seu traballo foi realizado en vésperas ou durante o período de posguerra da segunda guerra mundial, polo que as súas obras non foron populares até a década de 1960, cando se iniciaron as traducións do polaco a outras linguas.
Os seus traballos A obra de arte literaria e A comprehensión da obra de arte literaria forman unha teoría literaria que, fundamentada no método fenomenolóxico proposto por Husserl, propón unha forma de abordar as obras e entender a intención significativa que estas levan. Cabe salientar o uso de conceptos como: "intención significativa", "aprehensión do signo", "lectura pasiva e activa" e "concretización" dentro da súa obra.
Tamén publicou traballos de estética sobre música, drama, cinema, arquitectura e pintura.
Obras
[editar | editar a fonte]Obras en Alemán
- Intuition und Intellekt bei Henri Bergson, Halle: Max Niemeyer, 1921
- Essentiale Fragen. Ein Beitrag zum Problem des Wesens, Halle: Max Niemeyer, 1925
- Das literarische Kunstwerk. Eine Untersuchung aus dem Grenzgebiet der Ontologie, Logik und Literaturwissenschaft, Halle: Max Niemeyer, 1931
- Untersuchungen zur Ontologie der Kunst: Musikwerk. Bild. Architektur. Film, Tübingen: Max Niemeyer, 1962
- Der Streit um die Existenz der Welt, Bd. I, II/I, II/2. Tübingen: Max Niemeyer, 1964
- Vom Erkennen des literarischen Kunstwerks, Tübingen: Max Niemeyer, 1968
- Erlebnis, Kunstwerk und Wert. Vorträge zur Ästhetik 1937-1967, Tübingen: Max Niemeyer, 1969
- Über die Verantwortung. Ihre ontischen Fundamente, Stuttgart: Reclam, 1970
- Über die kausale Struktur der realen Welt. Der Streit um die Existenz der Welt, Band III, Tübingen: Max Niemeyer, 1974
Obras en Polaco
- O poznawaniu dzieła literackiego (The Cognition of the Literary Work of Art), Ossolineum, Lwow: 1937
- O budowie obrazu. Szkic z teorii sztuki (On the Structure of Paintings: A Sketch of the Theory of Art), Rozprawy Wydziału Filozoficznego PAU Vol. LXVII, No.2, Kraków, 1946
- O dziele architektury (On Architectural Works), Nauka i Sztuka, Vol. II, 1946, No. 1, pp. 3-26 e No. 2, pp. 26-51
- Spór o istnienie Świata (Controversy over the Existence of the World), PAU, Vol. I, Kraków: 1947, Vol. II, Kraków, 1948
- Szkice z filozofii literatury (Sketches on the Philosophy of Literature), Vol. 1, Spółdzielnia wydawnicza “Polonista,” Łódz, 1947
- Elementy dzieła muzycznego (The Elements of Musical Works), Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Vol. IX, 1955, Nos. 1-4, pp. 82-84
- Studia z estetyki (Studies in Aesthetics), PWN, Vol. I Warszawa, 1957, Vol. II, Warszawa, 1958
- O dziele literackim (On Literary Works). PWN, Warszawa, 1960
- Przeżycie - dzieło - wartość (Experience - Work of Art - Value). WL, Kraków, 1966
- Studia z estetyki Tom III (Studies in Aesthetics, Vol. III), PWN, Warszawa, 1970
- U podstaw teorii poznania (At the Foundations of the Theory of Knowledge), PWN, Warszawa, 1971
- Książeczka o człowieku (Little Book About Man), Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1972.
- Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości (The Work of Music and the Problem of Its Identity), Wydawnictwo, Warszawa, 1966.
Obras en Castelán
- La obra de arte literaria, 1973
- La comprehensión de la obra de arte literaria, 1974
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- La comprehensión de la obra de arte literaria (1998), Universidad Iberoamericana. ISBN 968-859-464-4 (en castelán).