Coroa estoniana
- Para outras moedas coa denominación de "coroa", véxase a páxina de homónimos Coroa (moeda).
| Coroa estoniana † | |
|---|---|
| Eesti kroon en estoniano | |
.jpg) |  |
| Código: | EEK |
| Ámbito: |  Estonia |
| Símbolo: | KR |
| Fracción: | Sent (pl.: senti). |
| Moedas: | 1 e 5 coroas, e 50, 20, 10 e 5 senti. |
| Billetes: | 1, 2, 5, 10, 25, 50, 100 e 500 coroas. |
| Emisor: | Banco de Estonia |
| Taxa de troco: | 1 EUR = 15,6466 EEK. |
A coroa estoniana (e estoniano: eesti kroon) foi a moeda oficial de Estonia entre os anos 1928 e 1940 e, posteriormente, entre 1992 e 2011, cando foi substituída polo euro. Dividíase en 100 senti (singular "sent").[1]
A coroa estoniana sucedeu na circulación o marco estoniano en 1928 e utilizouse, nun primeiro momento, ata a invasión soviética de 1940, cando comezou a utilizarse o rublo ruso. Nun segundo momento, a coroa reintroduciuse como moeda oficial logo da súa independencia da Unión Soviética en 1991.
Historia
[editar | editar a fonte]Primeira coroa (1928-1940)
[editar | editar a fonte]A coroa introduciuse en Estonia o 1 de setembro de 1928 para substituír o anterior marco estoniano, cunha taxa de troco de 100 marcos por coroa. Como moeda divisionaria estableceuse o sent ("céntimo").[2]
Xa desde 1924, a coroa estoniana utilizábase como unidade de conta (malia non existir a súa especie física), cunha relación á par con respecto á coroa sueca, ambas baseadas no padrón ouro, a razón de 2.480 coroas por cada quilogramo de ouro puro. O baseamento nas reservas de ouro no Banco Central deulle unha cobertura real ao nacemento da nova moeda e, para asegurar a súa credibilidade nos mercados, estableceuse un cambio oficial con respecto á moeda estranxeira.[2]
Durante a Gran Depresión, en 1933, a coroa estoniana abandonou o padrón ouro, desvalorizouse o 35 % e acadou unha vinculación monetaria coa libra esterlina a razón de 18,35 coroas por libra.[3]
Esta situación mantívose ata o inicio da ocupación soviética de Estonia en 1940. A coroa estoniana foi cambiada polo rublo soviético cunha taxa dun rublo = 0,8 coroas. Ata a independencia de Estonia en 1991, logo da caída do Pano de Aceiro, o rublo seguiu a ser a moeda oficial da república.[2][4]
Segunda coroa (1992-2011)
[editar | editar a fonte]
Liberada do xugo soviético, a coroa foi reintroducida as Estonia o 20 de xuño de 1992, en substitución do rublo soviético, a razón dunha coroa por cada 10 rublos. O cambio entre as moedas foi limitado, de xeito que cada persoa só puido cambiar ata un máximo de 1500 rublos a 150 coroas.[2]
Inicialmente, a nova coroa estoniana mantivo unha vinculación co marco alemán, cunha taxa fixa de oito coroas por marco. Logo da introdución do euro na Eurozona (á que pertencía Alemaña), o tipo de cambio fixo de 1,95583 marcos reconverteuse en 15,64664 coroas por euro. O 27 de xuño de 2004, cando Estonia se uniu ao Mecanismo de Tipos de Cambio (ERM II), a paridade central da coroa estoniana revalorizouse lixeiramente, ata as 15,6466 coroas por euro.[1][2][5]
O 1 de xaneiro de 2011 acabou finalmente por substituír a coroa estoniana como moeda oficial da República de Estonia. Ambas as moedas circularon conxuntamente ata o 15 de xaneiro, momento en que a coroa deixou de ter curso legal. No entanto, o Banco de Estonia anunciou que cambiaría moedas e billetes de coroas estonianas polo seu equivalente en euros sen límite de tempos.[1][2][6]
Moedas
[editar | editar a fonte]Primeira coroa
[editar | editar a fonte]
En 1928, as primeiras moedas en saír á circulación foron as de 25 senti, cuñadas nunha aliaxe de níquel e bronce. A esta primeira emisión seguiuna a dun sent, de bronce, en 1929; as dúas coroas, de prata, en 1930; os cinco senti de bronce e os 10 senti de níquel-bronce en 1931; a coroa de prata en 1933; os dous senti de bronce e a coroa de aluminio e bronce en 1934; os 20 senti de níquel-bronce en 1935 e, finalmente, os 50 senti na mesma aliaxe en 1936.[2]
O 25 de xullo de 1940, catro días despois da fundación da República Socialista Soviética de Estonia, emitiuse a derradeira moeda estoniana anterior á segunda guerra mundial, a nova moeda dun sent, que amosaba a data de 1939.[2]
Segunda coroa
[editar | editar a fonte]
En 1992 introducíronse as moedas cos valores faciais de 5, 10, 20 e 50 senti (algunhas datadas en 1991), nunha aliaxe de aluminio e bronce, así como as dunha coroa, en cuproníquel. No entanto, en 1997, a moeda de 20 senti substituíuse por outra de idéntico deseño en aceiro niquelado, e o ano seguinte a dunha coroa pasou a cuñarse an aliaxe de aluminio e bronce (o chamado ouro nórdico).[2][8]
As moedas de 5 senti deixaron de cuñarse a partir de 1994, aínda que mantiveron o seu curso legal ata a desaparición do sistema da coroa. As moedas dunha coroa de cuproníquel cuñadas en 1992, 1993 e 1995 foron retiradas da circulación o 31 de maio de 1998, por mor da súa similitude en peso e composición coas moedas do marco alemán.[9] Pola súa banda, as moedas de cinco coroas tiñan carácter conmemorativo e, malia teren curso legal, non era doado velas na circulación cotiá.[2][8]
Ademais destas, Estonia emitiu, a partir de 1992, moedas de colección de prata e de ouro en coroas estonianas en relación con sucesos deportivos, culturais ou nacionais, con valores como 10, 15,65 (a equivalencia co euro), 25, 50, 100 e 500 coroas.[10]
| Imaxe reverso | Valor | Anos | Metal | Diámetro
(mm) |
Peso
(g) |
Anverso | Reverso |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
|
5 senti | 1991-1995 | Cu Al Ni | 15,95 | 1,29 | Escudo de Estonia | 5 SENTI - EESTI VABARIIK |
.jpg)
|
10 senti | 1991-2008 | Cu Al Ni | 17,20 | 1,87 | Escudo de Estonia | 10 SENTI - EESTI VABARIIK |
.jpg)
|
20 senti | 1992-1996 | Cu Al Ni | 18,95 | 2,27 | Escudo de Estonia | 20 SENTI - EESTI VABARIIK |
| 1997-2008 | Ace Ni | 2,00 | |||||
.jpg)
|
50 senti | 1992-2007 | Cu Al Ni | 19,50 | 2,99 | Escudo de Estonia | 50 SENTI - EESTI VABARIIK |
|
|
1 coroa | 1992-1995 | Cu-Ni | 23,35 | 5,44 | Escudo de Estonia | 1 KROON - EESTI VABARIIK |
| 1998-2006 | Ouro nórdico | 5,00 | |||||
.jpg)
|
5 coroas | 1994 | Ouro nórdico | 26,10 | 7,10 | Escudo de Estonia | 5 KROONI - EESTI VABARIIK 75 (75 aniversario do Banco Nacional de Estonia) |
Billetes
[editar | editar a fonte]Primeira coroa
[editar | editar a fonte]
En 1927, antes da introdución da coroa como unidade monetaria oficial do estado estoniano, estaban xa en circulación billetes con valor facial de 100 marcos estonianos coa sobreimpesión ÜKS KROON ("unha coroa").
O Banco de Estonia emitiu billetes de 10 coroas en 1928, seguidos dos de 5 e 50 coroas en 1929, os de 20 coroas en 1932 e, finalmente, os de 100 coroas en 1935.[2]
| Imaxe do anverso | Valores | Datas | Tiraxe | Motivo anverso | Motivo reverso |
|---|---|---|---|---|---|
| 5 coroas | 1929 | 7.200.000 | Pescador. | Escudo de armas de Estonia. | |
| 10 coroas | 1928
1937 1940 |
5.450.000
4.650.000 1.710.000 |
Rapaza labrega coa roupa tradicional estoniana. | Escudo de armas de Estonia. | |
|
20 coroas | 1932 | 2.700.000 | Pastor. | Escudo de armas de Estonia. |
| 50 coroas | 1929 | 1.070.000 | Cantís de Rannamõisa. | Escudo de armas de Estonia. | |
| 100 coroas | 1935 | 485.000 | Ferreiro. | Escudo de armas de Estonia. |
Segunda coroa
[editar | editar a fonte]En 1992 entraron en circulación os billetes de 1, 2, 5, 10, 25, 100 e 500 coroas. Algúns dos billetes de 5, 10, 25, 100 e 500 coroas estaban datados en 1991. En 1994 a serie completouse coa introdución do billete de 50 coroas. De xeito diferente ao resto dos valores, os billetes de unha e de cinco coroas tiveron unha única emisión.[2][24]
| Imaxe anverso | Imaxe reverso | Valor | Cor | Motivo anverso | Motivo reverso |
|---|---|---|---|---|---|
|
|
1 coroa | Marrón | Kristjan Raud | Castelo de Toompea, Tallin |
|
|
|
2 coroas | Azul | Karl Ernst von Baer | Universidade de Tartu |
|
|
5 coroas | Laranxa | Paul Keres | Castelo de Narva - Fortaleza de Ivangorod |
|
|
10 coroas | Vermello | Jakob Hurt | Carballo Tamme-Lauri |
|
.JPG){kind=small}
|
25 coroas | Verde | Anton Hansen Tammsaare | Aldea de Vargamäe |
|
|
50 coroas | Verde | Rudolf Tobias | Teatro Estonia |
|
|
100 coroas | Azul | Lydia Koidula | Klint báltico |
|
|
500 coroas | Violeta | Carl Robert Jakobson | Andoriña |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 "Stages of the cash changeover: Estonia (since 1 January 2011)". European Central Bank.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 "Estonian kroon". Exchange Currency.
- ↑ "Eesti Pank. Chronology". Eesti Pank.
- ↑ "Eesti Pank 1919-1992". Eesti Pank.
- ↑ "Estonian kroon included in the Exchange Rate Mechanism II (ERM II)". European Central Bank.
- ↑ "Ministers offer Estonia entry to eurozone January 1". France 24. 8 de xuño de 2010.
- ↑ "2 Krooni University of Tartu". Numista.
- ↑ 8,0 8,1 "Estonian coins Arquivado 27 de abril de 2020 en Wayback Machine.". Eesti Pank.
- ↑ "1995–1999: modernisation and regulation of the banking environment Arquivado 22 de abril de 2021 en Wayback Machine.". Eesti Panga Muuseum.
- ↑ "Estonian collector coins Arquivado 27 de abril de 2020 en Wayback Machine.". Eesti Pank.
- ↑ "5 Senti". Numista.
- ↑ "10 Senti". Numista.
- ↑ "20 Senti (1992-1996)". Numista.
- ↑ "20 Senti (1997-2008)". Numista.
- ↑ "50 Senti". Numista.
- ↑ "1 Kroon (1992-1995)". Numista.
- ↑ "1 Kroon (1998-2006)". Numista.
- ↑ "5 Krooni National Bank". Numista.
- ↑ "Estonia 5 Estonian Krooni banknote of 1929". World Paper Money Museum.
- ↑ "Estonia 10 Estonian Krooni banknote of 1937". World Paper Money Museum.
- ↑ "Estonia 20 Estonian Krooni banknote of 1932". World Paper Money Museum.
- ↑ "Estonia paper money 50 Krooni banknote 1929". World Paper Money Museum.
- ↑ "Estonian 100 Krooni banknote of 1935". World Paper Money Museum.
- ↑ "Estonian kroon banknotes Arquivado 01 de abril de 2021 en Wayback Machine.". Eesti Pank.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Coroa estoniana  |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Krause, C. L.; Clifford, M. (1991). Standard Catalog of World Coins: 1801–1991 (18th ed.). Krause Publications. ISBN 0873411501
- Miller, F. P.; Vandome, A. F. (2010). Estonian Kroon. Alphascript Publishing. ISBN 978-6130813598
- Pick, A. (1994). Standard Catalog of World Paper Money: General Issues (7th ed.). Krause Publications. ISBN 0-87341-207-9
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- History of Estonian money. Eesti Panga MuuseumArquivado 10 de abril de 2020 en Wayback Machine.
- Banco Nacional de Estonia
- Catálogo de moedas de Estonia (Monedas del Mundo) Arquivado 16 de xaneiro de 2020 en Wayback Machine.
- Catálogo de moedas de Estonia (Euronumi)
- Catálogo de moedas de Estonia (Ciscoins) Arquivado 10 de abril de 2020 en Wayback Machine.
- Catálogo de billetes de Estonia
