Gluón

Gluón (g)
Clasificación
Partícula elemental
Bosón de gauge
Forza forte
Propiedades
Masa:	Nula
Carga eléctrica:	Neutra
Carga de cor:	Cor-anticor
Spin:	$1\hbar \;$
Vida media:	Estable
Antipartícula:	Ela mesma
Interacciona con:	Forza forte

O gluón é o bosón portador da forza forte, unha das catro interaccións fundamentais. Non ten masa nin carga eléctrica, pero si carga de cor, polo que ademais de transmiti-la interacción forte tamén a sofre.

O campo que estuda as propiedades desta interacción chámase cromodinámica cuántica.

Propiedades

Igual que o fotón, o gluón é un bosón sen masa nin carga de spin. Coma os quarks, os gluóns teñen carga de cor, que depende do cambio da cor dos quarks.

Os quarks mudan de cor cando se intercambian gluóns, de tal xeito que a carga da cor total do sistema formado polo quark e o gluón, antes e despois da emisión ou absorción é a mesma.

Por exemplo, se un quark vermello se volve azul ao emitir un gluón, entón é porque emite un gluón vermello-antiazul (a parte vermella do gluón é o vermello que perde o quark, e o antiazul é para anula-lo azul que o quark gaña). O sistema ten carga de cor neta vermella.

Existen así mesmo 8 tipos de gluóns, sendo cada un deles unha combinación cor-anticor.

Os quarks e os gluóns forman partículas compostas con carga de cor total neutra (acostúmase a dicir que as partículas compostas son brancas).

Confinamento dos quarks

Ao sufrir eles mesmos a súa propia interacción, os gluóns que unen ós quarks crean un campo de cor con forma de corda que impide que os quarks se separen cunha unha forza inmensa.

A formación destas estruturas con forma de corda por parte dos gluóns limita o campo de acción desta interacción a unha orde de 10⁻¹⁵ metros (máis ou menos o tamaño dun núcleo atómico).

Ao revés que a forza eléctrica ou a gravitatoria, se se tenta separar un par de quarks, o campo de cor tira deles con moita máis forza; é coma se os quarks estiveran unidos por un «resorte gluónico», que tenta volver á súa lonxitude inicial. Porén, os quarks e os gluóns son partículas moi difíciles de detectar e só podemos ve-las partículas que forman, os hadróns.

Cando se separan tanto dous quarks unidos a través deste resorte, acumúlase tanta enerxía no sistema que é máis sinxelo para el mesmo crear novos quarks para devolver o campo de cor a un estado menos enerxético. Isto é o resultado de transformar parte da enerxía do campo de cor en nova materia $(E=mc^{2})$.

A masa dos hadróns

Os gluóns forman tamén parte dos hadróns, e a enerxía do campo de cor que crean é a responsable da maioría da súa masa $(E=mc^{2})$. No caso do protón pódese ver que:

$m_{u} m_{u} m_{d}\neq m_{p}\,\,\,\,\,\,\,\,3 3 6\neq 938\,(MeV/c^{2})$

O resto de masa do protón é a enerxía do campo de cor.

Forza forze residual

A pesar de que os hadróns teñen carga de cor neutra, os quarks de diferentes hadróns poden atraerse con moita forza, no caso dos nucleóns incluso maior que a electromagnética. A esta forza de natureza forte entre distintos hadróns chámaselle residual, e é a responsable de que o núcleo atómico sexa estable a pesar da cantidade de cargas positivas.

Véxase tamén

Outros artigos

• Forza forte
• Cromodinámica cuántica

Ligazóns externas

• Particle data group (en inglés)
• A aventura das Partículas Arquivado 04 de agosto de 2006 en Wayback Machine. (en castelán)

Partículas fundamentais en Física (lista, táboa)
Fermións						Bosóns de Gauge
Quarks			Leptóns			Bosóns W e Z	Fotón	Gluón
Arriba	Encantado	Cume	Electrón	Muón	Tau (tauón)	Bosóns hipotéticos
Abaixo	Estraño	Fondo	e-neutrino	μ-neutrino	τ-neutrino	Gravitón    Bosón de Higgs
Outras clases, partículas compostas e outras
barión - gravitino - hadrón - kaón - mesón - neutrón - pión - positrón - protón
Termos relacionados
antimateria - partícula subatómica