Cyanocorax caeruleus

Cyanocorax caeruleus
No Parque Nacional de Aparados da Serra (Rio Grande do Sul e Santa Catarina)
Estado de conservación
Case ameazada
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Clase: Aves Orde: Passeriformes Familia: Corvidae Xénero: Cyanocorax Especie: C. caeruleus
Nome binomial
Cyanocorax caeruleus (Vieillot, 1818)
Área de distribución de Cyanocorax caeruleus Área de distribución de Cyanocorax caeruleus

En voo

Gralha-azul, ave símbolo do Paraná

Cyanocorax caeruleus é unha especie de ave paseriforme da familia dos córvidos, unha das 17 comprendidas no xénero Cyanocorax.

Encóntrase no suroeste do Brasil (desde o estado de São Paulo até o de Rio Grande do Sul), chegando ao leste de Paraguai e o nordeste da Arxentina, en bosques da chamada Mata Atlántica, especialmente nos que abunda a especie Araucaria angustifolia.

É a ave símbolo do estado do Paraná.

Taxonomía

Descrición

A especie foi descrita en 1818 polo ornitólogo francés Louis Jean Pierre Vieillot, baixo o nome de Pica coerulea, no vixésimo sexto tomo da súa obra Nouveau Dictionnaire d'Histoire Naturelle, dun espécime que encontrou no Paraguai.

Etimoloxías

Para a do xénero ver Cyanocorax.

O epíteto específico, caeruleus, deriva do nominativo singular do adxectivo latino cæruleus, -a, um, "azulado".

Sinónimo

Ademais de polo nome actualmente válido, a especie coñeceuse tamén polo sinónimo:

• Pica coerulea Vieillot, 1818 (protónimo)

Características

Cyanocorax caeruleus ten unha lonxitude total de aproximadamente 40 cm, e pesa uns 270 g, e é o córvido máis grande de América do Sur. A súa plumaxe é de cor azul intenso coa cabeza e a parte superior do peito de cor negra contrastante. Os machos e as femias son semellantes, aínda que as femias normalmente son máis pequenas.

Bioloxía

Nutrición

Aliméntase en gran medida de sementes, como as noces de Araucaria angustifolia, pero non se limita estritamente a isto, xa que tamén consome insectos e froitas.

Costumes

Ao igual que outros córvidos, é moi intelixente. A súa comunicación é complexa, e consta de polo menos de 14 distintas vocalizacións. Forma grupos de 4 a 15 individuos que están ben organizados en xerarquías. Estes grupos mantéñense estábeis até polo menos dúas xeracións.

Reprodución

A súa época de cría é de outubro a xaneiro. Este paxaro é un criador social. As femias poñen de 2 a 4 ovos no niño, que está feito con paus, e situado entre os 10 e os 20 m sobre o chan nunha árbore do xénero Araucaria.

Estado de conservación

A Unión Internacional para a Conservación da Natureza e dos Recursos Naturais, considerando que é probábel que esta especie, que habita nos bosques, estea diminuíndo con moderada rapidez en toda a súa área de distribución como resultado da destrución do seu hábitat, cualifica o seu status como NT (case ameazada).

Folclore e cultura

Cóntase que unha gralla negra estaba enriba dunha araucaria, cando se asustou polo son dun home que intentaba derrubar a árbore cunha machada. Entristecido pola destrución do seu fogar, o corvo voou ao ceo, cando escoitou unha voz que dicía que sería pintada coa cor do ceo e que sería gardián das árbores. E como gardián das araucarias, até as armas negarían o fogo cara a ela.

Este folclore baséase sobre todo no hábito que ten esta ave de enterrar sementes de araucaria para consumir posteriormente, favorecendo a propagación da árbore por toda a comarca, e sendo considerada a maior difusora da especie.

Pero, por riba, amosa a importancia que teñen para os habitantes de Paraná a araucaria e a gralla azul. Como quedou dito, é o símbolo oficial do estado de Paraná, dá nome ao máximo premio das artes teatrais de Paraná (Troféu Gralha Azu), e é a mascota do equipo de fútbol Paraná Clube, e figura no escudo deste equipo.

Tamén inspirou ao superheroe de cómics O Gralha (O Gralla), un superheroe creado por artistas de Curitiba.^{[Cómpre referencia]}

Véxase tamén

Bibliografía

• Chebez, J. C. (1994): Los que se van: especies argentinas en peligro. Buenos Aires: Albatros. ISBN 978-95-0240-623-7.
• Dinerstein, E.; Olson, D. M.; Graham, D. J.; Webster, A. L.; Primm, S. A.; Bookbinder, M. P. e Ledec, G. (1995). A conservation assesssment of the terrestrial ecoregions of Latin America and the Caribbean. Washington, D.C.: World Bank. ISBN 978-0-8213-3295-5.
• Fearnside, P. (1996): "Brazil". En: Harcourt, C. S. & Sayer, J. A. (eds.) The conservation atlas of tropical forests: the Americas. New York, London. etc.: Simon & Schuster. pp. 229-248.

Outros artigos

• Córvidos
• Cyanocorax

Ligazóns externas

• Gralha-azul en wikiaves.com.br (en portugués).
• Cyanocorax caeruleus. Azure jay Arquivado 11 de marzo de 2007 en Wayback Machine. en ZMA. (en inglés).