Saltar ao contido

Portal:Celtas

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Portal dos celtas

Os celtas son un conxunto de pobos indoeuropeos de Europa identificados polo uso das linguas celtas e outras semellanzas culturais. A historia da Europa precelta e a relación exacta entre os diferentes grupos étnicos, lingüísticos e culturais dentro do espazo celta é tema de debate e controversia. Por outra banda, o alcance xeográfico dos antigos celtas tamén está en disputa; particularmente, se os habitantes da Idade de Ferro de Gran Bretaña e Irlanda deberían ser considerados ou non como celtas. Segundo unha teoría, a orixe común das linguas celtas, a lingua protocelta, xurdiu na cultura dos Campos de Urnas a finais da Idade de Bronce en Europa central, a cal floreceu arredor do ano -1200.

De acordo con outra teoría proposta no século XIX, o primeiro pobo en amosar características culturais consideradas como celtas foi o pobo da cultura de Hallstatt da Idade de Ferro, en Europa central (c. -800 e -450), chamada así polos ricos achados de tumas en Hallstatt, Austria. É por iso que ás veces a zona é coñecida como a "patria celta". Durante o período de La Tène (c. -450 BC até a conquista romana), chamado así polo sitio arqueolóxico de La Tène, en Suíza, esta cultura celta supostamente expandiuse por difusión transcultural ou migración até as Illas Británicas (celtas insulares), Francia e os Países Baixos (galos), Bohemia, Polonia e gran parte de Europa central, a Península Ibérica (celtiberos, célticos, lusitanos e galaicos) e o norte de Italia (cultura de Golasecca e galos cisalpinos) e, posteriormente o asentamento celta en Europa oriental que comezou no ano -279, chegando ao leste até Anatolia central (gálatas) na actual Turquía.

Artigo destacado

editar

O cristianismo celta (tamén chamado Igrexa celta) refírese en liñas xerais ás prácticas cristiás da Alta Idade Media desenvolvidas nas illas Británicas durante a última fase da dominación romana en torno ás áreas costeiras do Mar de Irlanda. A progresiva retirada das lexións romanas e a subseguinte Invasión anglosaxoa de Gran Bretaña reduciron o contacto entre os cristiáns celtas e bretóns das illas e os do continente. O illamento favoreceu a aparición de prácticas relixiosas diferenciadas, sobre todo en Irlanda, dende onde pasaron posteriormente a Gran Bretaña, grazas á labor de misioneiros como Columba de Iona e de Aidan, entre outros.

Algunhas veces, o termo "Cristianismo celta" emprégase tamén para describir as prácticas cristiás vixentes nestas zonas en datas posteriores; porén, debido a que a historia das igrexas irlandesas, galesas, escocesas, britanas, córnicas e manesas diverxen significativamente despois do século VIII, os historiadores xeralmente evitan o uso do termo neste contexto. Ademais, os historiadores non empregan o termo "Igrexa celta", debido a que iso implica un senso de ser unha entidade unificada e identificable separada da Cristiandade occidental.

Lugar de interese

editar

Os celtas en Transilvania apareceron no período tardío da Cultura de La Tène (século -IV).

A escavación da gran necrópole de Apahida, Condado de Cluj, por S. Kovacs a comezos do século XX, revelou as primeiras evidencias da cultura celta en Romanía. O asentamento, que data entre o século -III e -II, é notable polos seus enterramentos de cremación e, sobre todo polos os vasos funerais.

A historia cronolóxica dos celtas de Transilvania pode ser investigada a partir dos achados arqueolóxicos de La Tène, pero case non hai rexistros antigos que permiten a reconstrución dos acontecementos políticos na zona. Os celtas exerceron goberno político-militar sobre Transilvania entre o século -IV e -II, e trouxeron con eles unha tecnoloxía máis avanzada, o ferro. Eles foron os responsables da difusión do roda de oleiro nunha área moito máis ampla da que ocupaban.

Artigos de calidade (2)

Artigos bos (0)

Imaxe destacada
...Arquivo
Biografía destacada

editar

Arthur Uther Pendragon, nado como John Timothy Rothwell o 5 de abril de 1954, é un activista ecoloxista, líder neodruída moi coñecido nos medios de comunicación xa que se autoproclama como reencarnación do Rei Artur.

Pendragon naceu no seo dunha familia de clase obreira e seu pai era sarxento do exército británico, onde se alistou el tamén ata que se lesionou nun salto de paracaídas, debido a seu gusto polas motos rematou sendo xefe dunha banda de moteiros (coñecida como os sepultureiros) e nos 80 mudou o seu nome polo do nome do rei Artur (conformado mediante o nome Artur seguido do nome do pai do rei Artur, Uther Pendragon, como seus apelidos) sendo coroado a finais dos 90 como rei druída polos representantes doutras cinco ordes neodruídas.

Arthur Uther Pendragon comezou a ser coñecido en todo o Reino Unido debido ás súas protestas ante o monumento de Stonehenge para que o goberno abrise o lugar ao público nas datas dos solsticios e equinoccios mediante campañas de presión, acampadas de protesta etc conseguindo que Patrimonio abrise o monumento en 1999. En 2011 encetou unha batalla legal para que os restos humanos de enterramentos prehistóricos do lugar fosen soterrados en canto rematasen as investigacións sobre eles e que non se exhibisen no centro de visitas, foi detido máis de 30 veces por defender os seus propios puntos de vista fronte á burocracia estatal conseguindo que lle permitiran vestir no cárcere preventivo a súa túnica neodruída ao negarse a vestir o uniforme da cadea.

Sabías que...?

editar

Torque de Porto.


...Arquivo
Portais relacionados
Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

en Commons

Wiktionary
Wiktionary

no Galizionario