Luisa de Medrano
Luisa de Medrano Bravo de Lagunas Cienfuegos, chamada en fontes primarias Lucía de Medrano, nada en Atienza o 9 de agosto de 1484 e finada en 1527 ?, foi unha latinista española.[1] Foi quen de ditar unha lección de canons na Universidade de Salamanca, desenvolvendo actividades das que as mulleres estaban excluídas na Europa renacentista.
 | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 9 de agosto de 1484 (Gregoriano)  Atienza, España |
| Morte | 1543 (58/59 anos) |
| Actividade | |
| Ocupación | profesora universitaria, escritora, Intelectual, poetisa |
| Empregador | Universidade de Salamanca |
Traxectoria
editarLuisa de Medrano era filla de Diego López de Medrano, señor de San Gregorio, e de Magdalena Bravo de Lagunas, da liñaxe dos Salvadores de Berlanga de Duero. O seu avó apoiou a raíña Isabel contra Henrique IV, conquistando con traizón o inexpugnable castelo de Atienza onde se estableceu como alcaide.
Luisa de Medrano foi contemporánea doutras mulleres cultas como Beatriz Galindo la Latina e Beatriz de Bobadilla.[2]
Segundo Jacinto Chicharro, Luisa de Medrano sería retratada como Sibyl Samia nun dos catro paneis de profetas e sibilas da igrexa da Trindade en Atienza atribuído a Juan Soreda, conservado no museo de San Gil da mesma localidade.[3]
Luisa de Medrano aparece citada en diversas obras ao longo dos séculos: Gil González Dávila (1650),[4] Nicolás Antonio (París, 1672 - Madrid, 1778), Bernardo Dorado (1776),[5] Diego Clemencín (1821), Manuel Hermenegildo Dávila (1849), Marcelino Menéndez Pelayo (1896),[6] etc.
Na actualidade é coñecida polos salmantinos por darlle nome ao Instituto Lucía de Medrano.[7] O esquecemento no que caeu esta muller chega mesmo ao punto de que, durante a inauguración do actual edificio do Instituto, ningunha das autoridades presentes soubo explicar quen era Lucía de Medrano.[7]
En 1935 a alemá Thérèse Oettel publicou Una catedrática en el siglo de Isabel la Católica: Lucía de Medrano, obra que aínda é unha referencia. Na introdución, afirma que pasou polos principais arquivos da Península para recoller probas que demostrasen a verdade do que lera: «que xa no século XVI algunhas damas aristocráticas tiñan cadeiras en España; por exemplo, Lucía (sic) de Medrano, en Salamanca.»[8]
Outros artigos, como o realizado por Carabias Torres a petición de Adolfo Domínguez Perrino, defenden que, aínda que destacou no dominio da lingua latina e no coñecemento da cultura clásica, Luisa de Medrano nunca foi, stricto sensu, profesora da Universidade de Salamanca.[9]
En 2015 creouse o Premio Internacional Castela-A Mancha para a Igualdade de Xénero "Luisa de Medrano", concedido a Soledad Cazorla, Marcela Lagarde, Miguel Lorente, Amelia Valcárcel e Bernaldo de Quirós e, en 2020, a Carlota Bustelo García del Real.[10]
A editorial Espasa publicou en 2018 a novela de ficción histórica La catedrática, obra de María López Villarquide, que recrea a súa biografía a través dos puntos de vista de diferentes personaxes coetáneos de Luisa de Medrano. A novela foi traducida ao chinés e publicouse en 2022.[11]
Notas
editar- ↑ Escritoras y pensadoras europeas
- ↑ "Mujeres de poder en la Castilla de 1500" (en castelán). Consultado o 12 de maio de 2019.
- ↑ Chicharro Santamera, Jacinto, Alpedroches.com. "El retraro [sic] de Luisa de Medrano". Consultado o 12 de maio de 2019.
- ↑ González Dávila, Gil (1650). "Mujeres ilustres que ha tenido la ciudad". Teatro eclesiastico de las Iglesias metropolitanas y Catedrales de los Reynos de las dos Castillas: Vidas de sus Arzobispos, y Obispos, y cosas memorables de sus sedes III. p. 216.
- ↑ Dorado, Bernardo (1776). Historia de Salamanca. Bibliografía Hispano-Latina clásica. p. 558.
- ↑ Menéndez Pelayo, Marcelino O.C. (1896). "XXI". Antología de los poetas líricos castellanos. III, parte 1ª. Ignacio Larramendi. p. 34.
- ↑ 7,0 7,1 I.E.S. Lucía de Medrano (Salamanca)
- ↑ Oettel, Thérèse (1935). Una catedrática en el siglo de Isabel la Católica Luisa (Lucía) de Medrano. Consultado o 12 de maio de 2019.
- ↑ Carabias (2019), pp. 199-201.
- ↑ "Premio Internacional Luisa de Medrano | Instituto de la Mujer de Castilla-La Mancha". Consultado o 5 de marzo de 2019.
- ↑ Con tradución de Bao Weixin. Ver enlace en chinés: wenhui.whb.cn.