Saltar ao contido

Amy Winehouse

Este é un artigo de calidade da Galipedia
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Modelo:BiografíaAmy Winehouse

Amy Winehouse no Virgin Festival, en Baltimore. (2007) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en-gb) Amy Jade Winehouse Editar o valor en Wikidata
14 de setembro de 1983 Editar o valor en Wikidata
Southgate () Editar o valor en Wikidata
Morte23 de xullo de 2011 Editar o valor en Wikidata (27 anos)
Camden (Reino Unido) Editar o valor en Wikidata
Causa da morteEmbriaguez Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaEdgware Editar o valor en Wikidata
Educaciónescola Sylvia Young de teatro
Academia Ashmole
Bourne Grammar School
The Mount, Mill Hill International
BRIT School Editar o valor en Wikidata
Altura1,6 m Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoComposición musical Editar o valor en Wikidata
Ocupacióncantautora, artista discográfico, cantante, compositora de cancións, artista, música, músico de jazz, guitarrista de jazz, guitarrista, compositora Editar o valor en Wikidata
Período de actividade2000 Editar o valor en Wikidata - 2011 Editar o valor en Wikidata
Xénero artísticoSoul, Rhythm and blues, Jazz, Blues, blue-eyed soul, Reggae e ska Editar o valor en Wikidata
Influencias
TesituraContralto Editar o valor en Wikidata

InstrumentoGuitarra, Batería e voz Editar o valor en Wikidata
Selo discográficoUniversal Music Group
Island Records
Republic Records (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxeBlake Fielder-Civil (2007–2009) Editar o valor en Wikidata
ParellaReg Traviss (2010–2011)
Alex Clare (2006–2007) Editar o valor en Wikidata
PaisMitch Winehouse Editar o valor en Wikidata  e Janis Seaton Editar o valor en Wikidata
Premios
Editar o valor en Wikidata
Descrito pola fonteLentapedia
Obálky knih, Editar o valor en Wikidata
Sitio webamywinehouse.com Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm1561881 Allocine: 236003 Rottentomatoes: celebrity/amy_winehouse Allmovie: p611470 Metacritic: person/amy-winehouse TV.com: people/amy-winehouse
Facebook: amywinehouse Twitter: amywinehouse Instagram: amywinehouse MySpace: amywinehouse Youtube: UCWsQKPFHQdRMJZSAAzh1Qbg TikTok: amywinehouse BNE: XX4736511 Souncloud: amy-winehouse Spotify: 6Q192DXotxtaysaqNPy5yR iTunes: 13125609 Last fm: Amy Winehouse Musicbrainz: dfe9a7c4-8cf2-47f4-9dcb-d233c2b86ec3 Songkick: 134511 Discogs: 151223 Allmusic: mn0000627026 WikiTree: Winehouse-1 Find a Grave: 73797369 Deezer: 9052 Genius: Amy-winehouse Editar o valor en Wikidata

Amy Jade Winehouse, nada en Londres, Inglaterra o 14 de setembro de 1983 e finada na mesma cidade o 23 de xullo de 2011, máis coñecida simplemente como Amy Winehouse, foi unha cantante e compositora inglesa recoñecida polo seu alcance vocal contralto[1], descrito como "acusticamente poderoso" e capaz de expresar "profunda emoción", destacando pola mestura ecléctica de xéneros musicais, incluíndo soul[2][3][4] (ás veces denominado como blue-eyed soul e neo soul)[5][6], rhythm and blues[7][8][9], jazz[10][11] e reggae[12][13].

O seu álbum de debut do ano 2003 Frank foi valorado positivamente pola crítica especializada e foi comercialmente un éxito no seu país natal, o Reino Unido, e foi candidato ó premio Mercury Prize. O seguinte álbum de Winehouse do ano 2006, Back to Black, levou cinco premios Grammy, igualando naquel entón a marca de maior número de triunfos nunha única noite para unha artista feminina, e foi a primeira muller británica en gañar cinco premios Grammy[14][15], incluíndo a Mellor Artista Revelación, Gravación do Ano e Canción do Ano. Gañou ademais un World Music Award e tres premios Ivor Novello; no 2004 á Mellor Canción Contemporánea por Stronger Than Me, no 2007 de novo Mellor Canción Contemporánea, esta vez por Rehab e no 2008 Mellor Canción Lírica e Musicalmente por Love Is a Losing Game, tamén gañou o premio Brit á Mellor Artista Feminina Británica de 2007, sendo tamén candidata ó Mellor Álbum Británico con Back to Black, entre outros premios de prestixio.

Recibiu a atención dos medios de comunicación por causas alleas ó seu talento musical, fixándose na súa polémica vida persoal. O seu estilo distintivo, as tatuaxes e o peiteado beehive, os seus problemas xurídicos constantes, dependencia das drogas e mais do alcohol e as complicacións médicas polo seu comportamento autodestrutivo foron fonte de titulares dende o 2007. Morreu por intoxicación etílica o 23 de xullo de 2011 á idade de 27 anos, revelándose o motivo meses despois da súa morte, que nun principio fora asociada ás súas múltiples adiccións[16]. O seu álbum Back to Black converteuse, postumamente e durante un tempo, no álbum máis vendido do Reino Unido no século XXI[17]. No 2012, Amy Winehouse colocouse no posto 26 na lista das "100 mellores mulleres da música" elaborada pola VH1[18]. A BBC denominouna como "o talento vocal preeminente da súa xeración"[19].

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

1983-1998: A infancia

[editar | editar a fonte]

Amy Winehouse naceu o 14 de setembro de 1983 en Southgate, ó norte de Londres. Criouse no seo dunha familia humilde de ascendencia xudía[20][21], os devanceiros de Amy Winehouse eran xudeus de orixe rusa e polaca chegados a Londres ó longo do século XIX[22]. O seu pai, Mitchell "Mitch" Winehouse, traballou como cristaleiro[20][23] e despois como taxista. Súa nai, Janis (nada Seaton[24]), era farmacéutica[25]. Amy tiña un irmán 4 anos máis vello[26][27], Alex (nado no 1979), e seus pais traballaron arreo para manter a familia. De nena acudiu a escola primaria de Osidge[22][28]. Os pais separáronse en 1993, cando ela tiña 9 anos[29]. Trala separación, Janis trasladouse a North Finchey, Barnet[30], os fillos vivían con ela e pasaban as fins de semana con seu pai e mais a moza deste en Hatfield Heath, Essex[20]. Amy adquiriu o característico acento arrabaldeiro cockney durante a infancia[31].

Seus pais gustaban da música. Amy medrou escoitando jazz, blues, R&B ou soul; na súa casa ouvíase a Etta James, Sarah Vaughan, Dinah Washington, Ella Fitzgerald ou Frank Sinatra[32], creceu nela o espírito da música. Seu pai Mitch cantaba a miúdo cancións de Frank Sinatra para ela[26]. Os irmáns de súa nai eran músicos de jazz profesional[33]. Súa avoa paterna, Cynthia Winehouse (nada Gordon; 21 de outubro de 1927 – 5 de maio de 2006[34]), fora cantante[35], Ronnie Scott, a lenda do jazz británica, fora seu mozo[36]. Con todo, a Winehouse de nena tamén lle gustaban, igual que ós seus amigos[37], Kylie Minogue e Madonna, "con seis ou sete escoitaba The Immaculate Collection cada día", logo descubriu Salt-N-Pepa e TLC[38].

A avoa Cynthia era importante na vida de Amy, apoiouna e animouna a ser cantante e ía con ela ás audicións, porén tamén soubo ser disciplinada cando Janis fraqueaba na tarefa. Amy sentía un apego especial por súa avoa, co tempo fixo no seu brazo dereito unha tatuaxe dedicada a Cynthia[32].

Cando Amy tiña 8, súa avoa Cynthia suxeriu a Escola de Teatro Susi Earnshaw, asistiu os sábados para continuar a súa educación vocal e aprender a bailar[39]. Acudiu á Escola de Teatro Susi Earnshaw durante catro anos. Ós dez anos Winehouse fundou un efémero grupo de rap chamado Sweet 'n' Sour coa súa amiga da infancia Juliette Ashby, inspirado en Salt-N-Pepa[40], "por suposto eu era Sour (en inglés: amargo)", dixo nunha entrevista anos máis tarde[41].

Con 12 anos Amy solicitou unha bolsa na Escola de Teatro Sylvia Young sen contarllo a ninguén. Cando foi admitida para as audicións interpretou On the Sunny Side of the Street por consello de súa avoa[42]. Esta interpretación valeulle para entrar na Escola Sylvia Young e continuou a súa formación a tempo completo. Winehouse era unha nena rebelde[32][41]. Foi expulsada ós 14 por "non ser aplicada", e ó parecer por perfora-lo nariz para facer un piercing[27]. Porén, Sylvia Young nega ter expulsado a Winehouse, malia desaprobar os piercings e considerar que non estaba centrada, era unha nena moi lista e a cantante máis brillante[43]. Algúns alumnos da Escola Sylvia Young participaron no programa da BBC The Fast Show, actuaron nun episodio en 1997, entre eles estaba Amy Winehouse[44]. Abandonou a Escola de Teatro Sylvia Young ós 15 anos de idade. Súa nai cambiouna tralos malos resultados á Escola Mount de Mill Hill, un centro de ensino só para nenas que Amy odiaba. Pasou tamén pola Escola Ashmole[45] para afinalizar na Escola BRIT de Selhurst[46].

A primeira tatuaxe de Amy Winehouse, unha pequena Betty Boop no cadril dereito, fíxoa con 15 anos. Sobre o parecer de seus pais acerca da tatuaxe, Winehouse comentou: "os meus pais decatáronse que eu faría sempre o que quixera, iso foi todo, en verdade"[27].

1998-2003: Inicio na música profesional

[editar | editar a fonte]

Winehouse adquiriu a súa propia guitarra con 14 anos, após ter enredado coa de seu irmán. Empezou a escribir música un ano despois. Foi daquela cando descubriu a marihuana e abandonou definitivamente a escola[47]. Tentou facer por vida, presentouse nos pubs de Londres e axiña empezou a dar concertos cunha banda de jazz, a Bolsha Band[47][48], compaxinando esta actividade con outros traballos esporádicos[23]. Pouco a pouco foi abríndose camiño nos pequenos pubs de Londres. Comezou a padecer bulimia con 17 anos, xunto con algunha das súas amigas, nunca se recuperou e padeceu este trastorno toda a súa vida[49][50].

Cando tiña 16, un amigo íntimo, o cantante de soul Tyler James, coñecido seu dende a Escola de Teatro Sylvia Young, após asistir a un dos seus concertos propúxolle gravar unha demo[36]. A gravación desa sesión axudoulle a progresar na súa carreira profesional. Tyler James presentouse coa cinta diante de Nick Shymansky, da axencia de relacións públicas Brilliant!, con quen Tyler James acababa de asinar un contrato[51]. Impresionado, Nick Shymansky mostroulle a cinta ó seu xefe en Brilliant!, Nick Godwyn, a canción chamábase Estrogenius, un poema de 6 minutos mal interpretado coa guitarra mais a súa voz destacaba. Convocou a Amy Winehouse para facer unha audición e ficou sorprendido ó escoitala cantar. Andaban na procura dunha cantante de jazz e asinou con ela un contrato de representación artística[52][53]. As influencias de Winehouse nesa época eran Dinah Washington, Billie Holiday, Frank Sinatra, o álbum Tapestry de Carole King, James Taylor, non era o que unha adolescente adoitaba escoitar[52].

Porén, Brilliant!, foi adquirida ó pouco por 19 Entertainment de Simon Fuller. A cantante asinou entón un contrato de representación con Simon Fuller, que a remunerou con 250 libras semanais (cifra que sería descontada de futuros beneficios) para que que se concentrase en desenvolver as súas calidades musicais e non precisase traballar durante este período[51]. Con todo, continuaba a dar concertos nalgúns pubs londinienses, no Club Cobden[26] ou no Bush Hall[54]. Mudouse a vivir a Candem coa súa amiga da infancia Juliette Ashby[47][55]. Espertou ademais o interese doutros representantes musicais, como os da Virgin Records ou da EMI Music Publising[56]. En consecuencia, acabou asinando un contrato de administración dos dereitos de autor con Guy Moot, representante encargado da división de artistas e repertorio da EMI Music Publising, que a destinou a traballar cos produtores Salaam Remi e Gordon Williams, pero decidiu, nun principio, mantela en segredo para a industria discográfica[51][56]. Viaxou daquela a Miami para coñecer ó produtor Salaam Remi[30][57][58], naquel intre Winehouse compuxera un bo fato de cancións mais só unhas poucas foran gravadas realmente.

Darcus Beese, representante de Island en Londres, soubo de Winehouse por azar. Nunha reunión cuns produtores no seu despacho, para oír algunhas cancións que estaban producindo, escoitou casualmente unha gravación da súa voz, quedou impresionado e quixo contratala decontado. Cando Beese preguntou quen estaba cantando, o director dixo que non estaba autorizado a responder. A Beeze levoulle preto de seis meses atopala cantante. Neste momento Winehouse apenas gravara material, pois estaba aínda en fase de desenvolvemento, e Beese organizou unha audición nas oficinas da Universal en Londres. O xefe de Beese en Island, Nick Gatfield, alcanzou con ela un trato e con 19 anos Winehouse asinou pola discográfica Island[56], que sería a responsable dos seus lanzamentos no Reino Unido[59], corría o ano 2002.

2003-2006: O álbum debut Frank

[editar | editar a fonte]
Amy Winehouse en concerto no North Sea Jazz Festival da Haia en xullo de 2004.

O seu álbum debut, Frank, denominado así en honor a Frank Sinatra[30], inspirado igualmente no hip hop e no jazz[47], foi editado en Miami no 2003 e lanzado o 20 de outubro do mesmo ano. Foi producido principalmente por Salaam Remi[60] e, agás as dúas versións, Winehouse co-escribiu tódolos temas. O álbum recibiu os eloxios da crítica especializada[61][62] e comparouse a vocalista británica con Sarah Vaughan[63], Macy Gray e outras figuras[10]. Malia todo Amy nunca se mostrou plenamente satisfeita co seu primeiro álbum, sentíase desconforme cos arranxos dalgunhas cancións, desgustada coa comercialización e coa promoción[36].

O álbum Frank situouse arriba nas listas de éxitos do Reino Unido[25] cando foi nomeado no 2004 ós Premios Brit, nas categorías de Mellor Intérprete Británica Feminina e Mellor Artista de Música Urbana. Alcanzou o disco de platino[47]. Winehouse acadou o premio Ivor Novello á Mellor Canción Contemporánea por Stronger Than Me, compartido con Salaam Remi. O álbum tamén foi candidato ó premio Mercury Prize no 2004. Ese mesmo ano, Winehouse presentouse no Festival de Glastonbury, no Festival Internacional de Jazz de Montreal e no V Festival.

Amy Winehouse era unha persoa insegura[23] e tiña unha personalidade autodestrutiva e adicta; "supoño que se tes unha personalidade adicta, pasas dun veleno a outro"[47]. Á beira da fama a intérprete era todo curvas e beizos, comezábase a intuír a súa nova aparencia. No 2005, Amy comezou a beber en exceso e a abusar das drogas[26]. Aquel mesmo ano Amy comezou a falarse con Blake Fielder-Civil, con quen mantivo un idilio destrutivo e violento, gobernado polas drogas. Gozaba co sexo e practicábao a miúdo[64], pasou dun comportamento promiscuo cos mozos anteriores[36][65] a sentir fixación por Blake Fielder-Civil[23]. A parella coñeceuse nun pub en Camden chamado The Good Mixer[66]. Fielder-Civil admitiu ser o responsable de iniciar a Winehouse no consumo do crack e da heroína[26], "nós fumabamos, ela nunca se inxectou, eu fíxeno ocasionalmente pero nunca con Amy, foi tras rematar a relación"[67]. Winehouse era unha estrela mais a súa vida persoal andaba completamente descarreirada. Asistía ós concertos, nos clubs ou na televisión, en estado evidente de embriaguez[33]. A morte da súa avoa no ano 2006 foi un duro golpe para a cantante, que xa cambaleaba[26]. No seu contorno estaban preocupados e tentaron levala a rehabilitación, ela mostrouse nun principio reticente[32]. Foi daquela cando abandonou a compañía de representación 19 Management de Simon Fuller[52][68].

Ó principio da súa relación con Blake Fielder-Civil, Winehouse non consumía cocaína; o seu mozo declarou: "Cando eu consumía cocaína, estando Amy canda min, pregunteille nunha ou dúas ocasións, queres probar? Ela dixo: non, iso non é para min". Porén cando andaba cos últimos retoques de Back to Black ela xa consumía cocaína[69].

Winehouse adoitaba saír de xolda polos pubs de Camden. The Hawley Arms, á esquerda, un dos seus pubs favoritos e The Good Mixer, á dereita, onde coñeceu a Fielder-Civil.

2006-2008: Back to Black, éxito internaciónal

[editar | editar a fonte]

O 30 de outubro do ano 2006 lanzou o seu segundo álbum, Back to Black, tivo boa recepción tanto comercial como por parte da crítica e foi un éxito inmediato, alcanzou o número un no Reino Unido e nos Estados Unidos colocouse na sétima posición da Billboard 200. En contraste co seu anterior álbum, influenciado polo jazz, Winehouse moveuse cara ó rhythm and blues e inspirouse nos grupos femininos das décadas de 1950 e 1960, no rock and roll e no soul[68]. Foi o álbum máis vendido no Reino Unido no ano 2007, con 1,85 millóns de copias[70], tamén o foi en moitos outros países. O éxito de Back to Black impulsou as vendas do seu primeiro álbum, Frank, alcanzando máis de 12 millóns de copias entre os dous en todo o mundo[25].

O álbum con once temas foi rematado en cinco meses[20], e aínda que inicialmente ía ser producido enteiramente por Salaam Remi, que finalmente contribuíu en catro cancións, tamén participou na produción Mark Ronson. Amy Winehouse contratou a banda Dap-Kings de Sharon Jones para colaborar no estudio de gravación e acompañala na xira[71].

Algúns temas do álbum tiveron un grande éxito; o primeiro en ser lanzado, Rehab, situouse entre as dez mellores cancións nas listas do Reino Unido e dos Estados Unidos[72][73], a revista Time considerou Rehab a mellor canción do 2007[74]. O segundo sinxelo, You Know I'm No Good, foi lanzado en xaneiro do 2007, na súa versión mesturada co rap e caracterizada por Ghostface Killah, alcanzou o número 18 na lista de éxitos do Reino Unido. O sinxelo que lle dá nome ó álbum, Back to Black, foi lanzado no Reino Unido en abril do 2007 e acadou o posto 25, porén tivo máis éxito na Europa continental[75]. Tears Dry on Their Own e Love Is a Losing Game tamén foron lanzadas como sinxelos pero destacaron menos[76].

Winehouse no teatro KOKO de Londres en novembro de 2006.

Cando Winehouse lanzou o seu segundo álbum a finais do ano 2006 a súa aparencia cambiara completamente; estaba máis delgada, o seu peiteado beehive, inspirado no popular estilo da década de 1960, o singular delineado dos ollos, a forma de vestir e os brazos cheos de coloridas tatuaxes constituían unha imaxe inconfundible e única[77]. A intérprete comezou tamén a destacar pola franqueza diante dos medios de comunicación, pola forma groseira e vulgar de dicir as cousas que pensaba, esta calidade contrastaba co enfoque perfeccionista do seu traballo profesional[26].

O seu novo álbum estaba baseado nas intensas emocións e nos problemas sentimentais vividos na relación que mantiña con Blake Fielder-Civil[60]. A parella sufriu o acoso da prensa sensacionalista, apareceron decote nos tabloides e foron fotografados a miúdo deteriorados e magoados, baixo os efectos do alcol e das drogas[25][32]. Casaron o 18 de maio de 2007, nunha cerimonia celebrada en Miami, durante unha estadía nesta cidade da Florida[78].

Amy Winehouse realizou a xira de promoción de Back to Black de setembro a novembro de 2006, incluíndo a Little Noise Sessions, concerto de caridade na Union Chapel en Islington, Londres. O 31 de decembro de 2006 Winehouse apareceu no programa anual de Jools Holland Hootenanny, en directo na BBC, e interpretou unha versión do tema de Marvin Gaye I Heard It Through the Grapevine xunto a Paul Weller e a Jools Holland's Rhythm and Blues Orchestra, tamén interpretou o tema de Toots and the Maytals Monkey Man. Na cerimonia dos premios cinematográficos da MTV do ano 2007 celebrados na sede da Universal, nos Anxeles, interpretou Rehab[79].

Comezou unha serie de actuacións durante o verán do ano 2007, incluíndo o Festival da Illa de Wight e o Festival de Glastonbury en Inglaterra[80], o Festival Lollapalooza en Chicago, o Rock Werchter en Bélxica e o Virgin Music Festival celebrado en Baltimore. Emporiso o resto da xira comezou a torcerse; a noite do 14 de novembro de 2007 o concerto celebrado no National Indoor Arena de Birmingham quedou deslucido polas continuas interrupcións a causa do mal estado no que se atopaba a intérprete, cos consecuentes apupos do público[81]. Outros concertos remataron do mesmo xeito, como no Hammersmith Apollo de Londres[82], ata que o 27 de novembro de 2007 anunciou a cancelacion das súas actuacións e aparicións públicas o resto do ano.

Amy Winehouse no Eurockéennes de Belfort no 2007.

A intérprete británica adoitaba cometer excesos nesta etapa da súa vida. O 8 de agosto de 2007 sufriu unha sobredose producida polo consumo de varias substancias, sendo ingresada en estado inconsciente polos servizos de saúde. O contorno da vocalista alegou nun principio esgotamento, posteriormente Winehouse admitiu que os motivos foran unha sobredose causada pola mestura de heroína, cocaína, éxtase, ketamina, whisky e vodka durante unha noite de esmorga. O incidente provocou o adiamento da xira nos Estados Unidos; o 21 de agosto de 2007 anunciouse que a cantante precisaba descanso conforme indicacións médicas, deseguido, o 27 de novembro, notificouse que tódolos compromisos públicos de Winehouse foran cancelados aducindo os consellos do seu médico de tomar un descanso completo. Un comunicado emitido por un promotor de concertos de Live Nation atribuíu a decisión "ós rigores que implica unha xira e á intensa tensión emocional a que estivo sometida Amy nas últimas semanas"[83]. Mitch Winehouse, seu pai, escribiu sobre o nerviosismo que ela padecía antes das actuacións públicas no seu libro, Amy, My Daughter (2012)[20]. Amy comezou nun programa supervisado para tentar controlar as súas adicións e finalmente entrou en rehabilitación no ano 2008[84].

En novembro de 2007 Fielder-Civil entrou na cadea por atacar o dono dun pub no mes xullo dese mesmo ano. O xuízo celebrouse no 2008, declarouse culpable da agresión e de tentar corromper o curso da xustiza, ofrecéndolle ó agredido 200 000 £ para manter silencio sobre o asunto. Foi condenado o 21 de xullo de 2008 a 27 meses de cárcere mais, na data da sentenza, xa cumprira 9 meses de prisión preventiva[85][86][87]. Winehouse mantívose ó seu lado mentres estivo en prisión preventiva.

Amy Winehouse conseguiu o premio Brit a Mellor Vocalista Feminina Británica en febreiro do ano 2007, sendo tamén candidata a Mellor Álbum Británico por Back to Black[88], deseguido gañou o premio Ivor Novello a Mellor Canción Contemporánea por Rehab na cerimonia celebrada o 23 de maio de 2007[89]. Foi de novo candidata ós Mercury Prize, por Back to Black, o seu álbum alcanzou o disco platino nos Estados Unidos e conseguiu tres mencións nos MTV Video Music Awards do ano 2007. O 13 de xaneiro de 2008 Back to Black situouse en Europa no número un da Billboard por terceira semana consecutiva.

A edición delux de Back to Black foi lanzada o 5 de novembro de 2007 no Reino Unido. O disco presenta na cara B temas extra, raros e en directo, como Valerie. O seu primeiro DVD titulado I Told You I Was Trouble: Live in London foi lanzado o mesmo día no Reino Unido e o 13 de novembro nos Estados Unidos. Inclúe unha actuación gravada en directo no Shepherd's Bush Empire de Londres e un documental gráfico de 50 minutos acerca dos catro anos previos na carreira musical de Amy Winehouse[90]. Frank foi lanzado nos Estados Unidos o 20 de novembro de 2007 con mencións positivas[91][92] e na súa estrea acadou o número 61 na Billboard 200[93].

Colaborou ademais con outros artistas nalgúns sinxelos. Amy Winehouse foi a vocalista da canción Valerie incluída no álbum en solitario de Mark Ronson Version; tras ser lanzado, o sinxelo chegou ó número dous no Reino Unido en outubro do 2007. Valerie foi candidato nos premios Brit do 2008 a Mellor Sinxelo Británico[94][95][96]. Participou con Mutya Buena, a que fora integrante das Sugababes, no sinxelo B Boy Baby incluído no seu álbum debut Real Girl e lanzado o 17 de decembro de 2007[97], outros artistas quixeron contar tamén con ela en vindeiros traballos[98].

2008-2011: Ingreso en rehabilitación, estancia en Santa Lucía e divorcio

[editar | editar a fonte]

A cantante británica entrou nunha clínica de rehabilitación en xaneiro de 2008 para tratar a súa adicción ás drogas. Nun comunicado emitido pola discográfica indicouse; "ela entendeu que necesita tratamento especializado para recuperarse da dependencia das drogas e prepararse para asistir ós premios Grammy", edición na que optaba a seis galardóns. O ingreso na clínica produciuse días despois de aparecer nun vídeo que tivo gran repercusión nos medios onde se ve a Winhouse aparentemente fumando crack nunha pipa de vidro[99][100][101]. Amy Winehouse ingresou en varias ocasións no hospital durante este ano por mor da adicción ás drogas e á loita que mantiña por saír delas[102][103][104].

Tras admitir publicamente o consumo de substancias ilegais foille denegado o visado ós Estados Unidos polo "uso e abuso de narcóticos", e malia que a decisión foi reconsiderada, os trámites non se realizaron a tempo para poder asistir á cerimonia dos premios Grammy 2008, no entanto interveu na gala vía satélite dende Londres[105][106]. Gañou esa noite cinco premios Grammy nas categorías de Mellor Artista Revelación, Mellor Interpretación Vocal Pop Feminina, por Rehab, Mellor Álbum Pop Vocal, Gravación do Ano e Canción do Ano. Foi a primeira cantante británica en acadar cinco premios Grammy. A cantante interpretou vía satélite You Know I'm No Good e Rehab[14].

Tralos Grammy as vendas do seu álbum aumentaron, situando Back to Black na sétima posición da Billboard 200 nos Estados Unidos[107]. A edición de luxo de Back to Black alcanzou o cume nas listas de álbums do Reino Unido o 2 de marzo do 2008, namentres o álbum orixinal acadou o número 30 tras 68 semanas e Frank alcanzou asemade o número 35[108]. Nos premios Ivor Novello celebrados en maio de 2008 Winehouse converteuse na primeira artista en optar ó triunfo en dúas categorías; Mellor Canción, Lírica e Musicalmente, onde venceu con Love Is a Losing Game, sendo tamén candidata con You Know I'm No Good, optando a Mellor Éxito de Vendas[109]. Foi tamén candidata no 2008 ós premios MTV Europa a Mellor Actuación do Ano[110]. A discográfica Universal apremou a Winehouse co propósito de realizar un novo álbum mais no mes de setembro do 2008 aínda andaba lonxe de comezar no estudio de gravación[111], emporiso un voceiro de Winehouse afirmou a finais de outubro que a cantante non tiña establecido un prazo para completar o seu terceiro álbum[112].

Amy Winehouse en xullo do 2008.

Ó longo do ano 2008 Amy Winehouse realizou varios concertos, alternando actuacións correctas con outras máis discutibles. Presentouse no Rock in Río de Lisboa celebrado en maio do 2008[39] en mal estado perante o público, disfónica e con atraso, malia todo a audiencia mostrouse efusiva con ela[113][114]. O 27 de xuño participou na conmemoración do 90º aniversario de Nelson Mandela celebrado no Hyde Park de Londres[115] e ó día seguinte no Festival de Glastonbury[116]. O día 12 de xullo interveu no Festival Oxegen con boa acollida por parte do público[117], o día seguinte actuou no T in the Park[118]. O 16 de agosto participou no V Festival en Staffordshire e o día seguinte en Chelmsford; os organizadores confirmaron que os concertos de Winehouse foron os que máis público atraeron, houbo opinións dispares entre a afluencia respecto á actuación da vocalista[119]. O 6 de setembro foi cabeza de cartel no Bestival da Illa de Wright, a súa execución cualificouse como esmerada a pesar de comezar con atraso[120].

Unha figura de cera dedicada a Winehouse foi presentada no museo Madame Tussauds de Londres en xullo de 2008, a cantante non asistiu ó acto, non obstante acudiron seus pais[121]. Un vídeo sobre a súa música foi incluído en decembro do 2008 na área de Raíces e Influencias no anexo do Salón da Fama do Rock en Nova York, facendo unha retrospectiva que comezaba con Billie Holiday, pasando por Aretha Franklin e Mary J. Blige e rematando con Amy Winehouse[122].

Fielder-Civil saíu da cadea en novembro de 2008 tras acadar un acordo coa xustiza coa condición de acudir a rehabilitación e abandonar o consumo de substancias ilegais. Winehouse estaba tratando nesa época os seus problemas respiratorios relacionados co hábito de fumar[123][124]. A finais de novembro do ano 2008, após dunha discusión telefónica co seu esposo e saír de esmorga toda a noite, Amy Winehouse foi trasladada a unha clínica privada a causa do consumo excesivo de substancias mesturadas con alcol[125][126]. En decembro Fielder-Civil regresou á cadea tras non superar unha proba rutineira de drogas, incumprindo os termos para a súa liberación anticipada[127][128].

Baía de Rodney en Santa Lucía. Winehouse estivo na illa caribeña para recobrarse dos seus problemas de saúde.

A vocalista británica viaxou á illa de Santa Lucía no mes de decembro de 2008, antes do Nadal, para tomar descanso e continuar coa súa recuperación tras pasar máis dun mes hospitalizada por problemas de saúde[129][130][131] e para esquecerse dos conflitos matrimoniais[132]. Fielder-Civil solicitou o divorcio en xaneiro de 2009 aducindo adulterio por parte da cantante[133], tras confesarlle ela unha infidelidade en abril de 2008[134], mentres el estaba no cárcere.

Durante a estancia na illa caribeña Winehouse compuxo novas cancións. Volveu a Londres en abril do ano 2009 para presentar os seus novos temas pero a discográfica rexeitou o seu traballo ó considerar que estaba demasiado influenciado polo reggae, afastándose do estilo anterior, amais as súas novas cancións eran escuras e facían referencia explícita á tormentosa relación que mantiña co seu marido[12][13].

Regresou ó Caribe para proseguir a súa recuperación. Malia todo Winehouse ingresou en maio do 2009 nun hospital tras esvaecer, pasou unha noite en observación con síntomas de deshidratación[135][136]. Actuou no Festival de Jazz de Santa Lucía a mediados dese mesmo mes, mais o concerto foi un desastre, Winehouse non se atopaba en boas condicións e o concerto rematou de xeito imprevisto[137]. Continuaba a beber en exceso e levaba unha vida desordenada, volveu a ingresar novamente no hospital a finais do mes de maio tras unha noite de esmorga[138]. Rematou a súa estadía na illa caribeña para retornar a Inglaterra en xullo de 2009[139].

O divorcio foille concedido por un xuíz a Blake Fielder-Civil no mes de xullo do ano 2009 en Londres. A vocalista admitiu o adulterio e renunciou a seguir litigando, o nome da persoa coa que cometeu adulterio indicouse no documento como "descoñecido"[134]. O xuíz leu a sentenza de divorcio de "Fielder-Civil B. v Winehouse A.J.", xunto á doutras parellas separadas, nunha breve audiencia no Tribunal de Familia. Nin Amy Winehouse nin Blake Fielder-Civil estiveron presentes para escoitala sentenza[133].

Creou o seu propio selo discográfico, Lioness, no ano 2009 e Dionne Bromfield foi a primeira artista en asinar pola nova discográfica[140]. En outubro de 2009 someteuse a unha operación de cirurxía estética para aumentar o tamaño das mamas coa idea de mellorar o seu aspecto físico[141][142]. Winehouse ingresou no hospital en abril de 2010 por complicacións relacionadas coa cirurxía mamaria, pouco despois volveu a ingresar por problemas relacionados co consumo de alcol[143][144]. Poucos meses despois de divorciarse especulouse sobre a reconciliación da parella[145][146]. Malia ós rumores de reconciliación non volvería a xuntarse con Blake, a intérprete comezou unha nova relación co director de cine Reg Traviss a mediados do ano 2010[147][148].

Amy Winehouse no Summer Soul Festival de Florianópolis en xaneiro de 2011.

Agardábase a publicación dun terceiro álbum de estudio mais nunca chegou a levarse a cabo. Durante a súa estadía en Santa Lucía traballou con Salaam Remi, Island aseverou que un novo álbum chegaría no 2010, Darcus Beese comentou: "escoitei un par de demos que me tombaron completamente"[149]. En xullo de 2010 citouse a Winehouse dicindo que o próximo álbum sería lanzado como moi tarde en xaneiro de 2011, declarando: "vai ser moi, moi semellante ó meu segundo álbum", porén nese mesmo mes Mark Ronson dixo que non se comezara aínda a gravar[150].

Durante esta etapa continuou a facer colaboracións con outros artistas, Winehouse participa no álbum Rhythms del Mundo Classics, lanzado o 13 de xullo de 2009, cunha versión da canción de Sam Cooke Cupid, un proxecto benéfico[151]. Winehouse e Ronson participan no álbum tributo a Quincy Jones Q Soul Bossa Nostra cunha versión da canción de Lesley Gore It's My Party, lanzado 9 de novembro de 2010[152]. A última gravación de Winehouse foi un dueto co cantante Tony Bennett para o seu último álbum Duets II, lanzado en 20 de setembro de 2011[153]. O sinxelo Body & Soul, que interpretaron xuntos, foi lanzado na súa memoria o 14 de setembro de 2011, na MTV e na VH1, no que sería o seu 28 aniversario. Os beneficios da canción destináronse á Fundación Amy Winehouse que seu pai creou pouco despois da súa morte para concienciar e axudar ás persoas que sofren algunha adicción[154]. A canción recibiu o Grammy á Mellor Actuación Dúo/Grupo Pop na 54 edición dos premios Grammy[155].

Morte

[editar | editar a fonte]

O 18 de xuño de 2011 en Belgrado, no duodécimo concerto da súa xira europea 2011, a súa actuación foi considerada escandalosa e desastrosa, estaba demasiado bébeda, desorientada e cambaleando no escenario, incapaz de executar as cancións, nin sequera de lembrar as letras. Recibiu os apupos do público[156][157]. Os concertos previstos en Istambul e Atenas na semana seguinte foron suspendidos[158]. O 21 de xuño, anunciouse a cancelación de tódolos concertos da súa xira de forma indefinida[159]. A derradeira aparición pública de Amy Winehouse foi nun concerto no Roundhouse de Camden, o 20 de xullo de 2011, onde compareceu por sorpresa para acompañar á súa amiga Dionne Bromfield[160][161].

Tributo ofrecido a Amy Winehouse diante da súa casa, en Camden, nos días seguintes á súa morte.

Amy Winehouse morreu por mor dunha intoxicación etílica tras dun período previo de abstinencia. Estaba a seguir un tratamento para superar os problemas co alcol e tomaba medicación, Librium, para soportar a abstinencia do alcol e a ansiedade. A súa médica, a doutora Christina Romete, declarou que tras un período de dúas semanas sen consumir alcol recaera. Estaba atravesando unha étapa na que alternava períodos de abstinencia con recaídas ó pasar unhas poucas semánas[162].

Romete encontrouse con Amy Winehouse a noite do venres, o día antes da súa morte, decatouse de que estaba embriagada. Amy confesoulle que non tomara nada dende o día 3 de xullo pero empezara a beber de novo o 20 de xullo. "Ela estaba tranquila, era coherente; bébeda, diría eu. Non foi malfalada. Ela foi capaz de manter unha conversa". O gardacostas de Winehouse, Andrew Morris que convivía con ela no piso, asegurou que volvera a beber tres días antes da súa morte, decatárase ó falar con Amy. Nos seguintes dous días bebeu mesuradamente; segundo o seu gardacostas "non se excedeu. Non bebeu para estar borracha". A última vez que falou con ela eran as 2:00 (BST, UTC 1) do sábado[162].

A intérprete contaba 27 anos de idade cando foi atopada sen vida no seu piso en Camden o día 23 de xuño de 2011[163]. O seu gardacostas comprobou ás 10:00 (BST, UTC 1) que ela estaba deitada na cama, "non tentei falar con ela", dixo, "petei na porta, abrín e vin que estaba na cama. Pensei que estaba durmindo porque trasnoitara. Adoitaba durmir ata tarde". Mais pareceulle estraño que Winehouse non se erguera aínda da cama pasadas as 15:00 (BST, UTC 1), acordou e foi comprobar como se encontraba. Decatouse de que non respiraba nin tiña pulso, chamou decontado ó servizo de urxencias[162].

Acudiron dúas ambulancias e foi atendida polo persoal de urxencias ás 15:54 (BST, UTC 1) no seu apartamento de Camden[164]. Winehouse foi declarada morta no lugar, a Policía Metropolitana de Londres confirmou deseguido a súa morte[165]. Pouco despois anunciouse nos medios de comunicación. Nos días seguintes á súa morte presentouse no lugar multitude de xente para mostrar o seu respecto[162].

A autopsia revelou que superaba en máis de cinco veces o límite legal de alcol, cun nivel de alcol no sangue de 416 mg/dl, o suficiente para entrar en coma e oprimir o seu sistema respiratorio (ó superar os 200 mg de alcol por dl de sangue pérdense as facultades, cando o nivel é de 350 mg/dl as consecuencias son fatais –Profesor Suhail Baithun, patoloxista). A policía encontrou tres botellas de vodka baleiras no seu cuarto[162]. O resultado das análises realizadas desvelou amais que non había rastro de substancias ilegais no seu organismo[17][166].

ת נ צ ב ה
En agarimosa memoria de
CYNTHIA LEVY
21 de outubro de 1927 – 5 de maio de 2006
e da súa amada neta
AMY JADE WINEHOUSE
14 de setembro de 1983 – 23 de xullo de 2011
Para sempre nos corazóns da súa devota familia
Mitch e Jane, Janis e Richar, Melody e Elliott, Alex e Riva
—inscrición na lápida[167][168]

Ó funeral asistiron os familiares e amigos, a cerimonia celebrouse o 26 de xullo do ano 2011 no cemiterio xudeu de Edgwarebury, no distrito de Barnet, onde se xuntaron arredor de duascentas persoas. Un rabino oficiou as exequias e rezáronse oracións en inglés e en hebreo. Seu pai fixo unha loanza á filla falecida; "Boa noite, meu anxo, durme ben. Mamá e Papá sempre te amarán moito". Os asistentes cantaron xuntos So Far Away de Carole King ó remate do funeral. Foi incinerada deseguido, o acto tivo lugar no crematorio de Golders Green en presenza dos achegados. As cinsas depositáronse xunto ás de súa avoa Cynthia. A familia dispuxo dous días de loito ou shiva[169][170].

As cinsas de Amy repousan finalmente xunto ás de súa avoa no cemiterio de Edgwarebury, onde a familia colocou en setembro de 2012 unha lápida negra coas letras de cor rosa en recordo de ámbalas dúas. Celebrouse unha cerimonia íntima na súa lembranza á que asistiron máis ou menos setenta persoas[171].

“ A súa morte non aconteceu como algo súbito. Despois de todo, a súa fin foi escrita na mitoloxía que construíra arredor dela. ”

— Janis Winehouse, Loving Amy: A Mother's Story[172].

Repercusión

[editar | editar a fonte]
Estatua de bronce dedicada a Amy Winehouse no mercado de Camden.

O álbum Back to Black (2006) converteuse no álbum máis vendido no Reino Unido no século XXI durante algún tempo, vendendo 3,26 millóns de copias e superando ó álbum de James Blunt Back to Bedlam (2005), que alcanzou 3,25 millóns de copias vendidas. Back to Black upouse ó cume das listas durante tres semanas consecutivas[17][173][174]. Trala súa morte Winehouse bateu a marca de maior número de cancións dunha intérprete feminina en aparecer simultaneamente na lista de éxitos do Reino Unido, con oito temas[175].

O 31 de outubro de 2011 Lioness anunciou a través do xornal The Sun e da páxina web oficial de Amy Winehouse o lanzamento do seu álbum póstumo Lioness: Hidden Treasures, unha recompilación de cancións inéditas da vocalista británica, saíu á venda o 5 de decembro de 2011[176]. O sinxelo Body & Soul, que interpretou a dúo con Tony Bennett e incluído no álbum, foi lanzado o 14 de setembro de 2011. O segundo sinxelo, Our Day Will Come, foi lanzado o 4 de decembro dese mesmo ano. Dúas das cancións incluídas en Lioness: Hidden Treasures, Between the Cheats e Like Smoke, ían formar parte do terceiro álbum de estudio no que Amy Winehouse andaba a traballar[177]. O álbum Amy Winehouse at the BBC foi lanzado o 12 de novembro de 2012 pola discográfica Universal[178][179] e presenta as cancións interpretadas en vivo na BBC entre os anos 2004 e 2009[180]. Constitúe unha compilación de versións alternativas das cancións contidas nos álbums Frank e Back to Black xunto con entrevistas e imaxes inéditas da vocalista. Os beneficios procedentes de ámbolos dous álbums destináronse a apoiar a Fundación Amy Winehouse[181].

O 14 de setembro de 2014, no que sería o seu 31 aniversario, colocouse unha estatua no seu honor no mercado de Camden[182][183], a escultura feita en bronce foi descuberta polos seus pais perante a xente que ateigaba o lugar[184]. O documental Amy, estreado en xullo de 2015, fai un percorrido pola vida da cantante dende a súa infancia ata a súa repentina morte e amosa imaxes dela nunca vistas antes[185]. Converteuse no documental británico en obter maior recadación de tódolos tempos, con 3 millóns de libras na primeira fin de semana[186]. Anteriormente estreouse, pouco despois da súa morte e aproveitando a circunstancia, Amy Winehouse: Fallen Star, un filme biográfico de baixo orzamento sobre a intérprete británica[187]. Unha película biográfica titulada Amy Winehouse, dirixida por Kirsten Sheridan e protagonizada por Noomi Rapace, estaba prevista para o ano 2016[188][189], no entanto, a estrea nos cines dun filme sobre a cantante produciuse no ano 2024, dirixido por Sam Taylor-Wood e protagonizado por Marisa Abela, titulouse Back to Black[190][191].

Dotes artísticos

[editar | editar a fonte]

Influencias

[editar | editar a fonte]

Amy Winehouse foi asimilando dende a infancia a música que influiría na súa obra. O seu traballo profesional caracterízase pola mestura ecléctica de diversos xéneros musicais: "escoitei hip hop e jazz durante tantos anos. Foi jazz, soul, Motown, logo hip hop. Obviamente eu fun polo medio"[192].

Na súa familia había músicos de jazz profesional e seus pais gustaban da música, na súa casa poñíanse os discos de Etta James, Sarah Vaughan, Dinah Washington, Ella Fitzgerald ou Frank Sinatra[193]. Con todo, ela admitiu non ter escoitado moito soul cando era nova[192]. A través de seu irmán foi coñecendo diversos grupos musicais: Alex escoitaba Sonic Youth, Pearl Jam e Therapy? e ela flirteou brevemente con estes estilos, pero foi arredor dos 9 cando descubriu Salt-N-Pepa e TLC, sentiuse fascinada ó instante polo espírito rebelde destes grupos e interesouse tamén por outras bandas americanas de R&B e hip hop do momento. Con 14 comezou a escoitar jazz, sempre a través de seu irmán; primeiro quedou impresionada con ’Round Midnight de Thelonious Monk e logo foi Ray Charles con Unchain My Heart: "entón escoitei a Ray Charles exclusivamente durante tres meses". Con 14 ou 15 gustáballe Otis Redding[192]. Emporiso nos primeiros anos da adolescencia tamén lle gustaba a mesma música que ós seus amigos, escoitaba a Kylie Minogue e encantáballe Madonna[37][38][193].

Cando comezou a tocar polos pubs de Camden as influencias de Winehouse eran Dinah Washington, Billie Holiday, Frank Sinatra, o álbum Tapestry de Carole King e James Taylor. O seu representante musical naquela época, Nick Godwyn, comentou: "non era o que unha moza de 16 anos adoitaba escoitar"[52]. Interesouse tamén polas intérpretes de gospel como Mahalia Jackson ou Aretha Franklin. Sarah Vaughan tivo unha grande influencia en Amy Winehouse e na súa aproximación á música, na súa melodía e no seu estilo[194], Winehouse declarou: "é unha das miñas cantantes favoritas de tódolos tempos [...] Regresei a Sarah Vaughan contra os 18. Aprendín a cantar de Dinah Washington, e doutros como Monk. Non só vocalmente o jazz. Aprendín de todo realmente"[192]. O seu álbum debut Frank (2003) constitúe unha fusión ecléctica de soul, jazz e hip hop[37].

Cando fixo Back to Black (2007) moveuse cara ó rhythm and blues e inspirouse nos grupos femininos das décadas de 1950 e 1960, no rock and roll e no soul[68]. Entre os grupos femininos nos que se inspirou están The Shangri-Las e delas dixo: "eu amo o drama, amo a atmosfera, amo os efectos sonoros. E escribiron a canción máis deprimente de todas: I Can Never Go Home Anymore. Cando eu e mais o meu mozo terminamos adoitaba escoitar esta canción en modo repeat, soa e sentada no chan da cociña cunha botella de Jack Daniel's. Esvaecía, espertaba e volvía facelo de novo"[192]. Inspirouse tamén en The Crystals para o seu segundo álbum[195].

Estilo vocal

[editar | editar a fonte]

Voz única e polo tanto recoñecible deseguida. Cun poderoso rexistro contralto, abarcando 3 oitavas e 1 semitón que vai da D3 á Eb6. Era unha intérprete naturalmente hábil, cunha gran técnica e brillante no fraseo. A súa voz conectábase ben a través dos rexistros e mantiña o seu carácter de xeito constante. Tamén era a súa voz emotiva, transmitindo as emocións inherentes nas súas cancións[196].

Imaxe

[editar | editar a fonte]

Ó principio, cando lanzou o seu álbum debut Frank, Winehouse semellaba unha persoa tímida, pouco convencida do seu atractivo, cunha melena exuberante e cun gusto sobrio á hora de vestir e de maquillarse[197]. Nunha entrevista para o seu programa televisivo no ano 2004 Jonathan Ross preguntoulle: "Tentaron moldeala dalgún xeito, pedíronlle cambiar o seu aspecto, dixéronlle como falar ou como comportarse?" Ela contestou axiña: "Hum... si [...] e eu dixen non. Non [...] Eu teño o meu propio estilo. E escribín as miñas propias cancións, se alguén ten moito de algo é moi pouco o que podes engadir"[198].

A súa aparencia mudara por completo cando lanzou o seu segundo álbum, Back to Black, a finais do ano 2006: estaba máis delgada, con múltiples tatuaxes e combinando o seu peiteado beehive cos beizos pintados e os ollos maquillados[199]. O seu estilo distintivo estaba inspirado na estética dos anos sesenta do século XX. O delineado de ollos, as tatuaxes e mailo xeito de vestir contribuíron á súa aparencia pero o peiteado beehive, un pouco desordenado e algo arrevesado, deulle esplendor á súa imaxe[77]. E certamente Blake Fielder-Civil puido ser unha influencia para ela canto ó seu aspecto[197][200].

“Son moi insegura no referente ó meu aspecto [...] Canto máis insegura me sinto, meirande ten que ser o meu cabelo.„
—Amy Winehouse, ano 2007[201].

Respecto ó seu peiteado admitiu: "Eu son unha persoa moi insegura. Son moi insegura no referente ó meu aspecto [...] Canto máis insegura me sinto, meirande ten que ser o meu cabelo"[201]. O peiteado beehive incrementaba a súa estatura: unha vigorosa perruca constituía a base, ademais levaba extensións de cabelo e unha morea de laca. Winehouse variou decote o seu peiteado engadindo mechas loiras ou incluíndo accesorios, as máis das veces de xeito descoidado[77]. A diario vestía de forma máis sinxela: cabelo apenas recollido, chaquetas máis simples, zapatillas cómodas e jeans. No entanto nos concertos e noutros eventos públicos transformábase e usaba sempre zapatos altos[199].

O seu cabelo natural era crecho, durante a súa estadía no Caribe e noutras ocasións deixou o seu cabelo crecho de forma natural[202]. E malia icónica imaxe onde o toucado beehive destacaba luciu en certas ocasións outros peiteados, recollido o pelo nun pano e incluso tinguido de loiro[203]. As súas tatuaxes, que empezou a facer na adolescencia, comezando por unha pequena Betty Boop no cadril dereito e tatuando finalmente pin-ups, unha ferradura, corazóns, unha áncora ou o nome do seu amado no seo esquerdo[197] eran do estilo old school na forma e na cor, evocando as décadas de 1950 e 1960[204].

As tatuaxes coñecidas de Winehouse son; unha ferradura no brazo esquerdo arrodeada polas palabras Daddy’s Girl, dedicada a seu pai[205], e debaixo unha pin-up en topless. No antebrazo dereito unha pluma dos nativos americanos, foi unha das primeiras tatuaxes que fixo e para ela representaba o valor e a coraxe. No dedo anular da man esquerda un corazón tatuado e sobre el a letra A. No brazo dereito unha tatuaxe dedicada a súa avoa Cinthya e sobre ela dous corazóns. Tamén no brazo dereito unha pin-up axeonllada cubríndose cun abano. No antebrazo dereito un paxaro chiando e as palabras Never Clip My Wings, e xusto debaixo deste un lóstrego. No cadril dereito unha pequena Betty Boop, foi a súa primeira tatuaxe. Sobre o corazón un peto co nome do seu mozo Blake’s. Na barriga, no lado dereito do embigo, unha áncora coas palabras Hello Sailor. Finalmente, no medio e medio do lombo, unha aguia americana agarrando o Ankh coas cores da bandeira americana[204].

O bouffant de Amy e o delineado ollos fixeron dela unha fonte de inspiración para moitos deseñadores[206], o seu estilo distintivo inspirou os modelos presentados nas pasarelas de Dior[197] e Chanel[207][208], do 2007 e 2008. O editorial de febreiro de 2008 da revista Vogue Paris[209] e o desfile de Jean-Paul Gaultier do ano 2012 rendéronlle homenaxe[210][211]. Fred Perry sacou tamén unha colección e pezas de roupa inspiradas pola cantante británica[212].

Legado e influencia

[editar | editar a fonte]

Amy Winehouse propiciou o renacemento do jazz no panorama musical británico e revitalizou a música soul na primeira década do século XXI[213]. Dylan Moore, de Wales Arts Review, denotou que cando Winehouse apareceu no ano 2003 "as cantantes de jazz e soul eran case insólitas na corrente principal do pop [...] Paloma Faith, Bat for Lashes, Emeli Sandé, Jessica Ware, todas débenlle algo a Amy", tralo seu éxito "o talento vocal feminino atestou a escena musical: Florence, Duffy, Jessie e Adele, todas teñen os seus propios e diferentes estilos, pero Amy foi a precursora"[214]. Randall Roberts, de Los Angeles Times, escribiu: "no 2006, a noción de que unha intérprete puidese dalgunha maneira resucitar ou reformular a música soul de forma acertada para unha nova xeración parecía non só improbable pero tamén mala idea [...] un regreso ás formas clásicas comezara a emerxer no ámbito underground británico e americano mais era ignorado polo gran público, e Winehouse, co seu enorme cabelo negro e brazos tatuados, desvelóunolo cunha actitude despreocupada"[215].

A aclamación do seu traballo e o éxito comercial alcanzado por Amy Winehouse ocasionou que as discográficas comezasen a mirar por cantantes de soul como ela[213][216][217]. As primeiras destas artistas foron Adele e Duffy[216], seguidas por Paloma Faith e Gabriella Cilmi[217][218]. Outras cantantes británicas recibiron atención por parte das discográficas, mesmo non interpretando aquel xénero, como é o caso de VV Brown, Pixie Lott, Kate Nash e mais Florence The Machine, La Roux e Little Boots[216]. Esta alteración na preferencia da industria entendeuna o xornalista Neil McCormick, de The Daily Telegraph, deste xeito: "Winehouse non é só un xenio musical [...] Ela cambiou o panorama musical británico e preparou o terreo para unha nova xeración de cantantes novos. Amy é moi talentosa [...] Amy foi ata a orixe da música que amaba e creou un álbum moi retro. En consecuencia, o que aconteceu foi que se asistiu a un cambio de prioridades na industria discográfica. Ela volveu dar prestixio ás cantantes. Adele non sería denominada a estrela do 2008 se Amy non trouxera de novo ese prestixio"[219].

Adele declarou: "Amy Winehouse é unha inspiración para min"[220] e falou do que representaba Winehouse para a súa carreira: "Se non fose por Amy e Frank, ó cento por cento, eu non tería collido unha guitarra, non escribiría Daydreamer ou Hometown, e escribín Someone Like You na guitarra tamén [...] Se non tivera escoitado Frank isto non tería acontecido. Eu adorábaa"[221][222]. Noutra ocasión Adele dixo: "Amy é un auténtico fenómeno", e engadiu, "cando Amy triunfaba en América, eu e Duffy comezamos a destacar en Inglaterra, e eu creo que fixo o camiño un pouco máis doado para nós"[223]. Paloma Faith manifestou: "Ela abriu o camiño para min e para outros coma min"[224]. A cantante italiana Nina Zilli amosou o seu agradecemento a Winehouse: "Fixo algo fantástico. Ata a súa aparición todo era unha copia dunha copia, pero con ela o rythm and blues e o soul comezaron a circular de novo e grazas a ela puiden gravar o disco. Puxo os focos na clase de música que levo facendo toda a miña vida"[225].

As letras nas cancións de Amy Winehouse "afirman un desarme, unha honestidade inflexible", escribe Dylan Moore[214] e Randall Roberts confirma esta idea: "a honestidade e claridade no tratamento das cousas, xunto co seu carisma e arrogancia vocal, era o que fascinaba dela"[215]. Profundando no asunto, expresou Laura Barton do xornal The Guardian: "a música de Amy Winehouse lembra outra época [...] unha calidade que se filtrou nas súas palabras, nas súas letras que non coincidía cos seus contemporáneos pero si coas primeiras cantantes de blues [...] As cancións de Winehouse desvelaron algo máis morriñento, máis avolto [...] cantou abertamente o desexo feminino [...] un sufrimento profundo"[226], e Julianne Escobedo, da MTV, corrobora esta percepción: "foi esa dor feminina que a uniu tan intimamente coa música soul das décadas de 1950 e 1960 [...] Os grupos femininos e as divas do soul desta época usaron a súa música para liberarse e contar as súas historias"[227]. Cando Emeli Sandé estaba facendo o seu álbum, Our version of Events, unha das súas influencias foi Back to Black de Amy Winehouse, manifestando ademais: "Amy inspiroume a escribir mellor e a poñer realmente o meu corazón no álbum, a non tentar ocultar nada"[228].

Honras e premios

[editar | editar a fonte]

O álbum Frank foi candidato no 2004 ós Premios Brit, nas categorías de Mellor Intérprete Británica Feminina e Mellor Artista de Música Urbana, situouse arriba nas listas de éxitos do Reino Unido[25] e alcanzou o disco de platino[47]. Winehouse acadou o premio Ivor Novello á Mellor Canción Contemporánea por Stronger Than Me, compartido con Salaam Remi. O álbum tamén foi candidato ó premio Mercury Prize no 2004.

O seu segundo álbum, Back to Black, recibiu numerosos recoñecementos e distincións. Amy Winehouse conseguiu o premio Brit a Mellor Vocalista Feminina Británica en febreiro do ano 2007, sendo tamén Back to Black aspirante ó Mellor Álbum Británico[88], deseguido gañou o premio Ivor Novello a Mellor Canción Contemporánea por Rehab na cerimonia celebrada o 23 de maio de 2007[89]. Foi de novo candidata nos Mercury Prize por Back to Black, o seu álbum alcanzou o disco platino nos Estados Unidos e conseguiu tres mencións nos MTV Video Music Awards do ano 2007. O 13 de xaneiro do ano 2008 Back to Black situouse en Europa no número un da Billboard por terceira semana consecutiva. O 20 de febreiro do 2008 Winehouse actuou na cerimonia dos premios Brit interpretando Valerie xunto a Mark Ronson, canción candidata nesta edición a Mellor Sinxelo[229], e despois Love Is a Losing Game.

Na cerimonia dos premios Grammy, celebrados o 14 de febreiro do ano 2008, foi candidata a 6 galardóns mais foille denegado o visado ós Estados Unidos, non obstante interveu na gala vía satélite dende Londres. Gañou esa noite cinco premios Grammy nas categorías de Mellor Artista Revelación, Mellor Interpretación Vocal Pop Feminina por Rehab, Mellor Álbum Pop Vocal, Gravación do Ano e Canción do Ano, tamén por Rehab. Foi a primeira cantante británica en acadar cinco premios Grammy, igualando a Beyoncé en triunfos nunha única noite para unha artista feminina (Beyoncé superou esta marca no 2010 ó conseguir seis premios Grammy nunha única noite; Adele acadou igualmente seis Grammy no ano 2012). Back to Black foi candidato a Álbum do Ano e Mark Ronson conseguiu o Grammy a Produtor do Ano na categoría non clásica polo seu traballo con Amy Winehouse. A cantante interpretou esa noite vía satélite You Know I'm No Good e Rehab[14].

Nos premios Ivor Novello celebrados en maio de 2008 Winehouse converteuse na primeira artista en optar ó triunfo en dúas categorías; sendo candidata a Mellor Canción, Lírica e Musicalmente, onde venceu con Love Is a Losing Game e optando a Mellor Éxito de Vendas por You Know I'm No Good[109]. Foi tamén candidata no 2008 ós premios MTV Europa a Mellor Actuación do Ano[110], entre outras distincións.

Ganancias e riqueza

[editar | editar a fonte]

Cando Amy Winehouse morreu á idade de 27 especulouse co feito de que tiña redactado un testamento, mais estas suposicións resultaron ser incertas. Winehouse morreu sen testamento, é dicir, sen un testamento válido. O valor dos seus bens ascendía a 4 257 580 £ en activos totais; tras descontar impostos e outras débedas esta cifra quedou reducida a 2 944 554 £. Non obstante os activos que pasaron polo tribunal de sucesións foron unicamente aqueles que deixou ó seu nome individual cando faleceu; calquera cousa feita conxuntamente con outra persoa, ou que posuíse un beneficiario designado, quedaba fóra do tribunal e pasaba directamente á outra persoa. Algunhas estimacións consideran que o valor dos seus bens podería ascender ata arredor dos 15 ou 20 millóns de dólares[230].

Ó morrer sen testamento todo o patrimonio pasou directamente a seus pais, Mitch e Janis. Mitch Winehouse é o administrador das propiedades, segundo os documentos do tribunal. O seu exmarido, Fielder-Civil, como excónxuxe non obtivo nada[230]. Tralo seu falecemento Amy Winehouse continúa xerando cartos, ingresou 2,4 millóns de libras en beneficios dende a súa morte ata febreiro de 2015[231].

Abuso de substancias e trastorno bipolar

[editar | editar a fonte]

O abuso de substancias cometido por Amy Winehouse centrou moita atención por parte dos medios de comunicación, asemade sufriu o acoso continuo da prensa sensacionalista[232]. No ano 2005 Amy Winehouse atravesou un período de consumo excesivo de alcol e drogas, acompañado dunha perda de peso evidente[20][39]. Fielder-Civil confesou ser o responsable de iniciar a Amy Winehouse no consumo do crack e da heroína[233]. E cando andaba cos últimos retoques de Back to Black comezou tamén a consumir cocaína[69]. A morte da súa avoa a mediados do 2006 foi prexudicial para a cantante[39]. O ano seguinte, no mes de agosto de 2007, Amy Winehouse cancelou varios concertos no Reino Unido e en Europa aducindo esgotamento e problemas de saúde. Non obstante foi hospitalizada a causa dunha sobredose de heroína, éxtase, cocaína, ketamina e alcol tras unha noite de esmorga[234]. Ela acabou admitindo que as drogas eran as responsables da súa hospitalización e que "realmente penso que daquela estaba todo acabado para min"[235]. Confesou en varias entrevistas estes problemas xunto a automutilación, depresión e os trastornos alimentarios[47][236].

Seu pai comezou a saír asiduamente nos medios de comunicación expresando a preocupación da familia polos problemas que sufría a súa filla[237]. Amy estivo ademais implicada en varios episodios violentos onde se viron envoltas outras persoas[238][239][240], o seu marido[241][242] ou algún fan[241][243]. En diversas entrevistas Winehouse manifestou que padecía un trastorno bipolar (ou enfermidade maníaco-depresiva), desorde caracterizada polos cambios de humor extremos e ás veces violentos[244]. Un xornalista escribiu "podemos ver a historia de Amy Winehouse como a dunha drogadicta que ignorou tódolos esforzos por axudala e acabou cunha morte temperá [...] Ou podemos vela como unha vítima de enfermidade mental nunha sociedade que non entende ou non responde á enfermidade mental con grande eficacia"[245].

No mes de outubro do ano 2007 Winehouse e Fielder-Civil foron arrestados nun hotel en Bergen, Noruega, por posesión de sete gramos de cánnabis. Pasaron a noite no cárcere e foron liberados tras pagar unha multa de 500 € cada un. Foi detida tamén unha terceira persoa de orixe británica que estaba con eles[246][247][248]. Comezou a fumar cánnabis arredor dos 15 anos[47]. No mes de decembro de 2007 o portavoz de Amy Winehouse informou que a cantante entraba nun programa médico supervisado[249]. O tabloide británico The Sun publicou en xaneiro de 2008 un vídeo onde se ve a vocalista supostamente fumando crack e mencionando o consumo de éxtase e Valium. Seu pai mudouse a vivir con ela para controlala[250] e a súa discográfica, Island Records, suspendeu unha campaña para promover a cantante nos Estados Unidos[251]. A finais de xaneiro Winehouse entrou finalmente nunha clínica de rehabilitación para realizar un tratamento de dúas semanas[252].

O polémico vídeo chegou á Policía Metropolitana o 23 de xaneiro de 2008[253], Winehouse foi citada a declarar o 5 de febreiro[254], porén tralo visionado do vídeo non se formulou ningunha acusación contra ela ó non ser posible determinar a substancia contida na pipa de vidro[234][255][256], mais prenderon dúas persoas con relación ó vídeo, que foron condenadas por ofrecerlle a Winehouse éxtase e crack e gravar as imaxes, que logo venderon por 50 000 £ ó periódico sensacionalista The Sun[257]. En marzo do ano 2008 o portavoz de Winehouse dixo que ela estaba "indo ben"[258] porén a discográfica cría que a súa recuperación non estaba aínda consolidada de todo[259].

O 5 de marzo de 2008 a cantante sorprendeu os amigos durante unha festa inhalando un chopo de vodka polo nariz coa axuda dunha palla[260][261][262][263]. A finais de abril de 2008 o seu comportamento errático, incluíndo unha amoestación policial por agresión[238], fixo temer que os esforzos da súa rehabilitación foran en balde e levou a seu pai (e mais representante) a considerar o seu ingreso nun hospital psiquiátrico[264]. O seu aspecto desleixado no mes de setembro tras unha noite de xolda provocou novos rumores de recaída[265]. Finalmente, o 23 de novembro de 2008, tras unha discusión telefónica co seu marido e saír toda a noite de esmorga foi ingresada no hospital por mor do consumo excesivo de substancias mesturadas con alcol[125][126]. Pasou varias semanas ingresada antes de viaxar ó Caribe, onde proseguiu coa súa recuperación[129].

De acordo coa súa médica, Winehouse abandonou o consumo de substancias ilegais no ano 2008[162]. Nunha entrevista, falando da decisión de deixar as drogas, Winehouse dixo: "Eu literalmente levanteime un día e foi como, ‘Non quero facelo máis’"[266]. Porén o consumo de alcol continuaba a representar un problema para a cantante. No 2010 comezou unha terapia para superar o hábito de beber, alternando períodos de abstinencia e recaídas. A cantante foi tratada con Librium para soportar a retirada do alcol e calmar a ansiedade e foi sometida a avaliacións psicolóxicas e psiquiátricas; no entanto negouse a recibir terapia psicolóxica. Morreu o 23 de xullo do ano 2011 a causa dunha intoxicación etílica[162], tralas análises efectuadas, no seu organismo non se atopou ningún indicio de substancias ilegais[166].

Discografía

[editar | editar a fonte]
Vídeos externos
Concerto de Amy Winehouse en Glastonbury 2008
– YouTube
Artigo principal: Discografía de Amy Winehouse.
Álbums de estudio
Álbums en DVD
EP
  • Sessions@AOL (2004)
  • iTunes Festival: London 2007 (2007)
  • Back To Black: The Deluxe Edition / Back To Black: The B-Side (2008)
Álbums póstumos
Álbums en vivo

Notas

[editar | editar a fonte]
Todas as referencias en inglés agás cando se indique o contrario
  1. ↑ Reagan, Gillian (14-12-2007). "Amy Winehouse: The Next Tragic Talent?". The New York Observer. Consultado o 2-11-2015. 
  2. ↑ Caulfield, Keith (23-6-012). "Amy Winehouse's Death Led to Surge in Sales, Chart Moves". Billboard. Consultado o 6-10-2015. 
  3. ↑ Divonne-les-Bains, Simon (9-9- 2010). "Amy Winehouse to sing 'It's My Party' for Quincy Jones". Entertainment Weekly. Time. Consultado o 6-10-2015. 
  4. ↑ "Amy Winehouse's comeback tour going about as well as you'd expect". The A.V. Club. Consultado o 6-10-2015. 
  5. ↑ Cairns, Dan (20-6-2011). "Blue-eyed soul: Encyclopedia of Modern Music". The Sunday Times. Arquivado dende o orixinal o 16-6-2011. Consultado o 8-10-2015. 
  6. ↑ Lee, Chris (2 -6-2015). "Amy Winehouse's boyfriend blasts new documentary 'Amy' as a 'slur upon her'". Entertainment Weekly. Consultado o 6-10-2015. 
  7. ↑ De Sylvia, Dave (15-1-2007). "Amy Winehouse – Back to Black". Sputnikmusic. Consultado o 6-10-2015. 
  8. ↑ Powers, Ann (23-6-2011). "Remembering Retro-Soul Singer Amy Winehouse". NPR Music. Consultado o 6-10-2015. 
  9. ↑ Seymour, Gene (23-6-2011). "Winehouse, a voice in control of her art, but little else". CNN. Consultado o 6-10-2015. Había sempre unha contradición aldraxante entre o alfúfaro e ledo rhythm-and-blues que lle encantou a millóns e o espectáculo exasperante e triste que fixo de si mesma nos tabloides e no escenario. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Bush, John. "Amy Winehouse – Frank". Consultado o 6-10-2015. 
  11. ↑ McVeigh, Tracy (23-6-2011). "Amy Winehouse: 'She was a sweet, tiny thing with this huge great voice'". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 5-10-2013. Consultado o 6-10-2015. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Más "reggae" que "soul" (24-3-2009). "La discográfica de Amy Winehouse rechaza sus nuevas canciones". El Mundo (en castelán). EFE. Consultado o 6-10-2015. 
  13. ↑ 13,0 13,1 Europa Press (3-4-2009). "Amy Winehouse vuelve a intentarlo en el Caribe" (en castelán). Consultado o 6-10-2015. la discográfica de Amy Winehouse rechaza todas las canciones que presentó para su próximo álbum por ser demasiado oscuras y demasiado influenciadas por el reggae. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 "Winehouse dominates Grammys with 5 wins". Today Music. Associated Press. 2-11-2008. Arquivado dende o orixinal o 18-5-2013. Consultado o 6-10-2015. 
  15. ↑ Winehouse, Alex (13-2-2008). "Amy Winehouse's brother on her return to form". The Sunday Times. Arquivado dende o orixinal o 9-8-2011. Consultado o 6-10-2015. 
  16. ↑ Duke, Alan (24-7-2011). "Singer Amy Winehouse found dead". CNN. Arquivado dende o orixinal o 13-04-2016. Consultado o 31-3-2016. 
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 "Amy Winehouse's Back to Black sets chart record". BBC News Online. 25-8-2011. Consultado o 6-10-2015. 
  18. ↑ Graham, Mark (13-2-2012). "VH1's 100 Greatest Women In Music". VH1. Arquivado dende o orixinal o 29-10-2013. Consultado o 6-10-2015. 
  19. ↑ "Amy Winehouse's Back to Black sets chart record". BBC News Online. 25-8-2011. Consultado o 6-10-2015. 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 Winehouse, Mitch (2012)
  21. ↑ Rodicio, Macarena (22-7-2014). "Amy Winehouse, la fugaz Reina del Soul contemporáneo". Publicable (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 08-12-2015. Consultado o 12-10-2015. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Day, Elizabeth (23-7-2013). "Growing up with my sister Amy Winehouse". The Guardian. Consultado o 12-10-2015. 
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 Palmer, Alun (25-7-2011). "Amy Winehouse - a talent dogged by self destruction". Daily Mirror. Consultado o 26-10-2015. 
  24. ↑ Senior, Amy (25-7-2011). "Death of Amy Winehouse spurs mourning among friends, family and fans as music world loses troubled star". Mancunian Matters. Arquivado dende o orixinal o 05-09-2012. Consultado o 12-10-2015. 
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 Sullivan, Caroline (24-6-2011). "Amy Winehouse obituary". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 22-9-2013. Consultado o 12-10-2015. 
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 "Amy, A History". AmyForever. Arquivado dende o orixinal o 30-09-2015. Consultado o 12-10-2015. 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Eliscu, Jenny (23-7-2011). The Diva and Her Demons: Rolling Stone's 2007 Amy Winehouse Cover Story. Rolling Stone. p. 2. Arquivado dende o orixinal o 11-12-2011. Consultado o 6-10-2015. 
  28. ↑ Husband, Stuart (22-4-2007). "Friends united - Amy Winehouse and Juliette Ashby". The Observer. The Guardian. Consultado o 12-10-2015. 
  29. ↑ Sturges, Fiona (25-7-2011). "Amy Winehouse: Singer who won the hearts of millions but was unable to overcome her dependency on drink and drugs". The Independent. Archived from the original on 19-09-2011. Consultado o 12-10-2015. 
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 "Amy Winehouse". Biografías y Vidas (en castelán). Consultado o 19-10-2015. 
  31. ↑ Gil, Pablo (2011). "La reina en el palacio de la perdición". El Mundo (en castelán). Consultado o 19-10-2015. 
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 Molony, Julia (6-10-2014). "The softer side of soul superstar Amy Winehouse". Irish Independent. Consultado o 12-10-2015. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Cordor, Cyril. AllMusic, ed. "Amy Winehouse Biography". Consultado o 6-10-2015. 
  34. ↑ Wills, Jason Scott (ed.). "Cynthia Winehouse (Gordon)". Geni. Consultado o 12-10-2015. 
  35. ↑ Phillips, Rhodri (26-7-2011). "Winehouse's dad has message for fan with baby". The Sun. Arquivado dende o orixinal o 02-01-2012. Consultado o 12-10-2015. 
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 36,3 Mulholland, Garry (24-1-2004). "Charmed and dangerous". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 22-12-2013. Consultado o 12-10-2015. 
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 "Amy Winehouse: Diva with a stroppy streak". The Independent. 20-10-2011. Consultado o 21-10-2015. Gustábame a mesma música que tódolos meus amigos, pero eu tiña as miñas propias conviccións do que verdadeiramente podía escoitar e representar algo para min [...] Cando tiña 10 anos, eu e a miña mellor amiga gustabamos de Salt 'n' Pepa [...] porén tamén me cativou Frank Sinatra, Dinah Washington e Ella Fitzgerald. Cando medrei, os meus amigos ían a moitos concertos pop pero a xente que a min me cativaba e quería ver estaba morta. 
  38. ↑ 38,0 38,1 "Amy Winehouse in ten poignant quotes". Udiscover. 23-7-2015. Consultado o 21-10-2015. Cando tiña seis ou sete gustábame Kylie e encantábame Madonna. Escoitaba 'The Immaculate Collection' cada día ata arredor dos 11, e entón descubrín Salt 'n' Pepa e TLC. Iso foi, "Oh meu Deus... esta é a miña música!". Eu e a miña mellor amiga Juliette fixemos a nosa primeira banda, Sweet 'n' Sour. 
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 39,3 Sandall, Robert (27-7-2008). "Can Amy Winehouse be saved?". The Sunday Times. Arquivado dende o orixinal o 7-10-2008. Consultado o 12-10-2015. 
  40. ↑ "Amy Winehouse". AskMen. Arquivado dende o orixinal o 25-8-2008. Consultado o 12-10-2015. 
  41. ↑ 41,0 41,1 Celebrity Central / Top 25 celebs (29-6-2015). "Amy Winehouse". People. Consultado o 11-10-2015. 
  42. ↑ Nissim, Mayer (13-7-2012). "Amy Winehouse music playlist: Mitch chooses the songs of Amy's life". DygitalSpy. Consultado o 10-1-2016. 
  43. ↑ Nissim, Mayer (8-9-2009). "Young: 'We never expelled Winehouse'". Digital Spy. Consultado o 11-10-2015. Nunca expulsamos a Winehouse [...] Amy era formidable, a cantante máis brillante, eu admirábaa enormemente, mais sempre tiña que dicirlle que quitase os piercing das orellas e do nariz [...] sempre estaba soñando e no seu propio mundo, tamén era moi intelixente para unha nena da súa idade [...] Démoslle un ano para o empezo pero sempre estaba nas nubes [...] Amy Winehouse sempre afirmou que a expulsamos mais nunca o fixemos, coido que ela realmente cría que acontecera, posto que súa nai a cambiou de escola [...] A escola non era para Amy pero eu creo que foi feliz aquí. —Sylvia Young. 
  44. ↑ "The Fast Show Episodio 3.2". IMDb. 1997. Consultado o 12-10-2015. 
  45. ↑ "Osidge, Barnet". Hidden London. Consultado o 21-10-2015. 
  46. ↑ "Amy Winehouse: 1983-2011". The Daily Telegraph. 23-7-2011. Arquivado dende o orixinal o 26-07-2011. Consultado o 12-10-2015. 
  47. ↑ 47,0 47,1 47,2 47,3 47,4 47,5 47,6 47,7 47,8 Eliscu, Jenny (23-7-2011). The Diva and Her Demons: Rolling Stone's 2007 Amy Winehouse Cover Story. Rolling Stone. p. 3. Arquivado dende o orixinal o 11-12-2011. Consultado o 6-10-2015. 
  48. ↑ "Amy Winehouse Interview". Access All Areas. Arquivado dende o orixinal o 15-02-2008. Consultado o 12-10-2015. 
  49. ↑ Day, Elizabeth (23-6-2013). "Amy Winehouse was killed by bulimia, not drugs, says her brother". The Guardian. Consultado o 18-10-2015. 
  50. ↑ "I tried to save Amy Winehouse from bulimia". Cosmopolitan. 23-7-2014. Consultado o 22-10-2015. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 "Leia trecho da biografia sobre Amy Winehouse, escrita pelo pai da cantora". UOL (en portugués). São Paulo. 23-7-2012. Arquivado dende o orixinal o 29-03-2016. Consultado o 9-4-2016. 
  52. ↑ 52,0 52,1 52,2 52,3 "Nick Godwyn Talks About Amy Winehouse". Amy Winehouse Forever. Consultado o 18-10-2015. 
  53. ↑ "Amy Winehouse: vida trágica, grande música, talento desperdiçado". Blitz (en portugués). 23-7-2015. Consultado o 9-4-2016. 
  54. ↑ Whitmore, Greg; Robinson, Karen (13-6-2015). "Amy Winehouse: rare and unseen – in pictures". The Guardian. Consultado o 20-10-2015. 
  55. ↑ Bromley, Melanie (29-2-2016). "Amy Wins Oscar for Best Documentary Feature: Why Amy Winehouse Should Be Remembered for Her Talent More Than Her Tragic Demise". E!. Consultado o 9-4-2016. 
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 Bouwman, Kimbel (23-2-2004). "Interview with DARCUS BEESE, A&R at Island for Amy Winehouse, Sugababes". Hit Quarters. Arquivado dende o orixinal o 23-01-2012. Consultado o 22-08-2018. 
  57. ↑ Eddie "Stats" (2012). "The Score: Salaam Remi Talks Amy Winehouse & NaS In Exclusive Q&A". Okayplayer. Arquivado dende o orixinal o 31-08-2012. Consultado o 19-10-2015. 
  58. ↑ "Amy Winehouse". BuscaBiografías (en castelán). Consultado o 19-10-2015. 
  59. ↑ Calkin, Jessamy (2015). "Amy Winehouse: behind the controversial documentary". The Daily Telegraph. Arquivado dende o orixinal o 29-03-2016. Consultado o 9-4-2016. 
  60. ↑ 60,0 60,1 Eliscu, Jenny (23-7-2011). The Diva and Her Demons: Rolling Stone's 2007 Amy Winehouse Cover Story. Rolling Stone. p. 4. Arquivado dende o orixinal o 11-12-2011. Consultado o 26-10-2015. 
  61. ↑ "Amy Winehouse: Frank". 2007. Arquivado dende o orixinal o 2007-11-09. Consultado o 26-10-2015. 
  62. ↑ Lindon Beccy (17-10-2003). "Amy Winehuse, Frank". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 20-9-2013. Consultado o 26-10-2015. 
  63. ↑ Boraman, Greg (27-10-2003). "Amy Winehouse Frank Review". BBC Music. Arquivado dende o orixinal o 21-4-2010. Consultado o 26-10-2015. 
  64. ↑ "Amy Winehouse. Diva británica del soul". Pronto (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 04-03-2016. Consultado o 26-10-2015. 
  65. ↑ Jenkins, David (11-8-2004). "Love hurts". The Daily Telegraph. Consultado o 26-10-205. 
  66. ↑ Jeffrey, Paul (3-8-2007). "Amy Winehouse: Blake and I are Mr and Mrs Normal!". The Daily Mail. Consultado o 11-11-2015. 
  67. ↑ "I regret giving Amy Winehouse heroin". The Naked Truth. Arquivado dende o orixinal o 07-11-2015. Consultado o 27-10-2015. 
  68. ↑ 68,0 68,1 68,2 "About Amy Winehouse". MTV. Arquivado dende o orixinal o 12-12-2015. Consultado o 2-11-2015. 
  69. ↑ 69,0 69,1 "Blake Fielder-Civil couldn't accept Amy Winehouse was dead". Contactmusic. Bang Showbiz. 27-2-2013. Consultado o 27-10-2015. 
  70. ↑ "Winehouse and Lewis head charts". BBC News Online. 31-12-2007. Arquivado dende o orixinal o 2-1-2008. Consultado o 2-11-2015. O álbum 'Back to Black' de Amy Winehouse ratificouse como o álbum máis vendido do ano no Reino Unido. 
  71. ↑ Sisario, Ben (29-9-2007). "She's Not Anybody's Backup Act". The New York Times. Consultado o 2-11-2015. 
  72. ↑ "Amy Winehouse". Official Charts Company. Arquivado dende o orixinal o 28-5-2015. Consultado o 2-11-2015. 
  73. ↑ "Amy Winehouse – Awards". AllMusic. Arquivado dende o orixinal o 28-6-2012. Consultado o 2-11-2015. 
  74. ↑ Tyrangiel, Josh (9-12-2007). "Top 10 Songs". Time. Arquivado dende o orixinal o 28-3-2010. Consultado o 2-11-2015. 
  75. ↑ "Amy Winehouse – Back To Black". Ultratop (en neerlandés). Arquivado dende o orixinal o 06-10-2014. Consultado o 2-11-2015. 
  76. ↑ "Amy Winehouse". αCharts. Arquivado dende o orixinal o 16-3-2015. Consultado o 2-11-2015. 
  77. ↑ 77,0 77,1 77,2 Gladman, Bella (8-7-2015). "Beauty Flashback: Amy Winehouse's beehive". The Daily Telegraph. Consultado o 9-11-2015. 
  78. ↑ Rowley, Alison (23-9-2012). "Blake Fielder-Civil admits he introduced Amy Winehouse to drugs". DigitalSpy. Consultado o 9-11-2015. 
  79. ↑ Ditzian, Eric (27-5-2009). "Amy Winehouse Barely Made It To 2007 MTV Movie Awards Performance". MTV News. Arquivado dende o orixinal o 26-10-2012. Consultado o 4-11-2015. 
  80. ↑ Wilkes, Neil (24-6-2007). "Winehouse camps in style at Glastonbury". Digital Spy. Arquivado dende o orixinal o 7-8-2011. Consultado o 4-11-2015. 
  81. ↑ "Amy Winehouse Birmingham show ends in chaos". Birminghan Mail. 15-11-2007. Arquivado dende o orixinal o 7-12-2008. Consultado o 4-11-2015. como afeccionado á música, esta foi unha das noites máis tristes da miña vida. Diante dos meus ollos vin unha artista de extraordinario talento reducida a bágoas, tropezando por todo o escenario e algo imperdoable, insultando a audiencia. —Andy Coleman, crítico musical. 
  82. ↑ Bychawski, Adam (27-11-2007). "Amy Winehouse fans revolt after shambolic gig". NME. Arquivado dende o orixinal o 28-11-2007. Consultado o 4-11-2015. 
  83. ↑ "Amy Winehouse scraps all concerts". BBC News Online. 27-11-2007. Arquivado dende o orixinal o 29-11-2007. Consultado o 4-11-2015. 
  84. ↑ "Amy Winehouse Biography". People. Arquivado dende o orixinal o 1-8-2015. Consultado o 9-11-2015. 
  85. ↑ Kaufman, Gil (21-7-2008). "Amy Winehouse’s Husband, Blake Fielder-Civil, Sentenced To 27 Months In Jail". MTV News. Arquivado dende o orixinal o 29-12-2015. Consultado o 11-11-2015. 
  86. ↑ "Jail term for Winehouse's husband". BBC News. 21-7-2008. Consultado o 28-10-2015. 
  87. ↑ Swaine, Jon (21-7-2008). "Amy Winehouse's husband Blake Fielder-Civil jailed for trial-fixing and assault". The Daily Telegraph. Consultado o 28-10-2015. 
  88. ↑ 88,0 88,1 "Brit Awards 2007: List of winners". BBC News Online. 13-2-2007. Consultado o 14-11-2015. 
  89. ↑ 89,0 89,1 "Winehouse Takes Top Songwriting Honor at Ivor Novello Awards". BMI. 25-5-2007. Consultado o 14-11-2015. 
  90. ↑ Gallagher, Serena (2-10-2007). Business Wire, ed. "Universal Republic Stars, Amy Winehouse and Mika, to Release Special Live DVDs in U.S. November 13". Consultado o 3-11-2015. 
  91. ↑ Friskics-Warren, Bill (20 -11-2007). "Amy Winehouse: A 'Frank' Assessment". The Washington Post. Consultado o 3-11-2015. 
  92. ↑ Toombs, Mikel (22-11-2007). "Listen Up: Amy Winehouse's 'Frank'". Seattle Post-Intelligencer. Arquivado dende o orixinal o 11-8-2011. Consultado o 3-11-2015. 
  93. ↑ Harris, Chris (28-11-2007). "'American Idol' Champ Jordin Sparks Fails To Ignite The Charts, Barely Cracking Billboard Top 10". MTV News. Arquivado dende o orixinal o 29-6-2011. Consultado o 3-11-2015. 
  94. ↑ "Mark Ronson feat. Amy Winehouse – Valerie". I Like Music. Arquivado dende o orixinal o 27-10-2007. Consultado o 3-11-2015. 
  95. ↑ Colothan, Scott (26-11-2007). "Leona Lewis Does The Chart Double Again". HipHop-Elements.com. Arquivado dende o orixinal o 05-12-2007. Consultado o 3-11-2015. 
  96. ↑ "Amy Winehouse – I Told You I Was Trouble – Documentary & Live Concert DVD". I Like Music. Consultado o 3-10-2015. 
  97. ↑ "Brit Awards nominations go pop!". eGigs. 14-1-2008. Arquivado dende o orixinal o 6-2-2008. Consultado o 3-11-2015. 
  98. ↑ WENN (8-6-2008). "Missy Elliott Still Keen To Work With Amy Winehouse". Contactmusic. Arquivado dende o orixinal o 17-11-2015. Consultado o 4-11-2015. 
  99. ↑ "Amy Winehouse going back to rehab". CNN. 24-1-2008. Consultado o 3-12-2015. 
  100. ↑ Collett-White, Mike (24-1-2008). "Amy Winehouse checks into rehab clinic". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 25-09-2019. Consultado o 3-12-2015. 
  101. ↑ Leeds, Jeff (25-1-2008). "Amy Winehouse Goes to Rehab". The New York Times. Consultado o 3-12-2015. 
  102. ↑ Neate, Rupert (18-6-2008). "Amy Winehouse to stay in hospital as long as possible". The Daily Telegraph. Consultado o 7-12-2015. 
  103. ↑ "Amy Winehouse sale de hospital en Londres". El Universo (en castelán). Associeted Press. 29-7-2008. Ecuador. Consultado o 7-12-2015. 
  104. ↑ "Amy Winehouse hospitalized for drug reaction". CNN. 25-11-2008. Arquivado dende o orixinal o 02-02-2016. Consultado o 7-12-2015. 
  105. ↑ "Amy Winehouse denied visa, won't be at Grammys". CNN. 7-2-2008. Consultado o 14-11-2015. 
  106. ↑ Leeds, Jeff (9-2-2008). "Allowed In, Winehouse Chooses to Stay Home". The New York Times. Consultado o 14-11-2015. 
  107. ↑ Gamboa, Glenn (20-2-2008). "Winehouse, Hancock see post-Grammy bump". Los Angeles Times. Arquivado dende o orixinal o 12-06-2008. Consultado o 14-11-2015. 
  108. ↑ Bychawski, Adam (2-3-2008). "Amy Winehouse back on top of UK album chart". NME. Arquivado dende o orixinal o 3-3-2008. Consultado o 14-11-2015. 
  109. ↑ 109,0 109,1 Quinn, Ben (23-5-2008). "Amy Winehouse misses beat for Ivor Novello award". The Times. Arquivado dende o orixinal o 23-11-2008. Consultado o 14-11-2015. 
  110. ↑ 110,0 110,1 "MTV nods for Coldplay and Duffy". BBC News Online. 29-9-2008. Arquivado dende o orixinal o 14-6-2012. Consultado o 14-112015. 
  111. ↑ "Business big shot: Amy Winehouse". The Sunday Times. 2-9-2008. Arquivado dende o orixinal o 12-6-2011. Consultado o 26-11-2015. 
  112. ↑ "Amy Winehouse's hospital leave". The Herald (Plymouth). 3-11-2008. Consultado o 26-11-2015. [Ligazón morta]
  113. ↑ Roberts, Alison (15-5-2008). "Winehouse performs gig in Lisbon". BBC News Online. Arquivado dende o orixinal o 31-11-2012. Consultado o 16-11-2015. 
  114. ↑ "Amy Winehouse enciende la mecha del Rock in Rio de Lisboa sin voz y apenas en pie". El Mundo (en castelán). 1-6-2008. Consultado o 7-12-2015. 
  115. ↑ "Winehouse performs at Mandela concert". United Press International. 28-6-2008. Consultado o 16-11-2015. 
  116. ↑ Nikkhah, Roya (29-6-2008). "Glastonbury: Amy Winehouse seems to scuffle with fan". The Daily Telegraph. Arquivado dende o orixinal o 22-10-2014. Consultado o 16-11-2015. 
  117. ↑ McGreevy, Ronan (12-7-2008). "Flawless performance for troubled Winehouse". The Irish Times. Arquivado dende o orixinal o 17-7-2009. Consultado o 16-11-2015. 
  118. ↑ Bychawski, Adam (13-7-2008). "Amy Winehouse makes Blake dedication at T In The Park". NME. Consultado o 16-11-2015. 
  119. ↑ Youngs, Ian (18-8-2008). "United front for The Verve at V". BBC News Online. Arquivado dende o orixinal o 2-8-2012. Consultado o 16-11-2015. 
  120. ↑ Dalton, Stephen (8-9-2008). "Bestival on the Isle of Wight". The Times. 
  121. ↑ "Winehouse revelar waxwork". BBC News. 23-7-2008. Arquivado dende o orixinal o 11-6-2012. Consultado o 4-1-2016. 
  122. ↑ Lustig, Jay (4-12-2008). "Annex to Cleveland's rock'n'roll shrine opens in Manhattan". NJ.com. The Star-Ledger. Arquivado dende o orixinal o 15-10-2012. Consultado o 16-11-2015. 
  123. ↑ "Fielder-Civil released from jail, heads to rehab". Irish Examiner. 6-11-2008. Consultado o 10-12-2015. 
  124. ↑ "Amy Winehouse's husband Blake Fielder-Civil released from prison". The Daily Telegraph. 5-11-2008. Consultado o 10-12-2015. 
  125. ↑ 125,0 125,1 "Amy Winehouse rushed to hospital after seizures". Die Welt. 25-11-2008. Consultado o 22-12-2015. 
  126. ↑ 126,0 126,1 Samson, Pete; Stroud, Carl (25-11-2008). "Blake row binge puts Amy back in hospital". The Sun. Arquivado dende o orixinal o 23-12-2015. Consultado o 22-12-2015. 
  127. ↑ Hall, John (3-12-2008). "Winehouse's husband sent back to prison". The Independent. Consultado o 10-12-2015. 
  128. ↑ Simpson, Richard (3-12-2008). "Back in jail: Blake Fielder-Civil returns to prison after failing a drugs test". Daily Mail. Consultado o 10-12-2015. 
  129. ↑ 129,0 129,1 "Amy Winehouse is out of hospital and having Xmas in St Lucia". Daily Mirror. 21-12-2008. Consultado o 8-12-2015. 
  130. ↑ "Amy Winehouse da vueltas en las playas del Caribe". Minuto1 (en castelán). 3-1-2009. Consultado o 8-12-2015. 
  131. ↑ "Amy Winehouse se recupera haciendo top less en el Caribe". El Comercio (en castelán) (Xixón). 23-12-2008. Consultado o 8-12-2015. 
  132. ↑ Molden, Clara (17-1-2009). "Amy Winehouse good for tourism, says St Lucia". The Daily Telegraph. Consultado o 8-12-2015. 
  133. ↑ 133,0 133,1 "Amy Winehouse, Blake Fielder-Civil Granted Divorce". Billboard. Associeted Press. 16-7-2009. Consultado o 13-12-2015. 
  134. ↑ 134,0 134,1 "Amy Winehouse divorces husband Blake Fielder-Civil". The Daily Telegraph. 16-7-2009. Consultado o 13-12-2015. 
  135. ↑ "Amy Winehouse taken to hospital in St Lucia after fainting". The Daily Telegraph. 2-5-2009. Consultado o 7-12-2015. 
  136. ↑ "Amy Winehouse rushed to hospital after collapsing in St Lucia". Daily Mail. 4-5-2009. Consultado o 7-12-2015. 
  137. ↑ Bridge, Adrian (12-5-2009). "Amy Winehouse, St Lucia Jazz Festival, review". The Daily Telegraph. Consultado o 8-12-2015. 
  138. ↑ "Amy Winehouse vuelve al hospital de Santa Lucía tras una borrachera". El Mundo (en castelán). 20-5-2009. Consultado o 8-12-2015. 
  139. ↑ "Amy Winehouse pone punto y final a sus vacaciones en el Caribe entre lágrimas". Hola (en castelán). 14-7-2009. Consultado o 9-12-2015. 
  140. ↑ Shine, Matt (21-9-2009). "Amy Winehouse 'Lioness Records'". Female First. Arquivado dende o orixinal o 07-06-2011. Consultado o 2-1-2016. 
  141. ↑ "Amy Winehouse se opera el pecho ante su reaparición televisiva". La Voz Libre (en castelán). EFE. 10-10-2009. Arquivado dende o orixinal o 22-12-2015. Consultado o 21-12-2015. 
  142. ↑ "Amy Winehouse flaunts her new bust as she considers going under the knife again". The Daily Mail. 11-11-2009. Consultado o 21-12-2015. 
  143. ↑ "Amy Winehouse Hospitalized Again". starpulse. 24-7-2010. Arquivado dende o orixinal o 23-12-2015. Consultado o 22-12-2015. 
  144. ↑ WENN (19-5-2010). "Winehouse Back In Hospital". Contactmusic. Arquivado dende o orixinal o 22-12-2015. Consultado o 22-12-2015. 
  145. ↑ WENN (17-2-2010). "Winehouse Set To Re-marry Fielder-civil". Contactmusic. Arquivado dende o orixinal o 25-09-2019. Consultado o 21-12-2015. 
  146. ↑ "Amy Winehouse infuriates her father Mitch with plans to 'remarry' her ex-husband Blake Fielder-Civil". The Daily Mail. 26-12-2009. Consultado o 21-12-2015. 
  147. ↑ Kilkelly, Daniel (23-6-2010). "Amy Winehouse 'feeling torn' over Blake". DigitalSpy. Consultado o 21-12-2015. 
  148. ↑ Bang Showbiz (2-6-2010). "Amy Winehouse's New Man". Contactmusic. Arquivado dende o orixinal o 22-12-2015. Consultado o 21-12-2015. 
  149. ↑ Youngs, Ian (9-10-2009). "Amy Winehouse album 'due in 2010'". BBC News Online. Arquivado dende o orixinal o 9-10-2009. Consultado o 23-12-2015. 
  150. ↑ Michaels, Sean (16-7-2010). "Amy Winehouse promises new album for January 2011". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 30-10-2013. Consultado o 23-12-2015. 
  151. ↑ "RDM-Classics". Apeuk. 2009. Arquivado dende o orixinal o 23-12-2015. Consultado o 23-12-2015. 
  152. ↑ Ziegbe, Mawuse (8-9-2010). "Amy Winehouse To Appear On Quincy Jones Tribute Album". MTV Music. Arquivado dende o orixinal o 15-6-2011. Consultado o 23-12-2015. 
  153. ↑ Lipshutz, Jason (25-3-2011). "Tony Bennett Taps Amy Winehouse for 'Duets II,' Due in September". Billboard. Arquivado dende o orixinal o 29-1-2013. Consultado o 23-12-2015. 
  154. ↑ "Amy Winehouse, Tony Bennett duet will fund charity". Los Angeles Times. Associated Press. 5-8-2011. Arquivado dende o orixinal o 29-1-2013. Consultado o 23-12-2015. 
  155. ↑ "And The GRAMMY Went To ...Tony Bennett And Amy Winehouse". Los Angeles Times. 22-2-2012. Arquivado dende o orixinal o 21-4-2014. Consultado o 23-12-2015. 
  156. ↑ "This Amy Winehouse footage is shocking!". heatworld. 19-6-2011. Arquivado dende o orixinal o 22-06-2011. Consultado o 24-12-2015. 
  157. ↑ Peric Zimonjic, Vesna (21-6-2011). "Winehouse a staggering flop". The New Zealand Herald. Consultado o 24-12-2015. 
  158. ↑ "Amy Winehouse cancels two dates of European tour". BBC News Online. 19-6-2011. Arquivado dende o orixinal o 21-6-2011. Consultado o 24-12-2015. 
  159. ↑ "Amy Winehouse tour pulled so she can 'sort herself out'". BBC News Online. 21-6-2011. Arquivado dende o orixinal o 24-6-2011. Consultado o 24-12-2015. 
  160. ↑ "Amy Winehouse's last public appearance". The Daily Telegraph. 23-7-2011. Arquivado dende o orixinal o 28-02-2014. Consultado o 24-12-2015. 
  161. ↑ "Amy Winehouse post-mortem takes place". BBC News. 25-7-2011. Arquivado dende o orixinal o 25-7-2011. Consultado o 25-12-2015. 
  162. ↑ 162,0 162,1 162,2 162,3 162,4 162,5 162,6 Davies, Caroline (26-10-2011). "Amy Winehouse inquest records verdict of misadventure". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 27-10-2011. Consultado o 24-12-2015. 
  163. ↑ "Muere Amy Winehouse". La Voz de Galicia (en castelán). France-Presse. 23-7-2011. Consultado o 26-11-2015. 
  164. ↑ Roberts, Randall (23-7-2011). "Soul singer Amy Winehouse found dead in her London home". Los Angeles Times. Arquivado dende o orixinal o 7-11-2011. Consultado o 25-12-2015. 
  165. ↑ "Amy Winehouse found dead, aged 27". BBC News. 23-7-2011. Arquivado dende o orixinal o 23-7-2011. Consultado o 25-12-2015. 
  166. ↑ 166,0 166,1 Duke, Alan (17-12-2012). "Amy Winehouse death probe reopened". CNN. Arquivado dende o orixinal o 17-12-2012. Consultado o 4-1-2016. 
  167. ↑ "Reading Hebrew Tombstones". Jewish Gen. Consultado o 31-12-2015. —Inscrición en hebreo: ת נ צ ב ה
    abreviatura dun versículo da Biblia, do primeiro libro de Samuel, 25:29, "Sexa ligada a súa alma no vínculo da vida eterna".     
  168. ↑ Fitzmaurice, Sarah (21-9-2012). "'Forever in the hearts of their families': A new gravestone for deceased singer Amy Winehouse is unveiled paying tribute to her late grandmother too". The Daily Mail. Arquivado dende o orixinal o 22-9-2012. Consultado o 28-12-2015. —Tadución da Galipedia do texto orixinal:
    In loving memory of Cynthia Levy 21st October 1927 - 5th May 2006
    and her beloved granddaughter Amy Jade Winehouse
    14th September 1983 - 23rd July 2011
    Forever in the hearts of their devoted family
    Mitch & Jane, Janis & Richar, Melody & Elliott, Alex & Riva
     
  169. ↑ Levy, Glen (26-7-2011). "‘Good Night, My Angel’: Friends and Family Gather for Amy Winehouse’s Funeral". Time. Consultado o 28-12-2015. 
  170. ↑ Marikar, Sheila (26-7-2001). "Amy Winehouse to Be Cremated Following Emotional Funeral". BBC News Online. Arquivado dende o orixinal o 26-7-2011. Consultado o 28-12-2015. 
  171. ↑ "Amy Winehouse Headstone Is Unveiled". The Sun. 17-9-2012. Arquivado dende o orixinal o 01-03-2013. Consultado o 28-12-2015. 
  172. ↑ Tradución da Galipedia do texto orixinal: Her death didn't come as a shock. After all, her end was written into the mythology she had built around herself.
  173. ↑ Methven, Nicola (23-7-2012). "1.7 million copies of Amy Winehouse records sold in 12 months after her death a year ago". The Daily Mirror. Consultado o 7-3-2016. 
  174. ↑ "El '21' de Adele se convierte en el álbum más vendido del siglo en Reino Unido". El Mundo (en castelán). 5-12-2011. Consultado o 1-1-2016. 
  175. ↑ "Rihanna, Lady Gaga and Adele break World Records with digital music sales". Guiness World Records. 7-9-2012. Arquivado dende o orixinal o 6-10-2014. Consultado o 31-12-2015. 
  176. ↑ Nixon, Tim (18-12-2011). "Twelve Amy Winehouse songs to stay locked up". The Sun. Arquivado dende o orixinal o 23-09-2012. Consultado o 1-1-2016. 
  177. ↑ Browne, David (11-11-2011). "Amy Winehouse's Last Days and Lost Music". Rolling Stone. Consultado o 1-1-2016. 
  178. ↑ Williott, Carl (12-9-2012). "BBC lançará caixa com coletâneas e raridades de Amy Winehouse". Rolling Stone (en portugués). Consultado o 2-1-2016. 
  179. ↑ Williott, Carl (21-9-2012). "'Amy Winehouse At The BBC' Box Set Announced". Idolator. Consultado o 2-1-2016. [Ligazón morta]
  180. ↑ Mulholland, Garry (2012). "Amy Winehouse at the BBC Review". BBC Music. Consultado o 2-1-2016. 
  181. ↑ "Amy Winehouse live box set 'to be released in November'". DigitaSpy. 21-9-2012. Consultado o 2-1-2016. 
  182. ↑ Reilly, Dan (21-8-2014). "Amy Winehouse Honored With London Statue, Defying Local Tradition". Spin. Consultado o 1-1-2016. 
  183. ↑ "Life-size Amy Winehouse statue unveiled in north London". BBC News. 14-9-2014. Consultado o 1-1-2016. 
  184. ↑ Ellis-Petersen. Hannah (14-9-2014). "Amy Winehouse statue unveiled in London". The Gardian. Consultado o 1-1-2016. 
  185. ↑ Aftab, Kaleem (20-6-2015). "Amy director Asif Kapadia defends himself against Mitch Winehouse criticisms". The Independent. Consultado o 4-1-2016. 
  186. ↑ Smith, Jennifer. "Amy Winehouse biopic to become highest grossing British documentary of all time after raking in more than £3million". The Daily Mail. Consultado o 4-1-2016. 
  187. ↑ "Los padres de Amy Winehouse condenan su documental". eldiario.es (en castelán). 28-4-2015. Consultado o 4-1-2016. 
  188. ↑ McGoldrick, Debbie (12-11-2015). "Kirsten Sheridan working on new Amy Winehouse bio-pic". IrishCentral. Consultado o 4-1-2016. 
  189. ↑ McNary, Dave (05-11-2015). "Noomi Rapace Starring in Amy Winehouse Biopic". Variety. Consultado o 11-01-2024. 
  190. ↑ "Back to Black: first trailer for Amy Winehouse biopic from Sam Taylor-Johnson released". The Guardian. 11-01-2024. Consultado o 11-01-2024. 
  191. ↑ D'Souza, Shaad (24-01-2023). "The media exploited Amy Winehouse’s life. A new biopic looks set to do the same with her death". The Guardian. Consultado o 12-01-2024. 
  192. ↑ 192,0 192,1 192,2 192,3 192,4 "Amy Winehouse: in her own words". The Guardian. 2006. Consultado o 5-1-2016. 
  193. ↑ 193,0 193,1 "Amy Winehouse Biography". Artist direct. Arquivado dende o orixinal o 15-06-2015. Consultado o 5-1-2016. 
  194. ↑ Chaka V. (13-7-2013). "The Influences of Amy Winehouse - Sarah Vaughan "The Divine One."". The Winehouse Mag. Arquivado dende o orixinal o 01-02-2016. Consultado o 24-1-2016. 
  195. ↑ Youtube.com (ed.). "Entrevista a Amy Winehouse na ITV.com no 2007". Consultado o 5-1-2016. —a referencia a The Crystals aparece entre 1:00 – 1:25. 
  196. ↑ "Amy Winehouse- Vocal Profile/ Range". Diva Devotee. 12-11-2010. Consultado o 30-1-2016. 
  197. ↑ 197,0 197,1 197,2 197,3 Trebay, Guy (27-7-2011). "A Bad Girl With a Touch of Genius". The New York Times. Consultado o 5-3-2016. 
  198. ↑ "Transcrición da entrevista de Winehouse con Jonathan Ross no 2004". Lybio. 4-7-2013. Arquivado dende o orixinal o 08-03-2016. Consultado o 7-3-2016. 
  199. ↑ 199,0 199,1 "Amy Winehouse: estilo retro eternizado con su peinado súper voluminoso". Get the Look. Arquivado dende o orixinal o 10-05-2015. Consultado o 5-3-2016. 
  200. ↑ "Amy Winehouse Success Story". SuccessStory. Arquivado dende o orixinal o 5-3-2016. Consultado o 5-3-2016. 
  201. ↑ 201,0 201,1 "Life's too short, just do it, says unrepentant Amy Winehouse". The Daily Mail. 23-10-2007. Consultado o 13-2-2015. 
  202. ↑ "Hair today, gone tomorrow: Amy Winehouse ditches the beehive as she hops over the fence to see the neighbours". The Daily Mail. 30-3-2009. Consultado o 5-3-2016. 
  203. ↑ "Amy Winehouse ditches the beehive and goes blonde". Glamour. 10-1-2008. Arquivado dende o orixinal o 05-03-2016. Consultado o 13-2-2016. 
  204. ↑ 204,0 204,1 "Amy Winehouse Tattoos". Amy Winehouse Forever. Consultado o 6-3-2016. 
  205. ↑ "Amy Winehouse Tattoos". Steal Her Style. Consultado o 7-3-2016. 
  206. ↑ Yotka, Steff (23-7-2011). "Amy Winehouse's Fashion Legacy". Fashionista. Arquivado dende o orixinal o 25-09-2019. Consultado o 13-3-2016. 
  207. ↑ Yaeger, Lynn (25-7-2011). "Remembering Amy Winehouse". Vogue. Arquivado dende o orixinal o 18-03-2016. Consultado o 13-3-2016. 
  208. ↑ "Amy Winehouse’s Lasting Style Influence". Us Weekly. 26-7-2011. Consultado o 13-3-2016. 
  209. ↑ "L’IDOLE Isabeli Fontana as Amy Winehouse in Vogue Paris (Feb 2008)". Rock The Trend. Arquivado dende o orixinal o 14-03-2016. Consultado o 13-3-2016. 
  210. ↑ "Gaultier resucita a Amy". El País (en castelán). 25-1-2012. Arquivado dende o orixinal o 13-03-2016. Consultado o 13-3-2016. 
  211. ↑ Cenea, Laia (31-1-2012). "Nadie homenajea a Amy mejor que Amy (con permiso de su padre)". El País (en castelán). Consultado o 13-3-2012. 
  212. ↑ Vesilind, Emili (27-10-2010). "Soul clothes: Amy Winehouse inspires a collection by Brit brand Fred Perry". Los Angeles Times. Arquivado dende o orixinal o 4-12-2011. Consultado o 13-3-2016. 
  213. ↑ 213,0 213,1 Ricard, Paul (14-3-2009). "Soul revival as Motown turns 50". The Brunei Times. Arquivado dende o orixinal o 24-04-2016. Consultado o 16-4-2016. 
  214. ↑ 214,0 214,1 Moore, Dylan (24-1-2013). "Paint a Vulgar Picture: Amy Winehouse and the Music Industry". Wales Arts Review. Consultado o 16-4-2016. 
  215. ↑ 215,0 215,1 Roberts, Randall (24-6-2011). "Amy Winehouse: An Appreciation". Los Angeles Times. Consultado o 16-4-2016. 
  216. ↑ 216,0 216,1 216,2 Cairns, Dan (26-7-2009). "The rise of a new wave of female singers". The Times. Arquivado dende o orixinal o 15-06-2011. Consultado o 18-4-2016. 
  217. ↑ 217,0 217,1 Mike Joseph (19-5-2009). "Gabriella Cilmi: Lessons to Be Learned". PopMatters. Consultado o 18-4-2016. 
  218. ↑ Thrills, Adrian (19-4-2013). "Amy Winehouse was a diamond, says Caro Emerald". The Daily Mail. Consultado o 18-4-2016. 
  219. ↑ Gifford, Rob (8-2-2008). "Winehouse Blazes Trail for U.K. Female Singers". NPR Music. Consultado o 18-4-2016. 
  220. ↑ "Adele: "Amy Winehouse Was An Inspiration To Me"". CapitalFM. 9-12-2011. Consultado o 19-4-2016. 
  221. ↑ Polanco, Luis (27-10-2015). "Adele Talks Motherhood: 'I Thought It Would Be Easy. It's F---ing Hard'". Billboard. Consultado o 19-4-2016. 
  222. ↑ Howell, Davies (27-10-2015). "Adele: Amy inspired my career". The Sun. Arquivado dende o orixinal o 29-03-2016. Consultado o 19-4-2016. 
  223. ↑ Corcoran, Liz; Orloff, Brian (5-3-2009). "Adele Recoils from Botched Meeting with Justin". People. Consultado o 19-4-2016. 
  224. ↑ "Goodnight Amy". palomafaith.com. 25-7-2011. Arquivado dende o orixinal o 09-05-2016. Consultado o 23-4-2016. 
  225. ↑ Martín Rodrigo, Ines (14-4-2011). "Nina Zilli, la Amy Winehouse italiana". ABC (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 29-03-2016. Consultado o 21-4-2016. 
  226. ↑ Barton, Laura (26-7-2011). "Amy Winehouse sang of a deeply feminine suffering". The Guardian. Consultado o 16-4-2016. 
  227. ↑ Escobedo Shepherd, Julianne (25-7-2011). "Lady Sings The Blues: Remembering Amy Winehouse". MTV News. Arquivado dende o orixinal o 26-04-2016. Consultado o 16-4-2016. 
  228. ↑ "10 Artists Inspired By The Late, Great Amy Winehouse". NME. Consultado o 23-4-2016. 
  229. ↑ "Brit Awards 2008: The winners". BBC News Online. 20-2-2008. Consultado o 14-11-2015. 
  230. ↑ 230,0 230,1 "Amy Winehouse Didn't Have a Will After All, But Did Have Millions". Forbes. 28-3-2012. Arquivado dende o orixinal o 8-1-2016. Consultado o 28-2-2016. 
  231. ↑ "Amy earnings up £2.4m since her death". The Sun. 18-2-2015. Arquivado dende o orixinal o 12-03-2016. Consultado o 28-2-2016. 
  232. ↑ Dowell, Ben; Robinson, James (1-5-2009). "Amy Winehouse wins court ban on paparazzi at her home". The Guardian. Arquivado dende o orixinal o 21-10-2013. Consultado o 26-3-2016. 
  233. ↑ "Amy Winehouse's ex-husband speaks of regret at giving her heroin". The Guardian. Press Association. 27-2-2013. Consultado o 28-3-2016. 
  234. ↑ 234,0 234,1 Singh, Anita (8-5-2008). "Amy Winehouse bailed over drugs video". The Daily Telegraph. Consultado o 26-3-2016. 
  235. ↑ Marcou, Pierre Philippe. "Amy Winehouse was not hospitalized for ‘exhaustion’". Los Angeles Times. France-Presse. Consultado o 26-3-2016. 
  236. ↑ "Profile: Amy Winehouse". BBC News Online. 29-7-2008. Arquivado dende o orixinal o 7-1-2009. Consultado o 26-3-2016. 
  237. ↑ Winterman, Denise (17-3-2008). "Who'd be a pop star's parent?". BBC News. Arquivado dende o orixinal o 25-12-2013. Consultado o 26-3-2016. 
  238. ↑ 238,0 238,1 "Winehouse cautioned over assault". BBC. 26-4-2008. Arquivado dende o orixinal o 30-4-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  239. ↑ "Amy Winehouse Whines to Bully". Just Jared. 23-9-2009. Consultado o 28-3-2016. 
  240. ↑ "Amy Winehouse admits panto assault". The Daily Telegraph. Press Association. 21-1-2010. Consultado o 28-3-2016. 
  241. ↑ 241,0 241,1 Ogunnaike, Lola (1-7-2008). "Commentary: Whither Winehouse?". CNN. Consultado o 28-3-2016. 
  242. ↑ "Amy Winehouse Bloody After Alleged Fight With Husband". Access Hollywood. Associated Press. 24-8-2007. Consultado o 27-3-2016. 
  243. ↑ Itzkoff, Dave (6-3-2009). "Winehouse Charged With Assaulting Fan". The Daily Telegraph. Consultado o 28-3-2016. 
  244. ↑ Salahi, Lara (25-7-2011). "Amy Winehouse: Career Shadowed by Manic Depression". abc News. Arquivado dende o orixinal o 24-7-2011. Consultado o 26-3-2016. 
  245. ↑ Sparber, Max (25-7-2011). "On the death of Amy Winehouse". MinnPost. Arquivado dende o orixinal o 22-4-2012. Consultado o 26-3-2016. 
  246. ↑ Sevheim, Tore; Svendsen, Roy Hilmar; Algerøy, Åge (19-10-2007). "Winehouse tatt med narko i Bergen". NRK (en noruegués). Consultado o 27-3-2016. 
  247. ↑ MacInnes, Paul (19-10-2007). "Amy Winehouse arrested for drug possession in Norway". The Guardian. Consultado o 27-3-2016. 
  248. ↑ Clout, Laura (19-10-2007). "Amy Winehouse drug arrest in Norway". The Daily Telegraph. Consultado o 27-3-2016. 
  249. ↑ Courtney, Rubin (10-12-2007). "Amy Winehouse ‘Determined’ to Attend Grammys". People. Arquivado dende o orixinal o 20-9-2013. Consultado o 26-3-2016. 
  250. ↑ "Amy Winehouse living with her father, under 24 hour watch". The Daily Telegraph. 24-1-2008. Arquivado dende o orixinal o 27-01-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  251. ↑ "Winehouse may be charged over drugs video". The Times. 23-1-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  252. ↑ "Amy takes the rehab route...". The Times of India. 29-1-2008. Arquivado dende o orixinal o 12-01-2009. Consultado o 26-3-2016. 
  253. ↑ "Winehouse may be charged over drugs video". The Times. 23-1-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  254. ↑ "Winehouse Questioned About Drugs". The New York Times. 7-2-2008. Arquivado dende o orixinal o 26-11-2014. Consultado o 26-3-2016. 
  255. ↑ "Amy Winehouse released after arrest over ‘drugs video’". Times Online. 8-5-2008. Arquivado dende o orixinal o 16-5-2008. Consultado o 27-3-2016. 
  256. ↑ "CPS statement: Amy Winehouse suspected drug abuse". Crown Prosecution Service. 14-5-2008. Arquivado dende o orixinal o 30-05-2008. Consultado o 27-3-2016. 
  257. ↑ "Jail for Winehouse drug plot man". BBC News. 12-12-2008. Arquivado dende o orixinal o 12-12-2008. Consultado o 27-3-2008. 
  258. ↑ Powers, Lindsay (26-3-2008). "Rep: Amy Winehouse Not Returning to Rehab". Us magazine. Arquivado dende o orixinal o 30-03-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  259. ↑ Sherwin, Adam (21-4-2008). "Amy Winehouse nominated for three Ivor Novello awards". Times Online. Arquivado dende o orixinal o 6-7-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  260. ↑ "Amy Winehouse snorts vodka". boston.com. 7-3-2008. Consultado o 28-3-2016. —Os médicos din que é potencialmente letal porque o alcol se absorbe directamente no torrente sanguíneo. 
  261. ↑ Bird, Jay (7-3-2008). "Amy Winehouse lights vodka on fire; snorts it". celebitchy. Consultado o 28-3-2016. 
  262. ↑ "Amy Winehouse shocks friends by snorting vodka shots". Daily Mirror. 7-3-2008. Consultado o 28-3-2016. 
  263. ↑ "Amy Winehouse snorts vodka". CelebsNow. 7-3-2008. Consultado o 28-3-2016. 
  264. ↑ "Papa Winehouse ‘committed’ to Amy’s care". Boston Herald. 28-4-2008. Arquivado dende o orixinal o 07-12-2008. Consultado o 26-3-2016. 
  265. ↑ Gregory, Jason (12-9-2008). "Amy Winehouse Sparks New Health Fears After Wild Night Out". Gigwise. Arquivado dende o orixinal o 10-7-2012. Consultado o 26-3-2016. 
  266. ↑ "Amy Winehouse Unveils Her Fred Perry Designs". People. 5-10-2010. Arquivado dende o orixinal o 21-07-2011. Consultado o 26-3-2016. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Documentais

[editar | editar a fonte]
  • Amy (2015). Ficha en FilmAffinity
  • Amy Winehouse - The Girl Done Good: A Documentary Review (2008)
  • Amy Winehouse - A Last Goodbye (2011)
  • Amy Winehouse: The Day She Came to Dingle (2012)
  • Back to Black (2018)
  • Reclaiming Amy (2021)

Películas biográficas

[editar | editar a fonte]
  • Amy Winehouse: Fallen Star (2012). Ficha en FilmAffinity
  • Back to Black (2024). Ficha en FilmAffinity

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Amy_Winehouse&oldid=6893682»