Sebastianismo
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xuño de 2014.) |
O Sebastianismo foi un movemento místico-secular que ocorreu en Portugal na segunda metade do século XVI como consecuencia da morte do rei Sebastián na batalla de Alcácer-Quibir, en 1578. Por falta de herdeiros, o trono portugués terminou nas mans do rei Filipe II da rama española da casa de Habsburgo. Basicamente, o Sebastianismo é un mesianismo adaptado ás condicións lusas e despois nordestinas. Traduce unha desconformidade coa situación política vixente e unha expectativa de salvación aínda que milagrosa, a través da resurrección dun morto ilustre.
A pesar do corpo do rei ter sido trasladado ao Mosteiro dos Xerónimos, o pobo nunca aceptou o feito, divulgando a lenda de que o rei se encontraba aínda vivo, apenas esperando o momento certo para volver ao trono e afastar o dominio estranxeiro.
O seu divulgador máis popular foi o poeta Bandarra, que produciu incansábeis versos clamando polo retorno do Desejado (como era chamado D. Sebastián). Explorando a credulidade popular, varios oportunistas se presentaban como o rei oculto na tentativa de obter beneficios persoais. O maior intelectual a adherir ao movemento foi o Padre Vieira.
Finalmente en 1640, polo golpe restauracionista liderado polos Braganzas, no Porto, Portugal volveu ser independente e o movemento comezou a arrefecer no interior do nordeste, tamén foi motivo da crenza na chegada dun "rei bon".
O poeta portugués Fernando Pessoa, no seu libro Mensagem, admite unha postura sebastianista, en busca dun patriotismo perdido. O libro foi composto con moito do pasado heroico de Portugal.
Sebastianismo no Brasil
editarO sebastianismo tamén influenciou certos movementos brasileiros, principalmente no inicio do século XX.
Por exemplo, Antônio Conselheiro empregouno nos seus discursos á poboación de Canudos. Segundo el, Sebastián iría retornar dos mortos para restaurar a monarquía no Brasil, atraendo así a ira do recentemente inaugurado goberno republicano do Brasil. É posíbel que ese uso do sebastianismo teña sido responsábel dunha resposta mais enérxica do goberno na guerra contra Canudos.