Saltar ao contido

Miguel Delibes

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaMiguel Delibes

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento17 de outubro de 1920 Editar o valor en Wikidata
Murcia, España Editar o valor en Wikidata
Morte12 de marzo de 2010 Editar o valor en Wikidata (89 anos)
Valladolid, España Editar o valor en Wikidata
Causa da morteCancro colorrectal Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaPanteón de Hijos Vallisoletanos Ilustres (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Director El Norte de Castilla (pt) Traducir
1958 – 1963 – Félix Antonio González (pt) Traducir ⊟ Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Valladolid Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónescritor, avogado, xornalista, novelista, poeta Editar o valor en Wikidata
Membro de
Xénero artísticoPoesía Editar o valor en Wikidata
AlumnosJosé Jiménez Lozano, Francisco Umbral e Manuel Leguineche Editar o valor en Wikidata
Pseudónimo literarioMax Editar o valor en Wikidata
Carreira militar
Conflitoguerra civil española Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
FillosMiguel Delibes de Castro, Germán Delibes de Castro Editar o valor en Wikidata
ParentesLéo Delibes, tío avó
Alicia Delibes Liniers, sobriña
Jaime Gil de Biedma, second nephew Editar o valor en Wikidata
Premios
Sinatura Editar o valor en Wikidata

Páxina webfundacionmigueldelibes.es Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0217154 BNE: XX899590 Dialnet: 120506 Editar o valor en Wikidata

Miguel Delibes Setién, nado en Valladolid o 17 de outubro de 1920 e finado en Valladolid o 12 de marzo de 2010,[1] foi un escritor de novelas, xornalista español e membro da Real Academia Española.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Nace en Valladolid en 1920. Estudou Dereito e Comercio, foi catedrático de Dereito Mercantil e xornalista. Dirixiu o xornal El Norte de Castilla desde 1958 ata 1963. A súa primeira incursión na novela foi A sombra do ciprés é alargada (La sombra del ciprés es alargada) (1947), que obtivo o premio Nadal.

En O Camiño (El camino) (1950) narra o proceso que sofre un neno no descubrimento da vida e da experiencia ante a ameaza de deixar o campo e marchar á cidade.

En 1953 publicou O meu idolatrado fillo Sisí (Mi idolatrado hijo Sisí), novela de tese na que aborda a vida da burguesía provinciana nunha cidade que se parece á súa Valladolid natal, así como a novela curta O Tolo (El loco).

Outras novelas son A folla vermella (La hoja roja) (1959), obra de contido existencialista onde un fotógrafo rememora a súa vida ao bordo da xubilación; As ratas (Las ratas) (1962), construída a partir dunha sucesión de anécdotas autobiográficas nas que se evoca o ambiente rural dun poboo castelán desaparecido e, sobre todo, Cinco horas con Mario (1966), considerada a súa obra mestra, longo monólogo de Carmen, unha burguesa de dereitas e mentalidade moi estreita, ante o cadáver de Mario, profesor de instituto e de ideoloxía esquerdista. Fóra dos seus contidos existenciais, a novela é unha furiosa sátira da mediocridade das clases medias xurdidas ao amparo do desenvolvemento económico da posguerra española baixo o goberno franquista.

Por outra banda, existe un grupo de novelas que trata na súa obra sobre unha das grandes afeccións do autor, a caza, unidas polo personaxe dun bedel de instituto afeccionado ao deporte cinexético, personaxe que despois se transforma nun emigrante en terras de Chile e nun xubilado. Estas novelas forman unha triloxía composta por Diario de un cazador (1955), co que obtivo o Premio Nacional de Literatura, Diario de un emigrante (1958) e Diario de un jubilado (1996), e están escritas na castiza e precisa linguaxe habitual do autor.

En 1969 publica unha novela que se aparta da súa temática habitual: Parábola do náufrago (Parábola del náufrago) inspirada nos feitos da primavera de Praga.

En 1973 foi elixido para formar parte da Real Academia Española da Lingua e ocupar a cadeira do e minúsculo. En novembro de 1974 morreu a súa esposa Ángeles, deixando ó escritor sumido nunha depresión durante case tres anos, aínda que pouco despois se publicou, en 1975, a súa obra teatral xa terminada As guerras dos nosos antepasados (Las guerras de nuestros antepasados). Nestas circunstancias tomou posesión como académico o 25 de maio de 1975 e o seu discurso de ingreso versou sobre O sentido do progreso desde a miña obra. A súa seguinte publicación foi a novela O disputado voto do señor Cayo (El disputado voto del señor Cayo), (1978) e pouco despois publicouse o seu discurso de entrada na Real Academia Española baixo o título Un mundo que agoniza (1979).

Seguiu publicando Os santos inocentes (Los santos inocentes) (1982), onde noveliza a degradación dunha familia rural explotada por uns burgueses que encarnan a España vencedora e sen principios da posguerra civil. Foi levada ao cine por Mario Camus con grande éxito. Entre as súas últimas producións atópanse Cartas de amor de un sexagenario voluptuoso (1983), 377A, Madeira de heroe (377A, Madera de héroe) (1987), Señora de vermello sobre fondo gris (Señora de rojo sobre fondo gris) (1991), onde está clara a evocación da figura da súa esposa e máis recentemente O herexe (El hereje) (1998), unha novela histórica sobre a persecución aos luteranos por parte da Inquisición española en Valladolid durante o século XVI, que constitúe unha alegación en favor da liberdade relixiosa e o seu autor dedícaa a a súa cidade, Valladolid. Con esta obra volvería obter o Premio Nacional de Literatura en 1999.

Por outra banda, Miguel Delibes é autor de magníficos relatos breves como os incluídos en Sestas con vento sur (Siestas con viento sur) (1957), que obtivo o Premio Fastenrath ou en Vellas historias de Castilla a Vella (Viejas historias de Castilla la Vieja).

No ano 2000, a Xunta de Castela e León propuxo a candidatura de Miguel Delibes ao Premio Nobel de Literatura, que obtivo apoio de numerosas entidades culturais e intelectuais españolas e internacionais.

  • La sombra del ciprés es alargada (1947)
  • Mi idolatrado hijo Sisí (1953)
  • Las ratas (1962)
  • Aún es de día (1968)
  • Diario de un cazador (1955)
  • Diario de un emigrante (1958)
  • La hoja roja (1968)
  • Cinco horas con Mario (1971)
  • La caza de la perdiz roja (1975)
  • La sombra del ciprés es alargada (1977)
  • Madera de héroe (1988)
  • El camino (1977)
  • Mi idolatrado hijo Sisí (1977)
  • Los santos inocentes (1982)
  • Señora de rojo sobre fondo gris (1993)
  • El disputado voto del señor Cayo (1993)
  • Cartas de amor de un sexagenario voluptuoso (1997)
  • El hereje (1998)
  • Diario de un jubilado (1996)
  • El príncipe destronado (1978)
  • Parábola del náufrago (1978)
  • Las guerras de nuestros antepasados (1978)
  • El loco (2001)

Relato curto

[editar | editar a fonte]
  • Viejas historias de Castilla la Vieja (1964)
  • La partida (1984)
  • Siestas con viento sur (1993)
  • Tres pájaros de cuenta (1987)
  • La mortaja (1987)
  • Un novelista descubre América (Chile en el ojo ajeno) (1956)
  • Europa : parada y fonda (1963)
  • USA y yo (1966)
  • Por esos mundos (1970)
  • La primavera de Praga (1970)
  • Dos viajes en automóvil (1982)
  • El libro de la caza menor (1966)
  • Con la escopeta al hombro (1975)
  • Alegrías de la Caza (1977)
  • Aventuras, venturas y desventuras de un cazador a rabo (1978)
  • Las perdices del domingo (1981)
  • Mis amigas las truchas (1987)
  • Dos días de caza (1988)
  • La caza en España (1993)
  • 25 años de escopeta y pluma (1995)

Ensaio e periodismo

[editar | editar a fonte]
  • Mi mundo y el mundo (1970)
  • Castilla en mi obra (1972)
  • Vivir al día (1975)
  • Un año de mi vida (1975)
  • S.O.S (1976)
  • Un mundo que agoniza (1979)
  • El otro fútbol (1982)
  • La censura en los años cuarenta (1984)
  • Mi querida bicicleta (1988)
  • Castilla, lo castellano y los castellanos (1988)
  • Mi vida al aire libre (1990)
  • Pegar la hebra (1991)
  • El conejo (1991)
  • La vida sobre ruedas (1992)
  • El último coto (1992)
  • El tesoro (1992)
  • Un deporte de caballeros (1993)
  • Los niños (1995)
  • He dicho (1997)
  • Los estragos del tiempo (1999)
  • Castilla habla (2000)
  • Castilla como problema (2001)

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]