Miliario

Os miliarios (procedente do latín milliarium) son columnas cilíndricas, ovaladas ou paralelepípedas que se colocaban no bordo das vías romanas para sinalizar as distancias (de mil pasos ou milla romana, unha distancia duns 1450 metros) e indicar o trazado das vías construídas por eles para a explotación pesqueira, comercial ou militar.

Acostumaban ser de granito, cunha base cúbica ou cadrada e medían entre 2 e 4 metros de altura, cun diámetro de entre 50 e 80 centímetros. Algún levaba inscricións gravadas directamente, dependendo da importancia da calzada ou da proximidade ou afastamento de Roma. A maioría dos miliarios presentan uns caracteres descoidados e rústicos, sen preocupación polo estilo. Noutros non se conservan restos de inscrición, o que leva a pensar que poderían ter un texto pintado de modo que se puidese modificar a dedicatoria.

Na antiga Gallaecia consérvanse 674 miliarios e inscricións viarias. Boa parte pertencen ás catro vías do Itinerario de Antonino que percorrían o traxecto entre Braga e Astorga (a vía XVII, vía XVIII, vía XIX e vía XX), amais doutras vías menores entre vilas, mansións e outros lugares.