Saltar ao contido

Luz Darriba

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaLuz Darriba

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento1954 Editar o valor en Wikidata (69/70 anos)
Montevideo, Uruguai Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónartista plástica, escritora Editar o valor en Wikidata
Premios

Sitio webluzdarriba.es Editar o valor en Wikidata
Facebook: luz.darriba Twitter: luzdarriba BNE: XX1601464 AELG: 560 Editar o valor en Wikidata

Luz Darriba Magadán, nada en Montevideo en 1954, é unha artista uruguaia que cultiva varias disciplinas como a pintura, ilustración e a escritura. Desde 1990 reside en España, país do cal ten a nacionalidade.

A súa popularidade débese en parte ás súas macroaccións urbanas, que comezaron no ano 2000 con CUMULUM, un proxecto que rodeou os 2300 metros de perímetro da muralla romana de Lugo con máis de medio millón de libros, para que este monumento fose declarado patrimonio da humanidade pola Unesco, obxectivo finalmente logrado a finais dese mesmo ano.[1][2]

Recibiu numerosos premios e distincións como o Primeiro premio no XIV Certame de Narración Curta Ánxel Fole, en 2012, polo relato Mostros, ou o Primeiro premio no I Certame de Relatos sobre a Igualdade, en 2014.

Formou parte do staff permanente da Revista Virtual de Xénero Foeminas (2004-2008), pioneira en publicacións de xénero en Galicia.[3] Na actualidade é coordinadora para Europa de The Feminist Art Project de Nova York, organización internacional de artistas feministas.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]
Con Nazaret López na libraría Trama de Lugo.

Luz Darriba Magadán naceu en Montevideo, Uruguai, en 1954, e trasladouse en 1970 a Buenos Aires, onde estudou Belas Artes na Escola Nacional de Belas Artes Manuel Belgrano co título de Mestra Nacional de Artes Visuais. De 1977 a 1980 estuda pintura e escultura na Escola Nacional de Belas Artes Prilidiano Pueyrredón e no obradoiro do escultor Pujía. Entre 1983 e 84 asiste á Extensión Cultural na Escola Superior de Belas Artes da Nación Ernesto da Cárcova (pintura mural) e á facultade de Filosofía e Letras da Universidade de Buenos Aires. En 1990 emigrou a Galicia, onde vive e traballa desde entón, alternando estancias laborais en Bruxelas e en Buenos Aires. Realizou máis de 250 exposicións colectivas na Arxentina, o Uruguai, o Brasil, Costa Rica, España, Portugal, Francia, Alemaña, Romanía, Italia, o Xapón, Malaisia, o Reino Unido, os Estados Unidos, Venezuela, Bélxica, Holanda, Luxemburgo, e máis de 50 exposicións individuais internacionais.

Con CUMULUM, un proxecto que rodeou os 2300 metros de perímetro da muralla romana de Lugo con máis de medio millón de libros para solicitar que o monumento fose declarado Patrimonio da Humanidade pola UNESCO, obtivo unha gran difusión nos medios estatais españois e internacionais. Foi o estímulo para que a artista levase a cabo dous Macrointervencións co apoio da UNESCO:

  • Libres avec des livres (2000), instalación sobre as paredes e os teitos da Maison da Unesco, en París.
  • Alcalá, una puerta hacia la cultura (2001), intervención con 80 000 libros da Porta de Alcalá de Madrid, co patrocinio da UNESCO.

A gran maioría dos libros utilizados en ambos os proxectos, e CUMULUM, foron reutilizados ao enviarse a diferentes proxectos de incentivación á lectura da UNESCO en Latinoamérica.

Desde entón, realizou máis de corenta macroaccións urbanas en diferentes países, sendo a súa temática principal a denuncia da discriminación e a violencia contra as mulleres[4]. Entre elas:

  • Patchwork, Retales contra a violencia de xénero (2004), Praza do Obradoiro, Santiago de Compostela, unha alfombra de 8000 metros cadrados realizada en situ por miles de persoas para denunciar a violencia de xénero.
  • Luva negra, luva branca (2005), instalación de trinta mil pares de luvas negras e brancos na Praza da Catedral de Santa María de Lugo, en Lugo, para pór en relevo a existencia da violencia física e a violencia simbólica que se exerce contra as mulleres. Esta acción foi portada do diario El País (España) o 26 de novembro de 2005.[5]
  • SINAIS (2006 en Lugo, e 2009 en Buenos Aires), con Micaela Fernández Darriba, instalación incorporando a figura feminina a 72 semáforos da Rolda da Muralla de Lugo no Día Internacional da muller Traballadora. Deron a volta ao mundo, sendo aínda replicadas na actualidade en distintas cidades do estado español, e outras nas que se modificou a sinalización de forma permanente (Fuenlabrada, A Coruña, Zaragoza, Xaén). A FEMP (Federación español a de municipios e provincias) incluíu esta proposta no seu “Manual Práctico para unha sinalización urbana igualitaria”, recomendando a súa aplicación en todo o estado.
  • Arakne, rede pola igualdade (2007), no marco do Festival “Donostia entre mundos”, unha tea de araña xigante que chegou até o mar, sobre os cubos de Moneo e os bancais do Palacio de Congresos e Auditorio Kursaal, San Sebastián, pola igualdade entre homes e mulleres [6]. Dita rede, foi tecida por decenas de voluntarios e voluntarias de Galicia e Euskal Herría.
  • Cuestión de xénero (2008), en Buenos Aires, instalación realizada na Praza de Maio con 500 pezas de muller, pretende lembrar o negocio do tráfico de persoas para a súa explotación sexual.[7] Foi realizada no marco do “Primeiro Congreso Latinoamericano de Trata e Tráfico de Persoas”, auspiciado pola Facultade de Ciencias Sociais de Buenos Aires.

Vida persoal

[editar | editar a fonte]

Ten tres fillas (Micaela, Aymará e Ticiana) e dúas netas.

Exposicións individuais e obras

[editar | editar a fonte]
  • 2016 Yoni-creator. Máquina expendedora de obras de artistas galegas de catro xeracións, para a súa difusión. Museos da rede Museística de Lugo.[9]
  • 2014 O voo das bolboretas / O voo das bolboretas. Homenaxe ás Irmás Mirabal e acción conxunta entre a cidade de Coronel Suárez na Arxentina, e Lugo en España, co apoio da Secretaría da Muller de Coronel Suárez e do Concello de Lugo. Contou coa participación de máis de trinta asociacións que crearon miles de bolboretas e instaláronas nos lugares públicos de ambas as cidades.[15][16]
  • 2013 Pedras no camiño. 25 de novembro. Día Internacional contra a violencia de xénero, instalación de 365 pedras na Praza da Huerta do Seminario, Lugo.[17]
  • 2013 Fonte da poesía, fonte dos desexos. Vestido de poesías do grupo Polisemia á fonte do Desexo na Praza de Azcárraga A Coruña.[18]
  • 2010 Ágora libros. Vos libros nas prazas, intervención con motivo do Ano do Libro e a Lectura en Galicia, e do 125 aniversario do falecemento de Rosalía de Castro, nas principais prazas de seis cidades de Galicia (Praza do Obradoiro en Santiago de Compostela, Praza Maior en Lugo, Praza Maior en Ourense, Praza dá Estrela en Vigo, Praza da Ferrería en Pontevedra e en Palexco A Coruña) con ao redor de 100 000 libros, formando en cada unha das prazas, cos propios libros, estrofas do poema Negra sombra de Rosalía de Castro, até completalo en conxunto. Os libros doados por centros de ensino, editoriais, bibliotecas públicas e privadas e diferentes institucións foron «liberados» ao finalizar as accións e entregados ao público participante.[19][20][21][22]
  • 2010 Follas novas, novas follas, proxecto artístico pedagóxico realizado conxuntamente coa Rede Museística Provincial de Lugo, Museos da Rede, Fundación Rosalía de Castro.[23][24]
  • 2010 Follas Novas, Biblioteca Nacional da República Arxentina, intervención nas árbores da Praza do Lector da Biblioteca Nacional con folios impresos con poemas de Rosalía de Castro, o 23 de abril Día Mundial do Libro.
  • 2009 SINAIS, intervención dos semáforos urbanos do centro da cidade de Buenos Aires con iconas femininas.[25]
  • 2009 SARE, Tecendo redes de igualdade, instalación no Palacio Europa en Vitoria cunha rede tecida por mulleres de diferentes lugares, no marco do XVII Congreso de Estudos Vascos.[26]
  • 2009 NONETRIVIAL, acción urbana ao redor da Praza Maior de Lugo, cun xogo de preguntas e respostas sobre a situación das mulleres no mundo.[27]
  • 2008 Antropofagia, Vos sós caníbal?, acción performativa realizada nas rúas do microcentro da cidade de Buenos Aires, co tema da prostitución e os prostituíntes. Acción levada a cabo polo colectivo feminista Desobediencia e Felicidade.[28]
  • 2008 Cortar polo san, acción performativa para denunciar a violencia de xénero, realizada en Rosario e Posadas (Arxentina) e La Providencia (Chile).[29]
  • 2008 Cuestión de xénero, instalación con 500 pezas femininas para denunciar a trata e o Tráfico de Mulleres para a súa explotación sexual, Praza de Maio, Buenos Aires.[30][31]
  • 2008 LibroLIBRE, instalación, libro en grandes dimensións sobre a educación das mulleres, Museo Pedagóxico de Galicia, Santiago de Compostela.[32][33]
  • 2008 SINAIS. Semáforos non sexistas, IMOW, International Museum of Women.[34]
  • 2007 Follas Novas, instalación de poemas de poetas galegas en homenaxe a Rosalía de Castro, en todas as árbores da Praza Maior de Lugo, no Marco do Encontro de poetas Palabras de Mulleres, tres intensas xornadas desenvolvidas os días 9, 10 e 11 de maio, en conmemoración do Día das Letras Galegas en honra a María Mariño.[35][36]
  • 2007 Arakne, rede pola igualdade (2007) , no marco do Festival “Donostia entre mundos”, unha telaraña xigante que chegou até o mar, sobre os cubos de Moneo e os bancais do Palacio de Congresos e Auditorio Kursaal, San Sebastián, pola igualdade entre homes e mulleres.
  • 2007 Labirinto, instalación sonora sobre a discapacidade, Praza Maior, Lugo.
  • 2006 Palabras : Encrucillado xigante con palabras en positivo contra a violencia de xénero, formado por máis de 1000 estudantes, mozos e mozas de centros de ensino medio de Galicia, o 24 de novembro de 2006 na Praza do Obradoiro de Santiago de Compostela.[37]
  • 2006 Bibliotecas de Babel: Barricadas de libros, intervención rueira no Día Mundial do Libro, homenaxe a Jorge Luís Borges en Lugo, recinto amurallado.[38]
  • 2006 SINAIS, intervención de 72 semáforos con iconas femininas.[39][40]
  • 2005 Luva negra, luva branca: Praza da Catedral de Santa María de Lugo, en Lugo. Instalación con 30 000 luvas brancas e negras, contra a violencia de xénero.[41]
  • 2005 Cumulum. Amurallando vos soños: Exposición fotográfica para conmemorar o quinto aniversario da declaración da Muralla de Lugo como Patrimonio da Humanidade por parte da Unesco, Deputación Provincial, Lugo.[42]
  • 2005 As mulleres tomamos as rúas / As mulleres tomamos as rúas: Instalación que cambiou para festexar o 8 de marzo, "Día Internacional da Muller Traballadora", o nome de todas as rúas do centro histórico de Lugo (57) por nomes de mulleres soadas e esquecidas da Historia.
  • 2004 PATCHWORK, Retales contra a violencia de xénero / Farrapos pola non violencia contra as mulleres, envolvimiento cunha alfombra de 8000 metros cadrados da Praza do Obradoiro, Santiago de Compostela, realizada in situ por miles de persoas para denunciar a violencia de xénero.
  • 2004 Colaboración con Cruz Vermella, España. Realización de 100 cartafoles de gravados en forma solidaria.
  • 2004 Prince Charming: Centro Cívico da Muller, Lasarte, Guipúscoa.
  • 2004 Prince Charming: Galería José Lorenzo, Santiago de Compostela.[43]
  • 2003 Postais dous Mundos: Xunta de Galicia, Biblioteca Provincial, Lugo.[44][45]
  • 2003 Postais dous Mundos: Xunta de Galicia, Biblioteca "Miguel González Garcés", A Coruña.[46]
  • 2003 NON NO NOSO NOME/ NOT IN OUR NAME: performance itinerante contra a guerra en IRAQ.
  • 2002 Tramas: Casa de Galicia, Madrid, España.[47]
  • 2002 Proxecto Sherezade: Museo Provincial, Lugo, España.[48][49]
  • 2001 Centro Cultural Recreativo: Vilalba, Lugo, España.
  • 2001 Banco de Libros: intervención con libros, en DEARTE, Feira de Galerías de España, Casa de Campo, Madrid, España.
  • 2001 Alcalá, Una puerta hacia la Cultura. Intervención con máis de oitenta mil libros na Porta de Alcalá, co patrocinio da Unesco no marco de Madrid Capital Mundial do Libro, Madrid España.[50][51]
  • 2000 Libres avec des livres. Instalación sobre as paredes e os teitos da Maison da Unesco en París, Francia.
  • 2000 CUMULUM, Muralla de Libros. Intervención con máis de 600.000 libros na Muralla romana de Lugo, para lograr a súa declaración como patrimonio da Humanidade pola Unesco. Instalación con libros (CUMULUM), Casa de Galicia en Madrid.[52][53][54][55]
  • 1999 Iraq ao lado da vida: exposición fotográfica, Casa da Cultura de Foz, Lugo, España.
  • 1998 The pulsión, l´informale e oltre: Galleria A Meridiana, Piacenza, Italia.
  • 1997 A entrañable transparencia, Concello de Oleiros, A Coruña, España.
  • 1997 Visión Interior, Galería ArteImagen, A Coruña, España.
  • 1995 Pour Annie: Galería "Jacques Prévert", Savigny Amórnelle, Francia.
  • 1995 Augas Atlánticas, Galería Dá Calçada, Porto, Portugal.
  • 1994 AMARES, Galería Arteimagen, A Coruña, España.
  • 1994 Impresións, Museo Municipal de Ourense, España.
  • 1994 Memoria de Mares, Galería Caixavigo, Vigo, España.
  • 1993 Club de Tennis "O Seijal", A Coruña, España.
  • 1992 Galería Sayra: Vigo, España.
  • 1991 Herdanzas: Galería Centoira, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1991 Outros mares, outras terras: Galería Mediterránea, Alacant, España.
  • 1990 Ao meu pai: Círculo das Artes, Lugo, España. Concello de Cerceda, A Coruña, España.
  • 1988 Retrospectiva: Galería "Do Exido", Montevideo, Uruguai.
  • 1986 Doutros Mundos: Planetario Municipal da Cidade de Buenos Aires, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1986 Galería Subterráneos de Buenos Aires: Estación Lima, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1985 Os que aínda esperan: Manzana de las Luces, Buenos Aires, Arxentina. Colexio Ward, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984 Centro Cultural Dr. Pedro Mariani: Río Grande do Sul, Brasil. Galería Kristel K, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1983 Galería Kristel K, Buenos Aires, Arxentina.

Audiovisual

[editar | editar a fonte]
  • 2016 Proxecto Dominicanas, traballo coas mulleres migrantes da República Dominicana en Galicia. Work in progress. Documental.
  • 2015 Marcas na pel do papel / Marcas na pel do papel, documental con testemuños das mulleres da diáspora galega na Arxentina. Festival Semana de cine de autor, Lugo.[56][57][58]
  • 2015 Bon Appetit. Curtametraxe. Exposición Sherezade, Museo Provincial de Lugo.
  • 2013 Frecha amarela, non imos perder ou norte. Frecha formada por centos de persoas que percorreron desde Baamonde até Compostela, o trazado ancestral do Camiño do norte do Camiño de Santiago, en defensa (finalmente exitosa) deste trazado.
  • 2010 As voces da memoria. Libro sonoro que recupera os testemuños de corenta persoas sobre a guerra civil española e a posguerra.

Obras permanentes

[editar | editar a fonte]
  • 2015 O voo das bolboretas, grupo escultórico para lembrar a violencia de xénero, homenaxe ás Irmás Mirabal, obra de Luz Darriba e Xabier Quijada. Rolda da Muralla, porta Bispo Odoario, Lugo.

Premios e distincións

[editar | editar a fonte]
Entrega dos Premios da Cultura Galega 2018.
  • 2018- Premio da Cultura Galega das Artes Plásticas. Xunta de Galicia.
  • 2014- Primeiro premio "Certame de Relatos sobre a Igualdade". Organizado por "Bolboreta" co patrocinio dos concellos de San Sadurniño, As Pontes e A Capela, coa colaboración de Cospeito, Ribadeo e Xermade.[59][60][61]
  • 2013- Dama da Orde Caldaria de Santa María de Arzúa. España.
  • 2012- 1º Premio XIV Certame de Narración Curta Ánxel Fole: Relato 'Mostros'. Concello de Lugo.[62][63][64][65]
  • 2012- 2º Premio Semana das Letras Galegas. Frankfurt, Alemaña.
  • 2012- 3º Premio de Relato, Federación de Asociacións Galegas da República Arxentina.
  • 2011- Premio Galería de Mulleres, Concello de Muxía, España.
  • 2009- Foi nomeada e a segunda máis votada polos e as internautas na convocatoria do Consello de Mulleres do Municipio de Madrid na categoría Arte e Cultura.
  • 2005- Málaga Transforma 05.
  • 2002- Premio Atopo de Mulleres”, Concello de Lugo. Recoñecemento ao seu traballo artístico a favor da Igualdade entre Homes e Mulleres. 2002- Nomeada ao Premio dás Artes e dás Letras en Galicia, Goberno de Galicia, Santiago de Compostela.
  • 2002- Nomeada Académica da Accademia Internazionale ”Greci Mariño”, Accademia Do Verbano, Dei lettere, Arti, Scienze, Italia.
  • 2001- Premio “Lucenses do ano”, Asociación de Prensa de Lugo.
  • 2001- Premio “Voces do ano”, Grupo Voz, “A voz de Galicia”.
  • 2000- Premio Extraordinario “Muralla de Lugo”, Fundación CEL, Lugo, España. 2000- “Hidalga da Piringalla”.
  • 1999- Trofeo Remo Brindisi, Lido Degli Estensi, Italia. Premio á natureza non figurativa, Salón ACEA, Barcelona, España. Premio Plástica Latina, París, Francia.
  • 1998- 3º “Medusa Aurea”, Academia Internazionale D´Arte Moderna, Roma, Italia.
  • 1997- 1.ª Mención " Centenari d´Els 4 Gats", Barcelona, España.
  • 1996- 1º Cittá d´Avellino, Mostra Nazionale de Pittura Contemporánea Avellino, Italia
  • 1994- Bolsa Atelier Internacional de Artistas "Ivonne Jean Haffen", Dinan, Francia.
  • 1993- Bolsa de Creación Artística, Goberno de Galicia.
  • 1992- 1ºr Premio Certame Internacional de Gravado, Museo do Ourense, España.
  • 1988- Mención Salón de Outono de Campá, Provincia de Buenos Aires, Arxentina. Mención Especial "Buenos Aires e os seus Teitos Amarelos", Centro Cultural Cume, Buenos Aires, Arxentina. Mención Debuxo, Salón Pequeno Formato SAAP, Galería Braque, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1986- Mención Especial Gran Salón de Artes Plásticas de Tandil, Museo de Belas Artes de Tandil, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1985- Mención I Salón Benito Quinquela Martín, Museo de Belas Artes da Boca, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1985- Premio de Estranxeiros LXXV Salón Nacional de Artes Plásticas, Salas Nacionais, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984- Premio Rotary Club LXI Salón Anual de Santa Fe, Museo “Rosa Galisteo de Rodríguez”, Provincia de Santa Fe, Arxentina.
  • 1984- Premio Estímulo, Salón Estímulo, Ward, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984- Mención Concurso de Manchas Avenida Santa Fe, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984- Mención Ateneo Popular da Boca, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984- Premio Estímulo Salón Anual Museo Sívori, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1984- 1ª Mención Salón Nacional de Artes Plásticas de Luján, Museo de Belas Artes de Luján, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1983- Mención Concurso Raúl Soldi, Glew Provincia de Buenos Aires, Arxentina. Premio Estímulo Ateneo Popular da Boca, Buenos Aires, Arxentina. Cinco obras premiadas Salón Anual Museo Sívori, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1983- 1.ª Mención de Honra V Salón Estímulo de Pintura, Colexio Ward, Provincia de Buenos Aires, Arxentina.
  • 1983- 2.º Premio Asociación Artistas Plásticos de Quilmes, Provincia de Buenos Aires, Arxentina.
  • 1983- Gran Premio (adquisición), Fundación Federico Lanús, Fondo Nacional das Artes, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1982- 1.ª Mención de Honra Tempada das Artes Colexio Ward, Arxentina. Unha obra premiada Salón Anual Museo Sívori, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1981- Dúas obras premiadas Salón Anual Museo Sívori, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1980- 1.ª Mención I Salón Hoxe na arte, Buenos Aires, Arxentina. Mención Especial Concurso Tempada das Artes, Colexio Ward, Ramos Mejía, Arxentina. Tres obras premiadas Salón Anual Museo Sívori, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1979- Mención VII Salón ALBA de Pintura ao aire libre. Galería Velázquez, Buenos Aires, Arxentina.
  • 1978- Mención I concurso "Martín Malharro", Adrogué, Provincia de Buenos Aires, Arxentina.
  • 1969- 3º Premio Concurso Anual Colexio San Rafael, Buenos Aires, Arxentina.
  1. EFE (28/09/2000). "Una muralla de libros". El País (en castelán). Consultado o 07/04/2018. 
  2. Ubierna, Gadea G. (07/02/2010). "Una coraza de libros para la Muralla". La Voz de Galicia. Consultado o 07/04/2018. 
  3. "Foeminas". 
  4. Pilar Sánchez Monje (20/03/2018). "Luz Darriba “Hay que vivir en el nosotras. Es inútil visibilizarse de una forma aislada”". Mujeres Mirando Mujeres. Consultado o 16/04/2018. 
  5. Nogueira, Charo (26/11/2005). "Rosas con nombre". El País (en castelán). Consultado o 07/04/2018. 
  6. Munguía, Aingeru (14/11/2007). "Donostia Entremundos arranca con una gran 'tela de araña' por la igualdad a base de retales". diariovasco.com (en castelán). Consultado o 07/04/2018. 
  7. "El I Congreso Latinoamericano sobre Trata y Tráfico de Personas centra un nuevo número de la revista Foeminas | Concello de Lugo". Arquivado dende o orixinal o 07 de abril de 2018. Consultado o 06 de abril de 2018. 
  8. "'Abril', de Luz Darriba, unha novela que afonda na ditadura arxentina". Nós Diario. Consultado o 2020-11-26. 
  9. Varela, Suso (10/03/2016). "Yoni-Creator, el lugar sagrado de los genitales femeninos". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 07/04/2018. 
  10. "Marcas na pel do papel, de Luz Darriba, represéntase en Bos Aires / Rede Museística provincial de LUGO". redemuseisticalugo.org. 
  11. Darriba, Luz (08/04/2015). "Luz Darriba lleva hasta Buenos Aires 'Marcas en la piel del papel'". espana.servidornoticias.com. Arquivado dende o orixinal o 10/08/2016. Consultado o 07/04/2018. 
  12. Redacción Lugo (08/04/2015). "‘Marcas na pel do papel’, de Luz Darriba, se representa en Buenos Aires". Galicia en el Mundo. Consultado o 07/04/2018. 
  13. "Rayuela de libros de Luz Darriba, en Bruselas,como homenaje a Julio Cortázar". fedellando.com. 26/08/2014. Arquivado dende o orixinal o 07/04/2018. 
  14. "París honra a Julio Cortázar; difunden filme y performance". La Jornada (en castelán). 28/08/2014. Consultado o 07/04/2018. 
  15. "Jornada en conmemoración del Día Contra la Violencia de Género en Coronel Suárez". La Nueva. 25/11/2014. Consultado o 07/04/2018. 
  16. "Éxito de participación en el Día Internacional contra a violencia de xénero en Lugo - Fundación Secretariado Gitano". gitanos.org. 26/11/2014. 
  17. "Lugo escenificará el lunes con piedras los obstáculos que sufren las mujeres". El Progreso. 22/11/2013. Consultado o 07/04/2018. 
  18. Vidal, María (04/05/2013). "Un vestido de poesías para la fuente del Deseo". La Voz de Galicia. Consultado o 07/04/2018. 
  19. "Unha performance nas prazas galegas celebrará o Día do Libro. O proxecto Ágora libros formará con 100.000 volumes o poema Negra Sombra". culturagalega.gal. 20/04/2000. 
  20. "Galicia celebra el Día Internacional del Libro uniendo las plazas de las ciudades con el poema Negra Sombra de Rosalía | Galicia Digital". galiciadigital.com. 23/04/2010. 
  21. Ubierna, Gadea G. (07/04/2010). "Luz Darriba busca voluntarios para poner más de 4.000 libros en la Praza Maior el 23 de abril". La Voz de Galicia. Consultado o 07/04/2018. 
  22. "Miles de libros servirán mañana para escribir los versos de un poema de Rosalía de Castro en varias ciudades gallegas". europapress.es. 22/04/2010. 
  23. Villar Jabeiro, Helena (02/04/2010). "Follas novas, novas follas". El Correo Gallego. Arquivado dende o orixinal o 19/02/2018. Consultado o 07/04/2018. 
  24. Vázquez, Carlos (16/05/2010). "Follas Novas, Novas Follas foi incluído entre os 10 proxectos Minom da Unesco". La Voz de Galicia. Consultado o 07/04/2018. 
  25. "De historias de mujeres y mujeres en la historia: noviembre 2009". demujeresymujeresenlahistoria.blogspot.com.es. 18/11/2009. 
  26. "Arte reivindicativo: ciudadanas-os cubrirán la fachada del Palacio Europa con una red que simboliza un tejido social igualitario". Eusko Ikaskuntza. 06/11/2009. 
  27. "O Concello de Lugo organiza novas partidas de Nonétrivial". El Correo Gallego. 01/07/2009. Arquivado dende o orixinal o 09/04/2018. Consultado o 08/04/2018. 
  28. "Consumir la vida de mujeres, niñas y niños". ANRed - Agencia de Noticias Redacción. 24/09/2008. 
  29. Darriba, Luz. "El Proyecto “Corta por lo sano”". Cortar por lo sano. 
  30. "Cuestion de Género – Web Mujer Actual". webmujeractual.com. 06/06/2008. 
  31. "La exposición Cuestión de Género, de Luz Darriba, cerró el Primero Congreso Latinoamericano sobre trata y tráfico de personas | Concello de Lugo". Concello de Lugo - lugo.gal. 09/06/2008. Arquivado dende o orixinal o 07/04/2018. 
  32. "Luz Darriba inaugura en el Museo Pedagógico de Galicia un montaje en el marco de la muestra Maestras, una biografía repleta de soles | Galicia Digital". Galicia Digital. 10/04/2008. 
  33. Villar Janeiro, Helena (11/04/2008). "Instalación artística no Mupega". El Correo Gallego. Arquivado dende o orixinal o 07/04/2018. Consultado o 08/04/2018. 
  34. Darriba, Luz; Fernández Darriba, Micaela (20/08/2008). ""Exhibiting you" - Story - Campaigning for Traffic Light Women". International Museum of Women - globalfundforwomen.org. Arquivado dende o orixinal o 03/12/2020. Consultado o 08/04/2018. 
  35. Foeminas (22/10/2007). Follas Novas/Homenaxe a Rosalía/Luz Darriba/Encontro Palabra (youtube.com). Consultado o 08/04/2018. 
  36. Lázare, B. (09/05/2007). "Luz Darriba cuelga 400 poemas en la Praza Maior". La Voz de Galicia. Consultado o 08/04/2018. 
  37. "La lluvia desluce el crucigrama gigante que escolares gallegos formaron en Santiago contra la violencia a las mujeres". Europa Press. 
  38. "El Concello ofrecerá el domingo en la calle 4.000 libros gratuitos". La Voz de Galicia. 
  39. "Los semáforos de Lugo se visten hoy de mujer". elmundo.es. 08-03-2006. Consultado o 11-04-2018. 
  40. "Semáforos femeninos en Lugo". elpais.com. 08-03-2006. Consultado o 11-04-2018. 
  41. "Proyecto: Guante negro, guante blanco. Las diferentes caras del maltrato de género". galiciadigital.com. 16-11-2005. Consultado o 11-04-2018. 
  42. "Siete fotógrafos lugueses exponen desde hoy en la Diputación sus imágenes sobre «Cumulum»". La Voz de Galicia. Arquivado dende o orixinal o 09 de agosto de 2016. Consultado o 06 de abril de 2018. 
  43. "Luz Darriba, promotora de la idea de rodear con libros la muralla de Lugo, expone su obra en Santiago". La Voz de Galica. Arquivado dende o orixinal o 09/08/2016. Consultado o 06/04/2018. 
  44. "Disposición del Diario Oficial de Galicia- Xunta de Galicia". Diario Oficial de Galicia. 
  45. "San Froilán ya tiene cartel fiestas". La Voz de Galicia. Arquivado dende o orixinal o 09/08/2016. Consultado o 06/04/2018. 
  46. Postais Dos Mundos (en gallego). Xunta De Galicia.Servicio Central. ISBN 9788445338639. 
  47. "ABC (Madrid) - 17/09/2002, p. 71 - ABC.es Hemeroteca". ABC. 
  48. "Ya han desaparecido los príncipes azules". La Voz de Galicia. 
  49. "LUZ DARRIBA: PROXECTO SHEREZADE. CATALOGO / LIMERES, GERMAN (FOT.)". Proxecto Meiga. Portal da biblioteca. 
  50. "La puerta de Alcalá, Babel de libros". jornada.unam.mx. 11-06-2001. Consultado o 11-04-2018. 
  51. Abejón, Paloma (28-05-2001). "La Puerta de Alcalá será rodeada con libros de la muralla de Lugo". lavozdegalicia.es. Consultado o 11-04-2018. 
  52. "Proxecto Cumulum na muralla de Lugo". crtvg.es. 24-04-2000. Consultado o 11-04-2018. 
  53. "Una muralla de libros". elpais.com. 28-09-2000. Consultado o 11-04-2018. 
  54. Mellado, Miguel Ángel. "Fortaleza de papel: La muralla romana de Lugo volverá a ser de pizarra y granito". elmundo.es. Consultado o 11-04-2018. 
  55. Pousa, Luis (17-04-2002). "Más de 200.000 mensajes llegados de todo el planeta «empapelarán» la Torre". lavozdegalicia.es. Consultado o 11-04-2018. 
  56. "La Semana de Cine se estrena con premios a los mejores films". La Voz de Galicia. 
  57. "‘Marcas na pel do papel’, de Luz Darriba, se representa en Buenos Aires". 
  58. "Marcas na pel do papel, de Luz Darriba, represéntase en Bos Aires / Rede Museísstica provincial de LUGO". 
  59. "Luz Darriba y María Xesús Arias, premiadas en el Certame de Relatos pola Igualdade". ferrol360.es. 14-06-2014. Consultado o 11-04-2018. 
  60. "Pitusa Arias e Luz Darriba premiadas no I Certame da Igualdade de Xénero". ollaparo.gal. 14-06-2014. Consultado o 11-04-2018. 
  61. "A empresa Bolboreta e o Concello convocan un certame de relatos pola igualdade de xénero". sansadurnino.es. 06-06-2016. Arquivado dende o orixinal o 01-07-2016. Consultado o 11-04-2018. 
  62. "'Monstros', de Luz Darriba, galardonado con el 'Ánxel Fole'". elprogreso.galiciae.com. 15-02-2012. Consultado o 11-04-2018. 
  63. Varela, Suso (15-02-2012). "Luz Darriba gaña o certame Ánxel Fole". lavozdegalicia.es. Consultado o 11-04-2018. 
  64. "Tres escritoras gañan o XIV Certame de Narración Curta Ánxel Fole". lugo.gal. 20-02-2012. Arquivado dende o orixinal o 07-04-2018. Consultado o 11-04-2018. 
  65. Concello de Lugo. "Bases Premio 'Anxel Fole'" (PDF). 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]