Usuario:Mark Gasoline / Obradoiro

Frixideira doméstica con cesto.

Frixideira

Unha frixideira ou fritideira é un electrodoméstico usado na cociña para frixir alimentos. Existen versións industriais, así como variantes domésticas. O sistema de frixido con grella e cesta xa foi informado durante a época de Roma.

Características ==

A base das fritideiras modernas é a conversión da grella nun recipiente colector de aceite que se axusta á estrutura que contén o sistema de quecemento. As frixideiras modernas contan cunha cesta para sacar os alimentos do aceite e escorrelos. A cesta e a cubeta do aceite teñen un volume proporcional á cantidade de alimento que cabe. Tamén poden incluír un cronómetro con alarma audíbel, mecanismos automáticos para elevar e mergullar o cesto no aceite, un dispositivo para evitar que os restos de fariña e enlucido se queimen no fondo da cubeta, sistemas de ventilación para mitigar o cheiro, filtros de aceites para ampliar a súa vida útil e controis de temperatura mecánicos ou electrónicos. Segundo o tipo de aceite, volume e tipo de alimento, as temperaturas usuais das frixideiras son de 175 a 190°.

Construción ==

As frixideiras modernas melloraron a eficiencia enerxética grazas á mellora dos sistemas de transferencia de calor. Os modelos comerciais con sistemas infravermellos ou de convección son eficientes pero caros, polo que son máis comúns as frixideiras eléctricas ou a gas.

Os modelos eléctricos son populares no mercado doméstico pola súa mobilidade. Perden algo menos de calor ca as de gas porque os elementos térmicos están mergullados no aceite, e ten un tempo de recuperación da temperatura menor entre ciclos de fritido. Os modelos de gas quéntanse máis rapidamente e logran maiores temperaturas de traballo, podendo ser alimentados con gas natural ou propano, fontes enerxéticas xeralmente máis baratas que a electricidade, o que fai a estas frixideiras máis populares en contornas industriais.

As frixideiras profesionais adoitan fabricarse en aceiro doce ou inoxidábel, sendo este último máis resistente á corrosión e as manchas. Ademais, o aceiro doce tamén se dilata máis coa calor, o cal pode botar a perder o aparello co tempo.

Existen frixideiras cunha gran variedade de cubetas. Algúns modelos contan cunha «zona fría» no fondo da cubeta, onde se depositan os anacos que se desprenden dos alimentos, evitándose así que se carbonicen e ensucien o aceite. As freidoras con quentadores tubulares teñen unha gran zona fría porque os tubos están un pouco elevados do fondo da cubeta, deixando un xeneroso espazo de aceite máis frío. Isto resulta particularmente útil ao fritir elementos moi enlucidos. As freidoras con quentadores tubulares son máis difíciles de limpar que as abertas, pero permiten un mellor acceso á fonte de calor e adoitan ser menos caras. Os modelos de cubeta aberta teñen unha fonte de calor externa, que fai que a súa limpeza sexa máis cómoda e muller un mellor acceso ao aceite, pero adoitan dispor dunha zona fría menor, polo cal as partículas que se desprenden poden queimarse e ensuciar o aceite. Aínda así, estas freidoras funcionan moi ben para os alimentos pouco enlucidos. As freidoras de fondo plano, unha variante das de cubeta aberta, tamén poden ser difíciles de limpar e carecen de zona fría, pero son moi efectivas para frixir demasiado.

Control de temperatura ==

Moitos modelos de frixideiras modernas inclúen controis de temperatura electrónicos, que permiten aforrar enerxía ao monitorizar e axustar constantemente a temperatura do aceite. Un termostato de alta calidade pode manter a temperatura nun rango de 2 °C, asegurando tempos de fritido precisos. Os termostatos de seguridade que cortan a alimentación eléctrica automaticamente se o aceite logra temperaturas perigosas axudan a previr incendios.

En modelos recentes faise mención da conveniencia de non superar as temperaturas aconselladas para evitar a formación de susbtancias con risco de toxicidade. Por exemplo, nalgunhas frixideiras domésticas aconséllase frixir alimentos con alto contido de amidón como as patacas e que a temperatura non exceda os 170 graos centígrados para que o nivel de acrilamida no alimento non sexa superior ao considerado inocuo.

Filtrado do aceite ==

Un sistema de filtrado de aceite, tratamento químico ou po de terra de diatomea axuda a eliminar as pequenas partículas de comida que non sempre son visíbeis. O uso destes sistemas duplica a vida do aceite. Os sistemas de filtrado poden adquirirse ou verse integrados á fritideira para evitar realizar manualmente o proceso relativamente perigoso de filtrar o aceite a un sistema externo. Moitos restaurantes usan un sistema de filtrado portátil ou un shortening shuttle para transportar o aceite rexeitado nunha zona de vertedura. Aínda así, nin sequera o aceite vello non é completamente inútil. Hai métodos (químicos e mecánicos) para reciclar o aceite usado como biodiésel apto para vehículos diésel.

Estado independente de Croacia

Bandeira do Estado independente de Croacia.

O Estado independente de Croacia foi un estado que existiu dende 1941 até 1945 no territorio das actuais Croacia e Bosnia e Hercegovina. O EIC foi dominado polo movemento terrorista Ustaše, partidario do nacionalsocialismo e aliado da Alemaña nazi, da que foi considerado un estado monicreque. Dirixido por Ante Pavelić, practicou políticas de exterminio cara aos xudeus, serbios e outras minorías e opositores, baseadas na intolerancia étnica e relixiosa.

Historia ==

O 26 de agosto de 1939 garantiuse a autonomía de Croacia (a denominada Banavina de Croacia) e cando o estado iugoslavo se afundiu en 1941 despois do ataque das forzas do eixo, proclamouse o estado independente de Croacia o 10 de abril de 1941 baixo a dirección do grupo terrorista fascista Ustaše. Os italianos exercerían o control militar da parte occidental e os alemáns da parte oriental. O 18 de maio de 1941 decidiuse que Croacia sería un reino e ofreceuse a coroa a un príncipe da dinastía savoiana, Aimon de Saboia Aosta, duque de Espoleto (co nome de Tomislav II). O 10 de setembro de 1943 os alemáns ocuparon as antigas zonas italianas e a idea do reino foi descartada dous días despois. O 9 de maio de 1944 os partisanos declararon en Croacia un estado federal dentro de Iugoslavia.

Existiu formalmente até o 6 de maio de 1945 cando os partisanos entraron en Zagreb e os líderes da Ustaše fuxiron, aínda que nos derradeiros meses xa os partisanos dominaban case todo o territorio.

Relacións exteriores ==

O Estado independente de Croacia foi plenamente recoñecido só polas Potencias do Eixo e os países baixo ocupación destas. O Estado mantivo misións diplomáticas en varios países: embaixadas na Alemaña nazi, Italia, a Eslovaquia de Tiso, Hungría, Romanía, Bulgaria, Finlandia, España e o Xapón. En Zagreb había abertos consolados de Italia, Suecia, Suíza, Dinamarca, Portugal, Arxentina e da Francia de Vichy.

O 1941, o EIC foi admitido na Unión Postal Universal. O 10 de agosto de 1942 asinouse un acordo en Brijuni que restabeleceu a Compañía de Ferrocarrís do Danubio-Sava-Adriático, grazas ao acordo dos croatas con Hungría, Alemaña e Italia. Despois da declaración de guerra de Alemaña contra os Estados Unidos do 11 de decembro de 1941, o 14 de decembro o Estado independente de Croacia declarou a guerra aos Estados Unidos e ao Reino Unido. O Estado independente de Croacia asinou as Convencións de Xenebra o 20 de xaneiro de 1943.

Lista de gobernantes ==

Croacia e Serbia ===

• Bando de Croacia (autonomía)
• 1939-1941 Ivan Subasic

Líder (Poglavnik) ===

• 1941-1945 Ante Pavelić

Comandantes militares italianos (occidente, 1941-1943) ===

• 1941-1942 Vittorio Ambrosio
• 1942-1943 Mario Roatta
• 1943 Mario Robotti

Comandantes militares alemáns (oriente, 1941-1943; todo o estado, 1943-1945)

• 1941 Maximilian Maria Joseph Freiherr von und zu Weichs (primeira vez)
• 1941-1944 Edmund Glaise von Horstenau
• 1944-1945 Maximilian Maria Joseph Freiherr von und zu Weichs (segunda vez)
• 1945 Alexander Löhr

Oficial civil alemán en Croacia ===

• 1941-1945 Siegfried Kasche