Liñaceiro de queixo negro

O liñaceiro de queixo negro,^[2] tamén chamado liñaceiro paponegro^[3]^[4]^[5] (Acanthis flammea, antes Carduelis flammea) é unha especie de paseriforme da familia dos pimpíns (Fringillidae). Reprodúcese algo máis ao sur que o Acanthis hornemanni, tamén vive en hábitats con matogueiras ou arbustos.

Macho en Quebec, Canadá

Estado de conservación

Pouco preocupante^[1]

Clasificación científica

Reino:	Animalia
Filo:	Chordata
Clase:	Aves
Orde:	Passeriformes
Familia:	Fringillidae
Xénero:	Acanthis
Especie:	Acanthis flammea (Linnaeus, 1758)

En laranxa a área de nidificación, en violeta a área en que está presente todo o ano e en azul a área de invernada.

Subespecies

A. f. flammea – Norteamérica e Eurasia
A. f. icelandica – Islandia
A. f. rostrata – Groenlandia
A. f. cabaret - ou especie Acanthis cabaret

Sinonimia

Fringilla flammea Linnaeus, 1758
Carduelis flammea (Linnaeus, 1758)
Carduelis rostrata
Carduelis islandica
Acanthis islandica

Taxonomía

O liñaceiro de queixo negro foi incluído por Linnaeus en 1758 na 10ª edición da súa obra Systema Naturae co nome binomial Fringilla flammea.^[6]^[7] O xénero actual Acanthis procede do grego antigo akanthis, un nome dun paxaro mal identificado, e flammea, en latín 'de cor das lapas'.^[8]

Anteriormente estivera situado no xénero Carduelis. Os estudos de filoxenética molecular mostraron que o Acanthis hornemannii e esta especie formaban unha liñaxe diferfenciada, polo que ambas as especies foron situadas xuntas no xénero resucitado Acanthis.^[9]^[10]

Subespecies

A subespecie nominal A. f. flammea reprodúcese no norte de América do Norte e Eurasia. Existe tamén unha subespecie islandesa (A. f. islandica), e outra que se reproduce en Groenlandia e illa de Baffin (A. f. rostrata). Moitas autoridades taxonomicas consideran que o Acanthis cabaret é unha forma subespecífica do liñaceiro de queixo negro.^[10]^[11] Xunto cos formas islandesa e groenlandesa denomínanse ás veces na literatura 'liñaceiros do noroeste'. Todas as formas migran ao sur do Canadá, norte dos Estados Unidos ou Eurasia. Estas aves son moi resistentes ao frío^[12] e os desprazamentos que fan en inverno son pulados principalmente pola dispoñibilidade de comida. Hai dúas poboacións distintas (unha máis clara e outra máis escura) reunidas en islandica, cuxa relación non está resolta.^[13]

Descrición

Ovos da especie no Museo de Historia Natural de Tolosa (MNHT)

É un pequeno paxaro de cor cincenta amarronada con liñas escuras e unha mancha vermella vistosa na fronte. Ten un papo negro e dúas liñas claras nas ás. Os machos a miúdo teñen o peito bañado de vermello. É máis pequeno, máis marrón e con máis manchas liñais que o xeralmente similar Acanthis hornemannii, e os adultos miden entre 11,5 e 14 cm de lonxitude e pesan entre 12 e 16 g. A rabadilla ten liñas e hai unha liña marrón escura ancha a través do ano. Ten patas marróns, bicos amrelados con punta escura e iris marróns escuros.^[14]

Chamadas dunha bandada alimentándose en Iowa EUA

Especies similares

O A. f. flammea é maior e máis claro que o Acanthis cabaret co cal a miúdo se mestura, aparentemente sen que haxa unha hibridación significativa aínda que a simpatría entre eles se estableceu demasiado recentemente como para poder tirar conclusións.^[15] O macho de A. f. flammea é máis escuro que a especie de similar tamaño Acanthis hornemannii, pero as femias son case idénticas.

Liñaceiro filmado en Holanda alimentándose

Comportamento

A área de distribución do liñaceiro de queixo negro esténdese ao longo do norte de Europa e Asia ata o norte de Norteamérica, Groenlandia e Islandia. É unha migrante parcial, que se despraza ao sur a finais do outono e ao norte de novo en marzo e abril. En Galicia é unha ave accidental.^[4] O seu hábitat típico é o bosque boreal de piñeiros, piceas e lárices. Aliméntase principalmente de sementes, principalmente sementes de bidueiros e amieiros no inverno.^[14]

Constrúe os seus niños baixos nunha árbore ou arbusto. O niño ten unha capa externa de ramiñas delgadas, unha capa media de fibras de raíces, fragmentos de codia de cimbros e liques e unha capa interna de penuxe, xemas de salgueiro e pelo de reno. Poñen de tres a sete ovos con manchas, que incuba a femia. Fan eclosión pasados once días e os polos empluman noutros trece días máis.^[14]

Notas

↑ "Carduelis flammea". Lista Vermella de especies ameazadas. Versión 2013.2 (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. 2013. Consultado o 26 November 2013.
↑ "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-06.
↑ Conde Teira, M. A. (1999). "Nomes galegos para as aves ibéricas: lista completa e comentada" (PDF). Chioglossa (A Coruña) 1: 121–138. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de marzo de 2016. Consultado o 28 de setembro de 2016.
↑ ^4,0 ^4,1 Penas Patiño, Xosé M.; Pedreira López, Carlos (setembro de 2004). Guía das aves de Galicia. Ilustrado por Calros Silvar (2ª ed.). A Coruña: Baía Edicións. ISBN 84-96128-69-5.
↑ Definición de Liñaceiro de queixo negro no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
↑ Paynter, Raymond A. Jnr., ed. (1968). Check-list of birds of the world, Volume 14. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. p. 251.
↑ Linnaeus, C. (1766). Systema Naturæ per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, Volume 1 (en Latin) (10th ed.). Holmiae:Laurentii Salvii. p. 182.
↑ Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London, United Kingdom: Christopher Helm. pp. 29, 160. ISBN 978-1-4081-2501-4.
↑ Zuccon, Dario; Prŷs-Jones, Robert; Rasmussen, Pamela C.; Ericson, Per G.P. (2012). "The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae)" (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution 62 (2): 581–596. PMID 22023825. doi:10.1016/j.ympev.2011.10.002. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 26 de setembro de 2018. Consultado o 18 de agosto de 2019.
↑ ^10,0 ^10,1 Gill, Frank; Donsker, David (eds.). "Finches, euphonias". World Bird List Version 5.3. International Ornithologists' Union. Consultado o 23 July 2015.
↑ BirdLife International - IUCN http://www.birdlife.org/datazone/species/factsheet/22725044 Arquivado 04 de setembro de 2016 en Wayback Machine.
↑ "adn.com | Wildlife News : Some birds tougher than winter". Arquivado dende o orixinal o 02 de abril de 2008. Consultado o 18 de agosto de 2019.
↑ Seutin, G.; Ratcliffe, L. M. & Boag, P. T. (1995) Mitochondrial DNA homogeneity in the phenotypically diverse redpoll finch complex (Aves: Carduelinae: Carduelis flammea - hornemanni). Evolution 49(5): 962–973. doi 10.2307/2410418 (HTML abstract and first page image)
↑ ^14,0 ^14,1 ^14,2 "Redpoll: Carduelis flammea". NatureGate. Consultado o 2013-12-13.
↑ Sangster, George; Knox, Alan G.; Helbig, Andreas J.; Parkin, David T. (2002). "Taxonomic recommendations for European birds". Ibis 144 (1): 153–159. doi:10.1046/j.0019-1019.2001.00026.x.

Véxase tamén

ligazóns externas

Gravacións de son de Xeno-canto
Oiseaux.net - Fotos
Informe sobre a especie liñaceiro de queixo negro – Cornell Lab of Ornithology
Vídeos, fotos, e sons de Common redpoll na Internet Bird Collection
Galería de fotos de Common redpoll en VIREO (Universidade de Drexel)
Plumas de liñaceiro de queixo negro (Carduelis flammea)Arquivado 04 de marzo de 2018 en Wayback Machine.
Mapa interactivo da área de distribución de Carduelis flammea en IUCN Red List maps

[1] "Carduelis flammea". Lista Vermella de especies ameazadas. Versión 2013.2 (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. 2013. Consultado o 26 November 2013.

[2] "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-06.

[3] Conde Teira, M. A. (1999). "Nomes galegos para as aves ibéricas: lista completa e comentada" (PDF). Chioglossa (A Coruña) 1: 121–138. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de marzo de 2016. Consultado o 28 de setembro de 2016.

[Penas-4] 4,0 ^4,1 Penas Patiño, Xosé M.; Pedreira López, Carlos (setembro de 2004). Guía das aves de Galicia. Ilustrado por Calros Silvar (2ª ed.). A Coruña: Baía Edicións. ISBN 84-96128-69-5.

[5] Definición de Liñaceiro de queixo negro no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.

[checklist-6] Paynter, Raymond A. Jnr., ed. (1968). Check-list of birds of the world, Volume 14. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. p. 251.

[7] Linnaeus, C. (1766). Systema Naturæ per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, Volume 1 (en Latin) (10th ed.). Holmiae:Laurentii Salvii. p. 182.

[job-8] Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London, United Kingdom: Christopher Helm. pp. 29, 160. ISBN 978-1-4081-2501-4.

[9] Zuccon, Dario; Prŷs-Jones, Robert; Rasmussen, Pamela C.; Ericson, Per G.P. (2012). "The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae)" (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution 62 (2): 581–596. PMID 22023825. doi:10.1016/j.ympev.2011.10.002. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 26 de setembro de 2018. Consultado o 18 de agosto de 2019.

[ioc-10] 10,0 ^10,1 Gill, Frank; Donsker, David (eds.). "Finches, euphonias". World Bird List Version 5.3. International Ornithologists' Union. Consultado o 23 July 2015.

[11] BirdLife International - IUCN http://www.birdlife.org/datazone/species/factsheet/22725044 Arquivado 04 de setembro de 2016 en Wayback Machine.

[12] "adn.com | Wildlife News : Some birds tougher than winter". Arquivado dende o orixinal o 02 de abril de 2008. Consultado o 18 de agosto de 2019.

[13] Seutin, G.; Ratcliffe, L. M. & Boag, P. T. (1995) Mitochondrial DNA homogeneity in the phenotypically diverse redpoll finch complex (Aves: Carduelinae: Carduelis flammea - hornemanni). Evolution 49(5): 962–973. doi 10.2307/2410418 (HTML abstract and first page image)

[NatureGate-14] 14,0 ^14,1 ^14,2 "Redpoll: Carduelis flammea". NatureGate. Consultado o 2013-12-13.

[15] Sangster, George; Knox, Alan G.; Helbig, Andreas J.; Parkin, David T. (2002). "Taxonomic recommendations for European birds". Ibis 144 (1): 153–159. doi:10.1046/j.0019-1019.2001.00026.x.

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]